Holter monitoring, sinoatrial conduction time, prognosis

Background: To evaluate the usefulness of the Holter method of sinoatrial conduction time (SACT) calculation in predicting the future occurrence of sinus node disease, and the emergence of indications for permanent pacing in patients with unexplained syncope.Methods: The study group included 218 patients (mean age 55 ± 17 years, 116 men) with syncope of unknown etiology in whom spontaneous atrial premature depolarizations (APDs) occurred during Holter monitoring and SACT could be calculated. A SACT value during daily activity > 150 ms was assumed as abnormal.Results: The prospective observation time was 48 ± 11 months. During follow-up sinus node disease was diagnosed in 22 persons, including 18 patients with baseline SACT > 150 ms and 4 with SACT < 150 ms. Indications for pacemaker implantation were found in 16 patients, including 13 patients with baseline SACT > 150 ms and 3 with SACT < 150 ms. In subjects with and without sinus node disease diagnosed during the observation period, baseline SACTvalues were 175 ± 52 ms and 87 ± 34 ms, respectively (p < 0.01), and in patients qualified and not qualified for permanent pacing, the respective values were 178 ± 59 ms and 81 ± 38 ms(p < 0.01). Multivariate Cox analysis showed a significant relationship between baseline SACT > 150 ms and a future diagnosis of sinus node disease and pacemaker implantation.Conclusions: The results suggest that the Holter method of SACT calculation is useful in predicting sinus node disease and indications for permanent pacing in patients with unexplained syncope

Skuteczność podawanego dożylnie b-blokera w zapobieganiu nawrotom omdleń wazowagalnych - charakterystyka kliniczna populacji

Wstęp: Skuteczność b-blokerów w prewencji omdleń neurokardiogennych, choć jest wysoka, bo oceniana na ok. 70%, nie daje 100-procentowej pewności powodzenia terapii. Dlatego konieczne jest opracowanie prostego, taniego i skutecznego algorytmu postępowania, na którym można by oprzeć prognozę dotyczącą długoterminowej skuteczności blokady receptorów b-adrenergicznych w prewencji omdleń wazowagalnych. Cel pracy: Celem pracy było zdefiniowanie - ocenianej w teście „na ostro” - charakterystyki klinicznej populacji osób „wrażliwych” i „opornych” na podanie b-blokerów. Materiał i metody: Badaniami objęto grupę 106 chorych (44 kobiety i 62 mężczyzn), w średnim wieku odpowiednio 35,7 ± 14,1 oraz 33,2 ± 16,7 lat, z co najmniej dwoma, w ciągu ostatnich 6 miesięcy, incydentami omdleń w wywiadzie, u których specyficzną przyczynę utrat przytomności określono na podstawie dodatniego wyniku testu pochyleniowego (TT, tilt test). Pionizacji dokonywano według protokołu westminsterskiego (60o/45 min), dodatkowo podjęzykowo podając, w przypadkach tego wymagających, 250 mg nitrogliceryny (NTG). Po uzyskaniu dodatniego wyniku badania przywracano pozycję poziomą, po czym dożylnie podawano 0,1 mg/kg m.c. propranololu. Następnie wykonywano kolejną pionizację, która była repliką fazy badania zakończonej wystąpieniem omdlenia. Leki b-adrenolityczne uznawano za skuteczne, jeżeli zostało spełnione jedno z dwóch kryteriów: ujemny wynik powtórnego TT (skuteczność pełna) lub wydłużenie czasu do wystąpienia omdlenia w odpowiedzi na zastosowanie powyższego leku (skuteczność częściowa). Typ obserwowanych reakcji układu sercowo-naczyniowego na TT definiowano na podstawie klasyfikacji ACC z 1996 roku. Wyniki: Dożylne podanie propranololu zapobiegło powtórnemu wyzwoleniu reakcji wazowagalnej u 82/106 (77%) badanych chorych. U 45 pacjentów (55%) skuteczność leku oceniono jako pełną, natomiast u 37 (45%) uzyskany wynik spełniał kryteria tzw. skuteczności częściowej. Wykazano istotną statystycznie zależność między rezultatem TT a efektywnością zastosowanej blokady receptorów b-adrenergicznych (c2 = 14,4; p = 0,01). Nie stwierdzono znamiennej statystycznie różnicy między klinicznym typem reakcji na TT a zdefiniowanymi rodzajami skuteczności terapeutycznej propranololu (c2 = 8,7; p = 0,06). Także zastosowanie NTG nie miało istotnego wpływu na efektywność podawanego b-blokera (c2 = 0,1; p = 0,7). Wysoce znamienną statystycznie zależność stwierdzono natomiast między skutecznością b-blokera a płcią badanych pacjentów (c2 = 7,3; p = 0,006). Stosując analizę wieloczynnikową, oceniono istotność wpływu wyniku TT oraz płci badanych osób na skuteczność terapeutyczną zastosowanego b-blokera, jednak nie potwierdzono współdziałania badanych czynników (p = 0,3). Wnioski: Skuteczność terapeutyczna stosowanego w teście „na ostro” b-blokera w istotny sposób zależy od płci oraz typu wyzwolonej reakcji wazowagalnej. Zapobieganie nawrotom omdleń neurokardiogennych za pomocą b-blokerów wydaje się postępowaniem preferowanym w odniesieniu do mężczyzn oraz osób obojga płci, u których omdlenia dokonują się w mechanizmie reakcji odpowiadającej klinicznemu obrazowi zespołu tachykardii postawno-ortostatycznej oraz odpowiedzi wazodepresyjnej. Zrównoważona częstość wyodrębnionych form skuteczności terapeutycznej podanego dożylnie b-blokera (pełnej i częściowej) oraz brak istotnej korelacji między nimi a typami reakcji wazowagalnej sugeruje nieprzydatność zdefiniowanych form efektywności w prognozowaniu wyników długoterminowego leczenia

Skuteczność podawanego dożylnie b-blokera w zapobieganiu nawrotom omdleń wazowagalnych - charakterystyka kliniczna populacji

Wstęp: Skuteczność b-blokerów w prewencji omdleń neurokardiogennych, choć jest wysoka, bo oceniana na ok. 70%, nie daje 100-procentowej pewności powodzenia terapii. Dlatego konieczne jest opracowanie prostego, taniego i skutecznego algorytmu postępowania, na którym można by oprzeć prognozę dotyczącą długoterminowej skuteczności blokady receptorów b-adrenergicznych w prewencji omdleń wazowagalnych. Cel pracy: Celem pracy było zdefiniowanie - ocenianej w teście „na ostro” - charakterystyki klinicznej populacji osób „wrażliwych” i „opornych” na podanie b-blokerów. Materiał i metody: Badaniami objęto grupę 106 chorych (44 kobiety i 62 mężczyzn), w średnim wieku odpowiednio 35,7 ± 14,1 oraz 33,2 ± 16,7 lat, z co najmniej dwoma, w ciągu ostatnich 6 miesięcy, incydentami omdleń w wywiadzie, u których specyficzną przyczynę utrat przytomności określono na podstawie dodatniego wyniku testu pochyleniowego (TT, tilt test). Pionizacji dokonywano według protokołu westminsterskiego (60o/45 min), dodatkowo podjęzykowo podając, w przypadkach tego wymagających, 250 mg nitrogliceryny (NTG). Po uzyskaniu dodatniego wyniku badania przywracano pozycję poziomą, po czym dożylnie podawano 0,1 mg/kg m.c. propranololu. Następnie wykonywano kolejną pionizację, która była repliką fazy badania zakończonej wystąpieniem omdlenia. Leki b-adrenolityczne uznawano za skuteczne, jeżeli zostało spełnione jedno z dwóch kryteriów: ujemny wynik powtórnego TT (skuteczność pełna) lub wydłużenie czasu do wystąpienia omdlenia w odpowiedzi na zastosowanie powyższego leku (skuteczność częściowa). Typ obserwowanych reakcji układu sercowo-naczyniowego na TT definiowano na podstawie klasyfikacji ACC z 1996 roku. Wyniki: Dożylne podanie propranololu zapobiegło powtórnemu wyzwoleniu reakcji wazowagalnej u 82/106 (77%) badanych chorych. U 45 pacjentów (55%) skuteczność leku oceniono jako pełną, natomiast u 37 (45%) uzyskany wynik spełniał kryteria tzw. skuteczności częściowej. Wykazano istotną statystycznie zależność między rezultatem TT a efektywnością zastosowanej blokady receptorów b-adrenergicznych (c2 = 14,4; p = 0,01). Nie stwierdzono znamiennej statystycznie różnicy między klinicznym typem reakcji na TT a zdefiniowanymi rodzajami skuteczności terapeutycznej propranololu (c2 = 8,7; p = 0,06). Także zastosowanie NTG nie miało istotnego wpływu na efektywność podawanego b-blokera (c2 = 0,1; p = 0,7). Wysoce znamienną statystycznie zależność stwierdzono natomiast między skutecznością b-blokera a płcią badanych pacjentów (c2 = 7,3; p = 0,006). Stosując analizę wieloczynnikową, oceniono istotność wpływu wyniku TT oraz płci badanych osób na skuteczność terapeutyczną zastosowanego b-blokera, jednak nie potwierdzono współdziałania badanych czynników (p = 0,3). Wnioski: Skuteczność terapeutyczna stosowanego w teście „na ostro” b-blokera w istotny sposób zależy od płci oraz typu wyzwolonej reakcji wazowagalnej. Zapobieganie nawrotom omdleń neurokardiogennych za pomocą b-blokerów wydaje się postępowaniem preferowanym w odniesieniu do mężczyzn oraz osób obojga płci, u których omdlenia dokonują się w mechanizmie reakcji odpowiadającej klinicznemu obrazowi zespołu tachykardii postawno-ortostatycznej oraz odpowiedzi wazodepresyjnej. Zrównoważona częstość wyodrębnionych form skuteczności terapeutycznej podanego dożylnie b-blokera (pełnej i częściowej) oraz brak istotnej korelacji między nimi a typami reakcji wazowagalnej sugeruje nieprzydatność zdefiniowanych form efektywności w prognozowaniu wyników długoterminowego leczenia

Odruchowe utraty przytomności - kogo, kiedy i jak leczyć?

Nieprzewidywalna natura omdleń neurokardiogennych (NCS) powoduje, że dotychczas nie zdefiniowano optymalnego sposobu terapii mającej na celu zapobieganie ich nawrotom. Mimo wielu doniesień wskazujących na kliniczne i ekonomiczne korzyści wynikające z leczenia chorych z NCS nadal brakuje dobrze udokumentowanych wyników badań, które definiowałyby wiarygodny, prosty metodycznie sposób doboru terapii oraz prognozowania jej długoterminowej efektywności. W rezultacie terapia wspomnianej grupy pacjentów w przeważającej większości przypadków ma charakter empiryczny - uwzględniający mechanizm patofizjologiczny reakcji, który zgodnie z współczesną wiedzą uznaje się za przyczynowo powiązany z występowaniem odruchowych utrat przytomności. Jednym z głównych celów prezentowanej pracy było przybliżenie zagadnień związanych z diagnostyką i leczeniem chorych z odruchowymi utratami przytomności, ze szczególnym podkreśleniem znaczenia testu pochyleniowego (TT) w tym procesie. Ponad 15-letnie doświadczenia w stosowaniu TT u chorych z omdleniami pozwoliły na dokładniejsze poznanie mechanizmów regulacyjnych układu krążenia, w tym sposobów oceny ich wydolności, normalizacji efektywności działania oraz wzajemnych relacji między aktywnością autonomicznego układu nerwowego a zmiennymi hemodynamicznymi. Wszelkie rozważania na temat klinicznej przydatności TT w większości przypadków odbywają się na podstawie oceny wartości diagnostycznej badania, jednak udział testu w definiowaniu przyczyn, postaci oraz sposobów zapobiegania objawom nietolerancji ortostatycznej zasługuje na równie istotne uznanie

State-of-the-art approach towards magnetic resonance imaging of the nervous system structures in patients with cardiac implantable electronic devices

Introduction: MRI generated forces are the source of potential complications in patients with cardiac implantable electronic devices (CIED). The technological progress, and growing clinical evidence concerning the operation of the contemporary MR non-conditional CIEDs during MRI, have started to significantly change our every-day clinical practice. Nevertheless, a lot of patients who could have an MRI performed safely, still have been refused the examination. State-of-the-art: In many clinical situations, an MRI examination in a patient with a CIED is reasonable, and is linked to a negligible risk of complications if performed under strict precautions. The MagnaSave Registry that evaluated the influence of nonthoracic MRI on the function of MR non-conditional CIEDs, and numerous studies involving thoracic and nonthoracicMRIs in patients with legacy CIEDs, have confirmed the feasibility and safety of such examinations. In this article, practical tips aimed towards improving the safety of MRI in MR conditional and non-conditional CIED patients are largely based on the very recently released (2017) HRS expert consensus statement. Clinical implications: Clinical data emphasize the necessity of making the MRI more accessible to CIED patients, also in the case of MR non-conditional systems or when the thorax MR imaging is clinically reasonable. This goal should be achieved by increasing the number of centers complying with respective recommendations and applying protocols that would guarantee the highest safety level. Future directions: Further studies are warranted to assess safety issues related to the main current contraindication to MRI, i.e., the presence of abandoned leads

Long-term reproducibility of microvolt T-wave alternans in patients after cardioverter-defibrillator implantation

Background: Microvolt T-wave alternans (MTWA) is a promising method for noninvasive assessment of arrhythmic risk. Recent studies have shown good immediate reproducibility of T-wave alternans. Little is known about it during the long term. The aim of the study was to prospectively evaluate the long-term reproducibility of MTWA in a group of patients after ICD implantation. Methods: The study group consisted of 22 patients: 21 male and 1 female, aged 63.0 ± 7.6 years. Nineteen of them had a history of myocardial infarction and 3 had non-ischemic cardiomyopathy. Ejection fraction was 34.7 ± 10.0. T-wave alternans was measured during treadmill tests and additionally in 6 patients during implantation cardioverter-defibrillator device pacing. We received 30 reports of MTWA available for analysis. The second test was performed after 11.8 ± 3.3 months (range 7-16) using the same protocol. Results: Of the 30 tests, 12 were positive, 2 negative and 9 indeterminate in both tests. The results were concordant in 23 tests (76.66%) (Kappa 0.602). Of the initial positive tests, only one became negative in the second test and 4 became indeterminate. Of the initial negative tests, none became positive and none became indeterminate. Of the initial indeterminate tests, one became positive and one negative. At the same time, there were no significant differences between QRS, QTc and ejection fraction between the first and second tests. Only the heart rate in the second test was greater than in the first. Conclusions: The results suggest that microvolt T-wave alternans measurement is stable over a long period. It is probably not worth examining the status of MTWA after several months, at least if patients are in the chronic stage of their disease. (Cardiol J 2007; 14: 561-567)

Zapobieganie nawrotom omdleń wazowagalnych za pomocą podawanego dożylnie β-blokera. Mechanizmy patofizjologiczne determinujące efektywność terapii

Wstęp: Celem pracy była identyfikacja mechanizmów patofizjologicznych determinujących efektywność podawanego dożylnie β-blokera w zapobieganiu nawrotom omdleń wazowagalnych (VVS). Materiał i metody: Badaniem objeto 98 chorych (w tym 59 kobiet) w średnim wieku 34,2 ± ± 12,3 roku, u których w okresie ostatnich 6 miesięcy wystąpiły co najmniej dwa incydenty utraty przytomności, zakwalifikowanych do wykonania testu pochyleniowego (TT). Pionizacji dokonywano według protokołu 60o/20 min; a w przypadkach tego wymagających podawano dodatkowo podjęzykowo 250 µg nitrogliceryny. Po uzyskaniu dodatniego wyniku badania przywracano pozycję poziomą, po czym dożylnie podawano 0,1 mg/kg mc. propranololu. W dalszym etapie wykonywano kolejną pionizację, która była repliką fazy badania, zakończonej wystąpieniem omdlenia. Ocenę wskaźników hemodynamicznych (HI) prowadzono metodą beat-to-beat za pomocą urządzenia Portapres M2. Analizie poddawano skurczowe (SBP), średnie (MBP) i rozkurczowe ciśnienie tętnicze (DBP), częstotliwość rytmu serca (HR), pojemność minutową serca (CO) i całkowity obwodowy opór naczyniowy (TPR). Zmienność ciśnienia tętniczego (BPV) mierzono jako odchylenie standardowe skurczowego ciśnienia tętniczego. Uzyskane wartości HI analizowano retrospektywnie, uśredniając 60-sekundowe segmenty pomiarowe. Oceny czułości baroreceptorów (BRS) dokonywano w 3-minutowych przedziałach pomiarowych za pomocą metody xBRS (cross-correlation). W tożsamych segmentach lokacyjnych dokonywano także czasowej analizy zmienności rytmu tętna (PRV). W celu realizacji przyjętego na wstępie celu badania wyznaczono cztery przedziały pomiarowe: bezpośrednio poprzedzający (I) i inicjujący (II) czynną fazę TT, poprzedzający wystąpienie VVS (III) oraz obejmujący wczesny etap po zakończeniu pionizacji (IV). Wyniki: Wykonanie pełnego protokołu TT wywołało VVS u 63 (64%) chorych. Dożylne podanie propranololu zapobiegło powtórnemu wyzwoleniu omdlenia u 37 (59%) pacjentów - stanowili oni grupę I, natomiast 26 (41%) chorych było niewrażliwych na podany β-bloker - w dalszej ocenie tworzyli oni grupę II. Największe różnice wartości analizowanych zmiennych między grupami badanych chorych stwierdzono w okresie bezpośrednio poprzedzającym wystąpienie VVS (etap III). Skuteczność podawanego dożylnie β-blokera w zapobieganiu nawrotom VVS korespondowała z: znamiennie wyższymi wartościami BP oraz TPR; większą zmiennością PRV oraz BPV; silną korelacją między wartościami ocenianych HI a BRS. Wnioski: Skuteczność podawanego dożylnie β-blokera w zapobieganiu nawrotom VVS koresponduje z ograniczeniem funkcji regulacyjnej baroreceptorów, determinującym możliwości jej farmakologicznej korekty. (Folia Cardiol. 2004; 11: 489–498

Zapobieganie nawrotom omdleń wazowagalnych za pomocą podawanego dożylnie β-blokera. Mechanizmy patofizjologiczne determinujące efektywność terapii

Wstęp: Celem pracy była identyfikacja mechanizmów patofizjologicznych determinujących efektywność podawanego dożylnie β-blokera w zapobieganiu nawrotom omdleń wazowagalnych (VVS). Materiał i metody: Badaniem objeto 98 chorych (w tym 59 kobiet) w średnim wieku 34,2 ± ± 12,3 roku, u których w okresie ostatnich 6 miesięcy wystąpiły co najmniej dwa incydenty utraty przytomności, zakwalifikowanych do wykonania testu pochyleniowego (TT). Pionizacji dokonywano według protokołu 60o/20 min; a w przypadkach tego wymagających podawano dodatkowo podjęzykowo 250 µg nitrogliceryny. Po uzyskaniu dodatniego wyniku badania przywracano pozycję poziomą, po czym dożylnie podawano 0,1 mg/kg mc. propranololu. W dalszym etapie wykonywano kolejną pionizację, która była repliką fazy badania, zakończonej wystąpieniem omdlenia. Ocenę wskaźników hemodynamicznych (HI) prowadzono metodą beat-to-beat za pomocą urządzenia Portapres M2. Analizie poddawano skurczowe (SBP), średnie (MBP) i rozkurczowe ciśnienie tętnicze (DBP), częstotliwość rytmu serca (HR), pojemność minutową serca (CO) i całkowity obwodowy opór naczyniowy (TPR). Zmienność ciśnienia tętniczego (BPV) mierzono jako odchylenie standardowe skurczowego ciśnienia tętniczego. Uzyskane wartości HI analizowano retrospektywnie, uśredniając 60-sekundowe segmenty pomiarowe. Oceny czułości baroreceptorów (BRS) dokonywano w 3-minutowych przedziałach pomiarowych za pomocą metody xBRS (cross-correlation). W tożsamych segmentach lokacyjnych dokonywano także czasowej analizy zmienności rytmu tętna (PRV). W celu realizacji przyjętego na wstępie celu badania wyznaczono cztery przedziały pomiarowe: bezpośrednio poprzedzający (I) i inicjujący (II) czynną fazę TT, poprzedzający wystąpienie VVS (III) oraz obejmujący wczesny etap po zakończeniu pionizacji (IV). Wyniki: Wykonanie pełnego protokołu TT wywołało VVS u 63 (64%) chorych. Dożylne podanie propranololu zapobiegło powtórnemu wyzwoleniu omdlenia u 37 (59%) pacjentów - stanowili oni grupę I, natomiast 26 (41%) chorych było niewrażliwych na podany β-bloker - w dalszej ocenie tworzyli oni grupę II. Największe różnice wartości analizowanych zmiennych między grupami badanych chorych stwierdzono w okresie bezpośrednio poprzedzającym wystąpienie VVS (etap III). Skuteczność podawanego dożylnie β-blokera w zapobieganiu nawrotom VVS korespondowała z: znamiennie wyższymi wartościami BP oraz TPR; większą zmiennością PRV oraz BPV; silną korelacją między wartościami ocenianych HI a BRS. Wnioski: Skuteczność podawanego dożylnie β-blokera w zapobieganiu nawrotom VVS koresponduje z ograniczeniem funkcji regulacyjnej baroreceptorów, determinującym możliwości jej farmakologicznej korekty. (Folia Cardiol. 2004; 11: 489–498

Test pochyleniowy z nitrogliceryną. Jaki jest optymalny czas jego trwania?

Wstęp: Celem pracy było poszukiwanie optymalnego czasu trwania testu pochyleniowego z nitrogliceryną (TTNTG) oraz ocena zależności między długością badania a jego przydatnością w rozpoznawaniu chorych z omdleniami wazowagalnymi (VVS). Materiał i metody: Badaniom poddano grupę 246 chorych (130 kobiet i 116 mężczyzn), w średnim wieku odpowiednio 39,7 &plusmn; 16,5 oraz 35,7 &plusmn; 17,6 lat (p > 0,06), z co najmniej dwoma incydentami omdleń w wywiadzie w okresie ostatnich 6 miesięcy. Pełny protokół badania składał się z 15-minutowej fazy odpoczynku (pozycja pozioma), 15-minutowego okresu pozycji pod kątem 60° (TTP), po zakończeniu którego podjęzykowo podawano 250 &micro;g NTG, kontynuując pochylenie przez kolejnych 15 min. Typ reakcji omdleniowej definiowano na podstawie kryteriów klasyfikacji VASIS. Wyniki: TTP wywołał omdlenie u 36 osób (14%), a podanie NTG spowodowało utratę przytomności u kolejnych 122 chorych (50%). Nieuwzględnienie 23 chorych (9%) z wygórowaną odpowiedzią na NTG (ExNTG), zredukowało liczbę pacjentów, u których przyczynę utraty przytomności rozpoznano za pomocą TT, do 135 osób, czyli 55% ogółu badanych. W żadnym z etapów badania nie wykazano zależności między czasem wystąpienia omdlenia (TOS) a wiekiem badanych, ich płcią oraz częstością występowania poszczególnych typów VVS. W podobnej analizie przeprowadzonej dla pełnego czasu badania wykazano jednak, że TOS w grupie chorych z mieszanym typem VVS (Mx) był istotnie dłuższy od wartości uzyskanych w grupie pacjentów z wazo- (VD) i kardiodepresyjnym (CI) typem VVS - odpowiednio: 19,9 &plusmn; 5,7 min vs. 13,1 &plusmn; 8,4 min (p < 0,002) oraz 19,9 &plusmn; 5,7 min vs. 16,6 &plusmn; 6,7 min (p < 0,05). Najwięcej wyników dodatnich - 93/158 (59%) zanotowano między 19 a 23 minutą pochylenia. Było to: 59 reakcji typu Mx (64%), 3 odpowiedzi VD (3%), 17 omdleń CI (18%) oraz 14 reakcji ExNTG (15%). Po 25 minucie pionizacji dodatni wynik testu uzyskano u 9 chorych (6%), spośród których 7 reprezentowało typ Mx VVS (78%), 1- typ CI (11%) oraz 1 - reakcję ExNTG (11%). Wnioski: Wyniki pracy wskazują, że skrócenie biernej fazy TTNTG do 15 min zachowuje jego wysoką czułość. Natomiast ograniczenie czasu trwania fazy lekowej testu poniżej 15 min wiąże się ze znaczącym klinicznie obniżeniem czułości badania oraz zachwianiem proporcji w częstości występowania poszczególnych typów VVS. (Folia Cardiol. 2003; 10: 71-76

Test pochyleniowy z nitrogliceryną. Jaki jest optymalny czas jego trwania?

Wstęp: Celem pracy było poszukiwanie optymalnego czasu trwania testu pochyleniowego z nitrogliceryną (TTNTG) oraz ocena zależności między długością badania a jego przydatnością w rozpoznawaniu chorych z omdleniami wazowagalnymi (VVS). Materiał i metody: Badaniom poddano grupę 246 chorych (130 kobiet i 116 mężczyzn), w średnim wieku odpowiednio 39,7 &plusmn; 16,5 oraz 35,7 &plusmn; 17,6 lat (p > 0,06), z co najmniej dwoma incydentami omdleń w wywiadzie w okresie ostatnich 6 miesięcy. Pełny protokół badania składał się z 15-minutowej fazy odpoczynku (pozycja pozioma), 15-minutowego okresu pozycji pod kątem 60° (TTP), po zakończeniu którego podjęzykowo podawano 250 &micro;g NTG, kontynuując pochylenie przez kolejnych 15 min. Typ reakcji omdleniowej definiowano na podstawie kryteriów klasyfikacji VASIS. Wyniki: TTP wywołał omdlenie u 36 osób (14%), a podanie NTG spowodowało utratę przytomności u kolejnych 122 chorych (50%). Nieuwzględnienie 23 chorych (9%) z wygórowaną odpowiedzią na NTG (ExNTG), zredukowało liczbę pacjentów, u których przyczynę utraty przytomności rozpoznano za pomocą TT, do 135 osób, czyli 55% ogółu badanych. W żadnym z etapów badania nie wykazano zależności między czasem wystąpienia omdlenia (TOS) a wiekiem badanych, ich płcią oraz częstością występowania poszczególnych typów VVS. W podobnej analizie przeprowadzonej dla pełnego czasu badania wykazano jednak, że TOS w grupie chorych z mieszanym typem VVS (Mx) był istotnie dłuższy od wartości uzyskanych w grupie pacjentów z wazo- (VD) i kardiodepresyjnym (CI) typem VVS - odpowiednio: 19,9 &plusmn; 5,7 min vs. 13,1 &plusmn; 8,4 min (p < 0,002) oraz 19,9 &plusmn; 5,7 min vs. 16,6 &plusmn; 6,7 min (p < 0,05). Najwięcej wyników dodatnich - 93/158 (59%) zanotowano między 19 a 23 minutą pochylenia. Było to: 59 reakcji typu Mx (64%), 3 odpowiedzi VD (3%), 17 omdleń CI (18%) oraz 14 reakcji ExNTG (15%). Po 25 minucie pionizacji dodatni wynik testu uzyskano u 9 chorych (6%), spośród których 7 reprezentowało typ Mx VVS (78%), 1- typ CI (11%) oraz 1 - reakcję ExNTG (11%). Wnioski: Wyniki pracy wskazują, że skrócenie biernej fazy TTNTG do 15 min zachowuje jego wysoką czułość. Natomiast ograniczenie czasu trwania fazy lekowej testu poniżej 15 min wiąże się ze znaczącym klinicznie obniżeniem czułości badania oraz zachwianiem proporcji w częstości występowania poszczególnych typów VVS. (Folia Cardiol. 2003; 10: 71-76