Stanisław Szukalski’s Neoslavic Art and Politics

Stanisław Szukalski był z jednym z z najgłośniejszych i najbardziej kontrowersyjnych polskich artystów. Znany w Polsce międzywojennej, został zupełnie zapomniany po II wojnie światowej, kontynuował swoją pracę artystyczną w Stanach Zjednoczonych Ameryki, gdzie zmarł w latach 90. Szukalski zafascynowany był słowiańszczyzną, pradawną przeszłością i tradycją Słowian, szczególnie na ziemiach polskich. W tych wątkach historii znajdował inspiracje dla swojej twórczości i koncepcji politycznych. Wzbudzając tradycje inne niż katolickie i łącząc je z myślą polityczną współczesnych sobie Polaków, stał się niezwykłym nie tylko artystą ale i politykiem. Niniejszy artykuł to próba odnalezienia prawdziwych źródeł inspiracji doktryny politycznej i sztuki Stanisława Szukalskiego w oparciu o kontekst historyczny, społeczny i kulturowy epoki

Between Art and Politics. Looking for the origins of Stanisław Szukalski’s political thought

Artykuł recenzowany / Peer-reviewed articleStanisław Szukalski was one of the most famous and controversial artists in Poland. Known well in his motherland almost forgotten after the Second World War he continued his artistic activity in United States of America until nineties when he died. Szukalski was fascinated with Slavism and the deep, ancient past and tradition of Slavonic nations, especially Polish. Reaching there he was fi nding inspiration to his artistic creations and political doctrine as well. Evoking traditions different then catholic one and joining political thought with art he became unusual artist and even more unusual man of ideas. The article is an attempt to fi nd real sources of inspiration in Szukalski’

Specyfika migracji galicyjskiej – w aktach c.k. Policji w Krakowie na początku XX wieku

Praca recenzowana / Peer-reviewed pape

Metafizyka i polityka. Andrzej Strug o charyzmie i micie Józefa Piłsudskiego

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication0 legendzie Józefa Piłsudskiego napisano wiele. Czyniono to już za jego życia, czynią to współcześni, wciąż usiłując zgłębić to, co tak konsekwentnie wymyka się nauce; charyzmę 1 osobowość przywódcy. Michał Sokolnicki określał te przymioty w taki sposób: „Szła od mówcy i stopniowo zaczęła się udzielać słuchaczom jakaś niepojęta fascynacja psychiczna", „urok jego postaci i myśli". W burzliwym roku odzyskania niepodległości 1918 ukazała się Chimera, powieść Andrzeja Struga, w której przedstawiał przeobrażenie dokonujące się w duszy, działacza socjalistycznego, załamanego upadkiem rewolucji i rozłamem partyjnym, a ożywającym dla nowych idei niepodległościowych. Katalizatorem tej wewnętrznej metamorfozy był osobisty kontakt z Józefem Piłsudskim i jego wpływ na całe przyszłe życie i przekonania głównego bohatera Przecława Borszowskiego. W tej historii kryje się osobiste doświadczenie i przeżycie Struga, ale też i innych późniejszych piłsudczyków, którzy przeszli drogę od sceptycyzmu do apologii względem wodza. Artykuł przytacza też wypowiedzi i źródła, mówiące o wierze samego Piłsudskiego w powodzenie własnych przedsięwzięć politycznych, oraz pracy i licznych zabiegach, jakie musiał wykonać ugruntowując się w tym przekonaniu. W źródłach tych Piłsudski występuje jako człowiek głęboko przeświadczony o swojej wielkości, głęboko wierzący w swoją misję dziejową i wiarę tę usiłujący wszczepić innym.There is a lot of works written about Józef Piłsudski's charisma. They were written during Piłsudski's life and nowadays as well. They attempt to catch what is slipping away the scientific examination; charisma and personality of the leader. Michał Sokolnicki discribed these advantages in the following way: „There was an unknown psychological fascination going out from the speaker and influencing the others" this kind of fascination Sokolnicki characterized as "the charm of his figure and thoughts". In 1918, the rough time of regaining independence Andrzej Strug published "Chimera" the story presenting metamorphosis of socialistic activist in the moment of his despair caused to the fact of revolution's collapse and divisions in his party. The main hero Przecław Borszowski is awaken for the new ideas of independence mainly thanks to the personal contact with Piłsudski. In this story is hidden a private experience of the author Andrzej Strug, but also the experience of his generation, future "legiony" soldiers. They also have followed the way from scepticism to the apology of the leader. The article is presenting many other sources telling about the faith which Piłsudski possessed himself, the faith in the success of his politics. In these sources Piłsudski appears as a man deeply convinced of his greatness, his mission and trying to convince the others to it.О легенде Юзефа Пилсудского было написано много. Это происходило уже при его жизни, и происходит сегодня. Исследователи постоянно пытаются понять то, что так последовательно бросает вызов науке: харизму и индивидуальность лидера. Михаил Сокольницкий, дал следующее определение этим качествам: «От оратора исходило, и постепенно передавалось слушателям какое-то непонятное психическое увлечение », «очарование его личностью и мыслями». В бурный 1918 год восстановления независимости, вышел в свет роман Анджея Струга «Химера», в котором автор представил преобразование, происходящее в душе социалистического деятеля, впавшего в отчаяние в связи с крахом революции и расколом в партии, но нашедшего в себе силы для продвижения новых идей независимости. Катализатором этой внутренней метаморфозы был личный контакт с Юзефом Пилсудским и его влияние на всю дальнейшую жизнь и убеждения главного героя - Пшецлава Боршовского. В этой истории лежит личный опыт и переживания Струга, а также других приверженцев Пилсудского, которые прошли путь от скептицизма к апологии вождя. В статье приведены документы, говорящие о вере самого Пилсудского в успех своих политических проектов, а также его работе и многочисленных действиях, которые проводил вождь, водворяя свои идеи в жизнь. В использованных автором источниках Пилсудский указан как человек глубоко убежденный в своем величии, глубоко верующий в свою историческую миссию, который пытается эту веру привить другим

Polskie wolnomularstwo - organizacja publiczna, warsztat intelektualny i nurt ideowy. Zarys charakterystyki

Artykuł recenzowany / peer-reviewed articleCelem artykułu będzie nacisk na aspekty społeczne, historyczne i polityczne, przy równoczesnej rezygnacji z wątków metafizycznych i towarzyszącej lożom od momentu ich powstania historii idei. Stąd w tak dużym stopniu koncentracja źródeł pochodzących od środowisk wolnomularskich poprzez wydawnictwa, Internet, czy wywiady prasowe, w tym jeden przeprowadzony przez autorkę tekstu

Dwa pierwsze wieki wolnomularstwa w Krakowie

Artykuł recenzowany / Peer-reviewed articl

Emila Bobrowskiego odpowiedź na dylematy pokolenia

Praca recenzowana / Peer-reviewed pape

Ryty masońskie - źródła i korzenie

"Wbrew powszechnemu przekonaniu masoneria nie powstała dopiero w 1717 r., od kiedy to większość badaczy jest skłonna przyjmować jej historyczną pewność. W rzeczywistości jest znacznie starsza. Zapewne z tego powodu ewoluując przez stulecia rozpadła się na szereg rytów, w obecnej chwili znacznie już zróżnicowanych, z których każdy ma nieco odmienną genezę, pomimo wspólnych korzeni. A jest ich taka mnogość, że nawet wśród samych masonów panują sprzeczne poglądy na temat własnego rodowodu i trudno jest precyzyjnie ustalić wszystkie źródła historyczne i filozoficzne, z których czerpało u zarania swego początku wolnomularstwo."(...

Po Jakubowej drabinie: o rytuale inicjacyjnym żydowskich lóż parawolnomularskich B'nai B'rith w okresie międzywojennym

Praca recenzowana / peer-reviewed pape

Czarna legenda wolnomularstwa. Fałsz i fakt historyczny w służbie bieżącej polityki

Artykuł recenzowany / Peer-reviewed articl