Komentarz do tłumaczenia: "Straszna historia z Ravensburga", M. Andream Nelsium ; Renata Dampc-Jarosz, Jacek Jarosz (tłum. na pol.)

Przełożenie pochodzącego z XVI wieku tekstu byłoby bez wątpienia trudniejsze, gdyby nie, w gruncie rzeczy dla tłumacza paradoksalny, fakt, że średniowieczna historia z Ravensburga trafiła do rąk niemieckich odbiorców dopiero w roku 1913, nie licząc jej pierwszego wydania lub dokonanego pod koniec XVIII wieku odpisu, choć jego losy nie są potwierdzone. Przez cztery wieki tekst spoczywał bowiem ukryty w grzbiecie książki, skąd jedynie przez przypadek został wydobyty i wystawiony na sprzedaż w monachijskim antykwariacie

Magdalena Abraham-Diefenbach : Pałace i koszary. Kino w podzielonych miastach nad Odrą i Nysą Łużycką. Wrocław: Atut, 2016: 432 s.

Seria: Niemcy – Media – Kultura, ukazująca się pod patronatem Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego, wzbogaciła się o kolejną pozycję. Magdalena Abraham-Diefenbach, kulturoznawczyni i badaczka pogranicza polsko-niemieckiego, w swojej najnowszej książce zwraca uwagę na pomijany dotychczas aspekt badawczy: znaczenie kina, jego historii i przemian społeczno-kulturowych w wymiarze lokalnym oraz regionalnym, w szczególnej przestrzeni polsko-niemieckiego pogranicza lat 1945–1989. Pod pojęciem kina autorka rozumie nie tylko „instytucję kulturalną oraz miejsce wspólnej recepcji filmów i indoktrynacji politycznej, [ale także – R.D.J.] budynek posiadający specyficzne walory architektoniczne i techniczne” (Abraham-Diefenbach 2016: 10). Dzięki tak sformułowanej definicji możliwe stało się ukazanie „całokształtu zjawisk związanych z kinem i dziejących się w nim” (Abraham-Diefenbach 2016: 11). Postawione przez badaczkę cele wymagały bez wątpienia zapoznania się z rozproszonym materiałem źródłowym, literaturą przedmiotu, ale także dobrej znajomości uwarunkowań życia po obu stronach granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej. Z zadań tych autorka wywiązała się z nawiązką, dostarczając w każdym rozdziale, a także w zamykającym książkę aneksie, na który składają się indeks omawianych filmów z repertuaru przygranicznych kin oraz indeks nazwisk, dobrze udokumentowane odniesienia do literatury przedmiotu [...]. Recenzja: Pałace i koszary : kino w podzielonych miastach nad Odrą i Nysą Łużycką / Magdalena Abraham-Diefenbach. - Wrocław : Oficyna Wydawnicza "Atut" - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2015. - 432 s. : il. ; 22 cm

Paweł Zimniak : Histori(a)e z oddali. Polskie subiektywizacje I wojny światowej. Zielona Góra: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2018, 121 s.

Recenzja książki, Paweł Zimniak : "Histori(a)e z oddali. Polskie subiektywizacje I wojny światowej". Zielona Góra: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2018, 121 s

"Lubię być tam, gdzie chcę" : Bettina von Arnim - życie i twórczość pomiędzy rzeczywistością a imaginacją

Pisarstwo i działalność Bettiny wyrastają i są ściśle związane z jej życiem. Podobnie jak w przypadku innych romantyczek mamy tu do czynienia z koncepcją zapisu życia, różniącego się jednakże tematycznie i formalnie od tej, którą pozostawiły rówieśniczki. Pisarka zapisuje swoje życie jako dojrzała kobieta, po śmierci męża; wybiera typową dla epoki formę listu, tworząc jednocześnie własny gatunek, a ponadto koncentruje się na dwóch ważnych dla niej wartościach - przyjaźni i wolności, które jako lejtmotyw przewijają się przez wszystkie utwory. Już sam akt wyboru własnego imienia świadczy o potrzebie samostanowienia, o towarzyszącym pisarce od dziecka dualizmie osobowościowym i poszukiwaniu własnego, niezależnego miejsca zarówno w rodzinie, jak i w społeczeństwie

Sophie Tieck-Bernhardi : pisarka niemieckiego romantyzmu w poszukiwaniu miłości

"Sophie Tieck‑Bernhardi wpisuje się pod wieloma względami w nurt rozwoju niemieckiego pisarstwa kobiet w ogóle, a w szczególności przełomu XVIII i XIX wieku. Podobnie jak większość piszących kobiet zaczęła publikować pod „fałszywym nazwiskiem”, jak Barbara Hahn nazwała przymus posługiwania się pseudonimem, często męskim, lub rezygnacji z praw autorskich na rzecz męża. Taki los spotkał niemal wszystkie pisarki tego okresu." […] (fragm.

Natur und die westliche Zivilisation : Literarische Kritik und Kompensation einer Entfremdung - recenzja

Lothar Pikulik od dziesięcioleci pozostaje, zarówno w badaniach naukowych, jak i publikacjach, wierny swojej nieskrywanej i nieodpartej fascynacji niemieckim romantyzmem. Długa lista monografii i artykułów Autora wzbogaciła się w roku 2016 o kolejną pozycję, poświęconą tym razem dychotomii myślenia o naturze i cywilizacji od przełomu XVIII i XIX wieku, poprzez modernizm aż po współczesność

Wybór pism - recenzja

Setna rocznica urodzin Heinricha Bölla stała się okazją do przypomnienia po latach nieobecności na rynku wydawniczym i w dyskursie naukowym twórczości tego kolońskiego pisarza. Uroczystości jubileuszowe odbywały się głównie w Kolonii i Nadrenii Północnej-Westfalii, ale także w Irlandii, ulubionym miejscu wypoczynku niemieckiego noblisty, oraz w kilku innych krajach, w tym w Polsce1. Pokłosiem sympozjów i konferencji są trzy publikacje niemieckojęzyczne i jedna w języku polskim2, które stanowią próbę podsumowania twórczości Bölla z perspektywy współczesnego czytelnika, literaturoznawcy lub zwrócenia uwagi na dotychczas niezbadane lub pomijane aspekty jego twórczości3[…

Sophie Mereau-Brentano i jej drogi do pisarstwa

The article is an introduction to the life and work of the German classicromantic period writer Sophie Mereau-Brentano. It shows all those factors that influenced the formation of her poetic world and consolidated her position as one of the first professional German writers. Particular attention has been paid to the family home, the education gained thanks to the efforts of her father, her collaboration with Schiller, in whose magazine „Thalia” the young Sophie published her first poems, her marriage to Clemens Brentano and her friendship with Achim von Arnim. The article is also an attempt at the general characteristics of Sophie Mereau-Brentano’’ s writing, particularly emphasizing her creation of female characters, striving for self-determination, happiness and love. Much attention has also been paid to the position of the female writer, competing with the male-dominated publishing market. The dilemmas of the split between private life, the role of wife and mother and professional life, the writer, the publisher of a women’s magazine and a translator, the feminine and the masculine world of private and public space are an important key to understanding Sophie Mereau-Brentano’s work and her contemporary perception

"Moim tematem jest człowiek XX wieku" : Erich Maria Remarque- Friedenszentrum Osnabrück w przededniu jubileuszy : podsumowanie działalności i zadania na przyszłość

Der Beitrag setzt sich zum Ziel, die Entstehungsgeschichte und den Wirkungsbereich des Erich Maria Remarque-Friedenszentrums in Osnabrück darzustellen. 1985 zunächst als Dokumentationsstelle im Fachbereich der Sprach- und Literaturwissenschaft der Universität Osnabrück ins Leben gerufen, dann ins Remarque-Archiv verwandelt und letztendlich als Erich Maria Remarque-Friedenszentrum weltweit bekannt befasst sich diese Institution seit über drei Jahrzenten mit Leben und Werk des aus Osnabrück stammenden Erich Maria Remarque. Die Aktivitäten des Friedenszentrums konzentrieren sich nicht nur auf die Dokumentation des Nachlasses, sondern umfassen Veröffentlichungen von Forschungsergebnissen über Remarques Werk, Neuausgaben seiner Werke, Zusammenarbeit mit Schulen, Bildungsinstitutionen und Forschungsstellen in der ganzen Welt. Die bevorstehenden Jubiläen des Schriftstellers, sein 50. Todestag im Jahre 2020 und 125. Geburtstag 2023, geben Anlass zu einer Bilanz und regen zugleich zur Reflexion über künftige Aufgaben dieser Institution an

Johann Wolfgang von Goethe: Baśń. Das Märchen. Wydanie polskie i niemieckie. Przekł. Krystyna Krzemień-Ojak , wstęp Wojciech Kunicki , pod red. Jarosława Ławskiego . Białystok: Wydawnictwo Alter Studio, 2015: 154 s.

Błogosławieni ci, co wydają baśnie. Ta parafraza wypowiedzi Goethego („Błogosławieni ci, co piszą baśnie”, Goethe w liście do Schillera z 26.09.1795; Goethe 2015: 17) zdaje się w pełni oddawać rezultat współpracy wrocławskiego germanisty, profesora Wojciecha Kunickiego, i białostockiego polonisty, profesora Jarosława Ławskiego, którzy podjęli się ponownego wydania tłumaczenia Baśni Johanna Wolfganga von Goethego. Dwujęzyczna publikacja wzbogaciła istniejącą od 1995 roku serię wydawniczą Czarny Romantyzm, w której zamieszczono już wcześniej inny utwór tego okresu – Straże nocne Bonaventury (właśc. Augusta E.F. Klingemanna). Pierwsze polskie wydanie Baśni ukazało się w roku 2000, w przekładzie Marka Sołka w krakowskiej oficynie wydawniczej Arche. Jego wydawcy nie stawiali sobie wówczas za cel krytycznego opracowania utworu weimarskiego wieszcza, lecz od początku wpisywali go w sposób interpretacji Rudolfa Steinera, filozofa-ezoteryka, którego rozprawka Odzwierciedlenie charakteru umysłowości J.W. Goethego w baśni o „Zielonym wężu i pięknej Lilii” z roku 1918 wieńczy pionierską edycję [...]. Recenzja: Baśń = Das Märchen / Johann Wolfgang von Goethe ; przekład Krystyna Krzemień-Ojak ; wstęp Wojciech Kunicki ; opracowanie tekstu, wprowadzenie i redakcja tomu Jarosław Ławski ; Katedra Badań Filologicznych "Wschód-Zachód". Wydział Filologiczny. Uniwersytet w Białymstoku, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej. - Wydanie polsko-niemieckie. - Białystok : Wydawnictwo Alter Studio, 2015. - 154 s. : il. (w tym kolor.) ; 22 cm