Hybrydowa metodyka badań wielozmysłowych przestrzeni publicznej w urbanistyce

The concept of multi-sensory perception of cities is one of the elements shaping the complete image of the city. It is an aspect as important to the recipient as the urban structure. The study of the multisensory record of public spaces gives a better chance to understand: the identity of the place, the changing dimensions of cultural heritage, local social problems, and even conditions influencing spatial decisions. Multisensory research has an implementation value and can be an important, previously unaccounted for factor, influencing the revitalization program and planning decisions. Therefore, it is so important to analyze the available literature on the subject, conduct scientific observation of the research area, create a proposal for a hybrid research methodology on multi-sensory recording of space and determine their relationship with activities in the field of urban planning. The trial area – selected public spaces of the Praga – Północ district in Warsaw was adopted according to predetermined criteria, the most important of which were: authentic urban tissue, downtown area, architectural and functional diversity of buildings.Koncepcja wielozmysłowej percepcji miast jest jednym z elementów kształtujących pełny jego obraz. Stanowi ona aspekt równie ważny dla odbiorcy, jak struktura urbanistyczna. Badanie multisensorycznego zapisu przestrzeni publicznych daje większe szanse zrozumienia: tożsamości miejsca, zmiennych wymiarów dziedzictwa kulturowego, lokalnych problemów społecznych, a nawet uwarunkowań rzutujących na decyzje przestrzenne. Wielozmysłowe badania mają wartość implementacyjną i mogą stanowić istotny, wcześniejnieuwzględniany czynnik, mający wpływ na program rewitalizacji oraz decyzje planistyczne. Dlatego tak ważne jest przeanalizowanie dostępnej literatury przedmiotu, obserwacja naukowa obszaru badawczego, stworzenie propozycji metodyki hybrydowych badań nad wielozmysłowym zapisem przestrzeni oraz określenie ich zależności z działaniami w obszarze urbanistyki. Próbny obszar – wybrane przestrzenie publiczne dzielnicy Pragi – Północ w Warszawie przyjęto według z góry założonych kryteriów, z których najistotniejsze były: autentyczna tkanka urbanistyczna, śródmiejski obszar, różnorodność zabudowy pod względem architektonicznym i funkcjonalnym

Rozwój urbanistyczny i zachowanie tożsamości miejsca jako efekty skutecznej rewitalizacji dzielnicy El Raval w Barcelonie

El Raval – part of Ciutat Vella is a successful revitalization example, where cultural development has been introduced into degraded and neglected neighborhood. Cultural institutions: MACBA, CCCB and Maritime Museum have released its tourism potential. New public spaces La Rambla del Raval and Angel's Square are socially vital and consequently initiate social relations. As a result, Barcelona "regained" its historical but previously degraded city center - Ciutat Vella. The main objective is to identify: “What has made the El Raval revitalization program so successful?”. On-site researches in Barcelona's El Raval district provided the primary source of knowledge.Dzielnica El Raval w Ciutat Vella stanowi przykład skutecznej rewitalizacji poprzez wprowadzenie funkcji kultury w zdegradowany obszar. Nowe przestrzenie publiczne przykładowo La Rambla del Raval i Plac Aniołów koncentrują życie społeczne i sprzyjają budowaniu relacji międzyludzkich. Instytucje kultury MACBA, CCCB i Muzeum Maritime stanowią atrakcje turystyczne o znaczeniu międzynarodowym. W efekcie Barcelona "odzyskała" historyczne i uprzednio zdegradowane centrum miasta - Ciutat Vella. Głównym celem badań jest określenie, co zadecydowało o sukcesie programu rewitalizacji w El Raval. Badania na miejscu w dzielnicy El Raval w Barcelonie stanowiły element wyjściowy do dalszych rozważań

WARSAW PRAGA – SEARCHING OF IDENTITY

Podstawą rewitalizacji związanej z tożsamością miejsca jest przywrócenie życia, określenie lub odnalezienie ducha miejsca – tożsamości rewitalizowanym obszarom. Genius loci Pragi określają niepowtarzalny charakter, porządek i kompozycja przestrzeni, obiekty, ich struktura i relacje oraz rytm czasu. Do zrozumienia niepowtarzalnego charakteru miejsca niezbędna jest świadomość niewidzialnych wymiarów przestrzeni oraz jej znaczeń. Magnesem Pragi jest tożsamość: autentyczna tkanka miejska, układ urbanistyczny i architektura, przestrzenie publiczne o charakterze handlowym o ponadwiekowej tradycji, bogata historia, wielokulturowość, społeczność prażan – jako odrębnego środowiska z praską gwarą, bliskie sąsiedztwo Starego Miasta i skomunikowanie II linią metra z centrum miasta, charakter artystyczny dzielnicy, bogata infrastruktura społeczna – to wszystko buduje klimat miejsca, który przyciąga środowiska artystyczne, inwestorów i turystów. Autorka przedstawiła charakterystykę tożsamości warszawskiej Pragi oraz procesy niszczące i budujące ją. Wykazała, iż świadomość istnienia niewidzialnych wymiarów przestrzeni pozwoli zrozumieć obecną popularność Pragi.The basis for revitalization related to identity of the place is the restoration of life with determination in searching for spirit of the place – the identity of revitalized areas. Genius loci of Praga determines not only the unique character, order and composition of district space, relations of structure, and the pace of life, but also unseen dimensions of space and its meaning. That helps to understand the unique nature of the place. Charm of Praga is its identity: authentic urban fabric and layout, historical architecture, public trade spaces with old tradition, rich history, location well connected with II subway line with the Warsaw downtown and location in walk distance to the Old Town, multicultural community of Praga – separate Praga’s community with its dialect, artistic neighbourhood, rich social infrastructure – all of this creates a specific atmosphere of the place, attracting the artistic society and tourists. The author presents characteristics of Praga’s identity and processes that destroy or build it. She shows that awareness of the existing invisible space dimensions will allow understanding current popularity of Praga

Jakość życia społecznego w wybranych przestrzeniach publicznych warszawskiej Pragi-Północ

The most important aspect of public spaces is the social value that determines interactions and creates socialbond. Important places are enlivened by random pedestrians users and actors. The significance and nature of public spaces are determined by many complex factors, including cultural heritage, sociability, diversity of functions, aesthetics and accessibility. The author presents characteristics and analysis of selected public spaces of Warsaw’s Praga - Północ. The conclusions of the study allow to state the essence of making and remaking public spaces. The aim of this is to define the proposal of spatial design activities that enhance the attractiveness of the local community, foster social integration and include, among others: squares, markets, squares and streets.Najważniejszym aspektem przestrzeni publicznych jest walor społeczny, który decyduje o interakcjach i kształtowaniu więzi międzyludzkich. Miejsca ważne są ożywione przez aktorów, użytkowników lub przypadkowych przechodniów. O znaczeniu i istocie przestrzeni publicznych decyduje wiele złożonych czynników, wśród których są m.in.: dziedzictwo kulturowe, aspekty społeczne, różnorodność funkcji, estetyka i dostępność. Autorka prezentuje charakterystykę i analizę wybranych przestrzeni publicznych Pragi-Północ w Warszawie. Wnioski z badań pozwalają stwierdzić istotę tworzenia i odtwarzania systemów powiązań przestrzeni publicznych. Ma to na celu określenie propozycji działań projektowych przestrzennych wzmacniających atrakcyjność w odbiorze lokalnej społeczności, sprzyjających integracji społecznej i obejmujących m.in.: place, targowiska, skwery i ulice

Genius Loci of Warsaw District Praga as a Catalyst of the Renewal of Culture of Place

Celem rozważań jest zwrócenie uwagi na współczesne zjawisko odrodzenia kultury na warszawskiej Pradze w oparciu o zjawisko powstawania „dzielnicy artystycznej”. Zastosowano metody badań niezbędne dla zrozumienia problemu naukowego. Zmiany zachodzące na warszawskiej Pradze, niegdyś dzielnicy kojarzonej wyłącznie z przestępczością i biedą, bezpośrednio bądź pośrednio powiązane są z autentyczną tkaną miejską i lokalnymi tradycjami. Ten unikatowy „praski klimat” spowodował powstanie nowych współczesnych środowisk społecznych – neo-bohemy. Stworzenie przestrzeni, która nie zakłóci charakteru Pragi zwanego potocznie „praskim klimatem”, to nowe zadania dla architektów i urbanistów. W artykule autorka wykazała, iż kluczem do zrozumienia genius loci Pragi stanowi nie tylko świadomość autentyczności architektury, ale również lokalnej społeczności, jej potrzeb, patriotyzmu, hartu ducha, dążeń i niezaprzeczalnego potencjału. Materiał będący wynikiem badań jest wyjściowy dla dalszych opracowań, zakłada się jego rozpowszechnianie wśród projektantów, inwestorów, artystów związanych z warszawską Pragą.The aim of considerations is to draw attention to the modern phenomenon of cultural Renaissance in Warsaw Praga District on the basis of the phenomenon of “art district”. The author applied the research methods necessary for understanding the scientifi c problem. The changes taking place in Praga, a former district being associated exclusively with crime and poverty, directly or indirectly are related to the authentic structure of municipal and local traditions. This unique “Praga climate” caused the emergence of new contemporary social environments - neo-bohemian. Creating a space that does not disturb the character of Praga, commonly referred to as “Praga atmosphere”, is a new task for architects and urban planners. In the article, the author showed that the key to understanding the “genius loci” of Praga is not only awareness of the authenticity of the architecture, but also the local community, its needs, patriotism, fortitude, aspirations, and undeniable potential. The material resulting from the research is a starting point for further studies, assumed its spread among designers, investors, and artists associated with Warsaw Praga

Wybrane nowe przestrzenie publiczne w rewitalizacji dzielnicy El Raval, w Barcelonie

El Raval is one of the few examples of successful revitalization in degraded, historical districts. The level of gentrification does not threaten district’s social identity and character. New public spaces are attractive and vigorous: La Rambla del Raval, Angels Square, Placa de Castella, Placa de les Caramele, Placa de Salvador Sequi or Plaça de Téléci Moix. Cultural and science institutions, such as: MACBA, CCCB, Maritime Museum, Filmoteca, Universitat de Barcelona has attracted economic potential. Barcelona “recovered” historical city center – Ciutat Vella, as a result of effective revitalization. Area attracts further services of culture, science and tourism. District with great potential, which is still transforming – is an example worth further study. The aim is based on authors researches knowledge, about problems and effective solutions used in creating new public spaces in Barcelona, El Raval. That may be used to shape public spaces and system of their relations in many areas of degraded metropolitan Polish cities. Such research supports good practices in urban and spatial planning with creating urban landscape harmony. Topic was presented on the conference: “Good practice in urban and spatial planning” organized by Poznań University in 2017.El Raval jest jednym z nielicznych przykładów skutecznie przeprowadzonych rewitalizacji w zdegradowanej, historycznej dzielnicy w skali Europy Zachodniej od 1980 r. po chwilę obecną. Poziom gentryfikacji nie zagraża tożsamości społecznej. Wiele nowych przestrzeni publicznych jest chętnie użytkowanych i otoczonych licznymi usługami: La Rambla del Raval, Plac Aniołow, Placa de Castella, Placa de les Carameles, Placa de Salvador Sequi czy plaça de Téléci Moix. Powstałe w procesie odnowy instytucje kultury i nauki m.in.: MACBA, CCCB, Muzeum Marynistyczne, Universitat de Barcelona przyciągnęły potencjał ekonomiczny, czyli inwestycje prywatne i publiczne oraz drobną przedsiębiorczość. Barcelona w efekcie rewitalizacji „odzyskała” historyczne centrum miasta – Ciutat Vella. Rozwijają się kolejne usługi o charakterze nauki, kultury i turystyki. To dzielnica z wielkim potencjałem, która nadal się przeobraża i jest warta zbadania. Celem jest poznanie problemów i skutecznych rozwiązań zastosowanych przy tworzeniu nowych przestrzeni publicznych w średniowiecznej tkance rewitalizowanej dzielnicy El Raval w oparciu o własne badania. Wiedza zdobyta w ramach badań nad przestrzeniami publicznymi może posłużyć zmianom w kształtowaniu takich miejsc i systemu ich powiązań dla wielu zdegradowanych dzielnic polskich miast metropolitarnych. Takie badania wspierają dobre praktyki w urbanistyce i planowaniu przestrzennym oraz budowaniu ładu przestrzennego w krajobrazie miejskim. Zaprezentowano niniejszą publikację na konferencji: Dobre Praktyki w Urbanistyce i Planowaniu Przestrzennym, na Uniwersytecie Poznańskim 2017

Znaczenie tożsamości w kształtowaniu wybranych, nowych przestrzeni miejskich na Pradze – Północ w Warszawie

The article analyzes how selected important public places in Praga-Północ have developed throughout history and how, in the face of today's economic, functional and spatial conditions as well as socio-cultural needs, create inclusive, resident-friendly urban spaces that build a positive image of the district. The authors will attempt to present proposal for system of interconnected public spaces based on the potential of the place.. The model of connections, the proposed system of urban spaces in Praga - Północ is based on many years of researches in situ.W artykule przeanalizowano, jak kształtowały się wybrane ważne miejsca publiczne Pragi – Północ na przestrzeni dziejów oraz jak w obliczu dzisiejszych uwarunkowań gospodarczych, funkcjonalno przestrzennych i potrzeb społeczno - kulturowych, stworzyć integrujące, przyjazne mieszkańcom oraz budujące pozytywny wizerunek dzielnicy przestrzenie miejskie. Podjęto próbę przedstawienia propozycji systemu powiązań przestrzeni publicznych w oparciu o potencjał miejsca. Model powiązań, zaproponowany system przestrzeni miejskich na warszawskiej Pradze – Północ jest oparty na wieloletnich badaniach in situ