اهداف توسعۀ هزارۀ سوم: سلامت مادران بر اساس آموزه‌های دین اسلام

خلفية البحث وأهدافه: أعلنت منظمة الصحة العالمیة أنّ صحة الأمهات هي الهدف الخامس من بین الأهداف التنمویة للألفیة الثالثة. لهذا تسعی هذه الدراسة أن تسلط الضوء علی تعالیم الإسلام ومدی اهتمام الشرع بالأم بوصفها الهدف الخامس للخطط التنمویة للألفیة الثالثة ومدی اهتمام الشرع بسلامتها. منهجية البحث: المنهج الذي اعتمدت علیه الدراسة هو منهج المراجعة، فقد أجری الباحثون مراجعة شاملة للمقالات الفارسیة والإنجلیزیة خلال زیارتهم مواقع المقالات الدولیة المعتبرة مثل موقع ویب آف ساینس وساینس دایرکت، باب مد، جوجل اسکولار والبحث عن مصطلحات مثل,Islamic Health Women, Millenium goals, Maternal Health بصورة منفردة ومزجیة، وأیضاً البحث عن مترادفات هذه المصطلحات في اللغة الفارسیة للعثور علی معلومات في المواقع الفارسیة ذات القیمة العلمیة الکبیرة مثل إس.آي.دي و ایرانداك، ومجیران. إنّ مؤلف البحث لم یشیر إلی أيّ تضارب في المصالح. المعطیات: من بین مجموع التعالیم الإسلامیة المتعلقة بصحة الأمهات یمکن الإشارة إلی الإهتمام بحقوق الإمهات في أبعادها المختلفة الفردیة، والأسریة، والإجتماعیة؛ والإهتمام بأبعاد سلامتها الجسدیة، والنفسیة، والإجتماعیة؛ وتوفیر العنایة الصحیة العادلة، والتحذیر من العنف ضد المرأة، والإهتمام بالمنزلة الإجتماعیة للمرأة، والتعالیم المتعلقة بالحمل الصحي السلیم؛ والتحذیر من الإجهاض غیرالمبرر الذي یهدد سلامة الأمهات، والتحذیر من تناول الأطعمة والعقاقیر غیر الصحیة أثناء فترة الحمل ومعظم هذه التعالیم قریبة إلی حد بعید إلی تعالیم منظمة الصحة العالمیة المتعلقة بصحة الإمهات وسلامتهن الجسدیة والنفسیة. الاستنتاج: نظراً إلی أنّ تعالیم الشریعة الإسلامیة وُضعت علی أساس الفطرة البشریة وغریزة الإنسان، فهي أفضل دلیل وخطة لنیل الحیاة السلیمة. لهذا یمکن أن یأخذ الإنسان هذه التعالیم الشرعیة دلیلاً یستدل به للوصول إلی حیاة سلمیة وصحیة للإمهات ویعتبرها إستراتجیة ناجعة لنیل الأهداف التنمویة للألفیة الثالثة.Background and Objective: The United Nations identified maternal health as the fifth goal of the third millennium development goals. Therefore, the present study has been conducted with the aim of examining the teachings of Islam in relation to the fifth development goal of the third millennium, namely maintaining the health of mothers. Methods: The present study is a review study involving a comprehensive review of Persian and English articles using international databases of Web of Science, Direct Science, PubMed, Google Scholar and using English keywords such as Islamic Health, Women, Millennium goals, Maternal Health performed individually and in combination, as well as the Persian equivalent keywords on Persian databases, including SID, Irandak, and search engines. The authors of the article did not report any conflict of interests. Results: Among the teachings of Islam regarding the protection of mothers' health are paying attention to women's rights in various personal, family and social dimensions, paying attention to the dimensions of women's physical, mental and social health, fair access to health care, avoiding violence against women, paying attention to women's social status, advising on healthy pregnancies, avoiding unjustified abortions threatening women's health, avoiding unhealthy foods during sensitive pregnancies, etc., many of which are similar to the guidelines of the World Health Organization in maintaining maternal health. Conclusion: The teachings of Islam, because they are based on human nature, are the best guide to having a healthy life; therefore, the recommendations of Islam in maintaining the health of mothers can be used as one of the basic strategies to achieve the development goals of the third millennium.سابقه و هدف: سازمان ملل سلامت مادران را پنجمین آرمان اهداف توسعۀ هزارۀ سوم بیان نموده است. ازاین‌رو مطالعۀ حاضر با هدف بررسی آموزه‌های دین اسلام در جهت نایل‌شدن به آرمان پنجم توسعۀ هزارۀ سوم یعنی حفظ سلامت مادران صورت گرفته است. روش کار: مطالعۀ حاضر از نوع مروری است که طی آن مروری جامع بر مقالات فارسی و انگلیسی زبان با استفاده از بانک‌های اطلاعاتی بین‌المللی وب‌ آو ساینس، ساینس دایرکت، پاب‌مد، گوگل اسکولار و با استفاده از کلیدواژه‌های انگلیسی Women ,Islamic Health ,Millenium goals ,Maternal Health به‌صورت تکی و ترکیبی و همچنین معادل کلیدواژه‌های فارسی در بانک‌های اطلاعات فارسی شامل اس.‌آی.‌دی، ایرانداک و مگیران جست‌وجو صورت گرفت. مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: از جمله آموزه‌های دین اسلام دربارۀ حفظ سلامت مادران عبارت است از توجه به حقوق زنان در ابعاد مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی؛ توجه به ابعاد سلامت جسمی، روحی و اجتماعی زنان؛ دسترسی عادلانه به مراقبت‌های سلامتی؛ پرهیز از خشونت علیه زنان؛ توجه به منزلت اجتماعی زنان؛ توصیه به بارداری سالم؛ پرهیز از سقط‌های غیرموجه تهدیدکنندۀ سلامت زنان و پرهیز از غذاهای ناسالم در دوران حساس بارداری که بسیاری از آنها مشابه دستورالعمل‌های سازمان جهانی بهداشت در حفظ سلامت مادران کاربرد عملی دارد. نتیجه‌گیری: آموزه‌های دین اسلام چون بر مبنای فطرت بشر ارائه شده، بهترین راهنما در جهت داشتن زندگی سالم است؛ بنابراین می‌توان از توصیه‌های دین اسلام دربارۀ حفظ سلامت مادران استفاده کرد و به‌عنوان یکی از راهبردهای اساسی برای نایل‌شدن به اهداف توسعۀ هزارۀ سوم به جهانیان عرضه کرد