Principle of Reality in Icelandic Tax Law

Í þessari ritgerð var rætt um raunveruleikareglu í íslenskum skattarétti, einkum með hliðsjón af 1. mgr. 57. gr. laga nr. 90/2003 um tekjuskatt. Umfjöllunin miðaðist við tekjuskatt, þ.e. skatt sem lagður er á samkvæmt lögum nr. 90/2003 um tekjuskatt. Markmið ritgerðarinnar var að rannsaka hvað sé átt við, þegar vísað er til grunnreglu 1. mgr. 57. gr. laga nr. 90/2003 um tekjuskatt eða raunveruleikareglu og afmarka það hugtak. Rannsóknin fólst í greiningu á dómum Hæstaréttar Íslands og úrskurðum yfirskattanefndar. Fundin voru viðmið í erlendum rétti og þau borin saman við íslenskan rétt. Í ljósi þess að viðskipti eru alþjóðleg og aðild Íslands að Evrópska efnahagssvæðisins hefur gert landamæri óljósari mörk, þótti rétt að kanna, hvort raunveruleikaregla væri samrýmanleg Evrópurétti. Því mætti, hvað efnistök varðar, líta á ritgerðina sem tvo sjálfstæða hluta. Í fyrri hlutanum er leitast við að afmarka raunveruleikareglu. Í þeim síðari er spurt hvort beiting raunveruleikareglu sé samrýmanleg Evrópurétti. Fyrri hlutinn var uppbyggður á þá leið að í öðrum kafla ritgerðarinnar var fjallað um grundvallarhugtök og –sjónarmið í skattarétti og túlkun skattalaga. Í þriðja kafla var leitað viðmiða í erlendum rétti. Löndin voru valin með hliðsjón af tengslum þeirra við Ísland og horft til þess að þau hefðu líkan bakgrunn, en viðmið þeirra voru engu að síður ólík. Í lok kaflans voru dregin saman þau viðmið, sem lögð voru til grundvallar rannsókninni. Í fjórða kafla var raunveruleikaregla afmörkuð. Í fimmta kafla var kannað, hvort beiting reglunnar væri í samræmi við þau grundvallarsjónarmið, sem fjallað var um í öðrum kafla. Annan hluta ritgerðarinnar er svo að finna í sjötta kafla en þar var fyrst rætt um þau áhrif, sem Evrópuréttur hefur haft á íslenskan skattarétt. Þá var rætt hvort mögulegt væri að misnota þann rétt sem veittur hefur verið með lögum nr. 2/1993 um Evrópska efnahagssvæðið (EES-samningurinn). Því næst var kannað, hvaða skilyrði eru gerð í Evrópurétti sé sá réttur, sem tryggður er í EES-samningnum takmarkaður í þeim tilgangi að koma í veg fyrir undanskot frá skatti. Þau skilyrði voru fundin með athugun á dómaframkvæmd Evrópudómstólsins í Brussel. Beiting raunveruleikareglu er síðan borin saman við skilyrði Evrópuréttar. Í lok ritgerðarinnar voru heildarniðurstöður dregnar saman

„Ég fer ekki eftir vitlausum lögum!“ Lögvarðir hagsmunir af viðurkenningarkröfu um lögmæti háttsemi þrátt fyrir takmarkanir á henni í lögum

Þegar lög ofbjóða réttlætiskennd manna kunna þeir að staðhæfa að lögin séu vitlaus og þeir séu óbundnir af þeim. Aðgát skal þó höfð áður en menn óhlýðnast lagaboði og hafa lögspekingar velt fyrir sér hugmyndinni um ólög lengi. „Með lögum skal land vort byggja en með ólögum eyða.“ Þessu fleygu orð lét Njáll Þorgeirsson falla á Alþingi á þjóðveldisöld. Ágústínus kirkjufaðir hafði áður haldið því fram í riti sínu, Um Guðsríki (De Civitate Dei), að ólög væru ekki lög (lex injusta non est lex). Fræðimenn síðari tíma, sem aðhylltust náttúrurétt, töldu sum lög vera í eðli sínu ólög og að vettugi virðandi. Ekki verður tekin afstaða um réttmæti þessara fullyrðinga en áhrifa náttúruréttar gætir í stjórnskipun Íslands. Í stjórnskipunarlögum eru grundvallarreglur sem metnar eru æðri öðrum lögum. Dómstólar hérlendis hafa samkvæmt venju metið hvort almenn lög séu í samræmi við ákvæði stjórnarskrár. Mál þessi reyna oftar en ekki á meginstoðir stjórnskipunarinnar. Meðal þessara meginstoða eru hugmyndir náttúruréttar um grundvallarréttindi, áskilnaður um lýðræði, meginreglurnar um þrískiptingu ríkisvalds og réttarríkið. Ef ekki væri fyrir kröfu um lögvarða hagsmuni af úrlausn um gildi laga væri staða dómstóla gagnvart löggjafa óljós. Lög frá Alþingi eru sett með valdi sem á rætur að rekja til lýðræðislega kjörinna fulltrúa. Vald dómstóla sprettur ekki af sömu rót en að sama skapi verða borgarar í réttarríki að fá skorið úr um stöðu sína samkvæmt lögum fyrir sjálfstæðum og óvilhöllum dómstóli. Dómstólar virðast ganga inn á valdsvið löggjafans til að tryggja réttarríkið. Fræðimenn á sviði náttúruréttar hafa velt því fyrir sér hve óréttlát lög þurfa að vera til að þau teljist ólög og að vettugi virðandi. Með heimild til að fá viðurkenningu á lögmæti háttsemi fyrir dómstólum myndi opnast leið til að fá metið hvort lög séu ólög án þess að grafa undan réttarríkinu en á kostnað meginreglunnar um þrískiptungu ríkisvaldsins. Í hverju felast takmarkanir meginreglunnar um lögvarða hagsmuni á að fá skorið úr því hvort almenn lög stangist á við stjórnskipunarlög? Í þessari ritgerð verður íslensk dómaframkvæmd skoðuð og mat dómstóla á lögvörðum hagsmunum af viðurkenningarkröfu um lögmæti háttsemi sem takmörkuð hefur verið með lögum. Þá eru uppi spurningar um hvernig slík mál skuli lögð fyrir dómstóla og hversu miklar kröfur dómstólar gera til kröfugerðar til að greina megi af kröfugerðinni hvaða hagsmunir séu af úrlausn hennar

T-CAM Computer Vision Flow Control

The goal of this project was to create a software component that tracks a food product in a piece based product stream, such as chicken fillets on a moving conveyor. The software component communicates with Marel's industrial automation system Pluto when the food product reaches its destination.Marel ehf