Stres psychiczny a czynność gonad męskich

Stress is generally a natural phenomenon that affects behaviour, physiological processes, and neuroendocrine, neurochemical, neurological and immune responses. Many somatic and mental disorders are thought to result from chronic stress. Stress-induced gonadal dysfunction is not restricted to humans, but is observed in all higher animals. Stress-induced gonadal dysfunction comprises disturbances of the hypothalamic-pituitary-gonadal axis and of spermatogenesis. Various stressors induce changes in the secretion of neurotransmitters and hormones, such as CRH, ADH, beta-endorphins, somatostatin, VIP, PRL, GH, TSH, dopamine, serotonin, neuropeptide Y, melatonin, ACTH, glucocorticosteroids, catecholamines and androgens. In acute stress, testicular function is principally modified by cytokines and fluctuating concentrations of gonadotropins, while in chronic stress, hypogonadotropic hypogonadism and disruption of spermatogenesis of varying severity, including spermatogenetic arrest, are observed. In spite of the decades-long interest in the relationships between psychological stress and the function of male gonads, many questions in this area remain unanswered.Stres jest generalnie zjawiskiem naturalnym, wpływającym na zachowanie, procesy fizjologiczne, reakcje neuroendokrynne, neurochemiczne, neurologiczne i immunologiczne. Jednocześnie uważa się, że wiele schorzeń somatycznych i psychicznych jest efektem przewlekłego stresu. Wywołana stresem dysfunkcja gonad dotyczy nie tylko ludzi, ale jest obserwowana u wszystkich zwierząt wyższych. Obejmuje ona zaburzenia czynności osi podwzgórzowo-przysadkowo-gonadalnej i spermatogenezy. Pod wpływem różnorodnych stresorów dochodzi do zmian stężeń neurotransmiterów i hormonów, które działają obwodowo m.in.: CRH, ADH, beta-endorfin, somatostatyny, VIP, PRL, GH, TSH, dopaminy, serotoniny, neuropeptydu Y, melatoniny, ACTH, glikokortykosteroidów, katecholamin, androgenów. W stresie ostrym czynność jąder jest modyfikowana głównie przez cytokiny i wahania stężeń gonadotropin. W stresie przewlekłym często obserwuje się hipogonadyzm hipogonadotropowy i różnego stopnia zaburzenia funkcji plemnikotwórczej, aż do zatrzymania spermatogenezy włącznie. Duże zainteresowanie relacjami między stresem psychologicznym a czynnością gonad utrzymuje się od kilkudziesięciu lat. Wiele kwestii w tej sferze wciąż pozostaje jednak niewyjaśnionych

Transseksualizm - aspekty diagnostyczne i terapeutyczne

Gender identity disorder (GID, transsexualism) is a multidisciplinary problem of an unclear aetiology. Although the diagnosis of GID is generally established by psychiatrists, the diagnostic team always includes an endocrinologist, who is responsible for hormonal therapy. Hormonal therapy is the first step in the sex reassignment procedure and requires careful monitoring in the initial phase and in later years of treatment. In this paper we review the latest aspects of the diagnosis and treatment of transsexualism and the most common complications of hormonal intervention. (Pol J Endocrinol 2010; 61 (4): 412-416)Zaburzenie tożsamości płciowej ([GID, grander identity disorder], transseksualizm) jest problemem wielodyscyplinarnym o słabo poznanej etiologii. Chociaż diagnoza GID jest zasadniczo ustalana przez psychiatrę, w skład zespołu orzekającego zawsze wchodzi endokrynolog, który odpowiada za prowadzenie terapii hormonalnej. Jest ona pierwszym etapem tak zwanej procedury zmiany płci i wymaga skrupulatnego monitorowania w okresie wdrażania, ale także w trakcie jej wieloletniej kontynuacji. Autorzy zaprezentowali współczesne aspekty diagnostyki i terapii przypadków transseksualizmu oraz najczęstsze powikłania interwencji hormonalnej. (Endokrynol Pol 2010; 61 (4): 412-416

Stres psychologiczny a czynność gonad męskich

Stress is generally a natural phenomenon that affects behaviour, physiological processes, and neuroendocrine, neurochemical, neurological and immune responses. Many somatic and mental disorders are thought to result from chronic stress. Stress-induced gonadal dysfunction is not restricted to humans, but is observed in all higher animals. Stress-induced gonadal dysfunction comprises disturbances of the hypothalamic-pituitary-gonadal axis and of spermatogenesis. Various stressors induce changes in the secretion of neurotransmitters and hormones, such as CRH, ADH, beta-endorphins, somatostatin, VIP, PRL, GH, TSH, dopamine, serotonin, neuropeptide Y, melatonin, ACTH, glucocorticosteroids, catecholamines and androgens. In acute stress, testicular function is principally modified by cytokines and fluctuating concentrations of gonadotropins, while in chronic stress, hypogonadotropic hypogonadism and disruption of spermatogenesis of varying severity, including spermatogenetic arrest, are observed. In spite of the decades-long interest in the relationships between psychological stress and the function of male gonads, many questions in this area remain unanswered. (Pol J Endocrinol 2012; 63 (zeszyt edukacyjny I) 1–6)Stres jest generalnie zjawiskiem naturalnym, wpływającym na zachowanie, procesy fizjologiczne, reakcje neuroendokrynne, neurochemiczne, neurologiczne i immunologiczne. Jednocześnie uważa się, że wiele schorzeń somatycznych i psychicznych jest efektem przewlekłego stresu. Wywołana stresem dysfunkcja gonad dotyczy nie tylko ludzi, ale jest obserwowana u wszystkich zwierząt wyższych. Obejmuje ona zaburzenia czynności osi podwzgórzowo-przysadkowo-gonadalnej i spermatogenezy. Pod wpływem różnorodnych stresorów dochodzi do zmian stężeń neurotransmiterów i hormonów, które działają obwodowo m.in.: CRH, ADH, beta-endorfin, somatostatyny, VIP, PRL, GH, TSH, dopaminy, serotoniny, neuropeptydu Y, melatoniny, ACTH, glikokortykosteroidów, katecholamin, androgenów. W stresie ostrym czynność jąder jest modyfikowana głównie przez cytokiny i wahania stężeń gonadotropin. W stresie przewlekłym często obserwuje się hipogonadyzm hipogonadotropowy i różnego stopnia zaburzenia funkcji plemnikotwórczej, aż do zatrzymania spermatogenezy włącznie. Duże zainteresowanie relacjami między stresem psychologicznym a czynnością gonad utrzymuje się od kilkudziesięciu lat. Wiele kwestii w tej sferze wciąż pozostaje jednak niewyjaśnionych. (Endokrynol Pol 2012; 63 (zeszyt edukacyjny I) 1–6

Zastosowanie testosteronu i steroidów androgenno-anabolicznych w sporcie

Anabolic androgenic steroids (AAS) and testosterone are the most frequently detected prohibited doping agents in sport. Professional competitors have been taking them since the fifties of the 20th century, they are used at present mainly by sport amateurs. Anabolic Androgenic Steroids are very often used in combination with other doping agents (erythropoietin, growth hormone, thyroxin). Apart from desirable for athletes anabolic and anticatabolic properties AAS have many side effects. In extreme cases doping with AAS can be life-threatening.Steroidy androgenno-anaboliczne (AAS, anabolic androgenic steroids) i testosteron są najczęściej wykrywanymi niedozwolonymi środkami dopingującymi w sporcie. Profesjonalni zawodnicy wykorzystują je od lat 50. XX wieku, jednak aktualnie większość konsumentów AAS to osoby uprawiające sport rekreacyjnie. Steroidy androgenno-anaboliczne są bardzo często stosowane łącznie z innymi środkami dopingującymi (erytropoetyna, hormon wzrostu, tyroksyna). Obok pożądanych przez sportowców właściwości anabolicznych i antykatabolicznych AAS wywołują także wiele działań niepożądanych. W skrajnych przypadkach doping AAS może stanowić zagrożenie dla życia

Growth hormone and IGF-1 as doping agents in competitive sport

Sportowcy często wykorzystują hormon wzrostu (GH, growth hormone) i insulinopodobny czynnik wzrostu 1 (IGF-1, insulin-like growth factor 1) w celach dopingowych. Według niektórych szacunków nawet 25% osób stosujących steroidy androgenno-anaboliczne przyjmuje jednocześnie preparaty GH. Dostępne dane z piśmiennictwa nie potwierdzają wpływu preparatów GH czy IGF-1 na poprawę wyników sportowych. Istnieją natomiast dowody na pojawianie się wielu działań niepożądanych u sportowców korzystających z tej formy dopingu. Od kilku lat dostępne są testy umożliwiające wykrywanie dopingu GH w próbkach krwi. Zaskakujący jest fakt, że dotychczas żadnemu zawodnikowi nie udowodniono nielegalnego wspomagania środkami wpływającymi na oś GH/IGF-1.Growth hormone (GH) and insulin-like growth factor 1 (IGF-1) are often used by athletes as doping agents. It is estimated that up to 25% of sportsmen using anabolic-androgenic steroids also take GH. Available data do not confirm the influence of GH or IGF-1 preparations on physical performance improvement. However, there is some evidences for many adverse effects in athletes using this form of doping. Blood tests to detect growth hormone abuse are available since several years. Surprisingly, no one has been proven to use illegal doping agents influencing GH/IGF-1 axis

Wpływ nurkowania na wstrzymanym oddechu (freediving) na stężenia androgenów - doniesienie wstępne

Introduction: Breath-hold diving (freediving) is a discipline that makes considerable demands on sportsmen, which can amount to extreme distress. It is also known that psychological and physical strain affects hormonal milieus. We wanted to assess the impact of a stressful event (such as breath-hold diving) on the androgen status of men. Material and methods: We evaluated serum gonadotropins and androgen concentrations in four divers before diving, immediately post, and 60 minutes after diving. Results: We found that neither gonadotropins nor total testosterone, free testosterone, calculated free testosterone or bioavailable testosterone concentrations changed significantly during diving practice. Conclusions: We conclude that the acute distress associated with breath-hold diving does not impact upon gonadotropins or androgen concentrations. (Pol J Endocrinol 2012; 63 (5): 381-385)Wstęp: Nurkowanie na wstrzymanym oddechu (freediving) jest dyscypliną sportową, której towarzyszy znaczący stres. Jednocześnie wiadomo, że psychologiczny i fizyczny stres wpływa na stan hormonalny organizmu. Materiał i metody: Oceniano wpływ stresującej sytuacji (freediving) na stężenia gonadotropin i androgenów u czterech nurków przed, bezpośrednio po oraz po 60 minutach od nurkowania. Wyniki: Nie zaobserwowano znaczących zmian stężeń gonadotropin, testosteronu całkowitego, testosteronu wolnego, kalkulowanego wolnego testostosteronu ani stężenia testosteronu biodostępnego podczas treningu freediving. Wnioski: Silny stres związany z nurkowaniem na wstrzymanym oddechu nie wpływa na stężenia gonadotropin i androgenów we krwi. (Endokrynol Pol 2012; 63 (5): 381-385

Inhibin B and FSH as markers of Sertoli cell function in impaired spermatogenesis

Introduction: The relationships between inhibin B, FSH and sperm count have never been fully elucidated. Our aim was to search for associations between serum concentrations of inhibin B/FSH and the impairment of spermatogenesis. Material and methods: In an observational study, we compared sperm count, serum levels of inhibin B and FSH in men with oligozoospermia (n = 46) and in normozoospermic, fertile controls (n = 38). Results: Concentration of FSH was 10.27 &#177; 11.24 IU/L in the oligozoospermic and 3.84 &#177; 2.76 IU/L in the normospermic group (p < 0.01). Although the concentration of inhibin B was higher in the oligozoospermic group (424 &#177; 443 v. 297 &#177; 219 pg/mL), the difference was statistically insignificant. Conclusions: Our results suggest that there is a tendency toward increased serum inhibin B levels in subjects with altered sperm count and increased serum FSH. (Pol J Endocrinol 2010; 61 (6): 695-698)Wstęp: Związki między inhibiną B, FSH i obrazem nasienia nie zostały dotąd w pełni wyjaśnione. Celem pracy było poszukiwanie zależności między stężeniem inhibiny B i FSH a zaburzeniami spermatogenezy. Materiał i metody: W badaniu o charakterze obserwacyjnym oceniano spermiogramy, osoczowe stężenie inhibny B i FSH u pacjentów z oligozoospermią (n = 46) i w grupie mężczyzn normospermicznych, płodnych (n = 38). Wyniki: Stężenie FSH wynosiło 10,27 &#177; 11,24 jm./l w grupie oligozoospermii i 3,84 &#177; 2,76 jm./l w grupie normospermii (p < 0,01). Nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy pomiędzy stężeniem inhibiny B, które wyniosło w grupie normospermii i oligozoospermii odpowiednio: 297 &#177; 219 i 424 &#177; 443 pg/ml (ns). Wnioski: Uzyskane wyniki sugerują, że stężenie inhibiny B może być podwyższone u pacjentów z zaburzeniami spermatogenezy i podwyższonym stężeniem FSH. (Endokrynol Pol 2010; 61 (6): 695-698

Jakość nasienia u młodych, zdrowych mężczyzn, mieszkańców Dolnego Śląska (AndroLS)

Introduction: Contrary to other parts of the continent, little information is available regarding semen quality among subjects from central and eastern Europe. Material and methods: We evaluated semen profiles among a sample of men from an industrialised region of Poland. We directly invited 5000 healthy inhabitants of the region (aged 18–35 years; with unchecked fecundity) to participate in the study. Among the 500 who were eligible and willing to participate, we acquired detailed information and semen and blood samples from 177 subjects. Results: Semen volume, sperm concentration, and total sperm count were, respectively, (mean ± SD): 3.1 ± 1.5 ml, 60 ± 44 x 106/ml and 170 ± 137 x 106/ml. Percentage of normal forms was 14.7 ± 6.5%. Conclusions: Due to the relatively low sperm motility (mean ± SD: 54 ± 16%) and vitality (mean ± SD: 60 ± 15%) values, these variables require special attention during routine evaluations. The WHO 2010 criteria for these two parameters were met in only 60% and 66% of the samples, respectively. Further studies on men with different educational levels, social environments, or living conditions are needed to confirm our results.  Wstęp: Odmiennie niż w przypadku innych części kontynentu dysponujemy niewielką ilością informacji dotyczących jakości nasienia w populacjach centralnej i wschodniej Europy. Materiał i metody: W badaniu ocenialiśmy próbki nasienia młodych, zdrowych mężczyzn. Zaproszenia skierowaliśmy do 5000 miesz­kańców uprzemysłowionego regionu Polski w wieku 18–35 lat, o nieznanym stanie płodności. Spośród 500 mężczyzn, którzy wstępnie zgodzili się na udział w badaniu i spełniali kryteria włączenia, pełne informacje (próbki nasienia i krwi) uzyskaliśmy w 177 przypadkach. Wyniki: Objętość nasienia, koncentracja plemników i liczba plemników u badanych mężczyzn wynosiły odpowiednio (średnia ± od­chylenie standardowe): 3.1 ± 1.5 ml, 60 ± 44 x 106/ml i 170 ± 137 x 106/ml. Odsetek form o prawidłowej budowie wynosił 14.7 ± 6.5%. Wnioski: Ze względu na relatywnie małą ruchliwość (średnia ± odchylenie standardowe: 54 ± 16%) i żywotność plemników (średnia ± odchylenie standardowe: 60 ± 15%) wydaje się, że cechy te wymagają szczególnej uwagi podczas rutynowej diagnostyki. Kryteria normy wg WHO (2010 r.) w zakresie dwóch wspomnianych wyżej parametrów spełniało w naszym badaniu odpowiednio tylko 60% i 66% próbek. Uzyskane wyniki wymagają potwierdzenia u mężczyzn o różnym: stopniu wykształcenia, uwarunkowaniach socjalnych i miejscu zamieszkania.  

Polimorfizm CAG genu receptora androgenowego a występowanie wybranych parametrów zespołu metabolicznego u mężczyzn w wieku 45-65 lat w populacji wrocławskiej

Introduction: The activity of androgen receptor (AR) is modulated by a polymorphic CAG trinucleotide repeat in receptor gene. There are suggestion, that there are association between polymorphism androgen receptor gene and the occurrence typical features of metabolic syndrome in men. The metabolic syndrome is more frequent with aging. We knows, that polymorphism androgen receptor gene is associated with risk of prostate cancer and with occurrence Kennnedy&#8217;s syndrome. However the association of this polymorphism for occurrence of hypertension, obesity and lipid and glucose concentration disturbance is not examined. Material and methods: The original study population consisted 268 randomly selected wroclaw population men aged 45-65. The physician examination include mensuration of blood pressure and antropometrical analysis. The men were coming on an empty stomach between 8.00 and 10.00 am for blood taken. The blood were taken for biochemical measurements and for genetic analysis CAG repeat in androgen receptor gene. Results: There is statistical significant differences between number of CAG repeat in men with normal and higher concentration of cholesterol LDL. There were no significant differences between number of CAG repeat in men in dependent of value of blood pressure and concentration of insulin, glucose, cholesterol HDL, total cholesterol and triglicerides. Conclusions: The investigation results are not unambiguous with regard to influence of polymorphism androgen receptor gene for occurrence of metabolic syndrome in men. We found only association between number of CAG repeat an androgen receptor gene and concentration of cholesterol LDL (which it is as we knows atherogenic factor).Wstęp: Aktywność receptora androgenowego (AR) jest modulowana przez polimorficzny region trinukleotydów CAG w genie receptora. Wielu autorów sugeruje, że istnieje związek pomiędzy polimorfizmem genu receptora androgenowego a występowaniem u mężczyzn cech typowych dla zespołu metabolicznego. Wraz ze starzeniem się zwiększa się częstość występowania zespołu metabolicznego. Wiadomo, że polimorfizm genu receptora androgenowego wpływa na ryzyko zachorowania na raka prostaty oraz na wystąpienie choroby Kennedy&#8217;ego. Natomiast dotychczas nie zbadano jednoznacznie wpływu tego polimorfizmu na występowanie nadciśnienia tętniczego, otyłości czy też zaburzeń gospodarki lipidowej lub węglowodanowej. Materiał i metody: Z populacji wrocławskiej losowo wybrano mężczyzn do badań. Przebadano 268 mężczyzn w wieku 45-65 lat. Badanie lekarskie obejmowało między innymi pomiar ciśnienia tętniczego oraz pomiary antropometryczne. Mężczyźni zgłaszali się na czczo w godzinach 8.00-10.00 na pobranie krwi, na oznaczenia biochemiczne oraz w celu oznaczenia polimorfizmu genu receptora androgenowego. Wyniki: Stwierdzono istotną statystycznie różnicę w liczbie powtórzeń CAG u mężczyzn z prawidłowym i podwyższonym stężeniem cholesterolu frakcji LDL. Nie stwierdzono żadnych istotnych różnic w liczbie powtórzeń CAG u mężczyzn w zależności od wysokości ciśnienia tętniczego, stężeń insuliny, glukozy, cholesterolu frakcji HDL, cholesterolu całkowitego oraz triglicerydów. Wnioski: W przypadku wpływu polimorfizmu genu receptora androgenowego na występowanie cech zespołu metabolicznego u mężczyzn wynik badań nie jest jednoznaczny. Stwierdzono jedynie związek między liczbą powtórzeń CAG a stężeniem cholesterolu frakcji LDL (który jak wiadomo jest czynnikiem aterogennym)

Environment and hormone (im) balance in women

Praca recenzowana / peer-reviewed pape