Zawartosc calkowitych i DTPA-ekstrahowanych form mikroskladnikow w wybranych madach Fordonskiej Doliny Wisly oraz Basenu Unislawskiego

Badano zawartości całkowitych form cynku, miedzi, manganu i żelaza oraz form tych pierwiastków dostępnych dla roślin (DTPA ekstrahowanych) w wybranych madach Fordońskiej Doliny Wisły oraz Basenu Unisławskiego. Stwierdzono, że mady są zasobne w formy całkowite miedzi i cynku a zawartości całkowite manganu i żelaza nie odbiegają od koncentracji tych pierwiastków w glebach pochodzenia niealuwialnego. Zawartości DTPA ekstrahowanych form tych pierwiastków wskazują, że ilości cynku przyswajalnego dla roślin są niskie a w niektórych glebach są poniżej wartości przyjętych za deficytowe.The content ol total and DIPA extractable Zn, Cu, Mn and Fe was investigated in selected alluvial soils of the Fordon Wisła Valley and the Unisław Basin. It was stated that alluvial soils are rich in total copper and zinc. The total content of Mn and Fe was in the same range as in the soils of nonalluvial origin. The concentrations of DTPA-extractable Zn were on the low level, deficient to plant

The role of free iron oxides in the association of lead and cadmium in gleyic phaeozems [black earths]

Twelve samples, collected from four pedons of cultivated soils (black earths) were analyzed by sequential extraction to characterize the role of free iron oxides in the association of lead and cadmium. Amounts of lead and cadmium retained varied from 11 to 89.3% of the total Pb and from 4.8 to 48.7% of the total Cd. Metals associated with amorphous Fe oxides are at least ten times higher than with crystalline Fe forms. Under the existing soil conditions (high pH and CaCO3 content) free iron oxides are components of great importance in the Pb and Cd binding process. However, the results may indicate a stronger association of Pb than Cd with iron oxides in the studied black earths

Wpływ Huty Miedzi Głogów na zawartość mobilnych form miedzi i cynku w okolicznych glebach uprawwnych

The aim of this research has been to investigate the influence of the Głogów Copper Works on profile distribution and mobility of copper and zinc in cultivated soils in the vicinity of the plant. The following were determined in soil samples from 4 cultivated soil profiles classified as Luvisols: soil texture, pH in KCl, pH in H2O, organic carbon, total Cu and Zn content using the ASA method after mineralization in HF and HClO4 acids and the content of mobile forms of Cu and Zn using the sequential method. In terms of grain size distribution, the profiles were classified as loamy silt. The soil pH was in range of p H ^ o 7.33-8.55 and PHKCI 5.81-7.75. Except for P1 profile, the presence of CaCOg was observed in all soil profiles. C and Bt horizons were the richest in CaCO3. The content of C-organic in humus horizons was in the range of 7.0-18.1 g kg- 1 . The total Cu content was in the range of 4.04-57.75 mg kg- 1 . In Ap horizons, the total Cu content was significantly higher, but in C horizons it was the lowest, which indicates that Ap horizons had been enriched with Cu by human activity. The results of the sequential analysis indicate the dominant share of fraction V, associated with organic matter, in the surface horizons. In the remaining horizons, the Cu fraction associated with iron oxides dominates. The total content of Zn was in the range of 3.34-42.65 mg kg- 1 . The highest content of this element was observed in Ap horizons, and the lowest occurred in Eet horizons. The speciation analysis showed the highest content of Zn in the form associated with crystalline iron oxides (fraction VI), and the lowest in fractions I and II, i.e. soluble in water and exchangeable forms. Most of the investigated soils (apart from P1 profile) may be classified as unpolluted with Cu and Zn, which shows that the proximity of the Głogów Copper Works does not preclude agricultural use of the analyzed soils (with one exception).Celem badań była ocena wpływu Huty Miedzi Głogów na profilową dystrybucję oraz mobilność miedzi i cynku w okolicznych glebach uprawnych. Materiał badawczy stanowiły profile glebowe położone w odległości 5,7-6,8 km w kierunku południowo-wschodnim od emitora. W próbkach glebowych pochodzących z 4 profili gleb uprawnych sklasyfikowanych jako gleby płowe typowe oznaczono: uziarnienie, pH KCl (1 mol dm- 3 ) i pH w H2O, C-organiczny oraz całkowitą zawartość Cu i Zn metodą ASA po mineralizacji w kwasach HF i HClO4, a zawartość form mobilnych Cu i Zn metodą analizy sekwencyjnej. Pod względem uziarnienia badane profile zaliczono do pyłów gliniastych. W badanych glebach pH było w zakresie pHH o 7,33-8,55 oraz pHKCl 5,81-7,75, przyjmując najniższe wartości w poziomach Bt. Stwierdzono obecność węglanu wapnia, oprcz profilu (P1), którego zawartość wynosiła 0,43%-11,60%. Najzasobniejsze w CaCOg były poziomy C oraz poziomy Bt. Zawartość C-organicznego w poziomach próchnicznych wynosiła 7,0-18,1 g kg- 1 , całkowita zawartość Cu 4,04-57,75 mg kg- 1 . Stwierdzono wyraźnie wyższą całkowitą zawartość Cu w poziomach Ap oraz najniższą w poziomach C, co wskazuje na antropogeniczne wzbogacenie poziomów Ap w Cu. Wyniki analizy sekwencyjnej wskazują na dominujący udział w poziomach powierzchniowych frakcji V, tj. form związanych z materią organiczną, w pozostałych poziomach przeważa frakcja Cu związana z tlenkami żelaza. Całkowita zawartość Zn wynosiła 3,34-42,65 mg kg- 1 , a najwyższą zawartość tego pierwiastka stwierdzono w poziomach Ap, najniższą w poziomach Eet. Analiza specjacyjna wykazała najwiekszą zawartość Zn w formie związanej z krystalicznymi tlenkami żelaza (frakcja VI), a najniższą we frakcji I i II, tj. w formach wodnorozpuszczalnych i wymiennych. Badane gleby w większości (oprócz profilu P1) można zaklasyfikować do gleb niezanieczyszczonych Cu i Zn, co wskazuje, że bliskość Huty Głogów (oprócz jednego przypadku) nie eliminuje badanych gleb z użytkowania rolniczego

Zinc speciation analysis in agricultural soilos near the roads

W pracy przedstawiono wyniki badań nad mobilnością cynku w powierzchniowej warstwie gleb ogródków działkowych miasta Inowrocław. W badanych glebach po ich uprzedniej mineralizacji oznaczono całkowite oraz ekstrahowane roztworem kwasu dwuetylenotrójaminopięciooctowego (DTPA) zawartości cynku. W wyniku przeprowadzonej analizy sekwencyjnej oznaczono ilości poszczególnych form tego pierwiastka. Stwierdzono duże koncentracje cynku całkowitego oraz ekstrahowanego w DTPA. Niewielki natomiast był udział form mobilnych wyekstrahowanych w analizie sekwencyjnej. Największy udział cynku w zawartości całkowitej stwierdzono w formach rezydualnych.Paper presented the results of investigation on Zn mobility and bioavailability in soils from the of allotment gardens of Inowrocław town. Total content of zinc ranged 54.0-221.0 mg·kg⁻¹, and diethylenetriamine pentaacetic acid (DTPA) - extractable Zn concentration varied from 6.8 to 42.8 mg·kg⁻¹. Sequential extraction procedure showed that zinc occurred predominantly in residual, the less mobile fraction. Significant were also zinc fractions associated with carbonates and soil organic matter. The amounts of most available zinc fraction i.e. the exchangeable one, were very low

Mobilność manganu w glebach będących pod wpływem pyłów alkalicznych

Manganese is required by plants for photosynthesis. It is also is a key activator in anumber of critical processes in plant tissues. Moreover, it has been proven that Mn is an essential element for animals and people. Manganese deficiency may occur in soils that are sandy alkaline or calcareous. The objective of the study was to asses the long-term impact of alkaline cement dust, emitted by the Lafarge Cement Plant in Bielawy (Kujawy region) on manganese availability in soils in the vicinity of the source of emission. The mobility of Mn was estimated by DTPA-extraction of soil samples. It was stated that DTPA-extractable Mn was in the range of 0.81-12.07 mg kg 1 i.e. below the recom- mended limits for the proper plant growth. The lowest content was detected in soils adja- cent to the cement plant, with the highest pH due to the most intensive alkaline dust emission. Cement dust acts like a liming substance and affects manganese mobilitv

Chemiczna specjacja cynku w profilach wybranych gleb uprawnych Kujaw

Celem badań było określenie zawartości, rozmieszczenia i chemicznej specjacji cynku w 3 profilach czarnych ziem uprawnych Kujaw intensywnie użytkowanych rolniczo. Stwierdzono, że zawartość Zn całkowitego kształtuje się w zakresie od 17,4 mg-kg⁻¹ do 51,7 mg-kg⁻¹ i jest największa w poziomach Ap i Aa. Zawartości Zn oznaczone w roztworze DTPA stanowiły od 0,9 do 11,5% zawartości całkowitej i były najwyższe w poziomach powierzchniowych, a najniższe w skale macierzystej badanych czarnych ziem. Analiza sekwencyjna wykazała niewielkie ilości form mobilnych tego pierwiastka. Znaczny jest udział cynku tworzącego połączenia z materią organiczną i tlenkami żelaza. Najwięcej cynku występuje w formie rezydualnej, co stanowi do 93,8% całkowitej zawartości pierwiastka.The aim of investigation was to characterize the content, distribution and making chemical speciation of zinc in three soil profiles from arable black earth of Kujawy region. The total contents of Zn ranged within 17.4 and 51.7 mg-kg⁻¹. DTPA extractable Zn content was rather low (0.9-11.5% of total content). Sequential extraction showed small amounts of mobile forms of zinc in investigated soils. Considerable Zn amounts are bound with the organic matter and iron oxides. The dominant zinc fraction was found in residuum (93.8% total)

Lokalna zawartość tła geochemicznego metali ciężkich w różnych typach gleb wytworzonych z gliny zwałowej Równiny Inowrocławskiej

In the present study, local background concentrations of heavy metals were determined in soils which have been minimally influenced by human activities. The ground moraine landscape of the Inowrocławska Plain is dominated by Phaeozems, which occur in numerous associations with Luvisols and Cambisols. Four profiles of Phaeozems, three profiles of Luvisols and two profiles of Cambisols had been researched earlier, especially their morphology, selected physicochemical properties, texture and mineralogical composition. Selected properties were also measured to determine their influence on the content and distribution of trace elements in soil profiles. For determination of the concentration of metals in the soil profiles, the following indices were used: distribution factor (DI), enrichment factor (EF) and transfer factor (TF). The total content of metals in the genetic horizons and the local geochemical background level of metals in soils were determined. With the knowledge of the natural content of elements in the parent material, assumed to be the geochemical background, a degree of contamination of surface soil horizons can be evaluated. The content of Zn, Cu, Ni, Pb, Cr, Mn (mg kg–1) and Fe and Ti (g kg–1), which was defined as the content of the local background, was: 40.6; 12.6; 14.3; 12.9; 5.5; 309.9 and 16.5; 1.4, respectively. The distribution of Ni, Cr, Cu, Mn and Fe in the soil profiles can be explained as the effect of pedogenic factors, although in the case of, a tendency towards accumulation of Zn and Pb in the humus horizons as a result of anthropogenic input was observed. The distribution of pedogenic Ni, Cu, Cr and Mn was influenced by specific adsorption of metals on Fe oxides. The results indicate that the metals were bound more strongly to iron oxides than to organic matter. Based on the results of geochemical studies on selected arable soils from the Iowrocławska Plain, an integrated method was applied to assess the local background using an iterative 2s-technique (mean + 2 standard deviation). The relationships between trace elements and the conservative element such as Fe were used to predict the expected values of trace elements in topsoil. The results substantiate the importance of determining local background concentrations

Contents of total and plant available microelement forms in selected arable black earths types of Kujawy Region

Materiał badawczy stanowiły intensywnie użytkowane rolniczo czarne ziemie zlokalizowane na obszarze Równiny Inowrocławskiej. Celem podjętych badań było określenie zawartości i rozmieszczenia mikroelementów w profilach czarnych ziem zróżnicowanych typologicznie (czarna ziemia właściwa, zbrunatniała, glejowa, wyługowana). Oznaczono podstawowe właściwości fizykochemiczne metodami ogólnie przyjętymi w gleboznawstwie oraz całkowite zawartości mikroelementów (Fe, Mn, Cu, Zn) w roztworach po dygestii gleby w mieszaninie kwasu fluorowodorowego (HF) i HClO₄ i formy dostępne dla roślin, po ekstrakcji w kwasie dwuetylenotrójaminopięciooctowego (DTPA). Zawartości Cu całkowitej (9,2-18,0 mg·kg⁻¹) były dość wyrównane w obrębie profili i nie przekraczały poziomu tła geochemicznego. Rozmieszczenie Zn w badanych profilach wykazuje zróżnicowanie w podtypach, gdyż w czarnej ziemi właściwej jest w granicach 56,7-73,4 mg·kg⁻¹ i tu jego zawartości są najwyższe oraz od 33,8 do 40,0 mg·kg⁻¹ w czarnej ziemi wyługowanej. Mn całkowity nie wykazuje większego zróżnicowania pomiędzy badanymi profilami, a jego zawartość waha się od 209,8 do 387,6 mg·kg⁻¹ i nie przekracza poziomu tła geochemicznego W badanych podtypach czarnych ziem nie obserwuje się większych zróżnicowań w rozmieszczeniu Fe całkowitego (11,8 do 21,8 g·kg⁻¹). Dla określenia niedoborów dla roślin badanych mikroelementów, oznaczono formy przyswajalne. Zawartości Cu ekstrahowane w DTPA były w zakresie od 0,9 do 2,0 mg·kg⁻¹ i nie wykazywały zróżnicowania w profilach. Zawartości Zn ekstrahowane w DTPA były zróżnicowane w obrębie podtypów i kształtowały się w zakresie 0,4-3,0 mg·kg⁻¹, przyjmując najwyższe wartości w poziomach próchnicznych i znacznie niższe w skale macierzystej. Najniższymi zawartościami Mn ekstrahowanymi w DTPA odznaczała się czarna ziemia wyługowana (2,5-8,1 mg·kg⁻¹), a najwyższe jego zawartości stwierdzono w czarnej ziemi zbrunatniałej (2,1-13,2 mg·kg⁻¹). We wszystkich profilach zaobserwowano wzbogacenie poziomów powierzchniowych w Mn przyswajalny. Zawartości Fe ekstrahowane w DTPA są zróżnicowane w podtypach badanych gleb (9,9 do 44,4 mg·kg⁻¹). Wyraźne wzbogacenie w tę formę żelaza stwierdzono w poziomach próchnicznych badanych gleb.Total and diethylenetriamine pentaacetic acid (DTPA) - extractable forms of microelements (Fe, Cu, Mn, Zn) in the profiles of arable black earths from Kujawy region were studied. Total contents of zinc ranged within 33.8 and 72.4 mg·kg⁻¹, what is slightly above the geochemical background for these soils. Total concentrations of Cu, Mn and Fe were characteristic for non contaminated soils. DTPA - extractable forms of metals were within the range above the deficit levels. The results showed that the differentiation in metal distribution in soil profiles is mainly caused by pedogenic processes. No anthropogenic metals (except Zn) was detected in analyzed black earths