Word formation in selected grammar books for teaching Polish as a foreign language

Celem niniejszego artykułu jest analiza zagadnień słowotwórczych prezentowanych w gramatykach do nauczania języka polskiego jako obcego. Analizie poddano zasób prezentowanych zagadnień oraz ich stronę graficzną. Gramatyka języka polskiego. Podręcznik dla cudzoziemców B. Bartnickiej i H. Satkiewicz jest za trudna dla obcokrajowca ze względu na skomplikowany styl naukowy zastosowany przy opisie zjawisk. W Odkrywamy język polski L. Madelskiej i M. Warchoł-Schlottmann pojawiają się błędy, dotyczące często nieprawidłowego zaklasyfikowania derywatów do kategorii słowotwórczych. Może to wprowadzać bałagan w słownikach umysłowych uczących się. Gramatyka języka polskiego dla cudzoziemców Z. Kalety nie uwzględnia natomiast zagadnień słowotwórczych. Słowotwórstwo, choć pomijane często przez polskich glottodydaktyków, odgrywa bardzo ważną rolę w procesie nauczania/uczenia się języka polskiego jako obcego. Derywacja jest jednym z najważniejszych procesów powstawania nowych słów. Zmiany językowe w dużej mierze to zmiany leksykalne. Słowotwórstwo pomaga porządkować leksykę (klasyfikować powstające słowa do odpowiednich kategorii, a tym samym wyznaczać znaczenie). Formacje słowotwórcze są również świadectwem językowego postrzegania rzeczywistości przez użytkowników danego języka.The purpose of this article is to analyze derivational issues presented in the grammar books for teaching Polish as a foreign language. Both the variety of issues presented and their graphic design were analyzed. Gramatyka języka polskiego. Podręcznik dla cudzoziemców by B. Bartnicka and H. Satkiewicz transpired to be too difficult for a foreigner because of the complicated scientific style used when describing analyzed phenomena. In Odkrywamy język polski by L. Madelska and M. Warchol-Schlottmann errors appeared, often connected with incorrect classification of derivatives to derivational categories, which may cause chaos in learners` mental dictionaries. Gramatyka języka polskiego dla cudzoziemców by Z. Kaleta does not include derivational issues at all. Word formation, despite being often overlooked by Polish teachers, plays a vital role in the process of teaching / learning Polish as a foreign language. Derivation is one of the most important processes of the formation of new words. Linguistic changes are lexical changes to a great extent. Word formation helps organize lexis (to classify the new words to appropriate categories, and thus determine their meaning). Derivational formations also show the linguistic perception of reality by the users of a given language

Connections between word formation and spelling in teaching Polish as a foreign language

The goal of the paper is to show connections between word formation and spelling, which should be taken into consideration by every teacher of Polish as a foreign language when planning a lesson. The author discusses the problems of spelling (alternations of sounds in cognates, spelling of chosen suffixes and prefixes, spelling of declensional and conjugative forms, the use of uppercase and lowercase letters, hyphenation) and punctuation that result from the use of the chosen category of derivatives.W niniejszym artykule ukazano związki między słowotwórstwem a grafią, o których powinien pamiętać lektor języka polskiego jako obcego przy konstruowaniu lekcji. Wyodrębniono problemy ortograficzne (wymiany głosek w wyrazach pokrewnych, pisownię wybranych sufiksów i prefiksów, zapis wybranych form deklinacyjnych i koniugacyjnych, pisownię łączną, użycie małych i wielkich liter, dzielenie wyrazów) i interpunkcyjne, wynikające z użycia wybranej klasy derywatów

Działalność Koła Naukowego Glottodydaktyków Uniwersytetu Łódzkiego

W wielojęzycznej i wielokulturowej Europie, z którą wiąże się wiele programów europejskich, ten tom młodych naukowców jest bardzo potrzebny. Świadczy o tym, że młodzi ludzie widzą sens Unii Europejskiej, doceniają programy europejskie i aktywnie w nich uczestniczą. Chcą również przybliżyć Polskę, jej język i kulturę innym narodom. Sprzyja temu aktywna wymiana naukowców i studentów między krajami Unii. W tym aspekcie podejmowane badania są jak najbardziej uzasadnione. Jest to już czwarty tom z cyklu „Bogactwo językowe i kulturowe Europy w oczach Polaków i cudzoziemców”. Są w nim przedstawione dwa ujęcia: spojrzenie Polaków na cudzoziemców i cudzoziemców na nas. Znaczna część artykułów poświęcona jest też glottodydaktyce języków obcych, a przede wszystkim nauczaniu języka polskiego jako obcego.Publikacja wydana dzięki wsparciu finansowemu Władz Rektorskich Uniwersytetu Łódzkiego oraz Pani Dziekan Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Łódzkieg

Stylizacja jako sposób budowania komizmu językowego

Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Metalinguistic awareness of public school teachers teaching people with a migratory background

The Russian invasion of Ukraine in 2022 created a tremendous impact on the Polish education system. In 2023, Ukrainian refugees represent 4% of all students registered. The current study focused on metalinguistic awareness among 45 public school teachers who taught various subjects to students with a migratory background, mostly refugees from Ukraine. The sample included both elementary and secondary levels of education and the language in question was Polish, here understood as a foreign/second language. A questionnaire interview designed to check the informants’ understanding of Polish functional grammar at A1 level served as a tool for data collection. As it turned out, four out of ten answers were incorrect or there was no answer at all. Alarmingly, only 29% of the responses were accurate. The questions that posed the biggest challenge were the distribution of prepositions (both semantic and structural), as well as noun inflection. Verb conjugation, on the other hand, was among the topics that the teachers knew quite well. Concluding, the study revealed that the teachers were not familiar with the majority of grammar terms and processes traditionally introduced at the elementary level. To keep face, many would rather offer an incorrect answer than admit to not knowing the correct one. Among the solutions, the author of the study suggested raising the linguistic awareness of all teachers in training and sensitizing them to the glottodidactic aspects of the Polish language, making our schools an even more welcoming place for immigrant students.Celem niniejszego tekstu jest pokazanie wyników badań poziomu glottodydaktycznej świadomości lingwistycznej nauczycieli, którzy prowadzą zajęcia w polskich szkołach publicznych (podstawowych i ponadpodstawowych) z języka polskiego jako obcego/drugiego z osobami z doświadczeniem migracji, głównie z uchodźcami wojennymi z Ukrainy. Badaniem objęto 45 nauczycieli, z którymi przeprowadzono wywiad kwestionariuszowy obejmujący zagadnienia z zakresu gramatyki funkcjonalnej języka polskiego na poziomie A1. Wyniki pokazały, że aż 40% odpowiedzi było niewłaściwych (lub w ogóle ich jej nie było). Jedynie ok. 29% odpowiedzi było właściwych i pełnych. Najgorzej respondenci radzili sobie z zagadnieniami dotyczącymi dystrybucji przyimków (semantycznej i strukturalnej), a najlepiej z problemami fleksji werbalnej, co zapewne uwarunkowane jest uniwersalnym charakterem problemu – duża część języków posiada różne typy koniugacji uwarunkowane strukturą morfologiczną wyrazu. Słabo prezentuje się świadomość lingwistyczna odnosząca się do fleksji imiennej. Przypadki (użycie i dystrybucja końcówek) okazują się być nieuświadomioną częścią wiedzy o języku polskim. Wiemy, jaki powinien być postawiony przypadek w danym zdaniu, ale nie wiemy, dlaczego tak się dzieje, a to wydaje się być kluczowe, jeśli chcemy nauczyć cudzoziemca języka polskiego. Podsumowując, badanie wykazało, że nauczyciele nie byli zaznajomieni z większością terminów i procesów gramatycznych tradycyjnie wprowadzanych na poziomie podstawowym. Aby zachować twarz, wielu wolało podać błędną odpowiedź, niż przyznać, że nie zna prawidłowej. Wśród rozwiązań autor badania zaproponował podniesienie świadomości językowej wszystkich kształcących się nauczycieli i uwrażliwienie ich na glottodydaktyczne aspekty języka polskiego, dzięki czemu nasze szkoły staną się jeszcze bardziej przyjaznym miejscem dla uczniów z doświadczeniem migracji

The Role of Word Formation in Teaching Polish as a Foreign Language – Some Input into the Dispute

The article is a voice in the discussion on teaching Polish word formation as a foreign language. The author notes that in teaching Polish as a foreign language, there are two positions regarding teaching derivations: systemic and lexical (semantic). The author claims that word formation is both a regular and irregular system, which is why the researcher shows that the systemic and lexical approach to derivation can be combined in teaching Polish as a foreign language. In addition, the author suggests to remember about the relationships between linguistic subsystems, i.e. between word formation and phonetics, graphics, inflection, syntax, and even textology.Artykuł stanowi głos w dyskusji poświęconej nauczaniu słowotwórstwa języka polskiego jako obcego. Autor zauważa, że w glottodydaktyce polonistycznej daje się zauważyć dwa stanowiska dotyczące nauczania derywacji: systemowe i leksykalne (semantyczne). Autor, wychodząc z założenia, że słowotwórstwo jest zarazem systemem regularnym i nieregularnym, pokazuje, że oba te stanowiska można połączyć w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Ponadto sugeruje się, by pamiętać o powiązaniach między podsystemami językowymi, tj. między słowotwórstwem a fonetyką, grafią, fleksją, składnią, a nawet tekstologią

Słowotwórstwo w wybranych pomocach do nauczania leksyki języka polskiego jako obcego

Recenzowany tom jest pokłosiem konferencji zorganizowanej w dniach 24–25 października przez Koło Naukowe Glottodydaktyków, działające przy Katedrze Lingwistyki Stosowanej i Kulturowej UŁ. Organizatorzy konferencji zaproponowali bardzo atrakcyjny i ważny temat, który zainspirował jej uczestników do przygotowania artykułów skupionych wokół trzech grup zagadnień: dydaktyki języka, lingwistyki kulturowej i dialektologii. Ogromnie cieszy zainteresowanie młodych naukowców tematyką dydaktyczną i glottodydaktyczną oraz kulturową. Zamieszczone w tomie artykuły pokazują poszukiwania nowych metod nauczania, przy znajomości dotychczasowych osiągnięć w tej dziedzinie, w oparciu o wiedzę językoznawczą i z wykorzystaniem technologii informacyjnych. Cykliczne organizowanie takich konferencji jest ważną i cenną inicjatywą młodych językoznawców, dydaktyków i kulturoznawców

Językowy obraz Łodzi w wybranych mediach (na materiale "Gazety Wyborczej", "Dziennika Łódzkiego", "Onetu" i "Łódzkich Wiadomości Dnia")

Celem dysertacji była analiza językowego obrazu Łodzi w różnych typach mediów (prasa, internet, telewizja). Materiał dobrano tak, by wychwycić różnice w sposobie przedstawiania Łodzi w mediach o zasięgu ogólnopolskim i w mediach o zasięgu lokalnym. Szczegółowej analizie poddano 1850 artykułów pochodzących z czterech mediów: Gazety Wyborczej, Onetu, Dziennika Łódzkiego i Łódzkich Wiadomości Dnia

(Language) Teaching Inspirations In The Educational Process

The article presents the assumptions, theses, concepts and stipulations discussed in the texts included in volume 29 of the „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” scientific journal. The title of the volume is „Communication – language – culture. (Language) teaching inspirations”. The authors of the published works focus on issues such as: the improvement of teaching methods and techniques, genres, texts and teaching content, curricula and the organization of teaching, the development of multilingualism. They also review new Polish as a foreign language textbooks and a monograph on ethnic stereotypes.W artykule zostały przedstawione założenia, tezy, koncepcje i postulaty prac zamieszczonych w 29. tomie czasopisma „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” zatytułowanym Komunikacja – język – kultura. Inspiracje (glotto)dydaktyczne. Autorzy omawianych tekstów koncentrują się na takich kwestiach, jak: doskonalenie metod i technik nauczania, gatunki, teksty i treści kształcenia, programy i organizacja procesu nauczania, drogi do wielojęzyczności. Włączają się również jako recenzenci w dyskusję na temat nowych podręczników do nauki języka polskiego jako obcego oraz stereotypów etnicznych we współczesnej kulturze