Ekonometryczne modelowanie popytu na turystykę zorganizowaną

The aim of the article was to analyze the demand (level of expenditures and participation) for organized tourism among Polish households in 2013 using econometric models (Törnqvist for luxury goods and probit). The study drew on microdata of household income and expenditures from Household Budget Survey conducted Central Statistical Office in 2013. The representative sample comprised 37,181 households. The effective household demand for organized tourism in 2013 was observed only above 220 PLN level of monthly total expenditures per capita.  The analysis of estimated income elasticities of the demand in each decile income group confirmed that income increase produced a surge in demand for that form of tourism, along with a raise in the share of these expenditures in household budgets, which entailed that organized tourism may be treated as a luxury good. Using the probit model allowed to identify non-economic determinants of organized tourism demand

Identyfikacja zamożnych gospodarstw domowych w Polsce na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych

The aim of the article was an attempt at identifying various levels of affluence of Polish households by their consumption structure as well as description of the volume, structure, and disparities in expenditures of the identified classes of affluence. A two-step procedure was conducted to determine relative affluence lines of 150%, 230%, and 450% of the median expenditures defining three classes labelled as affluent, wealthy, and rich. Comprising respectively 16%, 6%, and 1% of the population, these classes showed very diverse consumption structure.Celem pracy była próba identyfikacji różnych stopni zamożności gospodarstw domowych w Polsce na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych oraz charakterystyka poziomu, struktury i zróżnicowania wydatków w tak wyodrębnionych klasach gospodarstw domowych. Przedstawiona dwustopniowa procedura pozwoliła na ustalenie relatywnych granic zamożności na poziomie 150%, 230% i 450% mediany wydatków wyróżniając, obok niezamożnej, trzy klasy gospodarstw domowych nazwane dostatnią, zamożną i bogatą. Stanowiły one odpowiednio 16%, 6% i 1% gospodarstw domowych i prezentowały bardzo zróżnicowaną strukturę konsumpcji

Identyfikacja zamożnych gospodarstw domowych w Polsce na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych

The aim of the article was an attempt at identifying various levels of affluence of Polish households by their consumption structure as well as description of the volume, structure, and disparities in expenditures of the identified classes of affluence. A two-step procedure was conducted to determine relative affluence lines of 150%, 230%, and 450% of the median expenditures defining three classes labelled as affluent, wealthy, and rich. Comprising respectively 16%, 6%, and 1% of the population, these classes showed very diverse consumption structure.Celem pracy była próba identyfikacji różnych stopni zamożności gospodarstw domowych w Polsce na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych oraz charakterystyka poziomu, struktury i zróżnicowania wydatków w tak wyodrębnionych klasach gospodarstw domowych. Przedstawiona dwustopniowa procedura pozwoliła na ustalenie relatywnych granic zamożności na poziomie 150%, 230% i 450% mediany wydatków wyróżniając, obok niezamożnej, trzy klasy gospodarstw domowych nazwane dostatnią, zamożną i bogatą. Stanowiły one odpowiednio 16%, 6% i 1% gospodarstw domowych i prezentowały bardzo zróżnicowaną strukturę konsumpcji

Снижение финансовой самостоятельности городов на правах округов как барьер для их социально-экономического развития

Miasta na prawach powiatu są specyficznym połączeniem samorządów gminnego i powiatowego, stąd też zakres realizowanych przez nie zadań jest rozszerzony, ponieważ realizują one nie tylko zadania gminy, ale także zadania powiatu. Miasta na prawach powiatu, tak jak pozostałe jednostki samorządu terytorialnego, posiadają osobowość prawną oraz kreują własną politykę finansową w ramach istniejącego prawa, co związane jest z posiadaną przez nie samodzielnością finansową. Zapewnienie wysokiego poziom dochodów własnych per capita, a także ich wysokiego udziału w dochodach ogółem sprzyja lepszemu zaspokojeniu potrzeb mieszkańców i stanowi podstawę trwałego rozwoju samorządów lokalnych. Pomimo że dochody własne miast na prawach powiatów stanowią główne źródło ich dochodów budżetowych, to w ciągu ostatnich lat można zaobserwować spadek ich udziału w strukturze dochodów tych jednostek. Jest to niepokojąca sytuacja, która z jednej strony może być skutkiem zmian demograficzno-społecznych w obrębie miast na prawach powiatów, a z drugiej utrudniać zarządzanie finansami tych samorządów i przyczyniać się do ograniczenia ich rozwoju społeczno-ekonomicznego. Celem przeprowadzonych badań była diagnoza zmian w poziomie samodzielności finansowej miast na prawach powiatów w latach 2005–2014. Badania przeprowadzono na podstawie wartości wybranych wskaźników samodzielności finansowej samorządów lokalnych z wyodrębnieniem grupy miast określonych jako metropolie. Ponadto w artykule podjęto próbę identyfikacji uwarunkowań tych zmian i określenia możliwości rozwojowych analizowanych jednostek samorządu terytorialnego. Podstawę informacyjną badań stanowiły dane pochodzące z baz danych publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny (Bank Danych Lokalnych/Finanse publiczne) oraz Ministerstwo Finansów (Wskaźniki do oceny sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego).Towns with county rights are a particular combination of commune and county administrations, and so is the scope of their responsibility, for they discharge the tasks pertinent to a commune and to a county. As other administrative units they possess legal personality and shape their own financial policy (within the existing legal framework), an aspect that forms the foundation of their financial self-sufficiency. High levels of own revenues per capita and high shares of own in total revenues are the self-sufficiency goals that promote better satisfaction of the inhabitants needs and stable development of local government. Own revenues of towns with county rights are the main source of their income and yet, for the last few years their share in total revenues has been observed to decline. These worrisome findings may be related to some demographic and social changes that take place within the towns and if persistent may hinder the financial management of the their government and impede their social and economic development. The paper aimed to assess the changes in the level of financial self-sufficiency of towns with country rights between 2005 and 2014. The study took into account selected indicators of self-sufficiency paying special attention to a group of towns described as metropolitan. Moreover, the paper attempted to identify determinants of the changes and explore development opportunities of the units. The research drew on data published by the Central Statistical Office (Local Data Bank) and the Ministry of Finance

Identyfikacja zamożnych gospodarstw domowych w Polsce na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych

The aim of the article was an attempt at identifying various levels of affluence of Polish households by their consumption structure as well as description of the volume, structure, and disparities in expenditures of the identified classes of affluence. A two-step procedure was conducted to determine relative affluence lines of 150%, 230%, and 450% of the median expenditures defining three classes labelled as affluent, wealthy, and rich. Comprising respectively 16%, 6%, and 1% of the population, these classes showed very diverse consumption structure.Celem pracy była próba identyfikacji różnych stopni zamożności gospodarstw domowych w Polsce na podstawie struktury wydatków konsumpcyjnych oraz charakterystyka poziomu, struktury i zróżnicowania wydatków w tak wyodrębnionych klasach gospodarstw domowych. Przedstawiona dwustopniowa procedura pozwoliła na ustalenie relatywnych granic zamożności na poziomie 150%, 230% i 450% mediany wydatków wyróżniając, obok niezamożnej, trzy klasy gospodarstw domowych nazwane dostatnią, zamożną i bogatą. Stanowiły one odpowiednio 16%, 6% i 1% gospodarstw domowych i prezentowały bardzo zróżnicowaną strukturę konsumpcji

Zastosowanie modelu potencjału w analizie przestrzennego zróżnicowania samodzielności finansowej gmin w województwie wielkopolskim

Celem artykułu była ocena przestrzennego zróżnicowania samodzielności finansowej gmin w województwie wielkopolskim z uwzględnieniem ich wzajemnego oddziaływania. Na podstawie modelu potencjału wyodrębniono regiony rdzeniowe oraz peryferyjne. W badaniach zastosowano iloraz potencjału dochodów własnych gmin przez potencjał ludności jako miarę możliwości rozwojowych jednostek samorządu gminnego. Na samodzielność finansową gmin wpływ mogą mieć nie tylko ich wewnętrzne uwarunkowania, ale również oddziaływanie jednostek sąsiednich. Zastosowany w badaniach model ilorazu potencjałów pozwolił wyodrębnić w 2005 roku gminy położone wokół Poznania (w pierwszym i drugim pierścieniu), które razem z Poznaniem tworzyły układ oddziaływania (rdzeń). Ponadto wyodrębniono obszary dużo mniejszych oddziaływań wokół miast na prawach powiatu. W 2014 roku zaobserwowano zwiększenie zasięgu oddziaływania obszaru rdzeniowego wokół Poznania i zmniejszenie efektu oddziaływania pozostałych miast na prawach powiatu

Неравенство прибыльности органов местного муниципального самоуправления в Польше

Kluczowym zagadnieniem w realizacji zadań przez samorządy gminne jest zapewnienie odpowiednich zasobów finansowych. Wysoki poziom dochodów własnych per capita, a także ich wysoki udział w dochodach ogółem świadczą o wysokim poziomie samodzielności finansowej gmin, sprzyjają lepszemu zaspokojeniu potrzeb mieszkańców i stanowią podstawę stabilnego rozwoju lokalnego. Potencjał dochodowy gmin wynika z uwarunkowań zewnętrznych takich jak koniunktura gospodarcza kraju, ale również z lokalizacji jednostki, posiadanych surowców naturalnych, warunków przyrodniczych, ponadto uwarunkowany jest wewnętrznymi czynnikami społeczno-gospodarczymi. Czynniki te sprawiają, że w potencjale dochodowym samorządów lokalnych występują dysproporcje związane z typem administracyjnym gmin czy lokalizacją w województwach. Celem przeprowadzonych badań była diagnoza poziomu nierówności dochodowych gmin w Polsce w latach 2005–2014. Rozpatrywano dochody ogółem oraz dochody własne samorządów gminnych. Gminy analizowano w przekroju ich typów administracyjnych oraz województw. Podstawę informacyjną badań stanowiły dane dotyczące poziomu dochodów własnych oraz dochodów ogółem per capita w gminach z wyjątkiem miast na prawach powiatu. Dane pochodziły z baz danych publikowanych Główny Urząd Statystyczny. Oceny nierówności dochodowych gmin w Polsce dokonano na podstawie wartości współczynnika Theila.Największe nierówności dochodowe o malejącej tendencji w zakresie dochodów własnych stwierdzono w obrębie gmin wiejskich, co może wynikać ze znacznego zróżnicowania ich typów funkcjonalnych. Rozpatrując gminy w poszczególnych województwach, najwyższy poziom nierówności w rozkładzie dochodów własnych odnotowano w województwie mazowieckim, a najniższy w województwie lubuskim. Nieznaczne nierówności w rozkładzie dochodów własnych stwierdzono pomiędzy typami administracyjnymi gmin oraz województwami. Na niewielkim, zbliżonym do zera poziomie odnotowano również nierówności w rozkładzie dochodów ogółem dla gmin w Polsce.Carrying out the tasks of communal governments hinges on provision of adequate financial resources. High level of own revenues per capita and their high share in total revenues indicate communes’ wider financial self-sufficiency and thereby facilitate better satisfaction of social needs and foster stable local development. Communes’ income potential depends on external conditions such as the country’s economic situation, but also on location, natural resources and conditions, and on internal social and economic circumstances. All these factors may broaden existing disparities in income potential of communes across provinces or administrative types. The study aimed to evaluate levels of income inequalities of Polish communes in 2005-2014. Own revenues and total revenues per capita of communes (excluding communes with county rights) were considered across administrative types and provinces. The research drew on data published by the Central Statistical Office and employed Theil index as inequality measure. For own revenues, the largest income inequalities, though decreasing over time, were observed within rural communes, which may be explained by marked disparity between their functional types. As for provinces, the highest level of inequality was noted in mazowieckie and the lowest in lubuskie. Between-administrative-types and between-provinces inequalities were small. Furthermore, income inequalities of total revenues for all communes of Poland were close to zero

THE APPLICATION OF RELATIVE TAXONOMY METHODS TO THE STUDY OF TECHNICAL INFRASTRUCTURE DEVELOPMENT IN RURAL AREAS ACROSS THE PROVINCES OF POLAND

The article applies dynamic multi-dimensional methods of relative taxonomy in an attempt to evaluate disparities in development of technical infrastructure in rural areas between the provinces of Poland. The results show that although the indices that describe the level of infrastructure development have been rising between 2004 and 2012, regional inequalities have remained high. Moreover, some of the provinces least developed in 2004 have not taken advantage of the opportunities provided by the EU accession to develop technical infrastructure in rural areas and boost their attractiveness

APPLICATION OF GENERALIZED DISTANCE MEASURE TO THE CONSTRUCTION OF A SYNTHETIC INDEX OF SUBJECTIVE SENSE OF FINANCIAL SECURITY OF FARMERS’ HOUSEHOLDS

The article aimed to construct a synthetic evaluation of the subjective sense of financial security among the Polish farmers’ households in 2015. The research drew on microdata from Household Budget Survey conducted by the Central Statistical Office in 2015. Due to the ordinal character of simple features the construction employed Generalized Distance Measure (GDM) with TOPSIS (Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) method. Calculations were performed by clusterSim package of the R program