Experience of the Restoration of Epigraphic Monuments and Architectural Details from the Collection of Bolgar State Historical and Architectural Museum-Reserve

The paper describes the experience of treatment during the preparation of stone objects from the collection of Bolgar State Historical and Architectural Museum-Reserve, which consist of 200 storage units, for museum display. The collection includes gravestones of the 13th-14th centuries decorated with ornamental carvings, inscriptions, monochrome painting, and fragments of architectural decor made of limestone, tuff and plaster. The objects date back to the period of the Bolgar ulus being part of the Golden Horde. Most of them are in poor condition and require restoration and conservation. Besides, the museum cannot provide a complete display of the collection in the existing exposition conditions. In order to provide the conditions for collection display, a lapidarium is being constructed in the territory of the Bolgar Museum-Reserve. Preservation of cultural heri­tage sites requires joint efforts by various specialists - conservators, curators, and archaeologists. Along with the development of an exposition concept and its spatial and architectural solutions, a cycle of conservation treatment of the objects is performed, which is described in this paper

Rzeszowski i Krakowski Obszar Metropolitalny

Z wprowadzenia: "Problematyka metropolii i obszaru metropolitalnego od początku XX wieku, (R. Blanchard, N. S. B. Gras) stała się przedmiotem badań i wywodzi się od koncepcji gospodarczej dominacji metropolii oraz teorii regionu miejskiego. „Tkwiące w tych kierunkach [badawczych - ZM] wątki funkcjonalny i morfologiczny zostały powiązane przez R. McKenzie w jego koncepcji społeczności metropolitalnej (metropolitan community), z której powstała teoria obszaru metropolitalnego". Od końca XX wieku problematyka ta okazała się filarem kształtowania się ładu przestrzennego w wielu rozwiniętych krajach. Szczególnie w strukturach przestrzennych krajów europejskich i w Stanach Zjednoczonych metropolie i obszary metropolitalne postrzegane są jako główne centra wzrostu regionalnego, w których skupione zostały wiodące ośrodki wiedzy, nauki, innowacji i kultury. Centra te są motorem rozwoju; mobilizują one pozostałe obszary w kierunku nowoczesnej europejskiej gospodarki opartej na wiedzy. Od rozpoczęcia procesu integracji polskiej gospodarki z nowoczesnymi strukturami zachodnioeuropejskimi, polskie regiony dostosowują się do standardów europejskich. Należy przyjąć, że od ostatniej dekady XX wieku rozpoczął się proces metropolizacji polskiej przestrzeni, a proces ten jest silnie powiązany z praktyką planowania przestrzennego, o czym zdecydował ustawodawca w 2003 r., wprowadzając „przepisy nakazujące sporządzanie planów dla obszarów obejmujących największe miasta Polski wraz z ich bezpośrednim otoczeniem, nazwanych obszarami metropolitalnymi". Awans cywilizacyjny regionów Polski związany jest z rozwojem metropolii i obszarów metropolitalnych. Jak podaje E. Malisiewicz - metropolie są światłami świata, głównymi centrami wiedzy, kreacji i innowacji."(...

Przemiany w przemyśle mleczarskim w regionie przemyskim

Przemysł spożywczy zajmował i nadal zajmuje znaczące miejsce w gospodarce narodowej kraju. W 2001 r. na przemysł spożywczy przypadało 20,2% ogółu produkcji sprzedanej w obrębie sekcji przetwórstwo przemysłowe. Jego potencjał produkcyjny warunkowany jest w miarę stałym i wysokim popytem na artykułu konsumpcji spożywczej, a cechą szczególną jest jego ścisły związek z rolniczą bazą surowcową. Celem artykułu jest ukazanie regresu przemysłu mleczarskiego w regionie przemyskim w okresie transformacji gospodarki kraju. W badanym obszarze przed 1990 r. funkcjonowało łącznie 8 zakładów przetwórstwa mleczarskiego, z których obecnie pracuje tylko jeden w Lubaczowie. Problematyka mleczarstwa rozpatrywana jest w obszarze administracyjnym byłego województwa przemyskiego, które w niniejszym opracowaniu autor proponuje określić mianem regionu. O charakterze gospodarczym i społecznym regionu przemyskiego decyduje rolnictwo i obszary wiejskie, gdyż 53% czynnych zawodowo stanowią zatrudnieni w rolnictwie, podczas gdy w kraju wskaźnik ten wynosi 28%. W obszarach wiejskich zamieszkuje tu aż 59,8% ogółu ludności. Prawie 40% produkcji przemysłowej w tym regionie przypada na przemysł rolno-spożywczy (Fedan 2001)

The scope and efficiency of education in the PWSTE Jaroslaw vs local and regional labour market demand for graduates

Problematyka artykułu dotyczy efektywności kształcenia studentów w Państwowej Wyższej Szkole Techniczno-Ekonomicznej w Jarosławiu, w kontekście zapotrzebowania absolwentów na lokalnym i regionalnym rynku pracy. Analizie poddano stopień przygotowania i efektywności pracy kadry naukowo‐dydaktycznej, zakres i przydatność bazy lokalowej wraz z wyposażeniem technicznym i dydaktycznym oraz efektywność kształcenia dla potrzeb rynku pracy. W tym celu przeprowadzono badania własne z wykorzystaniem ankiety wśród 190 respondentów, którymi byli studenci i absolwenci jarosławskiej uczelni, pozwalające na ustalenie stosownych wniosków merytorycznych i aplikacyjnych.The subject of this article covers the PWSTE (State Higher School of Technology and Economics in Jaroslaw) education efficiency regarding the local and regional labor market demand for graduates. The analysis covers tutors’ work efficiency and qualifications, premises as well as teaching and technical equipment utility level, education efficiency response to the local market requirements. For this purpose, the internal research in the form of a questionnaire was conducted among 190 students and graduates as respondents. It resulted in relevant substantive and practical conclusions

Changes in the usable space of the Podkarpackie region caused by urbanization and transport processes

The usable space of land is a subject of the specific processes coming from the human economic activity. As the result, there is visible a kind of change to its primary function from the agricultural one to the urbanization-industrial and communication space. As a consequence, it reduces the area of agricultural land in the country and expand the urban areas of transport routes. In the area of Podkarpackie region in years 1996–2010 there was decrease of the agricultural land by 25.4%, which indicates negative phenomenons within the food industry, but also confirms the increasing anthropogenic resources in the region