Academic Text as a Part of the Fictional World in Johanna Sinisalo’s The Core of the Sun

The aim of this paper is to discuss the composition of Johanna Sinisalo’s novel The Core of the Sun by demonstrating how the author used excerpts of academic text to create the literary world of the novel. As the theoretical foundation, I will use Lubomír Doležel’s research introducing the theory of possible worlds in literary creation. The realia, possibilia, and the transworld identity of the fictional world of Sinisalo’s novel is analyzed on the basis of excerpts from dictionary entries and scientific articles used as world-building elements.Celem artykułu jest omówienie kompozycji powieści Johanny Sinisalo The Core of the Sun poprzez pokazanie, w jaki sposób autorka wykorzystuje fragmenty tekstu naukowego do stworzenia świata przedstawionego w powieści. Jako podstawy teoretycznej użyję badań Lubomíra Doležela wprowadzających teorię światów możliwych w twórczości literackiej. Realia, possibilia i transświatowa tożsamość fikcyjnego świata powieści Sinisalo będą analizowane w oparciu o fragmenty haseł słownikowych i artykułów naukowych wykorzystywanych w powieści jako elementy światotwórcze

Realizm socjalistyczny w poezji pierwszej połowy lat 50 w Polsce, Estonii oraz Finlandii. Analiza wierszy W. Szymborskiej, J. Smuula i E. Sinervo

Celem tego badania jest przede wszystkim odpowiedź na pytanie, czy wiersze Elvi Sinervo z tomiku „Oi lintu mustasiipi” zawierają elementy poezji socrealistycznej, a jednocześnie ustalenie, czy w fińskiej poezji początku lat pięćdziesiątych pojawiał się realizm socjalistyczny. Jednak, aby to sprawdzić, należy najpierw ustalić, czym charakteryzował się socrealizm i jak w praktyce wyglądało życie literackie w krajach, w których uznano go za jedyną oficjalną konwencję artystyczną. Dysertacja składa się z sześciu części: wstępu, czterech rozdziałów analitycznych oraz podsumowania. Załącznikami do pracy są przekłady wierszy Juhana Smuula i Wisławy Szymborskiej na język fiński oraz tabela podsumowująca analizę wierszy Elvi Sinervo. We wstępie pokrótce wyjaśniam, na jakie zjawiska położyłam największy nacisk przy badaniu tematu socrealizmu, na jakim materiale bazuje analiza oraz jaką metodologię przyjęłam za właściwą dla pracy badawczej. Pierwszy rozdział rozprawy, zatytułowany ,,U podstaw socrealizmu”, koncentruje się na tle historycznym i roli realizmu socjalistycznego w polityce Związku Radzieckiego. Omówione zostają pierwszy kongres Związku Pisarzy ZSRR w 1934 r. oraz ustalone w czasie kongresu cechy realizmu socjalistycznego. Podsumowuję i analizuję wygłoszone na kongresie przemowy, z których wyłaniają się takie pojęcia jak metoda twórcza i materializm dialektyczny. W dalszej części rozdziału wyjaśniam, dlaczego realizm socjalistyczny nazywano metodą twórczą i w jaki sposób pojęcie to powiązano z filozofią materializmu dialektycznego. Następnie, na podstawie badań Edwarda Możejki, zajmuję się dwiema najważniejszymi pojęciami definiującymi radziecki socrealizm: narodnost’ i partijnost’. Ostatnia część tego rozdziału poświęcona jest sylwetce Władimira Majakowskiego, który stał się najpopularniejszym, akceptowanym przez władzę autorem, którego twórczość zaliczano do dzieł socrealistycznych. Wspominam także pokrótce o radzieckiej krytyce literackiej oraz mechanizmach propagandy odnoszącej się do pisarzy i ich dzieł. Następny rozdział nadal koncentruje się na tle historycznym i politycznym socrealistycznego realizmu. Opisuję w nim, jak wyglądało życie literackie w Estońskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej oraz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W przypadku ESRR, przede wszystkim należało przybliżyć wydarzenia, które sprawiły, że Estonia stała się częścią Związku Radzieckiego oraz to, jaki wpływ na życie literackie, literaturę, prasę i szkolnictwo miała polityka kulturalna nowego systemu i państwa. Wykorzystując podobny model, przedstawiam politykę kulturalną Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Skupiam się na tym, jak działały instytucje kultury w Polsce po tym, jak socrealistyczny realizm został uznany za jedyny oficjalny nurt artystyczny na 4. Kongresie Związku Literatów w 1949 roku. Następnie przedstawiam także pozycję społeczną pisarzy i poetów. Ostatnia część tego rozdziału koncentruje się na fenomenie socrealizmu na Zachodzie. W tej części przedstawiam między innymi poglądy Louisa Aragona oraz członków brytyjskiej Partii Komunistycznej na temat realizmu socjalistycznego w literaturze. W rozdziale zatytułowanym ,,Realizm socjalistyczny w praktyce”, opierając się na informacjach zawartych w rozdziałach teoretycznych, stworzyłam nawiązujący do symboliki komunistycznej szablon czerwonej pięcioramiennej gwiazdy, która przedstawia pięć cech socrealizmu. Uzupełnieniem schematu są wnioski z analizy poezji Juhana Smuula i Wisławy Szymborskiej. Materiałem analizowanym są Luuletused. Poeemid (,,Wiersze. Poematy”) Juhana Smuula i oraz tomik ,,Dlatego żyjemy” Wisław Szymborskiej uzupełniony o wiersz ,,Ten Dzień” z tomiku ,,Pytania zadawane sobie”. Można założyć, że wyżej wymienione zbiory poezji spełniają wszelkie założenia realizmu socjalistycznego. Oba tomiki spotkały się z aprobatą władz, a poeci otrzymali wymierne korzyści za swoje osiągnięcia. Istnieją również źródła, które sugerują szczerą wiarę autorów w komunizm i sowiecką politykę kulturalną w tamtym okresie. Analiza wierszy oparta jest na schemacie która odpowiada zaprezentowanemu wcześniej szablonowi czerwonej pięcioramiennej gwiazdy: 1. Kontekst ideologiczny, 2. Tematy, 3. Język i środki stylistyczne, 4. Gatunek, 5. Podmiot liryczny i sytuacja liryczna. Następny rozdział opowiada o życiu literackim Finlandii i poezji lewicowej po drugiej wojnie światowej. Opisuję w nim między innymi tradycję poezji proletariackiej, która wywodzi się z twórczości towarzyszącej demonstracjom robotniczym. Następnie koncentruję się na historii grupy literackiej Kiila. Grupa Kiila jest bowiem kluczowym zjawiskiem w świetle lewicowej poezji fińskiej, a także przy badaniu pojęcia realizmu socjalistycznego. W kontekście Grupy Kiila i sytuacji politycznej w Finlandii opisuję bogatą biografię i karierę Elvi Sinervo, jej kontakty z Fińską Partią Komunistyczną i innymi lewicowymi stowarzyszeniami. Następnie ponownie wykorzystuję schemat czerwonej pięcioramiennej gwiazdy do analizy twórczości Elvi Sinervo. W analizie wykorzystałam dwa wydania tomiku ,,Oi lintu mustasiipi” (z 1950 i 2012 roku), które w dość znaczącym stopniu różnią się od siebie. W pierwszej kolejności przeanalizowałam i zebrałam cechy realizmu socjalistycznego występujące w wierszach Sinervo w kontekście całego zbioru. Następnie osobno zajmuję się wybranymi wierszami. Przedstawiam między innymi wiersze: ,,Kivinen laulu” (,,Kamienna pieśń”) i ,,Ylistän neuvostoihmistä” (,,Wywyższam człowieka radzieckiego”), które spotkały się z krytyką fińskich wydawców i były przez nich uznane za czystą komunistyczną propagandę. W ostatniej części analizy, sprawdzam, które wiersze Sinervo spełniają najwięcej z założeń realizmu socjalistycznego. Ostatnia część rozprawy jest odpowiedzią na pytania, jak blisko teoretycznych założeń realizmu socjalistycznego są wiersze Elvi Sinervo oraz czy jednocześnie można stwierdzić, że realizm socjalistyczny, w oficjalnej formie zatwierdzonej w państwach bloku wschodniego lub jego wersja zachodnia miały swój odpowiednik w Finlandii. Bazując na analizie i źródłach, proponuję termin socrealizm sfinlandyzowany.Tässä tutkimuksessa analysoidaan Wisława Szymborskan, Juhan Smuulin ja Elvi Sinervon 1950-luvun alussa julkaistua runoutta. Tutkimuksen päätavoitteena on selvittää, esiintyykö suomalaisen Elvi Sinervon Oi lintu mustasiipi -runokokoelmassa sosialistisen realismin piirteitä. Samalla selvitetään sitä, oliko sosialistista realismia olemassa 1950-luvun alkupuolella myös sosialististen maiden ulkopuolella Suomessa. Tämän selvittämiseksi täytyy kuitenkin ensin käsitellä sitä, mitä sosialistinen realismi oikeastaan on ja mitä se merkitsi kirjalliselle elämälle maissa, joissa se julistettiin ainoaksi viralliseksi taidesuuntaukseksi. Tutkimus koostuu kuudesta osasta: johdannosta, neljästä analyysiluvusta ja johtopäätösluvusta. Liitteinä ovat lisäksi Juhan Smuulin ja Wisława Szymborskan runojen suomennokset ja taulukko, joka tiivistää Elvi Sinervon runojen analyysin tulokset. Johdannossa selitetään, miksi ja miten tutkitaan kyseessä olevaa aihetta, minkälaista aineistoa käsitellään ja mikä on tutkimuksen metodologia. Tutkimuksen ensimmäinen luku, jonka otsikko on ”Sosialistisen realismin ytimessä”, keskittyy historialliseen taustaan ja sosialistisen realismin rooliin Neuvostoliiton politiikassa. Esiin tulee vuoden 1934 Neuvostoliiton kirjailijaliiton ensimmäinen kongressi ja sen aikana määritetyt sosialistisen realismin piirteet. Tiivistän ja analysoin kongressipuheet, joissa esiintyvät sellaiset käsitteet kuin metodi ja dialektinen materialismi. Luvun seuraavassa vaiheessa pyrin selittämään, mitä tarkoittaa, että sosialistinen realismi kutsuttiin taiteelliseksi metodiksi ja miten se liittyi dialektiseen materialismiin. Sitten käsittelen Edward Możejkon tutkimuksen perusteella kaksi Neuvostoliiton sosialistisen realismin tärkeintä määritettä: narodnost’ ja partijnost’. Luvun viimeisessä osassa kerrotaan tiivisti Vladimir Majakovskista, josta tuli sosialistisen realismin suosituin virallisen kirjailijan malli, sekä Neuvostoliiton kritiikistä ja propagandasta, joka koski kirjailijoita ja heidän teoksiaan. Seuraava luku koskee edelleen sosialistisen realismin teoriaa ja historiallista taustaa. Pyrin siis kuvailemaan, miltä kirjallinen elämä Neuvosto-Virossa ja Puolan kansantasavallassa näytti. Neuvosto-Viron tapauksessa ensisijaisesti kerron, miten Viro joutui Neuvostoliiton alaisuuteen ja minkälainen vaikutus kirjallisuuteen, kirjalliseen elämään, lehdistöön ja koulujärjestelmään oli uuden valtiovallan kulttuuripolitiikalla. Samankaltaisen mallin avulla esittelen Puolan kansantasavallan kulttuuripolitiikkaa. Keskityn siihen, miten kulttuurin instituutiot Puolassa toimivat sen jälkeen, kun sosialistinen realismi julistettiin ainoaksi viralliseksi taidesuuntaukseksi kirjailijaliiton IV kongressissa vuonna 1949. Sitten kerron myös kirjailijan asemasta yhteiskunnassa. Tämän luvun viimeinen osa keskittyy sosialistisen realismin ilmiöön lännessä. Tässä kohdin esitän muun muassa Louis Aragonin ja Britannian kommunistisen puolueen jäsenten näkökulmia sosialistiseen realismiin. Luvussa, jonka otsikko on ”Sosialistinen realismi käytännössä”, ensin teoreettisen luvun perusteella luon punatähti-kaavion, joka kuvaa viittä sosialistisen realismin pääpiirrettä. Teorian täydentäminen tulee Juhan Smuulin ja Wisława Szymborskan runouden analyysista. Analyysin aineistona käytän Juhan Smuulin Luuletused. Poeemid. ja Wisława Szymborskan Dlatego żyjemy -runokokoelmia. Voidaan olettaa, että nämä teokset edustavat täyttä sosialistista realismia. Molemmat olivat viranomaisten hyväksymiä, ja runoilijat saivat niiden ansioista tiettyjä etuja. Molemmat runoilijat välittivät myös rehellistä uskoa kommunismiin ja Neuvostoliiton kulttuuripolitiikkaan. Analyysilla on tietty rakenne, joka vastaa punatähden kuvaa: 1. Ideologinen konteksti, 2. Aiheet, 3. Kieli ja runouden keinot, 4. Lajit, 5. Puhuja ja puhetilanne. Seuraava luku koskee Suomea sen kirjallista elämä ja vasemmistolaista runoutta sotien jälkeen. Kuvailen muun muassa suomalaista, mielenosoituksissa syntynyttä proletaarirunouden perinnettä. Sitten keskityn Kiila-ryhmän historiaan. Juuri Kiila-ryhmä onkin Suomen vasemmistolaisen runouden ja myös sosialistisen realismin valossa avainilmiö. Kiila-ryhmän ja Suomen poliittisen tilanteen kontekstissa kuvailen Elvi Sinervon tapahtumarikkaan elämäkerran ja uran, hänen yhteytensä Suomen Kommunistiseen Puolueeseen ja muihin vasemmistolaisiin yhteisöihin. Seuraavaksi käytän uudelleen punatähti-kaaviota ja analysoin Elvi Sinervon runoutta. Analyysissa käytän Oi lintu mustasiipi -runokokoelman kahta eri painosta (vuosilta 1950 ja 2012), jotka hieman eroavat toisistaan. Ensin analysoin ja poimin sosialistisen realismin piirteet koko kokoelman kontekstissa. Sitten käsittelen erikseen valittuja runoja. Ensin esitän kaksi runoa: ”Kivinen laulu” ja ”Ylistän neuvostoihmistä”, jotka kustantamojen mukaan olivat pelkkää kommunistista propagandaa, ja selvitän, kuuluvatko ne sosialistiseen realismiin. Lopussa osoitan, mitkä Sinervon runoista täyttävät eniten sosialistisen realismin piirteitä. Tutkielman viimeinen vaihe on vastaus kysymykseen, kuinka lähellä sosialistista realismia analysoidut Elvi Sinervon runot ovat. Analyysin perusteella vastataan myös kysymykseen, oliko sosialistinen realismi, itäblokin tai länsimaisessa muodossaan, mahdollista myös Suomessa. Analyysin ja lähteiden perusteella tuon lopuksi esille lopuksi termin suomettunut sosialistinen realismi

The modulatory effect of physical activity on APE1-mediated telomere length and stability; a narrative review

Physical activity is associated with enhanced generation of reactive oxygen species (ROS) that, in turn, can play a dual role in the human body. Upon physiological conditions, ROS act as secondary messengers in different cell signaling pathways. In contrast, ROS overexpression can lead to oxidative stress and oxidative stress-associated harmful consequences. This exercise-induced interplay among oxidants and antioxidants can modulate numerous physiological and molecular mechanisms, for example telomere length maintenance and stability. The latter is, in turn, under strict control of oxidative stress-activated base excision repair (BER) pathway, one of the DNA repair mechanisms; and growing evidence directs attention to apurinic/ apyrimidinic endonuclease 1 (APE1), a multifunctional BER protein. Therefore, this review intends to address several issues concerning modulatory effect of exercise on APE1-mediated telomere length maintenance and redox activities

Polyols and Polyurethane Foams Obtained from Mixture of Metasilicic Acid and Cellulose

Hydroxyalkylation of the mixture of metasilicic acid and cellulose with glycidol and ethylene carbonate leads to a polyol suitable to obtain rigid polyurethane foams. The composition, structure, and physical properties of the polyol were studied in detail. The obtained foams have apparent density, water absorption, and polymerization shrinkage, as well as heat conduction coefficients similar to conventional, rigid polyurethane foams. The polyols and foams obtained from environmentally unobtrusive substrates are easily biodegradable. Additionally, the obtained foams have high thermal resistance and are self-extinguishing. Thermal exposure of the foams leads to an increase of the compressive strength of the material and further reduces their flammability, which renders them suitable for use as heat insulating materials