Haci Bektaş Veli'nin Eserlerindeki Ferdi Ve Toplumsal Değerler Üzerine

Wir haben in unserer Gesellschaft, sowohl auf der individuellen, als auch auf der ge- sellschaftlichen Ebene, eine Reihe von Problemen. Mit anstandigen und tugendhaften Menschen verschwinden auch die menschlichen Werte aus unserer Gesellschaft. Dass bewundernswerte Menschen eine bewundernswerte Gesellschaft bilden, dürfte jedem klar sein. Wir wissen auch, dass das Ziel des Sufismus die Erziehung eines ,,vollkom- menen Menschen" und Menschen, die ,,innerhalb der Gesellschaft für Gott wirken", ist. Wenn wir die Werke von Hacı Bektaş Veli aus diesem Blickwinkel heraus betrachten, bemerkt man, wie oft das Thema der spirituellen und ethischen Vervollkommnung des Individuums, das wir auch oben angedeutet haben, angesprochen wird. Neben den indi-viduelle Werte, wie Anstand, Ehrfurcht, Enthaltsamkeit, Geduld, Schamgefühl, Frei-giebigkeit, Wissen, Erkenntnis, Bescheidenheit oder Vernunft, werden auch gesell- schaftliche Werte, wie haram und helal, das Gebot zur Güte und das Verbot zur Bösar-tigkeit, sich des Alkohols, Glückspiels und Zinsgeschafts zu enthalten oder Almosen-geben, in den Werken von Hacı Bektaş Veli thematisiert. Ausgehend hiervon, werden wir versuchen, die individuellen und gesellschaftlichen Werte in den Werken Makalat, Şerh-i Besmele, Makalat-ı Gaybiyye und Kelimat-ı Ayniyye von Hacı Bektaş Veli zu untersuchen.There are both individual and social problems in our society, and it can be observed that humane val- ues have been weakening in parallel with the decrease in the number of morally upright and virtuous people. As everyone knows, perfect individuals form perfect societies. We also know that the aim of Sufism is to raise people who are called "kamil insan" (perfect man) and who works for God among people. When Hacı Bektash Veli's works are considered from this perspective, it can be observed that there is an abundant number of elements which help individuals become morally and ethically perfect. In Veli's works, there are some individual values such as respect, fear, 'perhizgerlik' (eating less), toleration, the feeling of shyness, generosity, science, modesty, wisdom, and 'marifet' (being virtuous) as well as the social values such as 'haram' (the things forbidden by religion), 'helal' (the things allowed by religion), ordering the good, giv- ing alms, avoiding the evil, alcohol, fortune-telling, interest, and gambling. Starting from this point, we tries to evaluate Hacı Bektash Veli's Works which are entitled Makalat, Besmele Şerhi ve Makalat-ı Gaybiyye ve Kelimat-ı Ayniye in terms of social and individual values.  Toplumumuzda hem ferdi hem de toplumsal olarak birtakım sıkıntılar yaşanmakta, ahlaklı ve faziletli insanların azalmasına paralel olarak insani değerlerin de zayıf!,adığı görülmektedir. Mükemmel fertlerin mükemmel toplumlar oluşturacağı herkesin malumudur. Tasavvuf ilminin amacının da "Kamil insan" denilen ve " halk içinde Hak için çalışan insanlar" yetiştirmek olduğunu biliyoruz. Hacı Bektaş Veli'nin eserlerine bu açıdan bakıldığında yukarıda da işaret edildiği gibi ferdin manevi ve ahlaki mükemmelleşmesini sağlayacak unsurların ne kadar bol olduğu görülmektedir. Veli'nin eserlerinde edep, korku, perhizgerlik, sabır, haya, cömertlik, ilim, tevazu, marifet, akıl gibi ferdi olan unsurlardan başka haram ve helal, iyiliği emredip kötülüğü men etmek, içki, kumar, fal ve faizden kaçınmak, sadaka vermek gibi içtimai olanlar da vardır. Bu noktadan hareketle Hacı Bektaş Veli'nin Makalat, Besmele Şerhi ve Makalat-ı Gaybiyye ve Kelimat-ı Ayniyye adlı eserleri toplumsal ve ferdi değerler açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır