Emotional understanding and awareness in school age: The contribution of children’s cognitive performance and their perceptions of parental warmth/coldness

Στόχος της παρούσας έρευνας ήταν η μελέτη της ανάπτυξης της κατανόησης συναισθημάτων και της συναισθηματικής επίγνωσης κατά τη σχολική ηλικία, καθώς και των σχέσεων των δύο παραπάνω μεταβλητών με τις γνωστικές επιδόσεις των παιδιών και την αντιλαμβανόμενη από αυτά γονεϊκή ζεστασιά / ψυχρότητα. Στην έρευνα συμμετείχαν 399 μαθητές και μαθήτριες δημοτικού σχολείου, ηλικίας 9 έως 12 ετών. Τους ζητήθηκε να απαντήσουν σε δέκα συναισθηματικά σενάρια, τα οποία διερευνούσαν την κατανόηση των συναισθημάτων της λύπης, της χαράς, της έκπληξης και της υπερηφάνειας, να συμπληρώσουν δύο ερωτηματολόγια αυτο-αναφοράς, τα οποία διερευνούσαν τη συναισθηματική επίγνωση και την αντιλαμβανόμενη μητρική και πατρική ζεστασιά / ψυχρότητα και να λύσουν μια συστοιχία έργων μαθηματικών και προτασιακού συλλογισμού, τα οποία μετρούσαν το γνωστικό τους επίπεδο. Στα δεδομένα εφαρμόστηκαν αναλύσεις διακύμανσης, συσχετίσεις και ανάλυση διαδρομών. Βρέθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές μεταξύ των διαφορετικών ομάδων ηλικίας μόνον ως προς την κατανόηση της υπερηφάνειας, ενώ στατιστικώς σημαντικές διαφορές μεταξύ αγοριών και κοριτσιών σημειώθηκαν ως προς επιμέρους μεταβλητές της συναισθηματικής επίγνωσης προς όφελος των κοριτσιών. Συναισθηματικές μεταβλητές, γνωστικές επιδόσεις και αντιλαμβανόμενη γονεϊκή ζεστασιά / ψυχρότητα συσχετίστηκαν σε στατιστικώς σημαντικό βαθμό μεταξύ τους. Η αντιλαμβανόμενη μητρική ζεστασιά και πατρική ψυχρότητα προέβλεψαν τη συναισθηματική επίγνωση των παιδιών, ενώ η αντιλαμβανόμενη μητρική ψυχρότητα βρέθηκε στατιστικώς σημαντικός προγνωστικός παράγοντας της συναισθηματικής κατανόησης. Επιπλέον, οι γνωστικές επιδόσεις των παιδιών αποτέλεσαν σημαντικό διαμεσολαβητικό παράγοντα της σχέσης μεταξύ της αντιλαμβανόμενης μητρικής ψυχρότητας και της κατανόησης των συναισθημάτων.The aim of the present study was to examine the development of emotional understanding and emotional awareness during elementary school age and the relationships of the aforementioned variables with children’s cognitive performance and perceived parental warmth and coldness. A total of 399 elementary school students, 9 to 12 years old, participated in the study. They were asked to respond to ten emotional scenarios measuring understanding of emotions, fill in two self-report questionnaires measuring emotional awareness and perceived maternal and paternal warmth/coldness, as well us to solve a battery of mathematical thinking and deductive reasoning tasks tapping their cognitive level. Data were analyzed using ANOVAS, correlations and path analysis. Significant age effects were found, only in regard to pride, whereas significant gender effects were found in regard to some dimensions of emotional awareness in favor of girls. Emotional understanding and awareness, cognitive performance and perceived parental warmth/coldness were significantly correlated. Perceived maternal warmth and paternal coldness were direct significant predictors of children’s emotional awareness. Further, perceived maternal coldness predicted children’s emotional understanding, whereas children’s cognitive performance significantly mediated the relationship between perceived maternal coldness and emotional understanding