GENELDE DERGÂHLARIN ÖZELDE HACI BEKTAŞ DERGÂHININ KONUMU ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

There has been different approaches and perceptions about dervish convents and their locations during historical process. Currently, these Islamic monasteries have an important role in terms of their functions and their spritual responsibilities for society. Partially, Convent of Haci Bektas Veli Dargah has been discussed during the historical process by academicians and researchers. These discussions has based on its functionality. Solutions about coordinations has aslo been produced by researchers. As we know, dervish convents, in other words dervish monasteries means a place where sheikh’s lived and maintained their rituals. These monasteries have important religional and social roles during historical process. These monestries and zawiyahs were places that lived Islamic mysticism. Islamic mysticism was very important for society. Because this notion is a common ground for both Alevi and Sunni people. Now, we can say that closed up these places provide people to free zone caused to disappeared of this common ground for people. At the present time, Convent of Haci Bektas Veli is most important monastery for Alevi community, but unfortunately it has been unabled to exceed historical places to visit. Convent of Haci Bektaş Veli has not a function as a monastery because of in accordance with the law no 677. This place has statuted as a museum and visitors had to pay museum entrance fee until quite recently. At the present time, what can we do for invigorate this place again? Could djemevis as a place that teached and learned Alevism and Bektashism bridge the places?Türkiye’de dergâhlar ve bunların konumu ile ilgili tarihsel süreç içinde yapılan değerlendirmeler bizi farklı anlayışlar ve görüşleri ortaya koymaktadır. Günümüzde dergâhların işlevleri ile ilgili tartışılan sorunların başında bunların etkinliğinin yanında taşıdıkları manevi rollerini ne ölçüde yerine getirdikleridir. Özellikle Hacı Bektaş Veli’nin türbesinin de içinde bulunan mekânın fonksiyonelliği ile ilgili tartışmalar her geçen gün artmakta, bu konuda ne gibi tedbirlerin alınması gerektiği çeşitli kesimlerce ele alınmaktadır. Bilindiği üzere tarikat pirlerinin veya tarikatın büyük şeyhlerinin ikamet edip irşat faaliyetlerini sürdürdükleri veya kabirlerinin bulunduğu merkezî tekke anlamındaki yerlere dergâh (büyük tekke) denmektedir. Bu dergâhların her biri hem inançsal, hem de sosyal açıdan geçmişte önemli rollere sahip olmuşlardır. Bu tekke ve zaviyeler, Alevîlerle Sünniler arasında önemli ortak paydalardan biri olan tasavvufun yaşandığı yerlerdi. Bunların kapatılmasının kitabî din anlayışı dışında bir serbestlik sağlayan böyle önemli bir kaynaşma merciinin ortadan kalkmasına yol açtığı söylenebilir. Günümüzde Alevilerin en önemli tekkelerinden birisi olan Hacı Bektaş Tekkesi her ne kadar ziyarete açık bir yer ise de bu ziyaret bir kabir ziyaretinden öteye geçmez. Dergâh olarak tam işlevsel olamamasının önündeki engel “677 sayılı Tekke ve Zaviyeler Kanunu”dur. Müze statüsünde olan bu yere yakın zamana kadar ücret ödeyerek giriliyordu. Tekke ve zaviyelerin geçmişte nasıl bir mekân olduğu bugün ise toplumun manevi ihtiyaçlarına cevap verebilmesi için hangi düzenlemelerin yapılması gerekmektedir? Günümüzde Alevî ve Bektaşîliğin öğretildiği merkezler olarak hizmet görecek cemevleri acaba bu boşluğu doldurabilecek midir

Genelde Dergâhların Özelde Hacı Bektaş Dergâhının Konumu Ve Çözüm Önerileri

There has been different approaches and perceptions about dervish convents and their locations during historical process. Currently, these Islamic monasteries have an important role in terms of their functions and their spritual responsibilities for society. Partially, Convent of Haci Bektas Veli Dargah has been discussed during the historical process by academicians and researchers. These discussions has based on its functionality. Solutions about coordinations has aslo been produced by researchers. As we know, dervish convents, in other words dervish monasteries means a place where sheikh’s lived and maintained their rituals. These monasteries have important religional and social roles during historical process. These monestries and zawiyahs were places that lived Islamic mysticism. Islamic mysticism was very important for society. Because this notion is a common ground for both Alevi and Sunni people. Now, we can say that closed up these places provide people to free zone caused to disappeared of this common ground for people. At the present time, Convent of Haci Bektas Veli is most important monastery for Alevi community, but unfortunately it has been unabled to exceed historical places to visit. Convent of Haci Bektaş Veli has not a function as a monastery because of in accordance with the law no 677. This place has statuted as a museum and visitors had to pay museum entrance fee until quite recently. At the present time, what can we do for invigorate this place again? Could djemevis as a place that teached and learned Alevism and Bektashism bridge the places?Türkiye’de dergâhlar ve bunların konumu ile ilgili tarihsel süreç içinde yapılan değerlendirmeler bizi farklı anlayışlar ve görüşleri ortaya koymaktadır. Günümüzde dergâhların işlevleri ile ilgili tartışılan sorunların başında bunların etkinliğinin yanında taşıdıkları manevi rollerini ne ölçüde yerine getirdikleridir. Özellikle Hacı Bektaş Veli’nin türbesinin de içinde bulunan mekânın fonksiyonelliği ile ilgili tartışmalar her geçen gün artmakta, bu konuda ne gibi tedbirlerin alınması gerektiği çeşitli kesimlerce ele alınmaktadır. Bilindiği üzere tarikat pirlerinin veya tarikatın büyük şeyhlerinin ikamet edip irşat faaliyetlerini sürdürdükleri veya kabirlerinin bulunduğu merkezî tekke anlamındaki yerlere dergâh (büyük tekke) denmektedir. Bu dergâhların her biri hem inançsal, hem de sosyal açıdan geçmişte önemli rollere sahip olmuşlardır. Bu tekke ve zaviyeler, Alevîlerle Sünniler arasında önemli ortak paydalardan biri olan tasavvufun yaşandığı yerlerdi. Bunların kapatılmasının kitabî din anlayışı dışında bir serbestlik sağlayan böyle önemli bir kaynaşma merciinin ortadan kalkmasına yol açtığı söylenebilir. Günümüzde Alevilerin en önemli tekkelerinden birisi olan Hacı Bektaş Tekkesi her ne kadar ziyarete açık bir yer ise de bu ziyaret bir kabir ziyaretinden öteye geçmez. Dergâh olarak tam işlevsel olamamasının önündeki engel “677 sayılı Tekke ve Zaviyeler Kanunu”dur. Müze statüsünde olan bu yere yakın zamana kadar ücret ödeyerek giriliyordu. Tekke ve zaviyelerin geçmişte nasıl bir mekân olduğu bugün ise toplumun manevi ihtiyaçlarına cevap verebilmesi için hangi düzenlemelerin yapılması gerekmektedir? Günümüzde Alevî ve Bektaşîliğin öğretildiği merkezler olarak hizmet görecek cemevleri acaba bu boşluğu doldurabilecek midir