Gezondheidsjournalisten in een veranderende media-ecologie : traditioneel bronnengebruik of patiënt aan de macht? Een multi-methodische analyse van gezondheidsnieuws in magazines

Gezondheidsissues genereren steeds meer aandacht binnen de traditionele nieuwsmedia (Dunwoody, 2008; Peters, 2008; Kaiser Family Foundation & Pew Research Center, 2009; Picard & Yeo, 2011; Secko, Amend & Friday, 2013). Journalisten banen zich dagelijks een weg doorheen een enorme stroom aan binnenkomend nieuws op de redactie en fungeren hierbij als gatekeepers in de selectie van gezondheidsgerelateerd nieuws (Levi, 2001). Voorgaand onderzoek indiceerde reeds dat journalisten bij hun nieuwsselectie, de presentatie en framing van gezondheidsnieuws sterk beïnvloed worden door elitebronnen, zoals stakeholders uit de farmaceutische industrie en experten uit de academische wereld en commerciële onderzoekscentra (Caulfield, 2004; Abelson & Collins, 2009; Kruvand, 2009; Len-Rioset al, 2009; Hinnant, Len-Rios & Oh, 2012). In deze paper pogen we in kaart te brengen in welke mate gezondheidsjournalisten vasthouden aan de traditionele journalistieke routines zoals nieuwsselectie op basis van elitebronnen en gaan we na in welke mate er binnen dit veld sprake is een breed spectrum aan burgerbronnen dat door de komst van nieuwe technologieën gehoor probeert te krijgen. Ons doel is om na te gaan of het journalistiek bronnengebruik door het digitale tijdperk gelieerd is aan zogenaamde ‘empowerment’ strategieën waarbij patiënten en belangenverenigingen steeds meer de kans krijgen hun stem in de actualiteit aan bod te laten komen betreffende gezondheid. In ons onderzoek hanteren we een multi-methodisch opzet. We staan stil bij de inhoud van gezondheidsissues in populaire bladen en vrouwenmagazines aan de hand van een kwantitatieve inhoudsanalyse, aangevuld met een framingcomponent. In onze inhoudsanalyse namen we 1047 items op uit 19 verschillende tijdschriftentitels binnen een periode van maart tot en met juni 2013. Om de concrete nieuwsroutines te achterhalen en het bronnengebruik te bestuderen, namen we aanvullend diepte-interviews af met gezondheidsredacteurs

Tracing the sources : a comparative content analysis of Belgian health news

This article explores health journalists’ sourcing patterns in the Dutch-speaking part of Belgium across a range of different media including newspapers, magazines, radio, television and online health news websites. A cross-sectional quantitative content analysis of health news items collected in February 2015 (N = 981) was established to examine the number and origin (e.g. industry, citizens, experts) of sources (N = 1998) mentioned in health news stories with particular attention paid to differences across various media types. Despite recent claims of media convergence, cross-media comparisons are scarce and, for a specialized beat such as health, nonexistent. The key findings of this study indicate that ordinary citizens and academic experts constitute the two largest source categories. The small share of industry-related sources confirms journalists’ skeptical attitude towards content provided by the industry. But on closer inspection, large differences can be observed across various media types. On the one hand, ordinary citizens occur with relatively high frequency on television but hardly make an appearance in online news items. Academic sources, on the other hand, are dominant online but nearly absent in television news items. In sum, this analysis demonstrates that health journalists’ source uses differ across various media platforms

Gatekeeper of curator? De rol van sociale media in de berichtgeving over de Arabische Lente in de tv-journaals van VRT en VTM

In deze studie gaan we na in welke mate de nieuwsberichtgeving van de mainstream-media over de Arabische Lente blijk geeft van een kentering in de journalistieke praktijken van nieuwsselectie. Waren er in de berichtgeving indicaties van een verschuiving van de ‘journalist als gatekeeper’ naar de ‘journalist als curator’? Om deze vraag te beantwoorden, opteerden we voor een multimethodische analyse van het televisienieuws van de Vlaamse openbare omroep VRT en de commerciële omroep VTM. In een eerste fase voerden we een kwantitatieve inhoudsanalyse uit op alle nieuwsitems over de Arabische Lente in de zevenuurjournaals van de zenders één (VRT) en VTM, die werden uitgezonden van 1 januari tot 31 maart 2011. In totaal gaat het om 238 nieuwsitems (VRT: 152; VTM: 86). De inhoudsanalyse concentreerde zich op het bronnengebruik in de nieuwsitems. In een tweede fase voerden we een diepgaandere analyse uit op die nieuwsitems waarin gebruik gemaakt werd van sociale media als nieuwsbron. We bestudeerden de manier waarop de journalisten de sociale media in hun reportages verwerkten en de betrouwbaarheid en authenticiteit ervan duidden. Tot slot voerden we diepte-interviews met de buitenlandjournalisten op de nieuwsredacties van VRT en VTM: per redactie werden twee interviews afgenomen. We peilden naar hun percepties over het belang en de problemen van sociale media als nieuwsbron in de journalistieke berichtgeving over de Arabische Lente. Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat de berichtgeving over de Arabische Lente nog steeds in ruime mate bepaald werd door de klassieke nieuwsbronnen: de wereldnieuwsagentschappen (vnl. Reuters en APTN) en buitenlandse media (vnl. BBC). Wanneer user-generated content getoond wordt (vnl. beelden van YouTube), gaat het bijna uitsluitend om fragmenten die door de nieuwsagentschappen werden aangeleverd. Uit de kwalitatieve analyse en diepte-interviews blijkt dat twijfels over de authenticiteit en betrouwbaarheid de buitenlandjournalisten er nog vaak van weerhouden om zelf sociale media als nieuwsbron te verwerken in hun reportages. De bevindingen van ons onderzoek nuanceren de idee dat sociale media leiden tot fundamentele veranderingen in de journalistieke praktijken van nieuwsselectie. Althans voor wat de televisiejournalistiek betreft, zien we dat de wereldnieuwsagentschappen en internationale media dominant blijven als nieuwsbron voor de buitenlandse berichtgeving en dat klassieke routines en mechanismen van gatekeeping ook het gebruik van sociale media als nieuwsbron blijven bepalen

The human face of health news : a multi-method analysis of sourcing practices in health-related news in Belgian magazines

A

What's up doc? Analyse van de berichtgeving omtrent gezondheidsnieuws in Vlaamse populaire weekbladen en vrouwenmagazines

Nieuws omtrent gezondheid is voor journalisten een weinig populair thema hoewel het thema wel aan belang lijkt te winnen (Picard & Yeo, 2011; Secko, Amend & Friday, 2013). Journalistieke beroepsidealen als accuraatheid, volledigheid, objectiviteit, eerlijkheid en verantwoordelijke representaties van gezondheid in de media staan echter bloot aan kritiek vanuit de hoek experten maar ook vanuit de hoek van de farmaceutische industrie ( Saari, Gibson & Osler, 1998; Weigold, 2001; Logan, 2001; Nelkin, 1987). Volgens Caufield (2004) stellen journalisten complexe wetenschappelijke ontwikkelingen vereenvoudigd voor zonder aandacht te schenken aan gezondheidsrisico’s waarbij hij voor de verklaring wijst in de richting van de economische stakeholders die in hun persberichten voornamelijk innovatie en commerciële voordelen belichten in een public relations frame. Verscheidene auteurs wijzen dan ook op sensationalisering van wetenschapsnieuws (Bubela & Caufield, 2004; Weigold, 2001; Nelkin, 1987). Zo stellen Ransohoff & Ransohoff (2004) dat “while most scientific writing is done well, the current level of exaggeration, even if frequent, may discredit good reporting.” Vaak is ook sprake van het creëren van hypes en van een medicaliseringstrend die wordt gevoed (Bubela & Caufield, 2004; Conrad, 2007) In deze studie gaan we in op de vraag in welke mate de nieuwsberichtgeving van de mainstream-media over gezondheidskwesties de farmaceutische industrie en de academische wereld aan het woord laat. Is er sprake van een kentering in de journalistieke praktijken van nieuwsselectie. Waren er in de berichtgeving indicaties van een verschuiving van de journalist met een focus op elitebronnen naar aandacht voor burgers, patiëntenverenigingen en non-profitorganisaties? Om deze vraag te beantwoorden, opteerden we voor een onderzoeksopzet, waarbij we een kwantitatieve inhoudsanalyse van het nieuws in populaire magazines en vrouwenbladen combineren met een beperkt kwalitatief luik waar we naar de framing van het gezondheidsnieuws peilen. Het empirische onderzoek beperkt zich tot het gezondheidsnieuws van Vlaamse weekbladen en vrouwenmagazines. In een eerste fase voerden we een kwantitatieve inhoudsanalyse uit op het thema binnen de periode van maart-juni 2013 waarbij we meer dan 1300 items, inclusief reclameboodschappen konden selecteren. De analyse spitst zich toe op thema’s binnen gezondheidsnieuws maar ook op actoren die aan het woord komen. In welke mate zien we in de mediaberichtgeving de stem van diverse stakeholders: de farmaceutische industrie, de patiënten/patiëntenverenigingen, de sector van de verzorgenden, de actoren die het beleid inzake gezondheid uitstippelen…. We probeerden na te gaan of de informatie in de media sterker top-down is geïnspireerd dan wel dat er ook aanwijzingen zijn van bottom-up sourcing methodes. Tot slot bestudeerden we of er eerder werd geopteerd voor een ‘medicalisation’ frame, of dat de voorkeur werd gegeven aan een ‘own responsibility’framing van het nieuws. Uit de resultaten blijkt dat gezondheidsnieuws in de populaire magazinepers focust op een specifiek aantal thema’s, maar dat ‘soft news’ over een gezonde levensstijl nog steeds primeert boven wetenschappelijk onderzoek

Caught in the cycle of medicine? Do journalists frame health-related issues as medicalized problems or do they point at the patient's self-responsibility?

The recent years, we’ve noticed that the media dedicate considerable attention to health-related issues as cancer, dementia, ADHD, and the use of medication (medicalization frame). They also focus on topics that link health issues with lifestyle variables as sports and exercising habits, or as food and dietal programs (self-responsibility frame). From that, we notice a double perspective (Dunwoody, 2008; Fahy & Nisbet, 2011). This health sociology ideology can be linked to a journalism studies perspective arguing that health journalism appears to be inextricably bound up with a focus on (the use of) medication. Bauer (1998) and Weingart (2001) identify this with the ‘medicalization of health news’. Nonetheless, this provokes criticism (Peters et al, 2008; Secko et al, 2013) stating that journalists represent health in a very limited amount of frames, often connected to the cycle of hype (Downs, 1972; Conrad, 2007; Shih, Wijaya & Brossard, 2008). According to Caulfield (2004), journalists tend to simplify health and illness-related information this way by omitting complex information and simplifying medical realities (Nelkin, 1987; Weigold, 2001; Allan, 2011). Despite the importance of a correct framing of health by traditional media brands, academic research on this topic is rather scarce (Bucchi & Mazzolini, 2003; Dunwoody, 2008; Picard & Yeo, 2011). The focus of our research lies on five main research questions (RQ1) Which topics, concerning health, receive more attention in the news? Do we notice a trend towards ‘soft’ health news, fait divers and lifestyle, or ‘hard’ health news? (RQ2) Which frames appear more in the news thus confronting the medicalization frame vs the frame of self-responsibility? (RQ3) Does health journalism focus on a curative vs a preventive frame? (RQ4) Is the focus of health related issues on classical vs alternative health medicalization perspectives? (RQ5) Which frames connected to the cycle of hype is most often used in health journalism (new evidence, conflict, uncertainty, action, consequence or reassurance)? To answer these questions, we opted for a research design that combined a quantitative content analysis of the news in 21 popular weeklies and women’s magazines and 7 popular and quality newspapers, with a qualitative framing component. We content-analyzed health news in Belgian newspapers within the period January 2014 to March 2014, being able to select more than 400 articles. Our content analysis also focused on health news in popular weeklies and women’s magazines between March 2013 and June 2013, where we were able to select 1422 items. We studied the published version of the articles without access to the metadata of the texts. Our first results show us that there is a tendency towards a medicalization trend in health-related issues, although the strength of this finding depends strongly on the type of medium. Not only is there a difference between popular and quality newspapers, the domain of magazines appears to be a world on its own where self-responsibility is more strongly apparent than in the domain of newspapers, although both illustrate the dominance of medicalization. When looking at the frames linked to the cycle of hype, we notice a more differentiated view on the different types of media, often depending on the health topic that is reported

The dirty little secret of journalism: embracing the power of PR?

News on health-related issues is of growing importance. However, it often seems this news is dominated by pharmaceutical stakeholders and research institutions. Over the past decennia, several studies demonstrated that traditional practices of newsgathering and sourcing were dominant. In health journalism, journalists generally lack the scientific background to monitor the importance and quality of the offered news. Therefore they depend largely on information supplied by PR practitioners from universities, research centers and the pharmaceutical industry. However, research states that the PR nature is less clear or even hidden, which makes the influence of experts of the academic and pharmaceutical industry perhaps stronger. The purpose of this research is to highlight the increasing importance and impact of PR practitioners and their work on journalistic routines of news selection and sourcing. Our intentions are to uncover the relationship between journalists and PR practitioners and reveal the impact of advertisers on journalistic content by using a multi-method approach combining quantitative and qualitative methodology. Initially, we attempted to paint a general picture of the sourcing practices of Belgian magazine journalists by conducting a quantitative content analysis, limited to health news in Belgian weeklies and women’s magazines produced in the period between March and June 2013. The data include the contents of news articles from 22 different Belgian magazines as well as advertorial and commercial content from those magazines. We selected 1422 items, health news, advertisements and advertorials included. Editorial content enclosed 1047 items, while specific commercial content encircled in 375 items. To contextualize the findings of our content analysis, we conducted 16 in-depth interviews with the complete population of leading journalists for those health features on and some of their editors in chief. In those interviews, we asked our respondents about their perceptions of the importance of health news, the topics, their professional role, sourcing practices, use of PR input, relationship with the advertisers and attitudes towards PR content. We presented them a sample of the news stories they wrote themselves during the past month and asked them to reconstruct the writing and sourcing processes to retrieve the indirect role of information supplied by PR. All interviews were either digitally recorded and transcribed, and were conducted face-to-face or by Skype conversation. Our analysis was carried out using Nvivo software. In our results, we notice an existing interdependency between journalists and PR practitioners as the latter are considered an important source of information, although PR is treated with much more vigilance than any other information source. PR input and other forms of pre-packaged content are contemplated as a valuable contribution to the broad panoply of sources journalists are confronted with on a daily basis. In order to save time and resources, reliance on information provided by PR practitioners is increasing according to the respondents in our in-depth interviews. Furthermore, our data confirm as well that commercial pressure led to different journalistic routines and a stronger relationship between journalists and PR. Economic difficulties and crises within the media procured the incorporation of copy-pasting techniques. Our respondents state clearly that, due to the so-called ‘media crisis’, the commercial departments receive more input in editorial content, yet not directly. Mainly, the inner working pattern follows two directions. Or the agenda of the magazine is send to the advertiser, who can adjust his advertisements to the editorial content, or journalists anticipate the needs of the advertisers by covering health-related issues close to the agenda of the advertiser himself. Subsequently, pre-packaged news from universities, research centers, (pharmaceutical) companies and nonprofit institutions is nowadays perceived as less distrustful and more helpful to journalistic practices. Yet, while the journalists admit that editing press releases is part of their daily routines, verbatim copy-pasting is rather scarce. The majority of the health journalists admits editorial content is rather a mixture of information from pre-packaged content and information added by the journalists themselves by doing in-depth interviews, doing additional face-to-face interviews, searching for other research reports,… Although several benefits lower the barriers to use pre-packaged content since PR practitioners often promise contact with authoritative experts and scientists, exclusive data,

Talking health: patient empowerment or triumph of the expert?: analysis of health news in women's magazines

News on health-related issues is gaining importance in the contemporary traditional news media (Dunwoody, 2008; Peters, 2008; Trench, 2008; Picard & Yeo, 2011; Secko, Amend & Friday, 2013). Research indicates that the gates for selection, presentation and framing of health related news are to a large extent influenced by elitist sources as stakeholders from the pharmaceutical sector and researchers of academic and as well commercial research institutions. News content on health-related issues often uses a medicalization perspective as many scholars demonstrate (Conrad & Potter, 2000; Conrad & Leiter, 2004; Conrad, 2007; Devisch, 2013; Goldacre, 2013). In this research paper we confront the traditional elitist newsroom sourcing practices with the broad range of actors of civil society that through digitization act as new bottom-up sources. Our central question therefore is to detect whether journalistic sourcing practices in the digital media landscape of today are to be linked with strategies of empowerment of non-institutional stakeholders as patients and patient organizations. In our study, we research the content of health-related issues in popular journals and women’s magazines. We examined content in its broadest sense, thus not only including news content but also advertisements and advertorials. We make an assessment of the influence of the different stakeholders in health issues, including the actors in the commercial pharmaceutical industry, on the policy level, on the academic level, but also actors on the public’s perspective (patient and patient organizations). Our content analysis includes 1422 features (commercial as well as journalistic) in more than 20 magazines. The analysis not only gives an overview of different sorts of health news that is prominent but also provides insight in sourcing practices relating to health news. The analysis also gives a first insight in a more fundamental content approach confronting prominence of the medicalization frame with the frame of individual responsibility