Znaczenie oceny minimalnej choroby resztkowej u chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową

Chronic lymphocytic leukemia (CLL) is a lymphoproliferative disorder of mature B lymphocytes characterized by a heterogenous clinical course. Approximately 60% of cases require treatment initiation due to disease advancement. Immunochemotherapy enables achievement of durable remissions in some of the patients, however despite the observed complete responses relapses occur. These are explained by the persistence of residual leukemic cells in blood, bone marrow and lymph nodes, defined as minimal residual disease (MRD). Use of flow cytometry and molecular methods in assessment of treatment response allows for more detailed response quantification and detection of leukemic cells with ≥ 10-5 sensitivity. Elimination of MRD is an important prognosticator of durable remissions following immunochemotherapy. Furthermore, the significance of MRD assessment increases due to its possible role in CLL treatment individualization and potential surrogate marker of response without the need of long lasting observations. Herein in this publication, the clinical significance of MRD assessment emphasizing flow cytometric methodology is summarized.Przewlekła białaczka limfocytowa (CLL) jest chorobą limfoproliferacyjną o zróżnicowanym prze­biegu klinicznym wywodzącą się z dojrzałych limfocytów B. W około 60% przypadków ze wzglę­du na zaawansowanie choroby konieczne jest rozpoczęcie leczenia. Zastosowanie intensywnej immunochemioterapii pozwala uzyskać długotrwałe remisje u części pacjentów, niemniej mimo uzyskania całkowitych odpowiedzi dochodzi do wznowy choroby. Jej nawrót tłumaczy się obecnością rezydualnych komórek białaczkowych w szpiku kostnym, krwi obwodowej czy węzłach chłonnych, określanych mianem minimalnej choroby resztkowej (MRD). Zastosowanie cytometrii przepły­wowej (FLC) oraz metod molekularnych umożliwia wykrycie pozostałych komórek białaczkowych z czułością sięgającą co najmniej 10–5, co pozwala na dokładniejsze określenie odpowiedzi na lecze­nie. Eliminacja choroby resztkowej stanowi istotny czynnik rokowniczy długotrwałej odpowiedzi na immunochemioterapię. Ponadto znaczenie oceny MRD zwiększa się w związku z możliwością in­dywidualizacji leczenia CLL oraz oceny jego skuteczności bez konieczności długoletniej obserwacji chorych. W niniejszej pracy podsumowano znaczenie kliniczne oceny MRD w CLL ze szczególnym uwzględnieniem metodyki opartej na FLC

Praktyka kliniczna oceny minimalnej choroby resztkowej u chorych na szpiczaka plazmocytowego w Polsce: badanie ankietowe Polskiego Konsorcjum Szpiczakowego

Studies exploring the significance of minimal residual disease (MRD) in plasma cell myeloma (PCM) have proven its prognostic value, regardless of the type of administered treatment. In order to assess the current practice for evaluating MRD in Poland, we conducted a survey on the methods for assessing MRD and on the MRD testing time points at Polish hematological centres. Seven out of 15 institutions surveyed use of the flow cytometry (FC) method for MRD assessment. The FC-MRD assessment is performed uniformly only in those patients achieving complete remission(CR). However, the specific indications and assessment time points differed at the tested centres including: testing MRD only after autologous hematopoietic stem cell transplantation (auto-HSCT), after auto-HSCT and consolidation, after completion of first line chemotherapy or after obtaining CR in any line of treatment. The study also showed considerable heterogeneity in the FC-MRD methodology, which affects test sensitivity (from 10–3 to 10–5). None of the surveyed centres uses molecular techniques for MRD assessment. In 8 of the 15 institutions, patients are monitored by imaging techniques. Our survey may thus be useful for developing guidelines and standardization of MRD assessment in PCM in Poland.W badaniach nad znaczeniem minimalnej choroby resztkowej (MRD) w szpiczaku plazmocytowym (PCM) dowiedziono, że status MRD ma wartość prognostyczną niezależnie od zastosowanego leczenia. W celu poznania zasad monitorowania MRD u chorych na PCM w polskich ośrodkach hematologicznych przeprowadzono badanie ankietowe. W ankiecie zadano pytania dotyczące stosowanych metod wykrywania MRD oraz punktów czasowych, w których badania są wykonywane. W 7 z 15 ośrodków objętych badaniem ankietowym oznaczenia MRD w PCM wykonuje się w aspiratach szpiku kostnego metodą cytometrii przepływowej (FC). We wszystkich ośrodkach oznaczenia FC-MRD są wykonywane jedynie u chorych w całkowitej remisji (CR), jednak w różnych punktach czasowych — tylko po autologicznym przeszczepieniu krwiotwórczych komórek macierzystych (allo-HSCT), po allo-HSCT i konsolidacji, po zakończeniu leczenia pierwszej linii lub, w przypadku uzyskania CR, po dowolnej linii leczenia. Stwierdzono ponadto znaczne różnice w sposobie wykonywania badania FC-MRD wpływające na osiąganą czułość detekcji MRD (od 10–3 do 10–5). W żadnym z ankietowanych ośrodków nie ocenia się MRD w szpiku kostnym technikami molekularnymi. Monitorowanie choroby resztkowej metodami obrazowymi stosuje personel 8 z 15 ośrodków. Wyniki przeprowadzonej ankiety mogą posłużyć wypracowaniu wspólnych wytycznych i standaryzacji oceny MRD w PCM w Polsce