Public comprehension of medical terminology

Neðst á síðunni er hægt að nálgast greinina í heild sinni með því að smella á hlekkinn View/OpenThe quality of doctor-patient communication is critical for the practice of medicine. Studies show that effective communication results in patient satisfaction and improved compliance. To better understand one aspect of this complex phenomenon we estimated the ability of people to comprehend 11 commonly used medical terms. We used multiple choice questions in a telephone survey of 1167 Icelanders aged 16-75 years. Results (% of participants with correct answers): Gastroesophageal reflux (72), emphysema (25), steroids (40), one tablet twice a day (79), side effects (67), bronchitis (68), white blood cells (56), erythrocyte sedimentation rate (33), diabetes mellitus (72), antibiotics (87), chronic obstructive pulmonary disease (42). Variables associated with better comprehension were: Female gender (better in 7/10 questions), university degree (10/10) and high income (9/10). Decision tree analysis showed that education had the most impact. The youngest participants (age 16-24) had the worst outcome in seven out of 10 questions. The results define certain medical terms that require more careful explanation than others. They also indicate that those of young age, low socioeconomic status and less educated require more help in understanding medical terms. Interestingly, 21% of participants failed to understand a very simple medication order, emphasizing the importance of explaining these in detail. The data may also have implications for informed consent. A larger study exploring the public comprehension of multiple medical terms should be considered.Samskipti lækna og sjúklinga eru afar mikilvæg. Rannsóknir sýna að fræðsla bætir líðan sjúklinga. Einnig er talið að mörg kærumál á hendur heilbrigðisstarfsmönnum byggist á misskilningi. Útskýringar þurfa að vera vandaðar og skilningur góður til að unnt sé að efla fræðslu og forðast misskilning. Til þess að byrja að kanna þetta flókna samspil rannsökuðum við skilning almennings á 11 orðum úr læknisfræði. Við notuðum símakönnun og lögðum fjölvalsspurningar fyrir 1167 Íslendinga á aldrinum 16-75 ára. Niðurstöður (% þátttakenda með rétt svar): Bakflæði (72), lungnaþemba (25), sterar (40), ein tafla tvisvar á dag (79), aukaverkanir (67), berkjubólga (68), hvít blóðkorn (56), sökk (33), sykursýki (87), langvinn lungnateppa (42). Þættir sem bættu árangur í könnuninni voru: Kyn (konur betri í sjö af tíu spurningum), háskólamenntun (10/10), háar tekjur (9/10). Fjölbreytugreining sýndi að menntun vó þyngst af þessum þáttum. Yngstu þátttakendurnir (16-24 ára) stóðu sig verst í sjö spurningum af tíu. Nýta má niðurstöðurnar til þess að útskýra sérstaklega vel þau orð sem illa skiljast og verja meiri tíma til fræðslu ungs fólks, tekjulágra og lítt skólagenginna. Huga þarf sérstaklega vel að lyfjafyrirmælum þar sem 21% fólks skilur ekki einföldustu fyrirmæli af þessu tagi. Niðurstöðurnar geta einnig nýst til þess að bæta upplýst samþykki. Gera þarf viðameiri rannsókn á því hvernig fólki gengur að skilja algeng orð úr læknisfræði

Samband vinnustunda og framleiðni vinnuafls: Greining á 20 ríkjum innan OECD

Á síðastliðnum áratugum hafa orðið umfangsmiklar breytingar á hefðbundnum vinnutíma meðal íbúa OECD ríkja. Slíkar breytingar geta gjarnan leitt til breytinga á öðrum hagrænum þáttum hvort sem að þær snerta tiltekinn hóp íbúa eða hagkerfin í heild sinni. Eins og staðan er nú þjáist Ísland af þeim vafasama titli að vera með lægstu framleiðni Norðurlandanna og meðal þeirra ríkja sem búa við lægstu framleiðni innan OECD. Þrátt fyrir það er verg landsframleiðsla á mann hérlendis með því hæsta sem þekkist og sama gildir um launastig, sem er verulega óvenjulegt þar sem að þessir þættir haldast gjarnan í hendur þegar framleiðni aðfanga er skoðuð. Þessi velmegun sem landið getur státað sig af er aðallega af þeirri ástæðu að hagkerfið er drifið áfram með óhóflegum fjölda vinnustunda en Ísland er sú þjóð sem ver lengstum tíma til vinnu allra Norðurlanda og er einnig yfir meðaltali OECD. Þess vegna hefur umræðan um styttingu vinnuvikunnar verið í deiglunni síðastliðin ár. Er möguleiki að íbúar geti skilað meiri verðmætum til hagkerfisins ef þeir verja styttri tíma við að búa þau til? Reynt verður að meta hvort að samband sé á milli vinnustunda og framleiðni vinnuafls og svo verða dregnar ályktanir af niðurstöðum tölfræðiathugunar. Í ljósi hennar verður skoðað hvort að fækkun vinnustunda sé boðleg fyrir Ísland og önnur lönd sem búa við framleiðniskort

Public comprehension of medical terminology

Neðst á síðunni er hægt að nálgast greinina í heild sinni með því að smella á hlekkinn View/OpenThe quality of doctor-patient communication is critical for the practice of medicine. Studies show that effective communication results in patient satisfaction and improved compliance. To better understand one aspect of this complex phenomenon we estimated the ability of people to comprehend 11 commonly used medical terms. We used multiple choice questions in a telephone survey of 1167 Icelanders aged 16-75 years. Results (% of participants with correct answers): Gastroesophageal reflux (72), emphysema (25), steroids (40), one tablet twice a day (79), side effects (67), bronchitis (68), white blood cells (56), erythrocyte sedimentation rate (33), diabetes mellitus (72), antibiotics (87), chronic obstructive pulmonary disease (42). Variables associated with better comprehension were: Female gender (better in 7/10 questions), university degree (10/10) and high income (9/10). Decision tree analysis showed that education had the most impact. The youngest participants (age 16-24) had the worst outcome in seven out of 10 questions. The results define certain medical terms that require more careful explanation than others. They also indicate that those of young age, low socioeconomic status and less educated require more help in understanding medical terms. Interestingly, 21% of participants failed to understand a very simple medication order, emphasizing the importance of explaining these in detail. The data may also have implications for informed consent. A larger study exploring the public comprehension of multiple medical terms should be considered.Samskipti lækna og sjúklinga eru afar mikilvæg. Rannsóknir sýna að fræðsla bætir líðan sjúklinga. Einnig er talið að mörg kærumál á hendur heilbrigðisstarfsmönnum byggist á misskilningi. Útskýringar þurfa að vera vandaðar og skilningur góður til að unnt sé að efla fræðslu og forðast misskilning. Til þess að byrja að kanna þetta flókna samspil rannsökuðum við skilning almennings á 11 orðum úr læknisfræði. Við notuðum símakönnun og lögðum fjölvalsspurningar fyrir 1167 Íslendinga á aldrinum 16-75 ára. Niðurstöður (% þátttakenda með rétt svar): Bakflæði (72), lungnaþemba (25), sterar (40), ein tafla tvisvar á dag (79), aukaverkanir (67), berkjubólga (68), hvít blóðkorn (56), sökk (33), sykursýki (87), langvinn lungnateppa (42). Þættir sem bættu árangur í könnuninni voru: Kyn (konur betri í sjö af tíu spurningum), háskólamenntun (10/10), háar tekjur (9/10). Fjölbreytugreining sýndi að menntun vó þyngst af þessum þáttum. Yngstu þátttakendurnir (16-24 ára) stóðu sig verst í sjö spurningum af tíu. Nýta má niðurstöðurnar til þess að útskýra sérstaklega vel þau orð sem illa skiljast og verja meiri tíma til fræðslu ungs fólks, tekjulágra og lítt skólagenginna. Huga þarf sérstaklega vel að lyfjafyrirmælum þar sem 21% fólks skilur ekki einföldustu fyrirmæli af þessu tagi. Niðurstöðurnar geta einnig nýst til þess að bæta upplýst samþykki. Gera þarf viðameiri rannsókn á því hvernig fólki gengur að skilja algeng orð úr læknisfræði

Kistill mobile application : mobile application for the artefact database system Kistill

Kistill is a museum artefact database that is being developed by Prógramm for Kvikmyndasafn Íslands. Its purpose is to store information about artefacts, including their origin and collection information, along with details about the artefacts themselves. The aim of this project was to build a proof-of-concept mobile application for Kistill that supports all major capabilities of Kistill and to investigate the possibility of offering some functionality offline to support users without an internet connection

Fræðsla um alnæmi á Íslandi og mat á árangri

Neðst á síðunni er hægt að nálgast greinina í heild sinni með því að smella á hlekkinn Skoða/Opna(view/open)Iceland should be well suited for a successful AIDS education campaign with a small population of 250.000, 100% literacy, and a high level of education. Newspapers and TV reach over 95% of the population. Organized campaign started in 1985 with frequent TV and radio programmes, brochures were mailed to every home, lectures were given by health care workers, in schools and workplaces all across the country. Two telephone surveys done in 1987 on randomized samples of 1500 and 1000 individuals > 18 years old revealed that 64% of respondents got their most reliable information from the massmedia, but only 9% from brochures and 13% directly from health care workers. Knowledge on sexual and blood transmission of human immunodeficiency virus (HIV) was excellent, 97-98%. However, misconceptions were common, 9% believed that transmission occurres by kisses, 35% by public lavatories, 24% by food, 22% by swimming pools, 19% by couching and sneezing, and 8% by handshakes. The attitudes towards HIV-infected persons were as follows: 80% favoured detention of irresponsible persons, 61% opposed their employment in the food industry and 11% did not want to work with them at all. While correct factual knowledge is difficult to convey to the public, change in attitude is even harder to achieve.Alnæmi hefur nú breiðst til velflestra landa heims og vera kann að sjúkdómurinn verði eitt alvarlegasta heilbrigðisvandamál veraldar á næstu áratugum. Lokastig sjúkdómsins hafði greinst í 138 löndum um mitt ár 1988 og talið er að milli 5-10 milljónir manna hafi sýkst af alnæmisveiru, þar af um 500 þúsund í Evrópu og ein til ein og hálf milljón í Norður Ameríku (1). Allt bendir til að enn líði allmörg ár par til virkt bóluefni verður tiltækt ef framleiðsla þess tekst á annað borð. Lyfjameðferð er enn í burðarliðnum. Þau ráð sem áður hafa helst nýst til að halda smitsjúkdómum í skefjum eru því ekki til reiðu. Varnaraðgerðir gegn sjúkdómnum hafa því að mestu verið fólgnar í almenningsfræðslu sem hefur einkanlega beinst að því hvernig forðast megi smit. Fræðslu hefur bæði verið beint til folks í svonefndum áhættuhópum, (fíkniefnaneytendum og fólki sem samrekkt hefur mörgum, bæði sam- og gagnkynhneigt) auk alls almennings. Niðurstöður nokkurra rannsókna benda til þess að sums staðar hafi samkynhneigðir karlar breytt kynhegðun sinni eftir að þekking þeirra á alnæmi jókst, einkum þar sem útbreiðsla sjúkdómsins er veruleg (2). Ekki er þó vitað hvort rekja má þessar hegðunarbreytingar til skipulagðra fræðsluherferða eða hvort þekkingarinnar var aflað á annan hátt. Minna er vitað um viðbrögð almennings við sjúkdómnum. Er þar ekki aðeins átt við beina þekkingu heldur ekki síður hvort þekkingin hafi leitt til breytinga á eigin hegðun og viðhorfum til annarra, sérstaklega fólks í áhættuhópum. Á Íslandi hófst fræðsla um alnæmi árið 1983 og hefur hún verið skipulögð síðan 1985. í þessari greinargerð er leitast við að leggja mat á árangur þeirrar fræðslu og eru tvær skoðanakannanir sem fram fóru árið 1987 lagðar þar til grundvallar. Markmið kannananna var að afla upplýsinga um hvaðan fólki kæmu þær upplýsingar um alnæmi sem það taldi áreiðanlegastar, auk þess sem leitast var við að meta þekkingu almennings og ekki síður viðhorf til sýktra einstaklinga

Fræðsla um alnæmi á Íslandi og mat á árangri

Neðst á síðunni er hægt að nálgast greinina í heild sinni með því að smella á hlekkinn Skoða/Opna(view/open)Iceland should be well suited for a successful AIDS education campaign with a small population of 250.000, 100% literacy, and a high level of education. Newspapers and TV reach over 95% of the population. Organized campaign started in 1985 with frequent TV and radio programmes, brochures were mailed to every home, lectures were given by health care workers, in schools and workplaces all across the country. Two telephone surveys done in 1987 on randomized samples of 1500 and 1000 individuals > 18 years old revealed that 64% of respondents got their most reliable information from the massmedia, but only 9% from brochures and 13% directly from health care workers. Knowledge on sexual and blood transmission of human immunodeficiency virus (HIV) was excellent, 97-98%. However, misconceptions were common, 9% believed that transmission occurres by kisses, 35% by public lavatories, 24% by food, 22% by swimming pools, 19% by couching and sneezing, and 8% by handshakes. The attitudes towards HIV-infected persons were as follows: 80% favoured detention of irresponsible persons, 61% opposed their employment in the food industry and 11% did not want to work with them at all. While correct factual knowledge is difficult to convey to the public, change in attitude is even harder to achieve.Alnæmi hefur nú breiðst til velflestra landa heims og vera kann að sjúkdómurinn verði eitt alvarlegasta heilbrigðisvandamál veraldar á næstu áratugum. Lokastig sjúkdómsins hafði greinst í 138 löndum um mitt ár 1988 og talið er að milli 5-10 milljónir manna hafi sýkst af alnæmisveiru, þar af um 500 þúsund í Evrópu og ein til ein og hálf milljón í Norður Ameríku (1). Allt bendir til að enn líði allmörg ár par til virkt bóluefni verður tiltækt ef framleiðsla þess tekst á annað borð. Lyfjameðferð er enn í burðarliðnum. Þau ráð sem áður hafa helst nýst til að halda smitsjúkdómum í skefjum eru því ekki til reiðu. Varnaraðgerðir gegn sjúkdómnum hafa því að mestu verið fólgnar í almenningsfræðslu sem hefur einkanlega beinst að því hvernig forðast megi smit. Fræðslu hefur bæði verið beint til folks í svonefndum áhættuhópum, (fíkniefnaneytendum og fólki sem samrekkt hefur mörgum, bæði sam- og gagnkynhneigt) auk alls almennings. Niðurstöður nokkurra rannsókna benda til þess að sums staðar hafi samkynhneigðir karlar breytt kynhegðun sinni eftir að þekking þeirra á alnæmi jókst, einkum þar sem útbreiðsla sjúkdómsins er veruleg (2). Ekki er þó vitað hvort rekja má þessar hegðunarbreytingar til skipulagðra fræðsluherferða eða hvort þekkingarinnar var aflað á annan hátt. Minna er vitað um viðbrögð almennings við sjúkdómnum. Er þar ekki aðeins átt við beina þekkingu heldur ekki síður hvort þekkingin hafi leitt til breytinga á eigin hegðun og viðhorfum til annarra, sérstaklega fólks í áhættuhópum. Á Íslandi hófst fræðsla um alnæmi árið 1983 og hefur hún verið skipulögð síðan 1985. í þessari greinargerð er leitast við að leggja mat á árangur þeirrar fræðslu og eru tvær skoðanakannanir sem fram fóru árið 1987 lagðar þar til grundvallar. Markmið kannananna var að afla upplýsinga um hvaðan fólki kæmu þær upplýsingar um alnæmi sem það taldi áreiðanlegastar, auk þess sem leitast var við að meta þekkingu almennings og ekki síður viðhorf til sýktra einstaklinga

Bráð miðeyrnabólga

Neðst á síðunni er hægt að nálgast greinina í heild sinni með því að smella á hlekkinn View/OpenSýkingar í efri öndunarvegum eru algengar hér á landi (1,2), sem erlendis (3-5). Vitað er að bráðar miðeyrnabólgur koma oft í kjölfar slíkra sýkinga (6,7) og faraldsfræðilegar rannsóknir sýna að yfir 60% barna hafa fengið bráða miðeymabólgu einu sinni eða oftar við tveggja ára aldur (2,8,9). Læknar hér á landi meðhöndla bráða miðeyrnabólgu á mismunandi hátt og svo virðist sem lyfjaval ákvarðist að einhverju leyti af því hvar þeir fá menntun sína (10). Í Bandaríkjunum er hefð fyrir því að meðhöndla eyrnabólgu með breiðvirku sýklalyfi (3,11), en í Svíþjóð, Danmörku og Finnlandi er að jafnaði gefið fenoxýmetýlpenisillín (5,12,13). Í Hollandi eru hins vegar aðeins mm 30% tilfella meðhöndluð með sýklalyfjum (14). Í þessum löndum hafa ráðleggingar um meðferð verið studdar rannsóknum og reynslu undanfarinna ára. Hér á landi skortir enn haldgóðar upplýsingar um tíðni og næmi helstu orsakavalda eyrnabólgu, en nýlegar athuganir gefa þó vísbendingu um þá helstu (15). Enda þótt ekki sé hægt að gefa algildar læknisfræðilegar ráðleggingar um greiningu og meðferð við eyrnabólgu þykir æskilegt að samræma sem mest læknisfræðilegar ákvarðanir þar að lútandi hér á landi. Slík samræming getur stuðlað að samhæfðari kennslu læknanema, auðveldari samskiptum lækna úr mismunandi sérgreinum, einfaldari fræðslu til sjúklinga og betri áætlanagerð varðandi lyfjanotkun og kostnað. Að frumkvæði landlæknisembættisins var í mars 1991 haldið þing um efri öndunarfærasýkingar með þátttöku sérfróðra aðila úr hinum ýmsu sérgreinum læknisfræðinnar. Höfundar þessarar greinar tóku að sér að leggja mat á þær rannsóknir sem fjalla um bráða miðeyrnabólgu og reynslu lækna hér á landi og freista þess að túlka þær miðað við íslenskar aðstæður. Sérstök áhersla var lögð á að safna saman og leggja mat á íslenskar rannsóknir bæði birtar og óbirtar

Bráð miðeyrnabólga

Neðst á síðunni er hægt að nálgast greinina í heild sinni með því að smella á hlekkinn View/OpenSýkingar í efri öndunarvegum eru algengar hér á landi (1,2), sem erlendis (3-5). Vitað er að bráðar miðeyrnabólgur koma oft í kjölfar slíkra sýkinga (6,7) og faraldsfræðilegar rannsóknir sýna að yfir 60% barna hafa fengið bráða miðeymabólgu einu sinni eða oftar við tveggja ára aldur (2,8,9). Læknar hér á landi meðhöndla bráða miðeyrnabólgu á mismunandi hátt og svo virðist sem lyfjaval ákvarðist að einhverju leyti af því hvar þeir fá menntun sína (10). Í Bandaríkjunum er hefð fyrir því að meðhöndla eyrnabólgu með breiðvirku sýklalyfi (3,11), en í Svíþjóð, Danmörku og Finnlandi er að jafnaði gefið fenoxýmetýlpenisillín (5,12,13). Í Hollandi eru hins vegar aðeins mm 30% tilfella meðhöndluð með sýklalyfjum (14). Í þessum löndum hafa ráðleggingar um meðferð verið studdar rannsóknum og reynslu undanfarinna ára. Hér á landi skortir enn haldgóðar upplýsingar um tíðni og næmi helstu orsakavalda eyrnabólgu, en nýlegar athuganir gefa þó vísbendingu um þá helstu (15). Enda þótt ekki sé hægt að gefa algildar læknisfræðilegar ráðleggingar um greiningu og meðferð við eyrnabólgu þykir æskilegt að samræma sem mest læknisfræðilegar ákvarðanir þar að lútandi hér á landi. Slík samræming getur stuðlað að samhæfðari kennslu læknanema, auðveldari samskiptum lækna úr mismunandi sérgreinum, einfaldari fræðslu til sjúklinga og betri áætlanagerð varðandi lyfjanotkun og kostnað. Að frumkvæði landlæknisembættisins var í mars 1991 haldið þing um efri öndunarfærasýkingar með þátttöku sérfróðra aðila úr hinum ýmsu sérgreinum læknisfræðinnar. Höfundar þessarar greinar tóku að sér að leggja mat á þær rannsóknir sem fjalla um bráða miðeyrnabólgu og reynslu lækna hér á landi og freista þess að túlka þær miðað við íslenskar aðstæður. Sérstök áhersla var lögð á að safna saman og leggja mat á íslenskar rannsóknir bæði birtar og óbirtar