Z badań nad nazwami szkół polskich w Stanach Zjednoczonych Ameryki

The article is an analysis of the historically occurring names of Polish schools operating in the United States of America in the last half century. A structure of names, their variants and territorial concentration were examined. The basis of the research was a list of over 150 educational institutions. Over a dozen basic and secondary naming variants have been established and presented. It was found out that regardless of the ongoing changes, modifi cations and the constant appearance of new terms, the traditionally functioning ones have a strong position resulting from the existing environmental conditions. As part of the considerations, the circumstances of their formation were indicated and the reasons for territorial diff erentiation were discussed. Obtained results lead to conclusion that the names of Polish schools in the United States will undergo a process of slow modernization, but the basic scheme of building names of institutions that has existed for many decades will not change. Its strength is resulting from the attachment of representatives of particular American Polish diaspora groups to the names existing in a given area and the actual lack of society’s consent to introduce new variants of names.Artykuł stanowi analizę historycznie występujących nazw szkół polskich działających na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki w ostatnim półwieczu. Badaniom poddano strukturę nazw, ich warianty oraz koncentrację terytorialną. Podstawą dociekań była lista ponad 150 placówek oświatowych. Ustalono i zaprezentowano kilkanaście podstawowych i pobocznych wariantów nazewnictwa. Stwierdzono, że niezależnie od postępujących zmian, modyfi kacji i pojawiania się stale nowych określeń, te tradycyjnie funkcjonujące mają silną pozycję wynikającą z istniejących uwarunkowań środowiskowych. W ramach przeprowadzonych rozważań wskazano na okoliczności ich powstania i omówiono przyczyny zróżnicowania terytorialnego. Uzyskane wyniki pozwoliły na wypracowanie wniosków, zgodnie z którymi nazwy szkół polskich w Stanach Zjednoczonych będą ulegały procesowi powolnej modernizacji, ale podstawowy, istniejący od wielu dekad schemat budowania nazw placówek nie ulegnie zmianie. Jego siła wynika z przywiązania przedstawicieli amerykańskich grup polonijnych do nazewnictwa istniejącego na określonym terenie oraz rzeczywistego braku przyzwolenia społecznego na wprowadzenie nowych wariantów

Polska wobec wyzwań bezpieczeństwa narodowego

Praca recenzowana / peer-reviewed pape

Towards rebirth of Polish people in post-Soviet areas. Case study based on the Polish community in Berdyansk (Ukraine)

The purpose of this article is to analyse the situation of people of Polish descent living in post-Soviet area through the lens of a small Polish community in Berdyansk (Ukraine). The most important issues characterising Polish communities abroad (such as broad cultural, educational and organizational issues as well as external conditions of their functioning) were taken into account. The analysis of the presented facts allows us to state that the discussed environment is, on the one hand, a classic example of ethnic groups acting in relative minority isolation and, on the other hand, unique. Its general capabilities, position and opportunities seem to be significantly greater than expected. The cause of this situation is hidden in the skills and abilities of local facilitators of Polish identity

Treatise on the Political Activity of the Polish Minority in Ukraine (1988–2018). Selected Aspects.

Artykuł prezentuje działalność polityczną Polaków na terenie niepodległej Ukrainy. Pokazuje formy tej działalności i jej rezultaty, odwołując się do przykładów wybranych przedstawicieli mniejszości polskiej. W tekście pokazana jest również próba stworzenia samodzielnego ruchu politycznego Polaków nad Dnieprem, a także przybliżona została historia zabiegów o niezależne stronnictwo polityczne Polaków nad Dnieprem. Analiza sytuacji mającej miejsce w omawianym zakresie w latach 1988–2018 pozwala stwierdzić, że przedstawiciele mniejszości polskiej mieli możliwość prowadzenia działalności politycznej na Ukrainie niezależnie od tego, czy posiadali własną partię polityczną. Wydaje się, że w specyficznej sytuacji geopolitycznej istniejącej w tym kraju diaspora polska może skutecznie działać jedynie w ścisłym związku z organizacjami większościowych grup ludności, co pozwala stwierdzić, iż działania mające na celu budowę własnej siły politycznej były błędne.The article presents the political activity of Polish diaspora in independent Ukraine. It shows the forms of this activity and its results, referring to examples of selected representatives of the Polish minority. The text also highlights the attempt to create an independent political movement of Poles on the Dnieper, as well as the history of activities of the independent Polish political party on the Dnieper River. The analysis of the situation taking place in the discussed range of 1988–2018 allows us to conclude that representatives of the Polish minority had the opportunity to conduct political activity in Ukraine, regardless of whether they had their own political party or not. It seems that in the specific geopolitical situation in this country the Polish diaspora can effectively operate only in close cooperation with the organizations of the national majority. This in turn allows us to state that the actions aimed at building their own political power were wrong

Mariupoles

Poniższy tekst przedstawia zarys dziejów i funkcjonowania środowiska polskiego zamieszkałego w Mariupolu na Ukrainie. W pierwszej części opracowania główną uwagę poświęcono charakterystyce działalności Polaków skupionych w miejscowych strukturach polonijnych oraz ich aktywności w ramach Kościoła rzymskokatolickiego. Gros rozważań poświęcone zostało okresowi minionych 15 lat XXI wieku, choć w celu zrozumienia istoty położenia Mariupolaków sięgnięto również po omówienie wybranych aspektów z wcześniejszych dwustu lat dziejów miasta. Druga część poświęcona została zabiegom mającym na celu doprowadzenie do ewakuacji z zagrożonego wojną miasta osób polskiego pochodzenia. Omówiony został proces organizacji tego przedsięwzięcia oraz jego wykonanie. Scharakteryzowano zabiegi mające na celu doprowadzenie do legalizacji pobytu przybyszy, rozsiedlenia Mariupolaków w poszczególnych polskich ośrodkach oraz ułatwienia i adaptacji do nowych warunków funkcjonowania. Zasygnalizowano również możliwości funkcjonowania osób pozostałych w Mariupolu. Integralną częścią rozważań jest zaprezentowanie różnych form pomocy udzielanych przez Polskę i Polaków potrzebującym zarówno na Ukrainie, jak i na terenie Polski. Elementem rozważań jest także prezentacja i ocena zachowań władz państwowych, opozycji politycznej, mediów i samych Polaków w stosunku do dążeń osób polskiego pochodzenia zamieszkałych w Mariupolu.The article outlines the history and functioning of the Polish community residing in Mariupol, Ukraine. The first part of the paper focuses on the characteristics of Poles within the local Polish community structures and their actions within the Roman Catholic Church. A great deal of the discussion is devoted to the past 15 years, but some aspects of the previous two hundred years of the city’s history are also reported in order to understand the essence of the Mariupoles’ position. The second part is dedicated to efforts aimed at evacuating citizens of Polish descent from a city at risk of war. The process of its organizing and implementation is touched upon. Actions conducted to legalize newcomers’ stay, relocate Mariupoles to Polish centers, as well as facilitate and help them to adapt to the new conditions are characterized. The viability of those people who remained in Mariupol is also indicated. An integral part of this paper is unveiling forms of aid granted by Poland and Polish people to the needy both in Ukraine and on the territory of Poland. Attention is given to the presentation and evaluation of the behavior of the government, the political opposition, the media and the Poles themselves in relation to the aspirations of people of Polish origin living in Mariupol

Krakowskie Studia Międzynarodowe 2020, nr 1 (XVII), Świat – Europa – Niemcy. Historyczne i współczesne problemy stosunków międzynarodowych. Część 1: Świat

Z wprowadzenia: "Drodzy czytelnicy, oddajemy w Wasze ręce szczególny numer „Krakowskich Studiów Międzynarodowych”. Jeszcze na początku 2020 r. planowano, że będzie on zawierał szereg artykułów naukowych nawiązujących do referatów, które miały być wygłoszone na międzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej z okazji 50-lecia pracy naukowo-dydaktycznej prof. dr. hab. Erharda Cziomera. Niestety ten pełen wielu trudnych doświadczeń rok przyniósł ze sobą jedno wydarzenie, które szczególnie silnie odczuła społeczność akademicka Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i wielu innych uczelni zarówno w Polsce, jak i w Niemczech. Śmierć prof. Cziomera oznacza wielką stratę dla nauki polskiej i niemieckiej, zwłaszcza dla stosunków międzynarodowych i nauk o polityce, a także dla jego rodziny, przyjaciół, współpracowników i studentów. Profesor pozostawił po sobie lukę, którą trudno będzie wypełnić."(...