The Case of Silvio Berlusconi – a New Type of Leadership?

Od momentu ujawnienia się głębokiego kryzysu włoskich instytucji politycznych i rekonfiguracji systemu partyjnego w latach 90. włoska przestrzeń polityczna została zdominowana przez postać Silvio Berlusconiego. W artykule przyjęto założenie, że przywództwo S. Berlusconiego może być postrzegane jako naturalny produkt rozwojowy włoskiego populizmu i kultury antypolitycznej. Berlusconi uosabia „nową politykę”, którą charakteryzuje widoczna me-diatyzacja, personalizacja i prezydencjalizacja systemu instytucjonalnego. We współczesnych demokracjach budowa politycznego przywództwa opiera się na strategiach komunikacji z silnym wyeksponowaniem wizerunku i formy kosz-tem treści oraz osobowości kosztem ideologii. W sposób szczególny możemy obserwować tę tendencję, dokonując analizy przywództwa S. Berlusconiego. Artykuł ma na celu przedstawienie kluczowych cech tego przywództwa. Są w nim analizowane przesłanki pojawienia się na włoskiej scenie politycznej Ber-lusconiego jako nowego aktora politycznego, uwypuklona jest rola jego poli-tycznego „narzędzia” – partii Forza Italia, omówione są elementy koncepcji politycznych, podkreślone znaczenie i specyfika charyzmatycznej osobowości oraz neopopulistycznego stylu przywództwa, a także przywołane ambiwalentne osiągnięcia w roli szefa rządu. W zakończeniu podnosi się, że fenomen ber-lusconismo odzwierciedla specyficzne, generalne tendencje charakteryzujące dzisiejsze demokracje i przewiduje się, że zjawisko to przetrwa swego prekur-sora i w dłuższym okresie będzie determinować włoską politykę, a nawet od-działywać na inne systemy.Since the deep crisis of Italian political institutions and the collapse of the par-ty system in 1990s., the Italian political space has undoubtedly been dominated by the figure of Silvio Berlusconi. This paper argues that the Berlusconi’s leadership can be seen as a natural product of development of Italian anti-political culture and populism. Berlusconi embodies the “new politics”, charac-terized by remarkable mediatization, personalization and presidentialization of the institutional system. In contemporary democracies, the construction of political leadership is driven by communication strategies with greater empha-sis on image over substance and personality over ideology. We can observe this tendency when we explore Berlusconi’s leadership. The article is aimed at identifying some key features of his leadership. The article analyzes the condi-tions for the emergence of Berlusconi as the main political actor, paying spe-cial attention to the role of his political “tool” Forza Italia. It describes the key elements of his political conceptions, pointes at his charismatic personality and neo-populist style of leadership as well as at the rather ambivalent achieve-ments in the role of the head of government

Public Hearing in Poland – a Legitimising Dimension of Citizen Participation in the Legislative Process

The article is devoted to the practice of using participatory tools in the law-making process in Poland. The subject of the study was the public hearing introduced into the Polish legal order in 2005. It mainly used the institutional-legal and comparative methods. Embedded in the framework of the theoretical concepts of participatory, deliberative, and pluralist democracy, the presented analyses focus on the legitimizing dimension of the public hearing procedure. The analysis of the normative construction and practice of using this institution allows for formulating general conclusions that indicate its legitimizing potential, including its potential to influence institutional arrangements. At the same time, however, this practice revealed a specific “sensitivity” of public hearing procedure to the political and social context, carrying the risk of transforming it into a kind of facade institution for the representative rule (with a somewhat illusory participatory character.Artykuł jest poświęcony praktyce stosowania narzędzi partycypacyjnych w procesie stanowienia prawa w Polsce. Przedmiotem badania uczyniono wysłuchanie publiczne, wprowadzone do polskiego porządku prawnego w 2005 r. Wykorzystano w nim przede wszystkim metodę instytucjonalno-prawną oraz porównawczą. Analizy zostały osadzone w ramach teoretycznych koncepcji demokracji partycypacyjnej, deliberatywnej i pluralistycznej, koncentrując się na wymiarze legitymizacyjnym procedury wysłuchania publicznego. Analiza normatywna oraz praktyka stosowania tej instytucji pozwala na sformułowanie uogólniających wniosków, które wskazują na jej potencjał legitymizacyjny, w tym na możliwości wpływania na układy instytucjonalne. Zarazem ujawniły one swoistą „wrażliwość” procedury wysłuchania publicznego na kontekst polityczny i społeczny, niosącą ryzyko przekształcenia jej w rodzaj instytucjonalnej fasady dla przedstawicielskiej reguły (o iluzorycznie partycypacyjnym charakterze)