Rodzina w zdrowiu i w chorobie. Uwarunkowania środowiskowe zdrowia

Praca recenzowana / peer-reviewed pape

Ocena związku poziomu wiedzy w zakresie prozdrowotnego postępowania po wystąpieniu udaru z jakością życia osób po udarze mózgu

Introduction: Nowadays, international organisations such as WHO, UNICEF and UNFPA support a holistic approach towards an individual, aimed at solving life problems, which is missing from educational prevention programmes. At first, the level of knowledge in the individuals should be defined in order to adjust the information concerning an ailment to educational needs. The overall and neurological state of the individual affected by stroke very frequently does not allow to convey much knowledge. Knowledge on stroke results in decreased incidence, which explains the necessity to raise awareness of risk factors for stroke. The aim: The aim of the research was to establish a connection between the level of knowledge of the ailment in people affected by stroke and their quality of life. Material and methods: The research included 279 people after stroke. Their quality of life was assessed using a shortened version of the WHOQOL-Bref questionnaire. In order to assess the level of knowledge of health-supporting actions after stroke, an indicator of knowledge was created. Results: The strongest dependence in the somatic (DOM1), social (DOM3) and environmental fields (DOM4) was observed in the group of people between 13 and 24 months after falling ill. The strongest dependence in the psychological field (DOM2) was observed in the group of people between 6 and 12 months after the incident. Conclusion: The level of health-supporting knowledge in people affected by stroke is not satisfactory. A higher level of knowledge results in a higher quality of life.Wstęp: Obecnie międzynarodowe organizacje takie jak: WHO, UNICEF, UNFPA propagują całościowe podejście do podmiotu ukierunkowane na rozwiązywanie problemów życiowych, co nie ma odzwierciedlenia w edukacyjnych programach profilaktycznych. Należy wcześniej poznać poziom wiedzy odbiorców, aby dostosować przekazywane treści do potrzeb edukacji z zakresu problematyki schorzenia. Bardzo często stan ogólny i neurologiczny osoby po przebytym niedokrwiennym lub krwotocznym udarze nie pozwala na przekazanie zbyt dużego zakresu wiedzy. Znajomość przyczyn udaru przekłada się na zmniejszenie zapadalności, dlatego tak istotna jest świadomość dotycząca czynników jego ryzyka. Cel badań: Celem badań była ocena związku między poziomem wiedzy osób po przebytym udarze mózgu w zakresie prozdrowotnego postępowania po przebytym udarze mózgu a jakością ich życia. Materiał i metody: Badaniami objętych zostało 279 osób po pierwszym przebytym udarze mózgu. Do badania jakości życia użyto skróconą wersję Kwestionariusza Jakości Życia Światowej Organizacji Zdrowia (WHOQOL – Bref). Do oceny poziomu wiedzy stworzono wskaźnik poziomu wiedzy chorych na temat postępowania prozdrowotnego po przebytym udarze mózgu. Wyniki: Najsilniejszą zależność zaobserwowano między poziomem wiedzy a dziedzinami jakości życia. W dziedzinie somatycznej (DOM1), socjalnej (DOM3) i środowiskowej (DOM4) stwierdzono zależności istotne statystycznie w grupie będącej 13-24 miesięcy od czasu jaki upłynął po wystąpieniu udaru. W dziedzinie psychologicznej (DOM2) odnotowano najsilniejszą zależność w grupie chorych będących 6-12 miesięcy od dnia zachorowania. Wnioski. Poziom wiedzy prozdrowotnej osób po przebytym udarze mózgu jest niesatysfakcjonujący. Wyższy poziom wiedzy skutkuje wyższą jakością życia

Physical activity and life style of working-age women

Wstęp. Aktywność fizyczną definiuje się jako spontaniczną aktywność ruchową realizowaną w czasie wolnym od pracy, w dowolnie wybranej przez ćwiczącego formie i z dowolną wielkością obciążeń. Jest ona niezbędna nie tylko do prawidłowego rozwoju fizycznego, ale też emocjonalnego, intelektualnego i społecznego. Jest także elementem zdrowego stylu życia i sposobem na dobre samopoczucie. Stanowi niezbędny warunek prawidłowego rozwoju i dobrego stanu zdrowia. Odgrywa ważną rolę w profilaktyce chorób, jest ważnym elementem terapii wielu zaburzeń i chorób cywilizacyjnych. Cel pracy. Celem niniejszej pracy była ocena zachowań zdrowotnych związanychz aktywnością fizyczną kobiet w wieku produkcyjnym. Materiał i metody. Badania zostały przeprowadzone na terenie Podhala, wśród mieszkanek wsi i miast, wybranych losowo. Do analizy statystycznej wykorzystano komputerowy pakiet statystyczny Statistica v. 7.1, program Microsoft Excel 2000 oraz Microsoft Excel 2007. Populacja badanych składała się z 213 kobiet, w tym 107 mieszkanek miast i 106 mieszkanek wsi. Ankietowane to kobiety w wieku od 18–60 lat. Wnioski. Kobiety w wieku produkcyjnym najczęściej podejmują aktywność fizyczną 1–2 razy w tygodniu. Najbardziej preferowaną formą aktywności fizycznej wśród kobiet są spacery. Tylko 8% kobiet wskazuje, że aktywność fizyczna towarzyszy im codziennie. Wiek nie odgrywa w tym przypadku istotnej roli. Rzadziej aktywność fizyczną podejmują mieszkanki wsi. Pomimo że z badań wynika, iż respondentki prezentują niski poziom aktywności fizycznej, większość kobiet, zarówno z miast, jak i ze wsi, uważa swoją aktywność fizyczną za pozostającą w normie. Najbardziej preferowaną formą aktywności fizycznej wśród mieszkanek Podhala są spacery. Na drugim miejscu znalazła się jazda na rowerze, następnie gimnastyka. Na wsi mniej kobiet podejmuje takie formy aktywności jak pływanie i NordicWalking. Wykształcenie nie ma wpływu na wybór formy aktywności. Prawie ¾ badanych kobiet preferuje indywidualne formy aktywności.Introduction. Physical activity is defined as a spontaneous motor activity pursued during one’s leisure time, in any form and in any dimension of the load chosen by the person performing the exercises. It is necessary not only for normal physical, but also emotional, intellectual and social development. It is also a part of a healthy lifestyle and a way to well-being. Is a necessary condition for proper development and good health, an important aspect for preventing diseases, as well as an important element in the treatment of many disorders and diseases called ‘diseases of affluence’. Aim. The aim of the study was to assess the health behaviours related to the physical activity of working-age women. Material and methods. The study was conducted in the region Podhale, among rural and urban inhabitants who were selected at random. Statistical analysis was performed using the statistical package Statistica v. 7.1, Microsoft Excel 2000 and Microsoft Excel 2007. The study population consisted of 213 women, including 107 urban and 106 rural inhabitants. The women surveyed were aged 18–60. Conclusions. Most frequently, women at working age undertake physical activity 1–2 times a week. The most preferred form of physical activity among women is walking. Only 8% of the women indicate that physical activity is present in their life on a daily basis. Age did not play a significant role in this case. Physical activity is less frequently undertaken by the rural population. Although the research shows that the respondents presented a low level of physical activity, the majority of women in both rural and urban areas considered their physical activity as being normal. The most preferred form of physical activity among the residents of Podhale is walking. In the second place, there was cycling, followed by gymnastics. In the countryside, fewer women take up such activities as swimming and Nordic walking. Education did not exert an effect on the choice of forms of activity. Almost three-quarters of the women surveyed preferred individual forms of activity

Poziom wiedzy pielęgniarek z oddziałów zabiegowych na temat terapii bólu pooperacyjnego

Introduction. Pain does not make people noble and its treatment is the right of a suffering person; that’s what specialists who deal with the issue of pain treatment claim unanimously. Pain is treated insufficiently and the problem is often neglected by practitioners. Patients often do not realize that pain treatment is their right and medical necessity. The studies published in 2008 by Polish Society of Pain Treatment show that from 40-60% patients after surgical operations feel severe pain. Patients suffer and it is their subjective, strong sensation. One should also talk about consequences of inappropriately treated pain which is the cause of a number of post-surgical complications. Nurses realizing tasks for the patients in surgical wards play a key role in pain therapy. Contemporary nursing is aiming at providing the patient with more and more perfect care as far as quality is concerned, especially when there appears a surgical interference in the disease. Aim of the study. The aim of the study was checking the level of knowledge among nurses of surgical wards about the topic of post-surgical pain therapy. Material and methods. 40 nurses from surgical wards took part in the research. The research tool was a questionnaire survey consisting of 21 questions. The questions were connected with the knowledge of nurses concerning schemes of pain treatment, pharmacotherapy of pain and pain monitoring in surgical wards. Results and conclusions. One cannot talk about effective relieving of post-surgical pain because the pain is not always properly monitored. Nurses not always have full knowledge about effects of painkilling medications and their side effects. Nurses do not have full knowledge about the frequency of breathing depression as the most dangerous complication of opiods overdosing. Properly organized trainings in post-surgical pain treatment are not registered in the area of surgical wards. Nursing Topics 2010; 18 (2): 129-133Wstęp. Ból nie uszlachetnia, a jego leczenie jest prawem człowieka cierpiącego - tak jednogłośnie stwierdzają specjaliści, którzy zajmują się problematyką leczenia bólu. Ból jest leczony niewystarczająco, a problem ten jest często lekceważony przez leczących. Pacjenci często nie zdają sobie sprawy z tego, że leczenie bólu jest nie tylko ich prawem, lecz również medyczną koniecznością. Z badań opublikowanych w 2008 roku przez Polskie Towarzystwo Badania Bólu wynika, że 40-60% pacjentów po zabiegach operacyjnych odczuwa silny ból. Chorzy cierpią i to jest ich subiektywne, dotkliwe odczucie. Należy mówić również o konsekwencjach nieprawidłowo leczonego bólu, który jest przyczyną wielu powikłań pooperacyjnych. Pielęgniarki realizujące zadania wobec pacjentów w oddziałach zabiegowych odgrywają kluczową rolę w terapii bólu. Współczesne pielęgniarstwo zmierza do zapewnienia pacjentowi opieki coraz doskonalszej pod względem jakościowym - szczególnie wówczas, gdy w chorobie pojawia się konieczność ingerencji chirurgicznej. Cel pracy. Celem niniejszej pracy było sprawdzenie poziomu wiedzy pielęgniarek oddziałów zabiegowych na temat terapii bólu pooperacyjnego. Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 40 pielęgniarek oddziałów zabiegowych. Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety zawierający 21 pytań, które dotyczyły wiedzy pielęgniarek z zakresu schematów leczenia bólu, farmakoterapii bólu oraz jego monitorowania w oddziałach zabiegowych. Wyniki i wnioski. Nie można mówić o skutecznym uśmierzaniu bólu pooperacyjnego, gdyż nie zawsze jest on właściwie monitorowany. Pielęgniarki nie zawsze mają pełną wiedzę z zakresu działania leków przeciwbólowych i ubocznych skutków ich działania. Nie posiadają również pełnej wiedzy na temat częstości występowania depresji oddechowej jako najgroźniejszego powikłania stosowania opioidów. Nie rejestruje się odpowiednio organizowanych szkoleń w zakresie leczenia bólu pooperacyjnego na oddziałach zabiegowych. Problemy Pielęgniarstwa 2010; 18 (2): 129-13

Application of balneotherapy in the treatment of pre-school children

Naturalne metody lecznicze są na równi traktowane z medycyną konwencjonalną, a wręcz z nią konkurują. Balneologia jest jedną z najstarszych gałęzi medycyny. Coraz częściej mówi się o renesansie balneologii ze względu na panujący trend powrotu do natury. W medycynie XXI wieku powinno dominować holistyczne podejście do pacjenta, a stosowanie metod balneologicznych w procesie leczenia jest tego dowodem. Balneoterapia wykorzystuje wody mineralne, peloidy i gazy do zabiegów balneologicznych, z których najważniejsze to kąpiele lecznicze, kuracja pitna, inhalacje i irygacje. W tym rodzaju fizjoterapii woda jest elementem leczniczym, poprawiającym stan zdrowia. Celem pracy było określenie stopnia popularności zastosowania naturalnych metod leczenia. Badaniem objęto 149 dzieci (67 dziewcząt i 82 chłopców) w wieku 3–6 lat z przedszkoli województwa małopolskiego. Do najpopularniejszych zabiegów z zakresu balneoterapii należą inhalacje. Bardzo ważnym elementem popularyzacji naturalnych metod leczniczych, a wśród nich zabiegów balneologicznych jest uświadomienie rodzicom, opiekunom dzieci i młodzieży takiej potrzeby. Należy podkreślać bardzo dobrą tolerancję tego typu zabiegów, brak działań niepożądanych, łatwość dostępu oraz niski nakład finansowy przy stosunkowo dużym stopniu korzyści wynikających z ich stosowania.Natural methods of treatment are regarded as equal to conventional medicine, if not competitive with it. Balneotherapy is one of the oldest branches of medicine. Due to the prevailing trend of returning to nature, spas have enjoyed a great revival. In the medicine of the 21st century, a holistic approach to the patient should dominate. Balneotherapy methods in the treatment are proof of that. Balneotherapy uses mineral water, peloids and gases for treatments, of which the most important are: therapeutic baths, drinking cure, inhalations and irrigations. In this type of a physical therapy, water is a part showing medicinal properties that improve health. The aim of this study was to determine the degree of the popularity of natural treatment methods. The study included 149 children (67 girls and 82 boys) aged 3–6 years from kindergartens in the Polish region of Małopolska. The most popular treatments of the balneotherapy include inhalations. A very important element of the popularization of natural treatment methods, including balneotherapy, is to make parents, caregivers, children and young people aware of the need to use them, as well as underline the very good tolerance of this type of treatment, lack of side effects, easy access and a low cost, with a relatively high degree of benefits arising from the use of these methods

Quality of life vs. old people’s functioning at the time of the COVID-19 pandemic

Introduction: The whole world is dealing with the consequences of the SARS-CoV-2 virus, which affected mostly elderly people. The COVID-19 pandemic has made it practically impossible for elderly people to function independently. Taking into consideration the elderly population and its prognosis, the evaluation of the elderly people’s quality of life is more and more important. Both doctors and people involved in medicare claim that there is a need for investigating elderly people’s life quality because the health problems which decide about this quality make effective treatment more difficult. Aim of the study: The aim of this paper is to evaluate the quality of life and functionality as far as doing daily chores by elderly people is concerned and the factors which decide about it at the time of the COVID-19 pandemic. Material and methods: The research was done with a group of 1008 people (705 women, 302 men) at the age of 60–97 (approximately 71.0 ± 8.1). The questionnaire which was used was created by the people who carried out the survey and the Polish scale WHOQOL-AGE was used to evaluate the quality of life. Independent functioning in a group was evaluated by means of the Lawton Instrumental Activities of Daily Living Scale (IADL). Results: The approximate result of evaluating the quality of life using the WHOQOL-AGE scale was 67.20 ± 15.61. Social and demographic factors which decide about the quality of life in a statistically significant way are: age (p < 0,000), education (p < 0,000), place of living (p < 0,029), marital status (p < 0,000), economic situation (p < 0,000), the status of living (p < 0,019), status of dexterity (p < 0,000) and professional status before retirement (p < 0,018). Conclusion: There is a need for many activities to improve the life quality of elderly people in every aspect of life. Those activities should take into consideration the life situation, functioning status, and elderly people’s expectations. Actions taken with the aim of improving elderly people’s life quality should involve interdisciplinary monitoring of health as well as promotion of physical activity, which will improve elderly people’s ability to perform complex daily activities (IADL)