A Living Landscape : Bronze Age settlement sites in the Dutch river area (c. 2000-800 BC)

"A Living Landscape. Bronze Age settlements in the Dutch river area (c. 2000-800 BC)" Academisch proefschrift over de aard en dynamiek van bronstijdnederzettingen in het rivierengebied. Het bevat een introductie op de geologische processen en de paleogeografie van de Nederlandse rivierdelta als geheel en samenvattingen van de resultaten van de opgravingen te Zijderveld, Rumpt-Eigenblok, Meteren - De Bogen, Wijk bij Duurstede, Lienden - Kesteren en Dodewaard. Verder wordt in detail ingegaan op de structuur van bronstijd huizen, nederzettingselementen zoals spiekers, hekken en greppelsystemen, huisplaatsen en de aard van het cultuurlandschap in- en rondom nederzettingen. PhD thesis on the nature (i.e. composition) and dynamics of Bronze Age settlements in the Dutch river area. Contains sections on the palaeogeography of that area, the results of six large-scale extensive wetland excavations with exellent preservation, descriptions of settlement site elements such as houses, outbuildings, granaries, pits and fences. An analysis of Bronze Age farmsteads or house-sites, synthesis of the Bronze Age cultural landscape and long-term (Middle Neolithic to Iron Age) overview of settlement dynamics is offered as well. Today, half of the Netherlands is situated below sea level. Because of this, water-management is of key importance when it comes to maintaining present-day habitation of the Dutch low-lands. In prehistory, however, large parts of the Dutch landscape were highly dynamic due to ongoing fluvial sedimentation. Vast deltaic areas with ceaseless river activity formed the backdrop against which prehistoric occupation took place. Although such landscapes may seem inhospitable, the often excellently preserved archaeological evidence indicates that people lived in these lowlands throughout prehistory. This book describes why Bronze Age farmers were keen to settle here and how these prehistoric communities structured the landscape around their house-sites at various scales. Using a vast body of evidence from several large-scale excavations in the Dutch river area, the author, reconstructs the changes in the cultural landscape over time. Starting from the Middle Neolithic, changing preferences for settlement site locations and changes in domestic architecture are traced in detail to the Iron Age. However, for proper understanding of the cultural landscape, not only settlements but also graves and patterns of object deposition - and their landscape characteristics - are discussed. By using evidence of over 50 major excavations, yielding over 300 house plans, this book contains by far the richest data-set on Dutch Bronze Age settlements. Most of these results were not before published in English, making this book of over 500 pages a true academic treasure for an international audience. The in-depth presentation of Bronze Age settlement sites, as well as the critical discussion of models and premises current in later prehistoric settlement archaeology, have an important relevance stretching beyond the Dutch lowland areas on which it is based. The wealth of high-quality Dutch data is presented as a synthesized (yet well-annotated) narrative, that rises above mere site interpretation, even more so due to its landscape-scale focus. Therefore this book is a must-have for those interested in later prehistoric cultural landscapes and settlement archaeology. Keywords: nederzetting, nederzettingen, bronstijd, ijzertijd, neolithicum, nederzettingsdynamiek, proefschrift, PhD thesis, bewoningsdynamiek, bewoningsmodel, modelvorming, zwervende erven, erf, huisplaats, bronstijdhuis, rivierengebied, cultuurlandschap, neolithic, iron age, bronze age, settlements, settlement site, houses, house, house-site, housesite, farmstead, farmyard, farmsteads, farmyards, farm-stead, farm-yard, cultural landscape, cultural biography, settlement dynamics, settlement pattern, settlement system, domestic mobilityThis research project was funded by the Dutch Organisation for Scientific Research (NWO). This publication was financially supported by the J.E. Jurriaanse stichting, the Faculty of Archaeology, Leiden University and the Stichting Nederlands Museum voor Anthropologie en Praehistorie.UBL - phd migration 201

Archeologische verwachtingskaart uiterwaarden rivierengebied

Dit rapport betreft het project archeologische verwachtingskaart uiterwaarden rivierengebied (‘UIKAV 2014’), uitgevoerd door Deltares, Rijksuniversiteit Groningen en Universiteit Utrecht, in opdracht van Rijkswaterstaat en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Het rapport en de bijbehorende producten (een archeologische verwachtingskaart, met onderliggende databases, basiskaarten en documentatie op detailniveau in catalogusvorm, en verdere digitale bijlagen) bieden een overzicht van in de uiterwaarden van het Nederlandse riviergebied te verwachten archeologie. Het doel van het project was het maken van een gedetailleerde, tijd-specifieke, archeologische verwachtingskaart voor de uiterwaarden. Er zijn een aantal eisen gesteld aan dit product. Een belangrijke eis was dat de nieuwe archeologische kennis en gegevens zoals opgedaan en verzameld binnen het programma Ruimte voor de Rivier met dit product zouden worden geborgd. Daarnaast was een eis dat de kaart een transparant en reproduceerbaar product zou worden. Om die reden is een onderhoudbaar systeem opgezet (gebruik makend van de functionaliteit van Geografische Informatie Systemen, GIS), waarmee de verwachtingskaart volgens vastgelegde beslisregels gegenereerd is, volgens welke zij ook in toekomstige cycli van archeologische toetsing vernieuwd kan worden. Dit systeem betrekt landschapsgenetische en archeologische brongegevens en combineert deze automatisch tot een verwachtingskaart. Dankzij deze methodiek is lokale aanpassing naar aanleiding van nieuwe gegevens of veranderd inzicht relatief eenvoudig. Een bijkomend voordeel van het systeem is dat er verwachtingen worden uitgesproken voor zowel terrestrische (landgebonden) archeologie op en langs de oevers van de rivieren, als voor aquatische (watergebonden) archeologie langs de waterkant en begraven in de rivier. Bovendien kunnen verwachtingskaarten voor specifieke archeologische periodes gemaakt worden. In het project zijn de verwachtingskaarten voor negen opeenvolgende tijdsnedes uitgewerkt. Samen geven deze de trefkans op archeologie uit de tijd van de jager-verzamelaars (sinds het begin van het Holoceen, 9500 v. Chr.) tot en met de nieuwe tijd (WO II, 20ste eeuw). De kaarten bestrijken de uiterwaarden van de (i) Bovenrijn, Waal en Merwede van Lobith tot Gorinchem, (ii) Nederrijn en Lek van de Pannerdense Kop tot Schoonhoven, (iii) Gelderse IJssel van de IJsselkop (Westervoort) tot de IJsseldelta (Kampen) en (iv) Maas en Afgedamde Maas van Mook tot Woudrichem (en ook de Bergsche Maas). Het gebied omvat ook de door dijkverleggingen en aanleg van bypasses ontstane vergrotingen van de uiterwaarden door projecten zoals die zijn uitgevoerd binnen het programma Ruimte voor de Rivier. Alle gegevens – input en tussenproducten, berekeningsmethode en eindproducten - zijn in aanvulling op het rapport digitaal beschikbaar gesteld. Daartoe hoort ook een catalogus die per deeluiterwaard naar de gebruikte bronnen refereert en relevante informatie over geomorfologie, archeologie en landschapsouderdom samenvat. In het rapport is de totstandkoming van de kaarten uitgebreid gedocumenteerd, en worden de uiteindelijke verwachtingsbeelden beknopt besproken en vergeleken met bestaande producten. Zowel de basiskaarten (input) als de verwachtingskaarten (output) zijn primair ontsloten als GIS bestanden. Deze zijn bruikbaar voor fysisch-geografische en archeologische specialisten en geschikt voor ontsluiting via web-portalen zoals opdrachtgevers RWS (interne web-portalen) en RCE (extern portaal: http://www.archeologieinnederland.nl) deze hebben ingericht en beheren. Als snelle, laagdrempelige ingang tot het product fungeren PDF atlassen met de kaartseries in een standaardopmaak (steeds 34 bladen, schaal 1:25,000). Alle digitale producten worden zowel in de oorspronkelijke vorm (ESRI GIS shapefiles, MS-Access databases) opgeleverd, als in een vorm (PDF Atlassen) die geschikt is voor printen en analoge raadpleging van de producten (Bijlagen G tot N). De volledige dataset (volledige Digitale Bijlage) is duurzaam gedeponeerd bij DANS Data Archiving and Networked Services als dataset 57727. Web-viewer: http://www.archeologieinnederland.nl/bronnen-en-kaarten/verwachtingskaart-uiterwaarden-rivierengebied Aankonding verschijnen: http://www.mailinglijst.nl/mailings/show.aspx?mai=130118&mem=3135&a=1171800

Towards new models

Living in a Dynamic Cultural Landscape. The Bronze Age in the Dutch river are

Substituted Apatite/Poly-Epsiloncaprolactone Biocomposite As Substrates And Coating On Alphatricalcium Phosphate Foams

In this research, carbonate and silicon-substituted apatite/poly-ɛ-caprolactone biocomposite were produced to be used as a porous biocomposite bone substitute. Carbonate apatite/poly-ɛ-caproplactone (CO3Ap/PCL) was also used to coat on a fully interconnected structure of α-tricalcium phosphate (α-TCP) foam to enhance the mechanical and biological properties, and to mimic the structure of cancellous bone. Carbonate apatite (CO3Ap) and silicon-substituted carbonate apatite (Si-CO3Ap) were synthesized by a precipitation method. The results revealed that the silicate and carbonate ions competed to occupy the phosphate site and also entered simultaneously into the hydroxyapatite structure. The Si-substituted CO3Ap reduced the powder crystallinity and promoted ion release which resulted in a better solubility compared to that of Si-free CO3Ap. The silicon and carbonate co-substitution appeared to have a better effect on the early stages of osteoblast behavior (cell attachment and proliferation) rather than the immediate/late stages (proliferation and differentiation). The fabrication of a biocomposite derived from an interconnected porous Si-CO3Ap reinforced with molten poly-ε-caprolactone (PCL) was then developed to mimic the composition and structure of bone coupled with enhanced mechanical performance. Porous silicon-substituted carbonate apatite blocks were produced using wax as a volatile agent. The interconnected porous Si-CO3Ap obtained has a porosity of about 80% and a pore size of about 100-200 μm. The PCL covered, and penetrated into the pores of, the porous Si-CO3Ap to form an excellent bonding with Si-CO3Ap leading to a significant increase in diametral tensile strength xxi from 0.23 MPa to a maximum of 2.04 MPa. However, although the porous biocomposite meets the requirement of biological bone to some extent, it remains a great challenge to make the ideal bone substitute materials that mimic the natural structures, in which, a fully interconnected structure should be highly considered. The mechanical behavior, microstructure and cell responses of CO3Ap/ PCL coated α-tricalcium phosphate (α-TCP) foams were studied as an initial step for the fabrication of a cancellous-type artificial bone replacement. The α-TCP foam was obtained by sintering CaCO3 and CaHPO4•2H2O at 1500oC. It was then coated with CO3Ap/PCL and its three dimensional, fully-interconnected porous structure was found to be maintained. CO3Ap/PCL coating on α-TCP foam was proven to be very effective in increasing the mechanical strength by 25 times and toughening the α- TCP foam, in addition to excellent biocompatibility as proven by bone marrow cell studies. The coated α-TCP specimens exhibited high porosity (80-85%) with large pore size (500-700μm) that mimic the cancellous bone structure. The in vitro biological evaluations indicated that CO3Ap/PCL used for coating improved cellular attachment, accelerated proliferation and resulting in a greater alkaline phosphatase (ALP) activity of both MC3T3-E1 cell-like and rat bone marrow cells

Field systems and later prehistoric land use:: new insights into land use detectability and palaeodemography in the Netherlands through LiDAR, automatic detection and traditional field data

This paper discusses how the use of AI (artificial intelligence) detected later prehistoric field systems provides a more reliable base for reconstructing palaeodemographic trends, using the Netherlands as a case study. Despite its long tradition of settlement excavations, models that could be used to reconstruct (changes in) prehistoric land use have been few and often relied on (insufficiently mapped) nodal data points such as settlements and barrows. We argue that prehistoric field systems of field plots beset on all sides by earthen banks—known as Celtic fields—are a more suitable (i.e. less nodal) proxy for reconstructing later prehistoric land use.For four 32.25 km2 case study areas in different geogenetic regions of the Netherlands, prehistoric land use surface areas are modelled based on conventional methods and the results are compared to the results we obtained by using AI-assisted detection of prehistoric field systems. The nationally available LiDAR data were used for automated detection. Geotiff DTM images were fed into an object detection algorithm (based on the YOLOv4 framework and trained with known Dutch sites), and resultant geospatial vectors were imported into GIS.Our analysis shows that AI-assisted detection of prehistoric embanked field systems on average leads to a factor 1.84 increase in known surface areas of Celtic fields. Modelling the numbers of occupants from this spatial coverage, yields population sizes of 37–135 persons for the case study regions (i.e. 1.15 to 4.19 p/km2). This range aligns well with previous estimates and offers a more robust and representative proxy for palaeodemographic reconstructions. Variations in land use coverage between the regions could be explained by differences in present-day land use and research intensity. Particularly the regionally different extent of forestlands and heathlands (ideal for the (a) preservation and (b) automated LiDAR detection of embanked field systems) explains minor variations between the four case study regions.Digital ArchaeologyEuropean Prehistor

Een mesolithisch kampement te Meerstad, vindplaats 2a

Grondsporen 12 presenteert de resultaten van de opgraving Slochteren-Meerstad 2a. Het betreft een mesolithisch kampement uit circa 7500 v. Chr