M & L Jaargang 9/2

GeneriekGeert Van der Linden Het kasteeldomein Breivelde: een landschapstuin te Zottegem (Grotenberge). [The castle estate of Breidvelde: a landscape garden at Zottegem (Grotenberge).]Mede door de toegewijde inzet van opeenvolgende bezitters, veranderde de 19de-eeuwse Grotenbergse Warande op slechts enkele decennia tijd, van een bebost domein voor jacht en visvangst, stapsgewijze in één der fraaiste Vlaamse landschapsparken. Sinds 1970 overgenomen door de gemeente Zottegem en voor publiek opengesteld, zou Breivelde onvoorbereid geconfronteerd worden met een versnelde aftakeling, tot de bescherming als landschap in 1982. Dat een nauwgezette inventarisatie en evaluatie vooralsnog kunnen leiden tot een herstel, weet Geert Van der Linden sindsdien als geen ander te verzekeren.Mark Derez Een plein voor een bibliotheek. Bij de heraanleg van het Monseigneur Ladeuzeplein te Leuven. [A square to a library: renewal of the lay-out of the Mgr. Ladeuzesquare in Louvain.]Gedragen door de omvang van de inzet, de grootsheid van het décor, maar meer nog de dimensie van de figuranten reikt Mark Derezs genesis van het Leuvense Ladeuzeplein haast aan het epos: een schoolvoorbeeld te meer van stedebouw als speelbal tussen politieke opponenten, tussen wetenschap en volksvermaak.De tragische banaliteit van het finale resultaat staan dan ook in schril contrast met de uitonzderlijke duur en het brilliante pathos van de voorafgaande debatten.Anne-Marie Delepiere en Martine Huys Heesters ofte huyzekens van plaisance te Brugge. [Shrubberies or Huizekens van plaisance in Bruges.]Links gelaten door de om zich heen tastende Brugse binnenstad roepen ze slechts ten dele willekeurig het beeld op van nu eens follies, dan weer geminiaturiseerde buitenplaatsen.Veilig geborgen, her en der in moestuinen gespreid, werd er het eesteren alvast als hoogste kunst bedreven.Wat heimweeïg naar alweer vergane geneugten voeren Anne-Marie Delepierre en Martine Huys ons mee naar wat hiervan nog standhield.M&L Binnenkran

M & L Jaargang 14/4

GeneriekJos Gyselinck De Kapel van de Kinkenberg te s Gravenvoeren. [The chapel at the Kinkenberg in s Gravenvoeren.]Welke draai men er ook aan geve, de recente metamorfose van de barokkapel aan de Kinkenberg te \u27s Gravenvoeren kan niet ongenuanceerd een ideële restauratie worden genoemd. Waar de bijna onomkeerbare staat van verval een aanzienlijke reconstructie onvermijdelijk maakte, bleef ook uit praktische overweging de beschermende kaleilaag achterwege: een optie waar de redding van een plaatselijk monument tegenover staat...Ludo Meesters De vallei van de Kleine Nete en de Aa tussen Grobbendonk en Herentals. [The valley of the Kleine Nete-river between Grobbendonk and Herentals.]Binnen de vallei van de Kleine Nete spreekt de voormalige Britse Basis wellicht het meest tot de verbeelding. Toch wordt dit bosrijke en zowel botanisch als biologisch boeiende gebied meer dan goed is geplaagd door niet steeds aangewezen vormen van recreatie.Ludo Meesters pleit hierbij voor zijn welbekende zachte, maar kordate aanpak.Jan Mortier De IJzertoren: krachtpatserij of bedevaartsoord. [The Yser-tower: show of force or place of pelgrimage.]Zelden wist in dit land een herdenkingsmonument evenzeer de gemoederen te verhitten als de tot tweemaal toe in de Ijzervlakte opgerichte gelijknamige toren. Gegroeid vanuit Joe EngIishs Keltisch geïnspireerde Heldenhuldezerkjes, stimuleerde de ongewone opdracht méér dan één Vlaamse architect tot in het licht van de naoorlogse wederopbouw opvallend modernistische, ja zelfs utopische projecten. Naar aanleiding van de hoognodige instandhoudingswerken aan dit Memoraal van de Vlaamse Ontvoogding overloopt Jan Mortier samen met Rudy Vereecke deze heroïsche periode.Anne-Marie Delepiere en Martine Huys De Westhoek en Groote Oorlog: restanten, toeristen en de officiële erkenning. [The Westhoek and the Great War: remnants, tourists and the official recognition.]Nergens in Vlaanderen bleven van de Groote Oorlog evenveel schrijnende sporen bewaard als in de grotendeels met de grond gelijkgeschoten Westhoek. Militaire begraafplaatsen, loopgraven of verdedigingsbunkers lokten er overigens nog in volle vijandelijkheden de eerste ramptoeristen. Bij de bescherming van een handvol bewaarde getuigen gidsen Anne-Marie Delepiere en Martine Huys ons doorheen een onwaarschijnlijk oorlogspark.SummaryM&L Binnenkran

M & L Jaargang 11/4

Jo Braeken Scholen om te leren. [Schools for learning.]Greet Plomteux Het koninklijk Atheneum te Antwerpen. [The Royal Atheneum at Antwerp.]Mario Vanroy Het Sint-Romboutscollege te Mechelen. [The Saint Rombout college at Mechelen.]Greta Paesmans De 18de-eeuwse universitaire colleges te Leuven. [The 18th century university colleges at Leuven.]Jos Gyselinck - De gemeentescholen van Bocholt en Diepenbeek. [The municipal schools of Bocholt and Diepenbeek.]Guillaume Bollen Het Heilig Hartinstituut te Maasmechelen. [The Sacred Heart insitute at Maasmechelen.]Kathleen Lanclus Het voormalige gymnasium van de Jezuïeten in Gent. [The former Jesult gymnasium in Ghent.]Chris Bogaert Het Rommelaere instituut en de instituten van de Bijloke te Gent. [The Rommelaere institute and the institutes of the Bijloke at Ghent.]Jos Stroobants De rijksnormaalschool te Brugge. [The state normal school in Bruges.]Anne-Marie Delepiere en Martine Huys De wederopbouwscholen in de Westhoek. [The post-war reconstruction schools in the Westhoek.]Jo Braeken De gemeentenscholen nr. 1 en nr. 2 te Elsene. [The municipal schools nr. 1 and nr. 2 in Elsene (Brussels).]M&L Binnenkran

M & L Jaargang 8/6

GeneriekAnne-Marie Delepiere en Jos Stroobants Het huis Van Merris, te Poperinge. [The Van Merris mansion at Poperinge.]Met het Huis van Merris zet Lodewijk XVI een stap over de schreve. Bouwmeester T.F.J. Gombert ontwierp naast de opmerkelijke voorgevel dan ook een hoogst bekoorlijk interieur.Ondanks de gewaardeerde vredige cohabitatie met de later ingevoegde 19de-eeuwse decoratie verliep de jongste binnen-opknapbeurt nochtans niet rimpelloos.Vanuit het zuidelijke Poperinge maakten Anne-Marie Delepiere en Jos Stroobants er gezamenlijk alvast het beste van.Paul Van den Bremt In de marge van de stad: geschiedenis en ecologie van het Osbroek te Aalst. [In the margin of a town: history and ecology of the Osbroek at Aalst.]In het Aalsterse Osbroek snijdt Paul Van den Bremt een landschap aan waarbij enig relativerend commentaar niet overbodig is.Louis Paul Boons nalatenschap indachtig doemen langs de Kapellekensbaan meteen die anekdotische verhalen op waar sprokkelaars, industriëlen, turfstekers, Oorlogstewerkstelling en Franse Revolutie een karakterrol vertolken. Het resultaat werd een indringend onderzoek met onvoorziene wendingen.Gaston De Smet - Het Centraal Station te Antwerpen. De opfrissingswerken in de wandelzaal. [The Antwerp Central Station. Refurbishing the lobby.]Bij wijze van orgelpunt op deze 48ste aflevering van M&L staat Antwerpen centraal. Met name de middenstatie werd er met het oog op een nog grootser toekomst door de zorgen van Gaston de Smet van onder grauw ontsierend remstof gehaald. Onder de goedkeurende hoge koninklijke blik zetten Chinese klei en Waalse kalksteen de tand des tijds een veelkleurige hak.Jos Gyselinck en Christine Vanthillo De restauratie van de Sint-Martinuskerk te Berg. [Restoration of the St. Martins church at Tongeren-Berg.]Romeins, romaans, gotisch, neogotisch, silex, mergel, baksteen, tuf het kerkje van Berg onderging dit alles én de onvermijdelijke ontpleistering ten koste van nogal wat eigenheid.Zorgvuldig afgewogen restauratieve interventies zouden er desondanks in slagen de discrete charme van het bedehuis in ere te herstellen.Christine Vanthillo en Jos Gyselinck volgden daarbij voor interieur en exterieur de werkzaamheden met meer dan de gewone aandacht.M&L Binnenkran