„Premia od obrotu”, „rabat posprzedażowy” oraz „opłata inna niż marża handlowa”. Zasada wyrażona w uchwale Sądu Najwyższego z 18 listopada 2015 r. (III CZP 73/15) i jej praktyczne zastosowanie

Celem artykułu jest analiza argumentów, które w ocenie autorów w istotny sposób wpłynęły na odpowiedź Sądu Najwyższego na pytanie prawne: czy rabat posprzedażowy stanowi opłatę inną niż marża handlowa z art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji? Autorzy podzielają stanowisko Sądu Najwyższego co do twierdzenia, iż rabat posprzedażowy nie jest inną niż marża handlowa opłatą za przyjęcie towaru do sprzedaży, jednocześnie wyrażając wątpliwość co do poglądu, że nie każda premia od obrotu jest rabatem posprzedażowym. Artykuł zawiera również przegląd i analizę dotychczasowego orzecznictwa dotyczącego umieszczania w umowach rozmaitych premii/bonusów/opustów, wskazując, kiedy orzecznictwo uznaje je za rabaty posprzedażowe

Pojęcie „grupy kapitałowej” w prawie konkurencji a franchising w orzecznictwie sądów administracyjnych

Artykuł przedstawia rozbieżności w rozumieniu franczyzy i grupy kapitałowej na tle prawa konkurencji oraz prawa farmaceutycznego. Organy inspekcji farmaceutycznej uznają czasem, że franczyzobiorca wchodzi w skład grupy kapitałowej franczyzodawcy organizującego sieć aptek. W sytuacji stwierdzenia, że zbyt wiele aptek zostało skupionych w jednej grupie kapitałowej, organy odmawiają wydania zezwolenia na prowadzenie apteki. Skargi na decyzje organów inspekcji farmaceutycznej są rozpoznawane przez wojewódzkie sądy administracyjne, które w niektórych przypadkach uznają, że włączenie franczyzobiorców do grup kapitałowych franczyzodawców było słuszne. Stanowisko, że franczyzobiorca jest częścią grupy kapitałowej franczyzodawcy jest odmienne od przyjętego w przepisach, doktrynie i orzecznictwie prawa konkurencji, gdzie franczyzobiorcę uznaje się za niezależnego przedsiębiorcę, działającego we własnymi imieniu i na własny rachunek. Niezrozumiały jest rozdźwięk w interpretacji, ponieważ przepisy prawa farmaceutycznego nie zawierają własnej definicji grupy kapitałowej, lecz odsyłają do definicji w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów. Artykuł prezentuje poglądy prawa konkurencji na franczyzę i grupę kapitałową, porównując je z poglądami wyrażanymi w orzecznictwie sądów administracyjnych w ramach prawa farmaceutycznego. Wskazuje na potrzebę systemowej wykładni prawa dla uniknięcia rozbieżności w jego stosowaniu

Soft law Prezesa UOKiK na przykładzie „Informacji o sposobie składania wniosków o ograniczenie prawa wglądu w postępowaniach”

Artykuł koncentruje się na problemie realizacji prawa do obrony stron postępowania przed Prezesem UOKiK do ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa. Problematyka została poddana ocenie z uwzględnieniem kwestii stosowania przed Organ soft law, w tym Informacji o sposobie składania wniosków o ograniczenie prawa wglądu w postępowaniach. W tekście wzięto pod uwagę problem nieaktualności soft law i możliwego ryzyka dla przedsiębiorców stosujących się do wskazań Prezesa UOKiK

Nowy model wymierzania kar pieniężnych za naruszenia konkurencji przez związki przedsiębiorców – rodzaje ryzyka i konsekwencje

20 maja 2023 r. weszła w życie w Polsce nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, która implementuje przepisy dyrektywy ECN+. Jednym z filarów dyrektywy ECN+ było nadanie krajowym organom ochrony konkurencji uprawnień do nakładania skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar na związki przedsiębiorców. W sytuacji gdy naruszenie związku przedsiębiorców związane jest z działalnością jego członków, kara pieniężna może wynieść do 10% sumy światowych obrotów członków związku, którzy działali na rynku, na którym doszło do naruszenia. W artykule badamy czy polski ustawodawca należycie wdrożył te przepisy oraz jakie konsekwencje i rodzaje ryzyka dla związków przedsiębiorców i ich członków wynikają z nowelizacji. Celem artykułu jest wskazanie najistotniejszych wątpliwości interpretacyjnych związanych z nowym modelem wymierzania kar pieniężnych wobec związków przedsiębiorców

Analiza problemów związanych z regulacją relacji pomiędzy dostawcami produktów spożywczych i rolnych a sieciami handlowymi na podstawie rozwiązań zaproponowanych w projekcie ustawy PSL o nieuczciwych praktykach rynkowych

Artykuł zawiera ocenę rozwiązań zaproponowanych w złożonym w poprzedniej kadencji Sejmu przez grupę posłów PSL projekcie ustawy o zwalczaniu nieuczciwych praktyk rynkowych przedsiębiorców zajmujących się obrotem produktami spożywczymi lub rolnymi wobec dostawców tych produktów. Autorzy krytycznie oceniają zaproponowaną regulację jako źle zredagowaną, oderwaną od obecnych rozwiązań i stanowiącą próbę odgórnego sterowania procesem zawierania umów w sektorze handlu produktami rolnymi i spożywczymi. Kolejno opisane zostały poszczególne „nieuczciwe praktyki rynkowe”, ze szczególnym uwzględnieniem ujętej w nowy sposób kwestii zakazu pobierania opłat półkowych. Autorzy analizują także zaproponowaną procedurę stosowania tych przepisów, wskazując na zagrożenie dla równości stron w postępowaniu (kwestia przerzucenia ciężaru dowodu) i sprawności funkcjonowania UOKiK (ustanowienie trybu wnioskowego postępowania). Artykuł kwestionuje również konstytucyjność rozwiązań zawartych w projekcie ustawy

Odpowiedzialność deliktowa uczestników kartelu – aspekty podmiotowe w świetle wybranego orzecznictwa

Artykuł koncentruje się na analizie orzecznictwa dotyczącego odpowiedzialności uczestników kartelu wobec podmiotów trzecich za naruszenie prawa konkurencji. W pierwszej kolejności analizie poddane zostały podstawy prawne dochodzenia roszczeń i wynikające z nich uprawnienia dla podmiotów trzecich. Następnie, przedstawiono orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) oraz sądów krajowych, w których poszkodowani – niezwiązani umową z uczestnikami kartelu – dochodzili od nich roszczeń odszkodowawczych. Analiza orzecznictwa pokazuje, jak daleko sięga odpowiedzialność uczestników kartelu oraz jakie są jej ograniczenia

Wpływ wzmocnienia prywatnoprawnych reguł ochrony konkurencji na gotowość uczestnika kartelu do ujawnienia nielegalnego porozumienia

Artykuł bada jak implementacja dyrektywy 2014/104/UE wpłynęła na gotowość uczestnika kartelu do udziału w programie łagodzenia kar. Artykuł porównuje sytuację prawną podmiotów zainteresowanych przystąpieniem do programu przed implementacją dyrektywy oraz po implementacji. Dużą uwagę poświęcono kalkulacji poziomu ryzyka, jaką uczestnik zmowy podejmuje zanim ujawni organowi konkurencji nielegalne porozumienie. Celem artykułu jest wyjaśnienie, czy i dlaczego podmiot zwolniony z kary w ramach programu łagodzenia kar jest preferowanym celem roszczeń cywilnoprawnych o naprawę szkody antymonopolowej. Artykuł dotyczy prawa konkurencji w ujęciu europejskim i opiera się głównie na literaturze niemieckiej. Lepsze zrozumienie omawianych kwestii może być kluczem do skuteczniejszego egzekwowania prawa konkurencji na drodze publicznoprawnej przy jednoczesnym zachowaniu prawa do pełnego odszkodowania także w Polsce

Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Prezesem UOKiK

Artykuł ma na celu omówienie obowiązujących standardów w zakresie ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniu przed Prezesem UOKiK oraz w postępowaniu odwoławczym przed SOKiK, a także przedstawienie uwag odnoszących się zarówno do stosowania samych przepisów, jak i ich nowelizacji. Prezentacja aktualnych regulacji została uzupełniona o planowane zmiany, w związku z implementacją Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) 2016/943 z 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnicy przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystaniem i ujawnianiem. Dokonana analiza wskazuje, że uzasadnione byłoby wprowadzenie rozwiązań, które zwiększą kontrolę sądową nad działaniami Prezesa UOKiK w przypadkach ograniczenia prawa wglądu do materiału dowodowego z urzędu, a także zwiększą kontrolę nad przestrzeganiem prawa przez organ antymonopolowy. Ze względu na konflikt prawa do obrony, zasady jawności postępowania i prawa do ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa autorki postulują także doprecyzowanie obecnie obowiązujących przepisów