43 research outputs found
A Cross-Country Analysis
ํ์๋
ผ๋ฌธ(์์ฌ) -- ์์ธ๋ํ๊ต๋ํ์ : ์ฌํ๊ณผํ๋ํ ๊ฒฝ์ ํ๋ถ, 2023. 2. ๊น์์.We focus on the effect of data on the economic growth by testing implications from a model of Jones and Tonetti(2020). We focus not only on the quantity of data, but also the nonrivalry of data.
We use panel data on 35 countries over the period 2000-2020. Our empirical results show that data nonrivalry increases the economic growth rates in long term. Additionally, our paper gives implication about what proxy is proper to capture the nonrivalry of data. Our empirical results show that computer and software as a share of GDP is appropriate. However, variables that reflect the extent of data openness is not reasonable as a proxy.
Consequently, the analysis offers new insights concerning the policy with regard to data ownership. The policy which derives the advantage of data nonrivalry is needed in todays data economy.์ด ๋
ผ๋ฌธ์์๋ Jones and Tonetti(2020)์ ๋ช
์ ๋ฅผ ๊ฒ์ฆํ๋ ์ค์ฆ ๋ถ์์ ํตํด ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ์ ์ํ๋ค. ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ์์ฒด๋ฟ ์๋๋ผ ๋ฐ์ดํฐ์ ๋น๊ฒฝํฉ์ ์ฑ์ง์ ์ฃผ๋ชฉํ๊ณ ์๋ค.
2000-2020๋
๊ธฐ๊ฐ ๋์ OECD 35๊ฐ๊ตญ์ ํจ๋๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ์ฃผ์ ๋ถ์ ๋์์ด๋ค. ์ค์ฆ ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฐ์ดํฐ ๋น๊ฒฝํฉ์ฑ์ ์ฅ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ๊ฒฝ์ ์ฑ์ฅ๋ฅ ์ ์ฆ๊ฐ์ํจ๋ค. ๋ํ ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ๋ฐ์ดํฐ ๋น๊ฒฝํฉ์ฑ์ ์ธก์ ํ ์ ์๋ ๋๋ฆฌ๋ณ์๊ฐ ๋ฌด์์ธ์ง์ ๋ํ ํจ์๋ ์ ์ํ๋ค. GDP ๋๋น ์ปดํจํฐ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค๋ ๋๋ฆฌ๋ณ์๋ก ์ ํฉํ๋ค๊ณ ํ๋จ๋๋, ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ฐ๋ฐฉ์ฑ์ ๋๋ฆฌ๋ณ์๋ก ์ ํฉํ์ง ์๋ค๊ณ ํ๋จ๋๋ค.
๊ฒฐ๋ก ์ ์ผ๋ก, ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ๋ถ์์ ๋ฐ์ดํฐ ์์ ๊ถ๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ์ ์ฑ
์ ์์ฌ์ ์ ์ค๋ค. ํ ๋ฐ์ดํฐ ๊ฒฝ์ ์์๋ ๋ฐ์ดํฐ ๋น๊ฒฝํฉ์ฑ์ ์ด์ ์ ๊ทน๋ํํ ์ ์๋ ๋ฐฉํฅ์ ์ ์ฑ
์ด ์๊ตฌ๋๋ค.Chapter 1. Introduction 1
Chapter 2. Theoretical Basis 2
2.1. What is Data? 2
2.2. What is Data Economy? 2
Chapter 3. Data 4
3.1. The Stock of Data 6
3.2. Other Variables 7
3.3. Whether the Proxy is Appropriate 8
Chapter 4. Empirical Analysis 11
4.1. The Nonrivalry of Data and Economic Growth 13
4.2. Basic Regression on Short-Term Growth Rate 15
4.3. Basic Regression on Long-Term Growth Rate 19
4.4. Further Study 24
Chapter 5. Conclusion 25
References 27์
A Study on the Issue of Terrestrial TV's Re-transmission System According to changes in Media Environment : Focusing on the Precedent Analysis of the Realization of Universal Service and Competition Issues
์ง์ํ ์ฌ์ก์ ์ ๋๋ ๋ฐฉ์ก์ ์ฃผ์ํ ์ ์ฑ
์ด๋
์ค ํ๋์ธ ๋ณดํธ์ ์๋น์ค ๊ตฌํ์ด ๋ฏธ๋์ด ๊ฒฝ์ ํ๊ฒฝ ์์ ์ด๋ ค์์ ๋ด์ฐฉํ ๋ํ์ ์ฌ๋ก๋ก, ์ฌ์
์ ๊ฐ ๊ฐ๋ฑ์ ๋ฒ์ ์์ก์ผ๋ก ์ด์ด์ก๋ค. ์์ก์ ํ๋ฉด์ ์์ ์ ์ ์๊ถ์ ๋๋ฌ์ผ ๋คํผ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ง๋ง, ์ด๋ ๋ฏธ๋์ด ์์ฅ ๋ณํ์ ์ง๋ฉดํ์ฌ ์ง์ํ ์ฌ์ก์ ์ ๋๊ฐ ๊ฐ๋ ๋ณดํธ์ ์๋น์ค ์ฑ๊ฒฉ์ ํ๋น์ฑ๊ณผ ํ์์ฑ์ ๊ฒํ ํ๋ ์ ํธํ์ด ๋์๋ค. ์ด ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ณดํธ์ ์๋น์ค์ ๊ฒฝ์ ์์ ์ ๋ํ ์ฌ์ก์ ํ๋ก ๋ถ์์ ๊ธฐ๋ฐํ์ฌ ์ง์ํ ์ฌ์ก์ ์ ๋์ ๋ฒ์ ๋์ ๋ณด์ ๋ฐฉํฅ์ ๋ชจ์ํ๊ณ ์ ํ ๊ฒ์ด๋ค. ํ๋ก ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ํํ ๋ฒ์ ๋ช
์๋์ง ์์ ๋ณดํธ์ ์๋น์ค ๊ฐ๋
๊ณผ ๋ชจํธํ ์ ์ฑ
๋ชฉํ๋ง์ผ๋ก๋ ์ฌ์ก์ ์ ๋๋ฅผ ํตํด ๋ณดํธ ์ ์๋น์ค๋ฅผ ๊ตฌํํ๋ ๋ฐ ํ๊ณ๊ฐ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. ๋ํ ํ์ฌ์ ๋ฐฉ์ก์์ฅ์ ์ง์ํ ์ฌ์
์์ ์ ๋ฃ๋ฐฉ์ก์ฌ์
์๊ฐ ์ง์ ๊ฒฝ์ํ๋ ์์ฅ์ผ๋ก ์ธ์ํ๋ ๋ฒ์ ํ๊ฒฐ์ ๊ณ ๋ คํ ํ์๋ ์ ๊ธฐ๋๋ค. ์ ์ธ์ ์๋ฏธ์ ๊ทธ์ณ์จ ๋ณดํธ์ ์๋น์ค ์ด๋
์ ๋ฐฉ์ก๋ฒ์ ๋ช
์ํ๊ณ ๊ทธ ๊ฐ๋
๊ณผ ๋ฒ์ ๋ฑ์ ๊ท์ ํ์ฌ ํด๋น ์ฌ์
์์๊ฒ๋ ์ ํจ ์์ฒญ๊ถ ํ๋ณด ์๋ฌด๋ฅผ ๋ถ์ฌํ๋ฉด์ ์๋ฌด์ฌ์ก์ ์ ๋๋ฅผ ์ ์ฑ
์๋จ์ผ๋ก ํ์ฉํ๋ ๋ฐฉ์์ด ํ์ํ๋ค. ๋ณดํธ์ ์๋น์ค ์์ญ ์ธ์ ๋ฐฉ์ก์ฌ์
์์ ๋ํด์๋ ๊ฒฝ์ ์ ์ฑ
์ ๊ธฐ๋ฐํด ์๋ฌด์ ๊ณต ๋ฐ ์ฌ์ก์ ๋์ ์ ๋ ๋์
๋ฐฉ์๊ณผ ํฉ๋ฆฌ์ ๋๊ฐ ์ฐ์ ๋ฐฉ์์ ๋ง๋ จํ ํ์๊ฐ ์๋ค.
The realization of universal service is one of the primary ideas of broadcasting policy. However, it has confronted with difficulty in competitive media environment, and terrestrial TVs re-transmission system was its typical example. Conflict between competitors has led to lawsuits. The apparent issue of lawsuits was a row over copyrights, but when it faced changes in media industry. this served as a momentum to check the feasibility and necessity of terrestrial TVs characteristics as universal service. This study is based on precedent analysis of re-transmission about universal service and competition issues. The result of precedent analysis shows that there is a limit to the realization of universal ervice through re-transmission system under the condition that the concept of universal service is not written in law, and policy goal is ambiguous. Also, the re-transmission system should be improved considering the judgement of court which recognizes current media industry as competitive market where terrestrial TV and pay TV compete directly. The idea of universal service should be embodied in Broadcasting Act, and its concept and scope has to be specified to impose coverage obligation on broadcasters so that the must-carry rule can be utilized as policy means. As for the broadcasters irrelevant to the universal service, it needs to prepare way of introducing must-carry and re-transmission assent system and providing reasonable re-transmission fee based on the competition policy
์ง์ํ๋ฐฉ์ก ์ฌ์ก์ ๋๊ฐ ์ฐ์ ์ ์ํ ์์ต ์์ธ ๋์ถ ๋ฐ ์ด์ตํ๋์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ
ํํ์ ์ง์ํ ์ฌ์ก์ ๋ฌธ์ ์ ๋ํ ์ ์ฑ
๊ฐ์
์ ๋ณธ์ง์ ์ ํต์ ์ธ ๋ณดํธ์ ์์ฒญ๊ถ ํ๋ณด ๋ชฉํ์ ์๋กญ๊ฒ ๋ถ์ํ ์ ํจ๊ฒฝ์ ํ๊ฒฝ ์กฐ์ฑ ๋ชฉํ ๊ฐ์ ๊ท ํ์ ์ ์ก๋ ์์
์ด๋ค. ์ด ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ฐฉ์ก ์์ฅ์ ์ ํจ๊ฒฝ์ ํ๋ณด ๊ด์ ์์ ์ง์ํ ๋ฐฉ์ก์ฌ์ ์ ๋ฃ๋ฐฉ์ก ํ๋ซํผ์ฌ์
์์ ๊ฒฝ์ ์ ์์ต์ ์ถ์ ํ ์ ์๋ ์์ธ ๋ฐ ์ฐ์์ ๋์ถํ๋ ํํธ, ์ค์ ์ ์ธ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ง์ํ ์ฌ์ก์ ์ผ๋ก ์ธํ ์ง์ํ ๋ฐฉ์ก์ฌ์ ์ ๋ฃํ๋ซํผ์ฌ์
์ ๊ฐ์ ์ด์ตํ๋์ ์๋ํ๊ณ ์ ํ๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ์ต๊ทผ ๋
ผ๋์ด ๋๊ณ ์๋ ์ง์ํ๋ฐฉ์ก ์ฌ์ก์ ๋๊ฐ์ ํฉ๋ฆฌ์ ์ ์ฐ ๋ฐฉ์ ๋ฐ ๋๊ฐ ์์ค์ ์ ์ํจ์ผ๋ก์จ ์ง์ํ ์ฌ์ก์ ๋๊ฐ ๋ถ์๊ณผ ๊ด๋ จํ ์ ์ฑ
๊ฒฐ์ ์ ๋ด๋ฆฌ๋ ๋ฐ ์์ด ํ๋์ ํ๋จ ๊ทผ๊ฑฐ๋ฅผ ์ ๊ณตํ ๊ฒ์ด๋ค. ๋์๊ฐ, ์ง์ํ ์ฌ์ก์ ์ด์ตํ๋์ด ์ง์ํ ๋ฐฉ์ก์ ๋ณดํธ์ ์์ฒญ๊ถ ํ๋ณด ๋ชฉํ์ ์ฐ๊ณ๋๋ ์ง์ ์ ๋
ผ์ํจ์ผ๋ก์จ ํฅํ ์ง์ํ ์ฌ์ก์ ์ ์ฑ
์ ๋ฐฉํฅ์ฑ์ ์ ์ํ ๊ฒ์ด๋ค
Process Evaluation of IPTV Introduction Policy
์ด ์ฐ๊ตฌ๋ IPTV ๋์
์ ์ฑ
์ ์ฌ๋ก๋ก ๋ฐฉ์ก ์ ์ฑ
์ ๋ํ ๊ณผ์ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํํด ๋ณด๊ณ ์ ํ๋ ํ์์ ์ฐ๊ตฌ๋ค. ๊ณผ์ ํ๊ฐ(process evaluation)๋ ๊ฒฐ๊ณผ์งํฅ์ ํ๊ฐ์ ๊ทผ๊ฑฐํ ์ ์ฑ
์ฑ๊ณผ ํ๊ฐ์ ๋ฌ๋ฆฌ ์ ํน์ ์ ์ฑ
์ผ๋ก๋ถํฐ ๊ทธ๋ฌํ ์ฑ๊ณผ๊ฐ ๋ํ๋ฌ๋์ง, ํน์ ๋ํ๋์ง ์์๋์ง์ ๋ํ ํด๋ต์ ๊ตฌํ๋ ค๋ ๋
ธ๋ ฅ์ด๋ค. ์ ์ฑ
ํ์ฑ, ์ ์ฑ
์ค๊ณ, ์งํ, ์ ์ฑ
๋์์์ ๋ฐ์, ๊ธฐํ ์ ๋ถ๊ธฐ๊ด์ ๊ฐ์
, ์ ์ฑ
ํ๊ฒฝ ๋ฑ ๊ณผ์ ํ๊ฐ์ ์ค๋ช
์์ธ๋ค์ ์ค์ฌ์ผ๋ก IPTV ๋์
์ ์ฑ
์ ์ดํด๋ณธ ๊ฒฐ๊ณผ, ๊ธฐ์กด์ ์ด๋ค ๋งค์ฒด๋ณด๋ค ๋น ๋ฅธ ๊ธฐ๊ฐ์ 600๋ง ๊ฐ์
์๋ฅผ ํ๋ณดํ๋ฉฐ ์์ฅ ์์ฐฉ์ ์ฑ๊ณตํ ์ฑ๊ณผ์ ์์ธ์ ๊ท์ ๊ธฐ๊ด์ ์ค์ฌ์ผ๋ก ํ ํ์ ๋ถ์ ์์ง์ ๊ฐ์
์ ๊ธฐ์ธํ๊ณ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ๋ณด์ฌ ์ฃผ์๋ค. ๋ฐ๋ฉด ์ ์ฑ
ํ์ฑ ๊ณผ์ ์์์ ๊ฐ๋ฑ๊ณผ ํํ์์ ๋น๋กฏ๋ ๋ชจํธํ ์ ์ฑ
์ค๊ณ, ๋ฐฉ์ก์์ฅ์ ๋ํ ๊ท์ ๊ธฐ๊ด์ ์ดํด ๋ถ์กฑ, ์ ์ฑ
๋์์์ ๊ฐ์
์ ์ค์ฌ์ ์ฌ์
๋ฐฉํฅ ๋ฑ์ IPTV ๋์
์ ํตํ ์ฝํ
์ธ ์ฐ์
ํ์ฑํ์ ๊ฒฝ์ ํ์ฑํ ๋ฑ์ ์ ์ฑ
๋ชฉํ๋ฅผ ๊ตฌํํ์ง ๋ชปํ๊ณ ์๋ค๋ ๋นํ์ ํ๊ฐ๋ก ์ด์ด์ก๋ค. ์ด ์ฐ๊ตฌ๋ ์ ์ฑ
์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก ํ ์ฑ๊ณผํ๊ฐ๊ฐ ์๋๋ผ ํน์ ์ ์ฑ
์ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋ํ๋๊ฒ ๋ ์์ธ์ ์ฐพ๊ณ ๊ฐ์ ๋ฐฉ์์ ๋ชจ์ํ๊ณ ์ ํ๋ ํ์์ ์๋๋ก์, ํฅํ ๋ค์ํ ๋ฐฉ์ก์ ์ฑ
ํ๊ฐ์ ์ ์ฉํ ์ ์๋ ๊ณผ์ ํ๊ฐ์ ์ ์ฉ์ฑ์ ๋ณด์ฌ ์ฃผ์๋ค๋๋ฐ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ๋๋ค.This is an exploratory research to implement the process evaluation of broadcast policy on introduction of IPTV. Process evaluation of policy is different from outcomeโoriented performance evaluation in that it tries to find out the answers why such results come (and didnt come) from specific policies. Descriptive factors of process evaluation such as policy making, policy planning, implementation, feedback from intended party, government intervention, and policy environment show that governments intention and intervention for the policy enabled IPTV to settle down in the market with 6 million subscribers secured within the shortest time compared to existing media. On the other hand, there is a critical evaluation that ambiguity in policy planning caused by conflicts and compromise in policy making process, governments lack of understanding of broadcasting market, subscriberโoriented business direction of intended party has prevented policy from realizing its goals such as the enhancement of content industry and the encouragement of competition by introducing IPTV. This study is an exploratory attempt not to evaluate performances of policy based on its consequences but to find the cause of certain consequences of media policy, and to seek improvement. More importantly, this study has its meaning that it shows the usability of process evaluation that can be applied to further policy evaluation of various broadcast policy
(The) analysis of determinant of propensity for an emotion and behavior problems and ADHD of grade-schoolers
๋ณด๊ฑด์ ์ฑ
๊ด๋ฆฌํ๊ณผ/์์ฌ[ํ๊ธ]
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ต๊ทผ, ํ๋ น๊ธฐ์ ๋น๋ฒํ ๋ฐ์ํ๋ ์ ์-ํ๋๋ฌธ์ ์ ์ฃผ์๋ ฅ๊ฒฐํ ๊ณผ์ํ๋์ฑํฅ(ADHD)์ ๊ด๋ จ๋ ์์ธ์ ๋ถ์ํ์ฌ ์ฌํ์ ์ ๊ทผ์ ๋ํ ๊ธฐ์ด์ ์ธ ์๋ฃ๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ ์ ํ์๋ค. ์์ธ์์์์ฒญ์๋
๊ด์ญ์ ์ ๋ณด๊ฑด์ผํฐ์ ๊ธฐ์ ์ ์ธ ์ง์ ํ์ ์ค์ํ ADHD ์ ๋ณ๊ฒ์ฌ 1์ฐจ ์๋ฃ๋ฅผ ์ด์ฉํ์๋ค. ์ฐ๊ตฌ๋์์ ์์ธ์์ ์์ฌํ๋ 2๊ฐ๊ตฌ 7๊ฐ ์ด๋ฑํ๊ต 1ํ๋
์ 535๋ช
์ผ๋ก ๊ธฐ์ ์ ์ธ ๋ถ์์ ํตํ์ฌ ์ง์ญ์ ํน์ฑ๊ณผ ์ฐ๊ตฌ๋์์์ ์ธ๊ตฌ์ฌํํ์ ํน์ฑ์ ์ดํด๋ณด์๊ณ ์ง์ญ์ , ์ธ๊ตฌ์ฌํํ์ ํน์ฑ์ ๋ฐ๋ฅธ ADHD ์ฑํฅ์ฐจ์ด์ ๋์์ ํน์ฑ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์-ํ๋๋ฌธ์ ๋ฅผ ๋น๊ตํ์์ผ๋ฉฐ ์ ์-ํ๋๋ฌธ์ ์ ADHD์ฑํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์์ธ์ ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํด ๋ค์คํ๊ท๋ถ์์ ์ค์ํ์๋ค.์ ์-ํ๋๋ฌธ์ ์ ๊ด๋ จ ์์ธ์ ๋ค์คํ๊ท๋ถ์์ ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์ด์ฌํ์ฑ๋ฅ๋ ฅ์์๋ ์ฑ๋ณ, ๋ชจ ํ๋ ฅ, ๊ฒฝ์ ์ ์์ค์ด, ๋ฌธ์ ํ๋์์๋ ํ๊ต์ ๊ฒฝ์ ์ ์์ค์ด ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋์์๋ณ ํน์ฑ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์-ํ๋๋ฌธ์ ๋ ์ง์ญ๋ณ๋ก G๊ตฌ, ์ฑ๋ณ๋ก๋ ์ฌ์, ํ๋ถ๋ชจ ํ๋ ฅ์์ค์ด ๋ฎ์์๋ก, ๊ฒฝ์ ์์ค์ด ๋ฎ์ค์ด ๋ฎ์์๋ก ๋ฌธ์ ์ฑํฅ์ด ๋ง์ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.ADHD์ฑํฅ๊ณผ ๊ด๋ จ์์ธ์ ๋ค์คํ๊ท๋ถ์์ ํ ๊ฒฐ๊ณผ ํ๊ต, ์ฑ๋ณ, ๊ฒฝ์ ์ ์์ค์ด ํต๊ณ์ ์ผ๋ก ์ ์ํ๊ฒ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋์๋ค. ์ง์ญ์ , ์ธ๊ตฌ์ฌํํ์ ํน์ฑ์ ๋ฐ๋ฅธ ADHD์ฑํฅ ์ฐจ์ด๋ ์ง์ญ๋ณ๋ก๋ G๊ตฌ, ํ๊ต๋ C์ด๋ฑํ๊ต, ์ฑ๋ณ๋ก๋ ๋จ์, ๋ถ๋ชจํ๋ ฅ๊ณผ ๊ฒฝ์ ์์ค์ด ๋ฎ์์๋ก ADHD ์ฑํฅ์ด ๋์ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.์ ์-ํ๋๋ฌธ์ ์ ADHD์ฑํฅ์์ ์ํ์์ธ์ผ๋ก ์ ์๋๊ณ ์๋ ๋ฎ์ ๊ฒฝ์ ์ ์์ค์ ์ค๋๋ , ๋ถ์์๊ทนํ์ ๋๋ถ์ด ๊ฑด๊ฐ์ ์๊ทนํ๊ฐ ์ฌํ๋๊ณ ์๋ ํ ์ค์ ์ ๊ณ ๋ คํด ๋ณผ ๋ ์์ฌํ๋ ๋ฐ๊ฐ ํฌ๋ค.๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํ์ฌ ์ต๊ทผ, ์ฌํ์ ์ธ ๊ด์ฌ์ผ๋ก ๋ถ๊ฐ๋๊ณ ์๋ ์์์ฒญ์๋
์ ์ ์ ๊ฑด๊ฐ๊ณผ ๊ด๋ จํ์ฌ ์ ์-ํ๋๋ฌธ์ ์ ADHD ์ฑํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์์ธ์ ์์๋ณด์๋ค. ์ ์ ๊ฑด๊ฐ์ ๋ชจ๋ ์ ์ฒด๊ฑด๊ฐ์ ๊ทผ์ ๋ฅผ ์ด๋ฃจ๋ ๊ฐ์ฅ ์ค์ํ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ์๋์ ์ ์ ๊ฑด๊ฐ์ ๋ฏธ๋์ ๊ตญ๊ฐ์ ์ฃผ์ญ์ด ๋ ๋์์ผ๋ก ์ข ๋ ์ค์ํ ๊ฐ์ค์น๋ฅผ ๋ถ์ฌ ํ ํ์๊ฐ ์๋ค.์ต๊ทผ, ๊ฒฐํผ์ ๋ํ ๊ฐ์น๊ด๊ณผ ๋ฌธํ์ ๋ณํ๋ก ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์์๋ ๊ตญ์ ๊ฒฐํผ์ด ๊ธ์ํ ๋๊ณ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ตญ์ ๊ฒฐํผ์์ ํ์ด๋ ํผํ์๋์ ํ๊ต์ ์ฌํ๋ถ์ ์์ ๋ฐ๋ฅธ ์ฌ๊ฐํ ์ฌํ์ ์ธ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์์ธก๋๊ณ ์์ผ๋ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ด์ ๋ํ ์ ํํ ์๋ฃ๊ฐ ์์ด ์ด๋ฐ ์๋์ ์ ์-ํ๋๋ฌธ์ ์ ADHD์ฑํฅ์ ๋ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ ์ํ์ง ๋ชปํ๋ค.ํฅํ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ฒฐํผ์ด๋ฏผ์์์ ํ์ด๋ ์๋์ ๋ํด ๋ค์ํ ์ ์์ ์ธ ๋ฉด์ ๊ณ ๋ คํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์ํ๋์ด์ผ ํ๋ฉฐ ์ด๋ฏธ ADHD์ ์์ธ์ผ๋ก ์๋ ค์ง ์ ์ ์ ์ธ ์์ธ์ ๋ํ ๋ณ์์ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ์๋ํญ๋ชฉ์ด ๊ณ ๋ ค๋ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ์๊ฐํ๋ค.๋ํ, ์ ์ํ๋๋ฌธ์ ์ ADHD์ฑํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์ฃผ์ ์ํ์์ธ์ผ๋ก ์ ์ํ๊ณ ์๋ ๋ฎ์ ๊ฒฝ์ ์ ์์ค์ผ๋ก ์ด๋ฌํ ์ ์๋ ๊ณ์ธต์๋์ ๋์์ผ๋ก ํ ์ ์ ๊ฑด๊ฐ์ ๋ํ ๊ณ์์ ์ธ ์ฐ๊ตฌ์ ๊ตญ๊ฐ์ ์ ์ฑ
์ ์ธ ๊ฐ์
์ด ํ์ํ๋ค๊ณ ์๊ฐํ๋ค.
[์๋ฌธ]
The aim of this research is to put out a basic data of social Approach by analyzing the cause related to ADHD propensity and emotion and behavior problems that frequently occurring among the school-aged children lately.We used the first data of ADHD sorting inspection which was conducted under the technical support of Seoul children adolescent mental health center. The subject of 535, the first grade-schoolers were selected from 7 grade schools in two districts of Seoul, through who we inspected regional traits and their eneral traits with a technical analysis, and compared the difference of propensity according to a regional, population sociological trait with emotion and behavior problems according to their trait, and multiple regression analysis was conducted to find out the cause which has influence on ADHD propensity and emotion and behavior problems.The results of multiple regression analysis into ADHD propensity and related factor showed that on which a school, sex, economic level have statistically significant influences. The differences of ADHD propensity with a regional, population sociological trait showed the higher in ADHD propensity against G district in regions, C grade school, men in sex, and the lower level of their parents' educational background and economic standard.The results of multiple regression analysis into an emotion and behavior problems and the related factor showed that on which gender, the subjects' mother's educational background, economic standard have influences in total social competence, and schools and economic level have influences in behavior problems. The emotion and behavior problems that accompanied by each subject's traits showed the higher in troublesome propensity against G district in region, women in gender, and the lower level of the subjects' parental educational background and economic standard.The low economic standard indicated as risk factors in ADHD propensity and motion and behavior problems is very suggestive in consideration of present state of deepening the gap widening in health as well as in wealth todayThrough this research, we sought the factors that impact upon the ADHD propensity and emotion and behavior problems that lately raising as a social concern in connection with children adolescent mental health. Mental health is the most important part in forming the basis of physical health and it should be treated seriously as the children are leading part of the nation in the future.Lately, with the change of matrimonial values and culture, intermarriages are rapidly increasing and from which fact a serious social problem is expected with a maladjustment to schools and community of mixed blood children. But we haven't put out in this research any results about the ADHD propensity and emotion and behavior problems of such children by reason of lack of right data of it.In hereafter research, it requires to consider a various emotion aspects for these children born by intermarriages, and to study, with the consideration, about variables of genetic factors and a detailed earnings items which is presently known as an ADHDโs factor. In addition, for the low economic standard is indicated as the major factor that impacting on ADHD propensity and emotion and behavior problems, acontinual research and nation's political intervention about the mental health for such children of low income bracket are required.ope
์คํ๊ต ์์ด๊ณผ ๋ ผ์ ํ ํ๊ฐ์ ํผ๋๋ฐฑ ์ ํ์ด ํ์ ์ฑ์ทจ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ
ํ์๋
ผ๋ฌธ (์์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ๊ต์กํ๊ณผ(๊ต์กํ์ ๊ณต), 2014. 2. ๋ฐํ์ .2013๋
๋ถํฐ ๊ฒฝ๊ธฐ๋์์๋ ์ ๊ณผ๋ชฉ์ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ๊ฐ ๋์
๋์๊ณ , ์ด์ ๋ํ ๊ต์ฌ์ ์ ๊ทน์ ์ธ ํผ๋๋ฐฑ์ด ๊ถ์ฅ๋๊ณ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ต์ฌ์ ํผ๋๋ฐฑ์ด ํ์๋ค์ ํ์
์ฑ์ทจ๋์ ์ด๋ ํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋์ง์ ๋ํด์๋ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ๋ฏธํกํ ์ค์ ์ด๋ค. ์ด์, ์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์คํ๊ต ์์ด๊ณผ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ์ ํผ๋๋ฐฑ ์ ํ์ด ํ์๋ค์ ํ์
์ฑ์ทจ๋์ ์ด๋ ํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋์ง๋ฅผ ๊ฒฝํ์ ์ผ๋ก ๊ฒ์ฆํ๊ณ ์ ํ์๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ์ ์ฃผ์ ์ฐ๊ตฌ ๋ฌธ์ ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ฒซ์งธ, ์คํ๊ต ์์ด๊ณผ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ์ ํผ๋๋ฐฑ ์ ํ์ ํ์
์ฑ์ทจ๋์ ์ด๋ ํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋๊ฐ?
๋์งธ, ์ฑ๋ณ ๋ณ์ธ์ ํต์ ํ์์ ๋, ์คํ๊ต ์์ด๊ณผ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ์ ํผ๋๋ฐฑ ์ ํ์ ํ์
์ฑ์ทจ๋์ ์ด๋ ํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋๊ฐ?
์
์งธ, ๋ถ๋ชจ์ ์ฌํ ๊ฒฝ์ ์ ์ง์ ๋ณ์ธ์ ํต์ ํ์์ ๋. ์คํ๊ต ์์ด๊ณผ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ์ ํผ๋๋ฐฑ ์ ํ์ ํ์
์ฑ์ทจ๋์ ์ด๋ ํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋๊ฐ?
์ด๋ฅผ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํด ๊ณต๋ถ์ฐ๋ถ์(ANCOVA) ๊ธฐ๋ฒ์ ํ์ฉํ์๋ค. ์ด๋ ํ์๋ค์ ํผ๋๋ฐฑ ์์ฉ๋์ ์ฌ์ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ(2ํ๊ธฐ ์ค๊ฐ๊ณ ์ฌ ์์ด๊ณผ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ) ์ ์์ ์ํฅ๋ ฅ์ ํต์ ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ด๋ค์ ๊ณต๋ณ์ธ์ผ๋ก ์ค์ ํ์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ข
์๋ณ์ธ์ธ ์คํ๊ต ์์ด๊ณผ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ์ ํ์
์ฑ์ทจ๋๋ 2ํ๊ธฐ ๊ธฐ๋ง๊ณ ์ฌ ์์ด๊ณผ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ ์ ์๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์๋ค.
ํ์๋ค์ ํผ๋๋ฐฑ ์์ฉ๋๋ฅผ ์ธก์ ํ๊ธฐ ์ํด, ๋จผ์ ์ ํ ์ฐ๊ตฌ ๋ฐ ์ ๋ฌธ๊ฐ ๊ฒํ ๋ฅผ ํ ๋๋ก ํผ๋๋ฐฑ ์์ฉ๋ ์ฒ๋๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค. ์ ํ ์ฐ๊ตฌ ๋ฐ ์ ๋ฌธ๊ฐ ๊ฒํ ๋ฅผ ํ ๋๋ก ์ ์๋ ํผ๋๋ฐฑ ์์ฉ๋ ์ฒ๋๋ ํผ๋๋ฐฑ ์ ๋ขฐ์ฑ๊ณผ ํผ๋๋ฐฑ ์์ฉ ๊ฒฝํฅ์ฑ์ ๋ ๊ฐ์ง ์์ญ์ผ๋ก ๋๋์ด์ง๋ฉฐ, ์ด 11๋ฌธํญ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์๋ค. ์ด ์ฒ๋์ ๊ตฌ์ธํ๋น๋์ ๋ฌธํญ ๋ด์ ์ผ์น๋ ๊ณ์(Cronbach's )๋ ๋ชจ๋ ์ํธํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
์ฐ๊ตฌ ๋์์ D ์คํ๊ต 3ํ๋
234๋ช
์ผ๋ก, ํผ๋๋ฐฑ ์์ฉ๋๋ฅผ ์ธก์ ํ๊ณ , ์ฌ์ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ค์ํ ํ, ํ์๋ค์ ์ข
ํฉ์ ํผ๋๋ฐฑ๊ณผ ๋ถ์์ ํผ๋๋ฐฑ์ ๋ ๊ทธ๋ฃน์ผ๋ก ๋๋์ด ๊ฐ๊ฐ ํด๋น ํผ๋๋ฐฑ์ ์ ๊ณตํ์๋ค. ๊ฐ ํผ๋๋ฐฑ์ 1๋ช
์ ์์ด๊ณผ ํ์ง ๊ต์ฌ์ ์ํด ์ ๊ณต๋์์ผ๋ฉฐ, 3๋ช
์ ์์ด๊ณผ ํ์ง ๊ต์ฌ๋ค์ด ํผ๋๋ฐฑ์ ์ ์ ์ฑ์ ๊ฐ์ํ์๋ค. ๊ทธ ๋ค์ ์ฌํ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ค์ํ๊ณ , ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ถ์ํ์๋ค.
์ฃผ์ ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์์ฝํ์ฌ ์ ์ํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ฒซ์งธ, ์คํ๊ต ์์ด๊ณผ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ์ ํผ๋๋ฐฑ ์ ํ์ด ํ์
์ฑ์ทจ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ํต๊ณ์ ์ผ๋ก ์ ์๋ฏธํ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ(F=5.37, p<.05), ๋ถ์์ ํผ๋๋ฐฑ์ด ์ข
ํฉ์ ํผ๋๋ฐฑ๋ณด๋ค ๋ ํจ๊ณผ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
๋์งธ, ์ฑ๋ณ์ ํต์ ํ์ฌ๋, ํผ๋๋ฐฑ ์ ํ์ ํ์
์ฑ์ทจ๋์ ํต๊ณ์ ์ผ๋ก ์ ์๋ฏธํ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ(F=5.28, p<.05), ๋ถ์์ ํผ๋๋ฐฑ์ด ์ข
ํฉ์ ํผ๋๋ฐฑ๋ณด๋ค ๋ ํจ๊ณผ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
์
์งธ, ๋ถ๋ชจ์ ์ฌํ๊ฒฝ์ ์ ์ง์(SES)๋ฅผ ํต์ ํ์ฌ๋, ํผ๋๋ฐฑ ์ ํ์ ํ์
์ฑ์ทจ๋์ ํต๊ณ์ ์ผ๋ก ์ ์๋ฏธํ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ(F=5.96, p<.05), ๋ถ์์ ํผ๋๋ฐฑ์ด ์ข
ํฉ์ ํผ๋๋ฐฑ๋ณด๋ค ๋ ํจ๊ณผ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
์ด๋ฌํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์คํ๊ต ์์ด๊ณผ ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ์ ํ์
์ฑ์ทจ๋๋ฅผ ํฅ์์ํค๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋ถ์์ ํผ๋๋ฐฑ์ ์ข ๋ ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ์ํํ์ฌ ํ์ฉํ ํ์๊ฐ ์์์ ์์ฌํ๊ณ ์๋ค.I. ์๋ก 1
1. ์ฐ๊ตฌ์ ํ์์ฑ ๋ฐ ๋ชฉ์ 1
2. ์ฐ๊ตฌ ๋ฌธ์ 4
II. ์ด๋ก ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ 5
1. ๋
ผ์ ํ ํ๊ฐ 5
2. ํผ๋๋ฐฑ 11
3. ํผ๋๋ฐฑ ์์ฉ๋ 19
4. ํ์
์ฑ์ทจ๋ 22
III. ์ฐ๊ตฌ ๊ฐ์ค 26
1. ์ฃผ์ ๋ณ์ธ์ ์ค์ ๋ฐ ์ ์ 26
2. ์ฐ๊ตฌ ๊ฐ์ค 27
IV. ์ฐ๊ตฌ ๋ฐฉ๋ฒ 28
1. ์ฐ๊ตฌ ๋์ 28
2. ์ฐ๊ตฌ ์ค๊ณ 31
3. ์ฐ๊ตฌ ์ ์ฐจ 42
4. ์๋ฃ ๋ถ์ ๋ฐฉ๋ฒ 44
V. ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ 45
1. ๊ธฐ์ดํต๊ณ 45
2. ํผ๋๋ฐฑ ์ ํ ์ํฅ ๋ถ์ 49
3. ์ฌํ ํ์ํ ๋ฐ ์ฒดํฌ๋ฆฌ์คํธ 54
VI. ์์ฝ ๋ฐ ๋
ผ์ 58
1. ์์ฝ 58
2. ๋
ผ์ 59
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ 63
๋ถ ๋ก 69
Abstract 81Maste
ํต์ผ ์ธ์ ์ ๊ณ ์ ๋ฏธ๋์ด์ ์ญํ : ํต์ผ ๊ด๋ จ ๋ฏธ๋์ด ์ง์์ ํ์์ฑ
๋ถํ ๋ฐ ํต์ผ ๋ฌธ์ ์ ๋ํ ๊ตญ๋ฏผ๋ค์ ์ธ์๊ณผ ํ๋ ํ์ฑ์ ์์ด์ ๋ฏธ๋์ด๋ ์ค์ํ ์ญํ ์ ์ํํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฐ๋ฆฌ ์ฌํ ๋ฏธ๋์ด๊ฐ ์์ฐํ๋ ๋ถํ ๋ฐ ํต์ผ ์ฝํ
์ธ ์ ๋ํ ํ๊ฐ๋ ๊ทธ๋ค์ง ๊ธ์ ์ ์ด์ง ๋ชปํ๋ค. ์ด ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ฏธ๋์ด๊ฐ ํ๋ฐ๋ ํํ์ ํต์ผ๊ธฐ๋ฐ ๊ตฌ์ถ์ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์๋๋ก ๊ฒฌ์ธํ๋ ์ค์ฒ์ ๋ฐฉ์์ผ๋ก์ ํต์ผ ๊ด๋ จ ๋ฏธ๋์ด ์ง์์ ๋์
ํ์์ฑ์ ์ ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค. ์ถ์์ ์ธ ๊ฐ๋
์ ๊ณ๋์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ด์ฉํด ์ซ์๋ก ํํํ๋ ์ง์์ ํ์ฉ์ ํน์ ์๊ธฐ, ํน์ ๋งค์ฒด, ํน์ ์ฅ๋ฅด์ ๋ํ ๋จ์์ ์ด๊ณ ๊ฐํ์ ์ธ ๋ถํ ๊ด๋ จ ์ฝํ
์ธ ๋ถ์์ ๋์ด ๋ค์ํ ๋ฏธ๋์ด๊ฐ ์์ฐํ๋ ๋ถํ ๋ฐ ํต์ผ ๊ด๋ จ ์ฝํ
์ธ ์ ์ด์ฒด์ ํํฉ๊ณผ ๋ฌธ์ ์ ์ ํ์
ํ๊ณ , ๋ฏธ๋์ด์ ํต์ผ ์งํฅ์ฑ์ ์ ๊ณ ํ๋ ๋ฐ ๋์์ด ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๋ฏธ๋์ด ํต์ผ ์งํฅ์ฑ ์ง์๋ ๋ถํ ๋ฐ ํต์ผ ์ฝํ
์ธ ์ ๋ํ ๊ธฐ์กด์ ๋นํ์ ๋ค์ ์ง์ํ๊ณ , ๋ถ๋จ ์ํฉ์์ ๋ถํ ๋ฐ ํต์ผ ์์ฌ๊ฐ ๊ฐ๋ ํน์์ฑ๊ณผ ๋ณด๋, ์๋ฅ ๋ฑ ๊ฐ๋ณ ์ฅ๋ฅด์ ๊ฐ์น๋ฅผ ๋ฐ์ํ๋ ์งํ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด์ผ ํ ๊ฒ์ด๋ค
The Effects of Obesity on Health Expenditure among Adult Householders in Korea
ํ์๋
ผ๋ฌธ(์์ฌ)--์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ :๋ณด๊ฑด๋ํ์ ๋ณด๊ฑดํ๊ณผ(๋ณด๊ฑด์ ์ฑ
๊ด๋ฆฌํ์ ๊ณต),2019. 8. ์ดํ์ง.Background
It is widely known that the pattern of disease changes from infectious to chronic diseases along with the changes in lifestyle among individuals and environmental factors, coupled with the overall improvement in living standards. Among others, obesity is considered one of the individual risk factors, as it is known to increase the mortality rate in total mortality, mortality in cancer, cardiovascular disease, and increase the risk of depression as well as type 2 diabetes, hypertension, dysentery, osteoarthritis, asthma, coronary heart disease and metabolic syndrome (Korea Obesity Society Medical Guide Committee, 2018). Korea showed traditionally low obesity rate among its population, and the obesity rate is not high at this point in comparison with other countries. However, in terms of its rising trend, Korea is expected to be at the top of the OECD list along with Switzerland, and if the increase continues, the number of people who are obese is expected to be doubled to 9 percent by 2030 (OECD, 2017).
As the problem of obesity is not a mere health threat affecting individuals' health status and quality of life and contributing to the burden of medical expenses, as well as increasing direct and indirect socioeconomic losses such as national medical spending, loss of health life and reduced labor productivity, it has been a subject of interest in health policy. Many of the previous studies classified the cost of obesity as direct expenses including medical expenses, nursing costs, and transportation costs, and indirect expenses including early death losses and lost productivity. Those studies firstly select obesity-related disease groups and collect all the costs from the entire disease group (National Health Insurance Corporation, 2017; Health Insurance Policy Institute, 2018; Jeong Young-ho, Ko Sook-hee and Yoon-hee; 2013). Although the results were frequently mentioned in policy arena and were used as a basis for national policy implementation thanks to its advantages of helping to comprehensively identify and measure the social cost of obesity, there is a limit to the question of the accuracy of indirect cost estimation and the direct relationship between obesity and medical costs. But another previous findings suggest that there is a possibility of underestimating the relationship between obesity and medical costs if endogeneity is not taken into account. Therefore it will be necessary to more accurately analyze the size of the burden of medical costs directly caused by obesity in the Korean context where both of public medical spending and obesity rate are rising rapidly. In addition to the previous research, this research was designed to provide reliable basis for the effects of obesity on medical expenditure by using data from the Korea Medical Panel, which provides representative samples of health care use and medical expenses. In addition, this research is aimed to identify the impact of obesity on medical expenses by gender and income.
Methods
This study analyzed the impact of obesity on medical costs based on Anderson's medical use behavioral model (Anderson, 1995) using the Korea Medical Panel Data 2008-2015 (Version 1.4). For the analysis, OLS regression, instrument variable approach, and two-part model analysis were utilized. Considering the problem of endogeneity of obesity, the BMI of familys first child was utilized as this has been regarded as an efficient instrument variable identified in the previous studies. For two-part model analysis, Part 1 of the probability of using medical service was estimated as a logit model as a first stage analysis, and the actual amount of service use was estimated using OLS regression method and instrument variable.
Result
Although OLS regression analysis does not show a significant effect for the BMI on health care costs, the increased level of medical costs was significantly identified for the obese sample population. According to the analysis results based on obesity, the total medical expense was estimated to increase by 53% for the obese on average. Medical expenditure of the obese male was also significantly increased in sub-group analysis. Household income also had a significant impact on the increase in medical expenditure. It was also estimated that those who are medical aids recipients (including type 1 and 2) spent 105% more than the employed population. According to the two-part model analysis on the probability of medical use and the actual amount of service utilization, BMI did not significantly affect both medical use probability and medical expenditure, the magnitude of the impact was also minor. However, when using IV TPM, an increase in the average BMI resulted in increased medical use (ฮฒ=0.16, p=0.09). Separate analyses using being obese (BMI 25 or higher) as a variable of interest showed significant increases in the amount of medical expenses of individuals (ฮฒ=0.45; p=0.08), but there was no significant effect on the probabilities of using medical services.
Conclusions
Building upon the previous studies that explored the relationship between obesity and medical costs by analysing the burden of disease, estimating the cost of care and productivity loss, and analyzing the impact of health value on the economy and society, the findings of this study are the following.
Two-part Model analysis shows that obesity does not affect the probability of using medical services (BMI 25 or higher), but significantly increases health care expenditure in the obese group over the normal group. On the other hand, medical costs were also found to increase as total household income increased per year. The TPM analysis also found that income has a consistently significant effect on the increase in health care coverage and utilization of medical services.
Considering the limitation in data that can match the BMI between parents and their children, the study's additional significance is likely to be found as an exploratory conclusion utilizing a child's BMI as an instrument variable with nationally representative data.์ฐ๊ตฌ๋ฐฐ๊ฒฝ ๋ฐ ๋ชฉ์
์ ๋ฐ์ ์ธ ์ํ์์ค์ ํฅ์๊ณผ ๋๋ถ์ด ๊ฐ์ธ์ ์ํ์ต๊ด๊ณผ ํ๊ฒฝ์ ์์ธ์ด ๋ณํํ๋ฉด์ ์ง๋ณ์ ์์์ด ์ ์ผ์ฑ ์งํ์์ ๋น์ ์ผ์ฑ ๋ง์ฑ์งํ์ผ๋ก ๋ณํํ๊ฒ ๋๋ค๋ ๊ฒ์ ๋๋ฆฌ ์๋ ค์ ธ ์๋ค. ๊ทธ ์ค์์๋ ํนํ ๋น๋ง์ ๋ฌธ์ ๋ ์ด์ฌ๋ง๋ฅ , ์ ์ฌ๋ง๋ฅ , ์ฌํ๊ด์งํ ์ฌ๋ง๋ฅ ์ ๋์ด๊ณ ์ 2ํ ๋น๋จ๋ณ, ๊ณ ํ์, ์ด์์ง์งํ์ฆ, ๊ณจ๊ด์ ์ผ, ์ฒ์, ๊ด์๋๋งฅ์งํ ๋ฐ ๋์ฌ์ฆํ๊ตฐ ๋ฟ ์๋๋ผ ์ฐ์ธ์ฆ์ ๋ฐ์ ์ํ์ ๋์ด๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์๋ ค์ ธ ์์ด (๋ํ๋น๋งํํ ์ง๋ฃ์ง์นจ์์ํ, 2018) ๊ฑด๊ฐ์ํ์์ธ์ ํ๋๋ก ์ฌ๊ฒจ์ง๊ณ ์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์ ํต์ ์ผ๋ก ๋น๋ง์ธ๊ตฌ์ ๊ท๋ชจ๊ฐ ์์๊ณ , ํ์ฌ ์์ ์์๋ ์ฌํ ๊ตญ๊ฐ์ ๋น๊ตํ์์ ๋ ๋น๋ง์จ์ด ๋์ ์์ค์ ์๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ทธ ์ฆ๊ฐ ์ถ์ธ ์ธก๋ฉด์์๋ OECD ๊ตญ๊ฐ ์ค ์ค์์ค์ ๋๋ถ์ด ์ต์์๊ถ์ผ๋ก ์์๋์์ผ๋ฉฐ ์ด ์ฆ๊ฐ ์ถ์ธ๊ฐ ์ง์๋ ๊ฒฝ์ฐ 2030๋
์๋ ๊ณ ๋ ๋น๋ง์ธ๊ตฌ๊ฐ ํ์ฌ์ 2๋ฐฐ ์์ค์ธ 9%์ ์ด๋ฅผ ๊ฒ์ผ๋ก ์ ๋ง๋๊ณ ์๋ค (OECD, 2017).
์ด๋ฌํ ๋น๋ง์ ๋ฌธ์ ๋ ๊ฑด๊ฐ์ ๋ํ ์ํ์ผ๋ก ์์ฉํ๋ฉฐ ๊ฐ์ธ์ ๊ฑด๊ฐ๊ณผ ์ถ์ ์ง์ ์ํฅ์ ๋ผ์น๊ณ ์๋ฃ๋น ๋ถ๋ด์ ์์ธ์ด ๋ ๋ฟ ์๋๋ผ ๊ตญ๋ฏผ ์๋ฃ๋น ์ง์ถ, ๊ฑด๊ฐ์๋ช
์ ์์ค๊ณผ ์ด๋ก ์ดํ ๋
ธ๋์์ฐ์ฑ ์ ํ ๋ฑ ์ง๊ฐ์ ์ ์ฌํ๊ฒฝ์ ์ ์์ค์ ์ฆ๊ฐ์ํฌ ์ ์๋ค๋ ์ธก๋ฉด์์ ๋ณด๊ฑด์๋ฃ ์ ์ฑ
์ ๊ด์ฌ ๋์์ด ๋๋ค. ๊ตญ๋ด์ ์๋น์ ์ ํ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋น๋ง์ ๋น์ฉ์ ์๋ฃ๋น, ๊ฐ๋ณ๋น, ๊ตํต๋น ๋ฑ์ ํฌํจํ๋ ์ง์ ๋น์ ์กฐ๊ธฐ์ฌ๋ง์์ค์ก ๋ฐ ์์ฐ์ฑ ์์ค์ก์ ํฌํจํ๋ ๊ฐ์ ๋น๋ก ๋ถ๋ฅํ๊ณ , ๋น๋ง ๊ด๋ จ ์ง๋ณ์ ์ ์ ํ์ฌ ํด๋น ์ง๋ณ๊ตฐ ์ ์ฒด๋ก ์ธํ ๋น์ฉ์ ์ทจํฉํ๋ ๋ถ์๋ฐฉ๋ฒ์ ์ทจํ๊ณ ์๋ค (๊ฑด๊ฐ๋ณดํ์ ์ฑ
์ฐ๊ตฌ์, 2018; ์ ์ํธ, ๊ณ ์์ and ์ํฌ์ง, 2010; ์ค๋ํฌ and ๊ถ์๋ง 2013). ์ ํ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋น๋ง์ ๋ํ ์ฌํ์ ๋น์ฉ์ ์ข
ํฉ์ ์ผ๋ก ํ์
ํ๊ณ ๊ทธ ๊ท๋ชจ๋ฅผ ๊ฐ๋ ํ๋ ๋ฐ ๋์์ด ๋๋ค๋ ์ฅ์ ์ด ์์ด ์ ์ฑ
์ฐ๊ตฌ์์ ๋ค์ ํ์ฉ๋์์ผ๋ฉฐ ๊ตญ๊ฐ ์ ์ฑ
์ถ์ง์ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก ํ์ฉ๋๊ธฐ๋ ํ์์ผ๋, ๊ฐ์ ์ ๋น์ฉ ์ถ๊ณ์ ์ ํ์ฑ์ ๋ํ ์๋ฌธ์ด ์๊ณ ๋น๋ง๊ณผ ์๋ฃ๋น์ ์ง์ ์ ์ธ ๊ด๊ณ๋ฅผ ํ์ธํ๊ธฐ๋ ์ด๋ ต๋ค๋ ํ๊ณ๊ฐ ์๋ค. ์ผ๋ถ ์ ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋ด์์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ ๋น๋ง๊ณผ ์๋ฃ๋น์์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ณผ์์ถ์ ํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์๋ค๋ ์ ์ ์์ฌํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด์ ๊ตญ๋ฏผ์๋ฃ๋น ์ง์ถ ์์ค์ด ๋น ๋ฅด๊ฒ ์์นํ๊ณ ์๋ ํ๊ตญ์ ๋งฅ๋ฝ์์ ๋น๋ง์ผ๋ก ์ธํ ์๋ฃ๋น ๋ถ๋ด์ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ๋ณด๋ค ์ ํํ๊ฒ ๋ถ์ํ ํ์๊ฐ ์์ ๊ฒ์ด๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์์ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ํด ๋ณด๊ฑด์๋ฃ์ ์ด์ฉ๊ณผ ์๋ฃ๋น์ ๋ํด ๋ํ์ฑ ์๋ ํ๋ณธ์๋ฃ๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ ์๋ ํ๊ตญ์๋ฃํจ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉ, ์๋ฃ๋น ์ง์ถ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๋น๋ง์ ์ํฅ์ ๋ํ ์ ๋ขฐ์ฑ ์๋ ๊ทผ๊ฑฐ๋ฅผ ์ ์ํ๊ณ ์ฑ๋ณ ๋ฐ ์๋์ ๋ฐ๋ผ ๋น๋ง์ด ์๋ฃ๋น์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ํ์ธํ๊ณ ์ ํ์๋ค.
์ฐ๊ตฌ๋ฐฉ๋ฒ
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ง๋ณ๊ณผ ์๋ฃ๋น์ ๋ํด์๋ ๊ฐ์ฅ ๋ํ์ฑ์ ๊ฐ์ง๋ ํ๊ตญ์๋ฃํจ๋ 2008~2015๋
์ฐ๊ฐ๋ฐ์ดํฐ (Version 1.4) ์๋ฃ ์ค ๊ฐ์ฅ ์ต๊ทผ ์กฐ์ฌ์ธ 2015๋
์๋ฃ๋ฅผ ํ์ฉํ๊ณ ์๋ฃ์ด์ฉํํ์ ๊ฒฐ์ ์์ธ ๋ชจํ ์ค Anderson์ ์๋ฃ์ด์ฉ ํ๋๋ชจํ (Anderson, 1995)์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ์ฌ ๋น๋ง์ด ์๋ฃ๋น์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ์๋ค. ๋ถ์๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก๋ ์ต์์์น๋ฒ ํ๊ท๋ถ์๊ณผ Two-part model ๋ฐ ๋๊ตฌ๋ณ์๋ฅผ ์ฌ์ฉํ 2๋จ๊ณ ์ต์์์น์ถ์ ๋ฒ์ ์ฌ์ฉํ๋ ๋๊ตฌ๋ณ์ Two-part model ๋ถ์์์๋ ์ ํ์ฐ๊ตฌ์์ ํ์ธ๋ ํจ์จ์ ๋๊ตฌ๋ณ์์ธ ๊ฐ์กฑ๊ตฌ์ฑ์์ BMI๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๋น๋ง์ ๋ด์์ฑ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ณ ์ ํ์๋ค. Two-part Model ๋ถ์์ ๊ฒฝ์ฐ 1๋จ๊ณ์์๋ ์๋ฃ ์์ง์ฌ๋ถ (Part 1)๋ฅผ ๋ก์ง ํ๋ฅ ํจ๊ณผ ๋ชจํ์ผ๋ก ์ถ์ ํ๊ณ , 2๋จ๊ณ์์๋ ์๋ฃ์ฌ์ฉ๋์ ์ต์์์น๋ฒ ํ๊ท๋ถ์๊ณผ ๋๊ตฌ๋ณ์๋ฅผ ์ฌ์ฉํ 2๋จ๊ณ ์ต์์์น์ถ์ ๋ฒ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ถ์ ํ์๋ค.
์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ
์ ์ฒด ์ฐ๊ตฌ๋์์์ ๋ก๊ทธ์๋ฃ๋น OLS ํ๊ท๋ถ์์์๋ BMI์ ์๋ฃ๋น์ ๋ํ ํจ๊ณผ๊ฐ ์ ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์ง ์์์ง๋ง, ๋น๋ง์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋ถ์ ์ ๋ก๊ทธ์๋ฃ๋น ์์นํจ๊ณผ๊ฐ ์ ์ํ๊ฒ ํ์ธ๋์๋ค. ๋น๋ง์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ํ ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด BMI 25๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋น๋งํ ๊ฒฝ์ฐ ๋น๋งํ์ง ์์ ๋๋ณด๋ค ์ด์๋ฃ๋น๋ 53% ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ถ์ ํ ์ ์๊ณ , ์ฑ๋ณ ์๋ฃ๋น ์ง์ถ์ ๋จ์ฑ์ผ ๊ฒฝ์ฐ ๋ ์ ์์ผ๋ ์ฑ๋ณ ํ์๊ตฐ ๋ถ์์์ ๋น๋ง ์ฌ๋ถ์ ๋ฐ๋ฅธ ์๋ฃ๋น ์ฆ๊ฐ ํจ๊ณผ๋ ๋จ์ฑ์์ ๊ทธ ํจ๊ณผ๊ฐ ๋ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ก๊ทธ๊ฐ๊ตฌ์๋ ๋ํ ์๋ฃ๋น ์ง์ถ ์์น์ ์ ์ํ ์ํฅ์ ์ฃผ์์ผ๋ฉฐ, ์๋ฃ๋ณด์ฅ ํํ ์ธก๋ฉด์์๋ ์๋ฃ๊ธ์ฌ (1/2์ข
) ๊ฐ์
์๊ฐ ์ง์ฅ๊ฐ์
์๋ณด๋ค 105% ๋ง์ ์ด์๋ฃ๋น๋ฅผ ์ง์ถํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ถ์ ๋์๋ค.
์๋ฃ์ด์ฉํ๋ฅ ๊ณผ ์๋ฃ๋น ์ง์ถ์ก์ ๋ํ Two-part Model ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ, ๋๊ตฌ๋ณ์ ์์ด ์ฐ์๋ณ์ ํํ์ธ BMI๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ถ์ํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ฃผ ์ค๋ช
๋ณ์์ธ BMI๊ฐ ์๋ฃ ์ด์ฉ ํ๋ฅ ๊ณผ ์๋ฃ๋น ์ง์ถ ๋ชจ๋์ ์ ์ํ ์ํฅ์ ์ฃผ์ง ๋ชปํ๊ณ ๊ทธ ํฌ๊ธฐ ๋ํ ๊ฒฝ๋ฏธํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ์
๋์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋๊ตฌ๋ณ์๋ฅผ ํ์ฉํ Two-part Model ๋ถ์์์๋ 10% ์ ์์์ค์์ ํ๊ท ์ ์ธ BMI์ 1๋จ์ ์ฆ๊ฐ๊ฐ ์๋ฃ ์ด์ฉ๋์ ๋์ด๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๊ณ (ฮฒ=0.16, p=0.09), BMI 25๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋น๋ง ์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ๋๊ตฌ๋ณ์๋ฅผ ํ์ฉํ Two-part Model ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ์์๋ ์๋ฃ๋น ์ด์ฉ๋ ์ฆ๊ฐ์ ๋น๋ง ์ฌ๋ถ๊ฐ ์ ์ํ ์ํฅ์ ์ฃผ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ์
๋์๋ค (ฮฒ=1.45, p=0.08).
๊ฒฐ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๊ณผ๊ฑฐ ๋น๋ง๊ณผ ์๋ฃ๋น๋ฅผ ํ๊ตฌํ ์ ํ์ฐ๊ตฌ๋ค์ด ๊ฑด๊ฐ์ ๊ฐ์น๊ฐ ๊ฒฝ์ ๋ฐ ์ฌํ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํด ์ง๋ณ์ผ๋ก ์ธํ ์ง๋ฃ๋น ๋ฐ ์์ฐ์ฑ ์์ค ๋ฑ์ ์ถ์ ํ์ฌ ์ง๋ณ ๋ถ๋ด์ ๋ถ์ํ์๋ค๋ฉด ๊ฑด๊ฐ์ํ์ ๋ด์์ฑ๊ณผ ์๋ฃ์ด์ฉํ๋ฅ ๋ฐ ์ด์ฉ๋์ ๊ณ ๋ คํ ๋น๋ง์ ์๋ฃ๋น์ ๋ํ ์ํฅ์ ํจ๊ป ๋ถ์ํ์๋ค๋ ์ ์์ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ค. ๋๊ตฌ๋ณ์ Two-part Model ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ์์๋ ๋น๋งํ ๊ฒฝ์ฐ (BMI 25 ์ด์) ์๋ฃ ์๋น์ค ์ด์ฉ ํ๋ฅ ์๋ ๋์ฒด๋ก ์ํฅ์ ์ฃผ์ง ๋ชปํ์ง๋ง ์ ์๊ตฐ๋ณด๋ค ๋น๋ง๊ตฐ์์ ์๋ฃ๋น ์ง์ถ์ ์ ์ํ๊ฒ ๋์ด๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ์๊ณ , ์ด๋ฌํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋น๋ง์ ๋ด์์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๋ถ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ์ค์ ๋น๋ง์ผ๋ก ์ธํ ์๋ฃ๋น ๋ถ๋ด์ ๊ท๋ชจ๊ฐ ๋ ํฌ๊ฒ ํ์
๋๋ค๋ ์ ํ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฐ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ณด์ด๊ณ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํด์ํ ์ ์๋ค. ์๋์์ค๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ๋ณ์๋ค ์ค์์๋ ๋ก๊ทธ ์ฐ๊ฐ ์ด๊ฐ๊ตฌ ์๋์ด ์ฆ๊ฐํ ๋ ๋ก๊ทธ์๋ฃ๋น๋ ํจ๊ป ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ์ธ๋์๋ค. TPM ๋ถ์์์๋ ์๋ ์ฆ๊ฐ๊ฐ ์๋ฃ ์์ง์ฌ๋ถ ๋ฐ ์๋ฃ์๋น์ค ์ด์ฉ๋ ์ฆ๊ฐ์ ์ผ๊ด๋๊ฒ ์ ์ํ ์ํฅ์ ์ฃผ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ์
๋์๋ค.
๋ํ ๋ณด๊ฑด์๋ฃ ๋ถ์ผ์ ํ์กดํ๋ ์๋ฃ ์ค ๋ถ๋ชจ์ ์๋
์ BMI๋ฅผ ๋งค์นญ์ํฌ ์ ์๋ ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ๋งค์ฐ ์ ํ์ ์ธ ์ํฉ์ด๋ผ๋ ์ ์ ๊ฐ์ํ๋ค๋ฉด, ์๋
์ BMI๋ฅผ ๋๊ตฌ๋ณ์๋ก ํ์ฉํ ์ ์๋ค๋ ํ์์ ์ธ ๊ฒฐ๋ก ์ ๋์ถํ๋ค๋ ๋ฐ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ์์๋ฅผ ์ฐพ์ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ธ๋ค.์ 1์ฅ ์๋ก 1
์ 1์ ์ฐ๊ตฌ๋ฐฐ๊ฒฝ ๋ฐ ํ์์ฑ 1
์ 2์ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ 5
์ 2์ฅ ์ด๋ก ์ ๊ณ ์ฐฐ 6
์ 1์ ๋น๋ง์ ํน์ฑ 6
์ 2์ ๋น๋ง์ ์ฌํ๊ฒฝ์ ์ ๋น์ฉ๊ณผ ์๋ฃ๋น 9
์ 3์ฅ ์ฐ๊ตฌ๋ฐฉ๋ฒ 14
์ 1์ ์๋ฃ์ ๋ฐ ์ฐ๊ตฌ๋์ 14
์ 2์ ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฐ๋
์ ํ 15
์ 3์ ๋ณ์ ์ ์ 16
์ 4์ ๋ถ์๋ฐฉ๋ฒ 20
์ 4์ฅ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ 22
์ 1์ ์ฐ๊ตฌ๋์์์ ํน์ฑ 22
์ 2์ ๋น๋ง์ผ๋ก ์ธํ ์๋ฃ๋น ๋ถ์ 27
์ 3์ ์๋ฃ์ด์ฉํ๋ฅ ๊ณผ ์๋ฃ๋น ์ง์ถ์ก์ ๋ํ Two-part Model ๋ถ์ 32
์ 5์ฅ ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ๊ณ ์ฐฐ 40
์ 1์ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ํ ๊ณ ์ฐฐ 40
์ 2์ ์ฐ๊ตฌ์ ์ ํ์ 42
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ 44
Abstract 47Maste
Effects of vitamin C on memory CD8+ T cell-inducing properties of bone marrow-derived dendritic cells
ํ์๋
ผ๋ฌธ (๋ฐ์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ์ํ๊ณผ, 2011.8. ํฉ์์ผ.Docto
์ ์ ๋ ฅ ์์คํ ์ค๊ณ๋ฅผ ์ํ ๋ช ๋ น์ด ์์ค ์ ๋ ฅ ์๋ชจ ๋ถ์
ํ์๋
ผ๋ฌธ(์์ฌ)--์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ :์ปดํจํฐ๊ณตํ๊ณผ,2000.Maste