8 research outputs found
์์ ์ ๊ณต๊ฐ ๋ฐ ์ฒด๊ณํ์ ๊ด๊ณ ์ฐ๊ตฌ
ํ์๋
ผ๋ฌธ (์์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ํ๋๊ณผ์ (์์
๊ต์ก์ ๊ณต), 2012. 2. ๋ฌธ์ฉ๋ฆฐ.์์
๋ฐ์์ ๊ฐ์ธ ์ฐจ์ด๋ฅผ ์ ๋ฐํ๋ ์์ธ์ ๊ดํ ์ดํด๋ ์์
๊ต์ก์์ ํ์ต์์ ๋ํ ์กด์ค๊ณผ ๋ฐฐ๋ ค๋ก ๋ํ๋ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์ด๋ฅผ ํตํด ๊ต์ก์ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๊ธ์ ์ ์ธ ์ํฅ์ ์ค ์ ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ ์ ๋๋ ์ ํ๊ณผ ์์
์ธ์ง ์์๊ณผ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ํตํด ์์
๋ฐ์์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์์ธ๋ค์ ํ์
ํ๊ณ ์์
๊ต์ก์ ํตํ ์ธ์ง์ โข์ ์์ ๋ฐ๋ฌ ๊ฒฝํฅ์ ์ฐ๊ตฌํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ์๋ฌผํ์ ๊ด์ ์์ ์ฑ ์ฐจ์ด๋ฅผ ํด์ํ Baron-Cohen์ E-S์ด๋ก (Empathizing-Systemizing Theory)์ ์ ์ฉํ์ฌ 639๋ช
์ ๋จ๋
์คํ๊ต 1ํ๋
, 3ํ๋
ํ์๋ค์ ๋์์ผ๋ก ์ค๋ฌธ์กฐ์ฌ๋ฅผ ์ค์ํ์์ผ๋ฉฐ ๊ณต๊ฐ-์ฒด๊ณํ ๊ฒ์ฌ(Empathy-Systemizing Quotient, EQ-SQ), ์์
๊ณต๊ฐํ-์์
์ฒด๊ณํ ๊ฒ์ฌ(Music Empathizing-Music Systemizing, ME-MS), ๋ชฐ์
๊ฒ์ฌ(AIT)๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฑ๋ณ, ์ฐ๋ น, ์์
ํ์ต๊ฒฝํ ๊ธฐ๊ฐ, ๋ชฐ์
์ ์์ธ์ ์ํ ์ง๋จ ๋ณ ์ฐจ์ด๋ฅผ ๋ถ์ํ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์์ฝํ๋ฉด ์๋์ ๊ฐ๋ค.
์ฒซ์งธ, ์์
์ ์ธ์ง ์์์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๋ณ์ธ์๋ ์์
ํ์ต๊ณผ ๋ชฐ์
์ด ์ ์๋ฏธํ๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ ์ค๋คํ๊ธฐ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ ์์
ํ์ต๊ณผ ๋ชฐ์
์ ํฌํจํ ์์ ๋ชจํ์ ์ค๋ช
๋์ด ๊ฐ์ฅ ์ปธ๋ค. ์ด๋ ์์
๋ฐ์์์ ํ์ต๊ณผ ํจ๊ป ๋ชฐ์
๋ฑ ๋ค์ํ ๋ณ์๋ค์ด ํจ๊ป ์ํธ์์ฉํจ์ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ์์
ํ์ต์์ ๋จ์ํ๊ฒ ๊ธด ๊ธฐ๊ฐ๋์ ํ์ตํ ํ์ต์๋ณด๋ค ํฅ๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ๋ชฐ์
ํ ์ ์๋ ํ์ต์๊ฐ ๊ณต๊ฐํ-์ฒด๊ณํ๋ฅผ ์ ํ ์ ์๋ค๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํด์ํ ์ ์๋ค.
๋์งธ, ๋๋ ์ ํ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์์ธ์ EQํญ๋ชฉ์์ ์์
ํ์ต ๊ธฐ๊ฐ๊ณผ ๋ชฐ์
๋ณ์, SQํญ๋ชฉ์์ ์ฑ๋ณ๊ณผ ๋ชฐ์
๋ณ์๊ฐ ์ ์๋ฏธํ๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ ์ค๋คํ๊ธฐ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ EQ์์๋ ์์
ํ์ต๊ณผ ๋ชฐ์
์ ํฌํจํ ์์ ๋ชจํ์ด, SQ์์๋ ์ฑ๋ณ๊ณผ ๋ชฐ์
์ ํฌํจํ ์์ ๋ชจํ์ ์ค๋ช
๋์ด ๊ฐ์ฅ ์ปธ๋ค. SQ์ ์ฑ๋ณ์ด ์ ์๋ฏธํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ ๋จ์ฑ์ด ์ฌ์ฑ๋ณด๋ค ์ฒด๊ณํ์ ๊ฐํ๋ค๋ E-S์ด๋ก ์ ๊ธฐ๋ณธ๊ฐ์ค์ด ์ง์ง๋์๋ค. ๋, ์์
ํ์ต ๊ธฐ๊ฐ์ด ๊ธด ํผํ์์ผ์๋ก EQ๊ฐ ๋๋ค๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก๋ถํฐ ์์
ํ์ต์ด ๊ณต๊ฐ๊ณผ ๊ฐ์ ์ฌํ์ฑ๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ์ ์์ ๊ธ์ ์ ์ธ ์ํฅ์ ์ค ์ ์๋ค๋ ๊ฒฐ๋ก ์ ์ป์๋ค.
์
์งธ, ๋๋ ์ ํ๊ณผ ์์
์ธ์ง ์์์ ๋น๊ต์์ ์ฑ๋ณ ์์ธ์ด SQ์์๋ ์ ์๋ฏธํ์์ผ๋ ME, MS์์๋ ์ ์๋ฏธํ์ง ์์๋ ์ , ์ฐจ์ด ์ ์(D, MD)๋น๊ต๋ฅผ ํตํ์ฌ ์ดํด๋ณธ ๊ฒฐ๊ณผ ๋๋์ ํ์ ์ฑ๋ณ ๋ถํฌ ์ฐจ์ด๋ ์ ์๋ฏธํ์์ผ๋ ์์
์ธ์ง ์ ํ์์๋ ์ ์๋ฏธํ์ง ์์๋ ์ , ์์
์ธ์ง์ ๋๋์ ํ์ ์ฐจ์ด์ ์์ ์๊ด์ด ๋ฎ์ ์ ๋ฑ์ ๊ฒฐ๋ก ์ ํตํด ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์์
์ธ์ง ์ ํ๊ณผ ๋๋ ์ ํ์ ๋ง์ ๊ด๋ จ์ด ์์ง ์๋ค๋ ๊ฒฐ๋ก ์ ์ป์๋ค. ์ด๋ ํธ๋ฅด๋ชฌ์ ์ํ ์ฑ ์ฐจ์ด๊ฐ ๋๋ ์ ํ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ค๋ ์ด๋ก ์ ๊ธฐ๋ณธ ๊ฐ์ค์ด ์์
์ ์ธ์ง ์ ํ์์๋ ์ฑ๋ฆฝ๋์ง ์์๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค.
๋ท์งธ, ์์
ํ์ต ๊ธฐ๊ฐ์ด ๊ธด ํผํ์ ์ง๋จ์ผ์๋ก EQ, ME, MSํ๊ท ์ด ๋๊ฒ ๋ํ๋ ์ , ์์
ํ์ต๊ธฐ๊ฐ ๋ณ ์ง๋จ ๋น๊ต์์ D์ ์์ MD์ ์์ ์ฐจ์ด๊ฐ ์์๋ค๋ ์ ์ ํตํด ์์
ํ์ต์ด ์ด๋ ํ ์ชฝ์ ์ธ์ง ์์์ ํธํฅ์์ผ ๋ฐ๋ฌํ๊ฒ ํ๊ธฐ๋ณด๋ค๋ ๊ท ํ์ ์ธ ๋ฐ๋ฌ์ด ๊ฐ๋ฅํ๊ฒ ํ๋ค๋ ๊ฒฐ๋ก ์ ์ป์๋ค. ์ด๋ ์์
ํ์ต ๊ธฐ๊ฐ์ด ๊ธด ํ์ต์๋ค์ด ์๋์ ์ผ๋ก EQ, ME, MSํ๊ท ์ด ๋์์ผ๋ ์ด๊ฒ์ด ์ธ์ง ์์์ ์ ํํํ๋ ์์ธ์ด ์๋๋ผ๋ ์ ์์ ์์
ํ์ต์ด ์ ์์ ์ธ์ง์ ๊ท ํ์ ์ธ ๋ฐ๋ฌ๊ณผ ๊ด๋ จ์ด ์๋ค๋ ํด์์ ๊ฐ๋ฅํ๊ฒ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ๋ ์ฌ๋ฆฌํ ์ด๋ก ์ ์ ์ฉํ์ฌ ์์
๋ฐ์์ ์ ์ํ๊ณ ๋ถ๋ฅํ์์ผ๋ฉฐ ์ด๋ฌํ ์ด๋ก ๊ณผ ์ ํ์ฐ๊ตฌ๋ค์ ์ํด ์์
๋ฐ์์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์์ธ๋ค์ ์ค์ ํ์ฌ ๊ฒ์ฆํ์๋ค๋ ์ ์์ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ๋๋ค. ์์
๋ฐ์์ ๊ฐ์ธ์ฐจ์ ๋ํ ์์ธ์ ์ ์คํ๊ฒ ํด์๋์ด์ผ ํ๋ฉฐ ์ข ๋ ๋ค์ํ ์ด๋ก ๊ณผ ์ฐ๊ตฌ๋ฐฉ๋ฒ์ ํตํ ํ์ ์ฐ๊ตฌ๋ก ์ด์ด์ง๊ณ ๊ต์ก์ ์ ์ฉ๋์ด์ผ ํ ๊ฒ์ด๋ค.This study aims to provide a comprehensive understanding of individual differences by identifying factors influencing the response to music, and learners developmental tendencies related to empathizing and systemizing. Empathizing and systemizing are two dimensions that explain psychological differences between female and male. In order to explain individual differences in the response to music, this study has adopted Baron-Cohens E-S Theory (Empathizing-Systemizing Theory) of sex difference which presents the female brain as empathizer and the male brain as systemizer. Research was conducted with 639 male-female Korean middle school students as objects ranging from 7th graders to 9 graders in Seoul and Incheon city with self-reported questionnaires: Empathy-Systemizing Quotient (EQ-SQ Short version), Music Empathizing-Music Sytemizing Inventory (ME-MS Inventory), and the AIT Questionnaire. Each test was evaluated by comparing groups based on factors such as sex, age, experience in music learning, and absorption. To analyze the collected data, t-test, ANOVA, regression analysis, Pearsons product-moment correlation coefficient, ฯ2 test were conducted using SPSS 15.0 programs.
The results and findings of the study are as follows:
First, music learning and absorption affect ME-MS, while sex and age do not. Regression indicated that ME and MS were predicted by absorption and music learning. Results showed that the highly experienced group in music learning and the absorption group scored significantly higher than the less experienced and lower scored absorption group on the ME-MS.
Second, music learning and absorption affect EQ while sex and age do not. Regression indicates that EQ was predicted by absorption and music learning, and this result means that music learning could influence developing prosocial emotions such as empathy. As SQ was predicted by higher absorption and sex, the basic hypothesis that males are expected to score higher in SQ was accepted.
Third, by comparing cognitive styles representing the brain type and the cognitive styles of response to music, the basic hypothesis that sex difference caused by hormones was rejected in cognitive styles of response to music for these reasons: (1) Significant sex differences were found for SQ, but not for ME, and MS.(2) Significant sex differences were found for brain type deriving from E-S difference score(D), but not for ME-MS difference score(MD).(3) Very low correlation was found between D and MD(r= .175).
Finally, a new hypothesis has been developed from the result: music learning influences balanced development in the dimension of cognitive and affective domains to individuals for these reasons: (1) Subjects who have leaned music for a longer period scored significantly higher than the less experienced music learner group on the EQ, ME and MS, but (2) significant mean differences were not found for D and MD in comparison to groups categorized by music learning period. This means that even though the mean score of EQ, ME, and MS are higher, higher level of experiencing in music groups empathizing and systemizing abilities are balanced.
In summary, this study has categorized and defined the response to music and has tested influencing factors based on psychological theory and previous research for a clearer understanding and theoretical explanations.Maste
Insertional mutagenesis์ ์ํ Fusarium sambucinum KCTC16677 ๊ท ์ฃผ์ Apicidin ๋ฏธ์์ฑ ๋์ฐ๋ณ์ด์ฒด์ ๋ถ๋ฆฌ
Thesis (master`s)--์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ :๋์๋ช
๊ณตํ๋ถ [์๋ฌผ๋ณ๋ฆฌํ์ ๊ณต],2001.Maste
Shift in epistemological framing of small group students during their social construction of scientific models
ํ์๋
ผ๋ฌธ (์์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ๊ณผํ๊ต์ก๊ณผ(์๋ฌผ์ ๊ณต), 2015. 8. ๊นํฌ๋ฐฑ.๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์คํ๊ต ํ์๋ค์ด ์์ง๋จ์ผ๋ก ๊ณผํ์ ๋ชจํ์ ๊ตฌ์ฑํ๋ ๊ณผ์ ์์ ๋ณด์ด๋ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ํ์ํ๊ณ , ๊ทธ ํ๋ ์ด๋ฐ์ด ์ด๋ค ๋งฅ๋ฝ์์, ์ด๋ป๊ฒ ์ญ๋์ ์ผ๋ก ๋ณํํ๋์ง ์์๋ณด๊ณ ์ ํ์๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ์คํ๊ต 2ํ๋
ํ ํ๊ธ์ 8๊ฐ ์์ง๋จ ํ์๋ค์ ๋์์ผ๋ก ๋ฐฐ์ค ๋จ์์ ๋ํ 6์ฐจ์ ๋์์ ๊ณผํ์ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ์์
์ ์งํํ์๊ณ , ํ์๋ค์ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ๊ณผ์ ์ ์์ง๋จ ๋ณ๋ก ๋
นํํ์๋ค. ํ์๋ค์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ด ์ ํ๋๋ ๋งฅ๋ฝ๋ค์ด ๋๋ ทํ๊ฒ ๋๋ฌ๋ ์์ง๋จ๋ค ์ค ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ํ๋ ์ ๋ฐ์์ ๋์กฐ์ ์ธ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ๋ณด์ธ ๋ ๊ฐ ์์ง๋จ์ด ์ด์ ์์ง๋จ์ผ๋ก ์ ์ ๋์๋ค. ๋ดํ์ ์ ์ฌ๋ณธ, ํ์๋ค์ ํ๋์ง, ๋ฐ ๊ตฌ์กฐํ๋ ์ฌํ ์ธํฐ๋ทฐ, ์ฐ๊ตฌ์์ ์์
๊ด์ฐฐ๋
ธํธ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ํ์๋ค์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ, ๊ทธ๋ค์ด ํ์ฑํ์ํจ ์ธ์๋ก ์ ์์ ๋คํธ์ํฌ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ๊ณผ์ ์ด ์ง์ ์ผ๋ก ๋ถ์๋์๋ค.
์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ, ์์ง๋จ 1์ ํ์๋ค์ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ํ๋์์ ๋์ฒด๋ก ๋น์์ฐ์ ์ธ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ๋ณด์๋ค. ๊ทธ๋ค์ ์์ง๋จ ๊ตฌ์ฑ์๋ค์ ์ธ์์ ๊ถ์๊ฐ ํฌ๊ฒ ์ฐจ์ด๋๋ค๊ณ ์ธ์ํ๊ณ ์์์ผ๋ฉฐ, ๋์ฒด๋ก ์ง์์ ๊ถ์๋ก๋ถํฐ ์ ๋ฌ๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ธ์ํ์๊ณ , ํ์
์ฑ์ทจ ์์ค์ด ๊ฐ์ฅ ๋์ ํ์์ ๋ต์ ์ดํด ์์ด ๋ฒ ๋ผ๋ ๋ฑ์ ํ๋์ ๋ณด์๋ค. ๋๋๋ก ์ด ํ์๋ค์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ๋น์์ฐ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก๋ถํฐ ์์ฐ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ์ ํ๋์๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๋ฐํ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๋งฅ๋ฝ์ ํ์
์ฑ์ทจ ์์ค์ด ๊ฐ์ฅ ๋์ ํ์์ด ์๋์ ์ผ๋ก ์ ๊ทน์ ์ธ ์ธ์ง์ ์กฐ๋ ฅ์ ์ญํ ์ ํ ๋์๋ค. ํ์๋ค์ ๊ทธ๊ฐ ๋ต์ ๋ณด์ฌ์ฃผ์ง ์์์ ๋ฐ๋ผ ์ค์ค๋ก์ ์ค๋ช
์ ๊ตฌ์ฑํ๊ธฐ ์ํด ๋
ธ๋ ฅํ๋ฉฐ ์ผ์์ ์ผ๋ก ์์ฐ์ ์ธ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ๋ํ๋๋ค. ๋ ๋ฒ์งธ ๋งฅ๋ฝ์ ํ์
์ฑ์ทจ ์์ค์ด ๊ฐ์ฅ ๋์ ํ์์ด ๋ต์ ๋ชจ๋ฅด๊ฒ ๋ค๊ณ ์๊ฐํ๋ฉฐ ๊ณ ๋ฏผํ๋ ๋ชจ์ต์ ๋ณด์ผ ๋์๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ ์์ง๋จ ๊ตฌ์ฑ์๋ค์ด ์ธ์ํ๋ ์ธ์์ ๊ถ์์ ์ฐจ์ด๊ฐ ์ข์์ง๋ฉฐ, ํ์๋ค์ ํ๋ฐํ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ์คํ์ ์ฐธ์ฌํ๋ ๋ชจ์ต์ ๋ณด์๋ค.
๋ฐ๋ฉด, ์์ง๋จ 2์ ํ์๋ค์ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ๊ณผ์ ์์ ๋์ฒด๋ก ์์ฐ์ ์ธ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ๋ณด์๋ค. ๊ทธ๋ค์ ์์ง๋จ ๊ตฌ์ฑ์๋ค์ ์ธ์์ ๊ถ์๊ฐ ๋น์ทํ๋ค๊ณ ๋๋ผ๊ณ ์์์ผ๋ฉฐ, ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ์์ด๋์ด๋ฅผ ๋ด๊ณ ์๋ก์ ์ฃผ์ฅ์ ํ๊ฐํ๋ ๋ชจ์ต์ ๋ณด์๋ค. ์ด์ ๋ฐ๋ผ ๊ทธ๋ค์ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ๊ณผ์ ์์๋ ์ฃผ์ฅ๊ณผ ์ ๋นํ, ๋ฐ๋ฐ์ ๋
ผ๋ณ ์์๋ค์ด ๋ค์ํ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ํ์ง๋ง ๋๋๋ก ํ์๋ค์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ์์ฐ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก๋ถํฐ ๋น์์ฐ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ์ ํ๋์๋ค. ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๋งฅ๋ฝ์ ์ ์ ํ ์กฐ๋ ฅ ์์ด ์ธ์ง์ ๊ฐ๋ฑ์ด ์ง์๋๋ ์ํฉ์์ ์ธ์์ ๋ฐฉํด์๊ฐ ๊ธฐ๋ฅํ ๋์๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ ํ์๋ค์ ๋
ผ๋ณํ๋์ ๋
ผ์์ ์์์ ๋ ๊ฒ ๋์๋ค. ๋ ๋ฒ์งธ ๋งฅ๋ฝ์ ํ์๋ค์ด ์ ์ฒด ํ๊ธ ํ ๋ก ์ ๊ต์ฌ ์์์ ์ ๋ต์ ๋ฐํํ๊ธฐ ์ํ ๊ฒฝ์์ผ๋ก ์ธ์ํ ๋์๋ค. ์ด๋ ํ์๋ค์ ๋
ผ์๋๋ ์ง์์ ๋ณธ์ง๋ณด๋ค๋ ๊ฒฝ์์์ ์ด๊ธฐ๋ ๋ฐ๋ง ์ด์ ์ ๋ง์ถ๋ฉฐ, ๋น์์ฐ์ ์ธ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ๋ณด์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๋ฐํ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ด ์ ํ๋๋ ๋งฅ๋ฝ๋ค ๋ฐ ๊ทธ ๊ณผ์ ์ ๋ํ ์ดํด๋ ๊ณผํ์ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ํ๋์ ์ธ์๋ก ์ ์ผ๋ก ์ง์ํ๊ธฐ ์ํ ๊ต์ ์ํฉ ์กฐ์ฑ๊ณผ ์ธ์ง์ , ์ธ์์ ์กฐ๋ ฅ์ ๊ดํ ์์ฌ์ ์ ์ ๊ณตํ ์ ์๋ค. ๊ต์ฌ๋ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ํ๋์ ์ง์ํ๊ธฐ ์ํ ์ ๋ต์ ๊ตฌ์ํ๊ณ ์คํํ ๋, ํ๋์ ๋ํ ํ์๋ค์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ๋ณด๋ค ์ฃผ์๋ฅผ ๊ธฐ์ธ์ด๊ณ ์ด์ ๋ฐ์ํ์ฌ ์์
์ ์งํํ ํ์๊ฐ ์์ ๊ฒ์ด๋ค.๋ชฉ์ฐจ
โ
. ์๋ก 1
1. ์ฐ๊ตฌ์ ํ์์ฑ 1
2. ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ ๋ฐ ์ฐ๊ตฌ ๋ฌธ์ 6
3. ์ฐ๊ตฌ์ ์ ํ์ 6
โ
ก. ์ด๋ก ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ 8
1. ๊ณผํ์ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ํ๋ 8
2. ๊ฐ์ธ์ ์ธ์๋ก ๊ณผ ๊ณผํ์ ์คํ 10
2.1. ๊ฐ์ธ์ ์ธ์๋ก 10
2.2. ์คํ์ ์ธ์๋ก 12
3. ์ธ์๋ก ์ ์์ ๋คํธ์ํฌ์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ 14
3.1. ์ธ์๋ก ์ ์์ 14
3.2. ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ 16
โ
ข. ์ฐ๊ตฌ ๋ฐฉ๋ฒ ๋ฐ ์ ์ฐจ 19
1. ์ฐ๊ตฌ ์ฐธ์ฌ์์ ์ด์ ์์ง๋จ 19
1.1. ์ฐ๊ตฌ ์ฐธ์ฌ์ 19
1.2. ์ด์ ์์ง๋จ 20
2. ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ์์
๊ณผ์ ๋ฐ ๋ด์ฉ 21
3. ์๋ฃ ์์ง 24
4. ์๋ฃ ๋ถ์ 25
4.1. ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ์ง์ ๋ถ์ 26
4.2. ์ธ์๋ก ์ ์์ ๋คํธ์ํฌ์ ์ง์ ๋ถ์ 28
4.3. ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ๊ณผ์ ์ ์ง์ ๋ถ์ 29
โ
ฃ. ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฐ ๋
ผ์ 31
1. ์์ง๋จ 1์ ์ฌ๋ก 31
1.1. ์์ง๋จ 1์ ์ ํ์ ์ธ ํ๋ ๋ชจ์ต๊ณผ ๋น์์ฐ์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ 32
1.2. ์ผ์์ ํ๋ ์ด๋ฐ ์ ํ: ํ์ 1-A๊ฐ ์ธ์์ , ์ธ์ง์ ์กฐ๋ ฅ์ ์ญํ ์ ์๋ํ์ ๋ (๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ 5) 38
1.3. ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ ํ๊ท: ํ์๋ค์ด 1-A๋ฅผ ์ธ์์ ๊ถ์์์ด์ ํ๊ฐ์๋ก ์ฌ๊น์ ๋ฐ๋ผ (๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ 5) 44
1.4. ์์ฐ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ผ๋ก์ ์ ํ: ํ์ 1-A๊ฐ ๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ ๊ณผ์ ์ค ์ด๋ ค์์ ๊ฒช์์ ๋ (๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ 4, 6) 48
2. ์์ง๋จ 2์ ์ฌ๋ก 53
2.1. ์์ง๋จ 2์ ์ ํ์ ์ธ ํ๋ ๋ชจ์ต๊ณผ ์์ฐ์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ 53
2.2. ๋น์์ฐ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ผ๋ก์ ์ ํ: ์ธ์ง์ ๊ฐ๋ฑ์ด ์ง์๋๋ฉฐ ๋
ผ์์ ์์์ด ๋ํ๋ฌ์ ๋ (๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ 4) 63
2.3. ๋น์์ฐ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ผ๋ก์ ์ ํ: ์ ์ฒด ํ๊ธ ํ ๋ก ์ ์ ๋ต์ ๋งํ๋ ๊ฒฝ์์ผ๋ก ์ธ์ํ์ ๋ (๋ชจํ ๊ตฌ์ฑ 6) 67
3. ๋
ผ์ 73
โ
ค. ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ์ ์ธ 74
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ 76
๋ถ๋ก 88
Abstract 101Maste
The effect of creativity on improvisation moderated by types of mentoring
ํ์๋
ผ๋ฌธ(๋ฐ์ฌ) -- ์์ธ๋ํ๊ต๋ํ์ : ์ฌ๋ฒ๋ํ ํ๋๊ณผ์ ์์
๊ต์ก์ ๊ณต, 2022. 8. ์ด์ ์.Improvisation is a creative musical activity in which composing and musical expression are simultaneously performed as a musical genre or performance technique performed in an improvised way. In order to discover the educational value of music's creative activities, it is necessary to study various fields and activities, including improvisation. In terms of methodology, the majority of previous studies on improvisation are literature studies and qualitative studies, and most of the quantitative studies are in specific areas such as jazz.
In this study, the relationship between improvisation, creativity, and mentoring type of jangdan was investigated to identify the relationship between internal and environmental factors that affect improvisation, which is creative achievement in the area of โโKorean traditional music. The study consisted of two sub-studies. In Study 1, to confirm the effect of creativity on improvisation, the effect of creativity on two types of rhythmic performance tasks (imitation and improvisation) was analyzed for 57 high school students majoring in traditional music. In Study 2, mentoring factor was added to the same design as in Study 1 for 43 high school students to test the moderating effect of the mentoring type.
The main results of this study are as follows. First, as a result of checking which type of performance creativity predicts among the two types of performance, imitative performance and improvisation, it was found that creativity predicts improvisation. Second, as a result of checking how creativity affects improvisation, remote association ability among the sub-elements of creativity such as idea generation ability, remote association ability, and creative tendency positively predicted performance fluency and originality of improvisation, and idea generation Ability was found to negatively predict performance originality. Third, as a result of examining the moderating effect of the mentoring type on the effect of creativity on improvisation, the moderating effect was found in the mentoring of the role model function among the three types of mentoring.
This study is meaningful in that it studied the relationship between creativity and creative musical achievement with specific music majors and activities, and the implications of the study results are as follows.
First, it was confirmed that improvisation was related to creativity in the area of โโKorean traditional music, similar to the results of previous studies that focused on jazz. This suggests that education focused on creativity can be implemented in the future education field through the improvisational jangdan performance.
Second, it was confirmed through research that musical creativity can be realized not only through theoretical models but also through empirical studies. The musical creativity model of Webster(1989, 2002), which is one of the representative models of musical creativity, suggested as a theoretical model that creative thinking affects the process and performance of music activities. The relationship with creative music performance was specifically confirmed through the study.
Third, it was confirmed through the results that not only individual internal factors but also environmental factors such as mentoring were related to creative music performance. From a confluence perspective, creativity interacts with environmental factors and affects music performance, and this was confirmed through research. The results of this study suggest that environmental factors such as mentoring in music education should be studied together to support the development of creativity of students.์์
์ ์ฐฝ์์ ํ๋์์ ๋ํ๋๋ ๊ต์ก์ ๊ฐ์น๋ฅผ ๋ฐ๊ฒฌํ๋ ค๋ฉด ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ๋ฅผ ๋น๋กฏํ ๋ค์ํ ์์ญ ๋ฐ ํ๋์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ๋ค. ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ๋ ์ฆํฅ์ ์ธ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ฐ์ฃผํ๋ ์ฐ์ฃผ๊ธฐ๋ฒ ํน์ ์์
์ฅ๋ฅด๋ก ์๊ณก๊ณผ ๊ทธ์ ๋ํ ์์
์ ํํ์ด ๋์์ ์ด๋ฃจ์ด์ง๋ ์ฐฝ์์ ์์
ํ๋์ด๋ค. ์์
์ ์ฐฝ์์ ํ๋์์ ๋ํ๋๋ ๊ต์ก์ ๊ฐ์น๋ฅผ ๋ฐ๊ฒฌํ๋ ค๋ฉด ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ๋ฅผ ๋น๋กฏํ ๋ค์ํ ์์ญ ๋ฐ ํ๋์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ๋ค. ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ์ ๊ดํ ์ ํ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๋ก ์ธก๋ฉด์์ ๋ฌธํ์ฐ๊ตฌ, ์ง์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ๋ค์๋ฅผ ์ฐจ์งํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์์ ์ธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ฌ์ฆ ๋ฑ ํน์ ์์ญ์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ๋๋ถ๋ถ์ด๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ฅ๋จ์ ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ, ์ฐฝ์์ฑ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ฉํ ๋ง ์ ํ๊ณผ์ ๊ด๊ณ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ๊ตญ์
์์ญ์์ ์ฐฝ์์ ์ํ์ธ ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฐ์ธ ๋ด์ ์์ธ, ํ๊ฒฝ์ ์์ธ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ํ์
ํ๊ณ ์ ํ์๋ค. ์ฐ๊ตฌ๋ 2๊ฐ์ ํ์ ์ฐ๊ตฌ๋ค๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์๋ค. ์ฐ๊ตฌ 1์์๋ ์ฐฝ์์ฑ์ด ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ํ์ธํ๊ธฐ ์ํ์ฌ 57๋ช
์ ๊ตญ์
์ ๊ณต ๊ณ ๋ฑํ์์ ๋์์ผ๋ก ๋ ์ ํ์ ์ฅ๋จ ์ฐ์ฃผ๊ณผ์ (๋ชจ๋ฐฉ์ฐ์ฃผ, ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ)๋ฅผ ์ ์ํ๊ณ ์ฐฝ์์ฑ์ด ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ์๋ค. ์ฐ๊ตฌ 2์์๋ ๊ตญ์
์ ๊ณต ๊ณ ๊ต์ 43๋ช
์ ๋์์ผ๋ก ์ฐ๊ตฌ 1๊ณผ ๋์ผํ ์ค๊ณ์ ๋ฉํ ๋ง ์์๋ฅผ ์ถ๊ฐํด ๋
๋ฆฝ๋ณ์์ธ ์ฐฝ์์ฑ์ด ๋ฉํ ๋ง ์ ํ์ ์กฐ์ ํจ๊ณผ์ ๋ฐ๋ผ ์ข
์๋ณ์์ธ ์ฆํฅ์ฑ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ๋ค
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์ฃผ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค. ๋จผ์ ์ฐฝ์์ฑ์ด ๋ชจ๋ฐฉ์ฐ์ฃผ์ ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ์ ๋ ์ฐ์ฃผ ์ ํ ์ค ์ด๋ ํ ์ ํ์ ์ฐ์ฃผ๋ฅผ ์์ธกํ๋๊ฐ๋ฅผ ํ์ธํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ฐฝ์์ฑ์ ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ๋ฅผ ์์ธกํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ ์ฌ์ฆ๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก ์ฐ๊ตฌ๋๋ ์ ํ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋์์ธ ๊ตญ์
์์๋ ๋์ผํ๊ฒ ๋ํ๋๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค. ๋ค์์ผ๋ก ์ฐฝ์์ฑ์ด ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ์ ์ด๋ป๊ฒ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋๊ฐ๋ฅผ ํ์ธํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ฐฝ์์ฑ์ ํ์์์(์์ด๋์ด ์์ฑ๋ฅ๋ ฅ, ์๊ฒฉ์ฐํฉ๋ฅ๋ ฅ, ์ฐฝ์์ ์ฑํฅ) ์ค ์๊ฒฉ์ฐํฉ๋ฅ๋ ฅ์ด ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ์ ์ฐ์ฃผ์ ์ฐฝ์ฑ๊ณผ ์ฐ์ฃผ๋
์ฐฝ์ฑ์ ๊ธ์ ์ ์ผ๋ก ์์ธกํ์๊ณ , ์์ด๋์ด ์์ฑ๋ฅ๋ ฅ์ด ์ฐ์ฃผ๋
์ฐฝ์ฑ์ ๋ถ์ ์ ์ผ๋ก ์์ธกํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ์ฐฝ์์ฑ์ด ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์์ ๋ฉํ ๋ง ์ ํ์ ์กฐ์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๊ฒ์ฆํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ธ ๊ฐ์ง ์ ํ์ ๋ฉํ ๋ง ์ค ์ญํ ๋ชจํ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋ฉํ ๋ง์์ ์กฐ์ ํจ๊ณผ๊ฐ ๋ํ๋ฌ๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ฐฝ์์ฑ๊ณผ ์ฐฝ์์ ์์
์ฑ์ทจ์์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฒฝํ์ ์ฐ๊ตฌ๋ฐฉ๋ฒ์ ํตํด ์ฐ๊ตฌํ ๋ฐ ์์๊ฐ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ฐ๋ฅธ ์์ฌ์ ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ฒซ์งธ, ๊ตญ์
์์ญ์์๋ ์ฌ์ฆ ์์ฃผ๋ก ์ฐ๊ตฌ๋๋ ์ ํ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ๊ฐ ์ฐฝ์์ฑ๊ณผ ๊ด๋ จ์ด ์๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ์๋ค. ์ด๋ ๊ตญ์
๋ฑ ๋ค์ํ ๋ถ์ผ์ ์์
์์ ์ฆํฅ์ฐ์ฃผ๋ฅผ ํตํด ์ฐฝ์์ฑ์ ์ด์ ์ ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์คํํ ์ ์์์ ์์ฌํ๋ค.
๋์งธ, ์์
์ฐฝ์์ฑ์ด ์ด๋ก ์ ๋ชจํ๋ฟ ์๋๋ผ ๊ฒฝํ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด์๋ ๊ตฌํ๋ ์ ์์์ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ํ์ธํ์๋ค. ์์
์ฐฝ์์ฑ์ ๋ํ์ ๋ชจํ ์ค ํ๋์ธ Webster(1989, 2002)์ ์์
์ฐฝ์์ฑ ๋ชจํ์ ์ฐฝ์์ ์ฌ๊ณ ๊ฐ ์์
ํ๋์ ๊ณผ์ ๋ฐ ์ํ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ค๋ ๊ฒ์ ์ด๋ก ์ ๋ชจํ์ผ๋ก ์ ์ํ์๋๋ฐ, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ ํ์ฐ๊ตฌ์์ ์ ์ํ ์ฐฝ์์ฑ๊ณผ ์ฐฝ์์ ์์
์ํ๊ณผ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํ์ฌ ๊ตฌ์ฒด์ ์ผ๋ก ํ์ธํ์๋ค.
์
์งธ, ์ฐฝ์์ ์์
์ ์ํ์ ๊ฐ์ธ ๋ด์ ์์ธ ๋ฟ ์๋๋ผ ๋ฉํ ๋ง๊ณผ ๊ฐ์ ํ๊ฒฝ์ ์์ธ์ด ํจ๊ป ๊ด๋ จ์ด ์์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ํตํด ํ์ธํ์๋ค. ํฉ๋ฅ์ ๊ด์ ์์ ์ฐฝ์์ฑ์ ํ๊ฒฝ์ ์์ธ๊ณผ ์ํธ์์ฉํ์ฌ ์์
์ ์ํ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋๋ฐ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ์ด๋ฅผ ํ์ธํ์๋ค. ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ํ์์ ์ฐฝ์์ฑ ๊ณ๋ฐ์ ์ง์ํ๊ธฐ ์ํด ์์
๊ต์ก์์ ๋ฉํ ๋ง๊ณผ ๊ฐ์ ํ๊ฒฝ์ ์์ธ์ ํจ๊ป ์ฐ๊ตฌํด์ผ ํจ์ ์์ฌํ๋ค.์ 1 ์ฅ ์๋ก 1
1. ์ฐ๊ตฌ์ ํ์์ฑ ๋ฐ ๋ชฉ์ 1
2. ์ฐ๊ตฌ ๋ฌธ์ ๋ฐ ๊ฐ์ค 7
3. ์ฃผ์ ์ฉ์ด ์ ๋ฆฌ 8
์ 2 ์ฅ ์ด๋ก ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ 12
1. ์ฐฝ์์ฑ 12
2. ๊ตญ์
์ ์ฐฝ์์ ์ํ 22
3. ๋ฉํ ๋ง 31
์ 3 ์ฅ ์ฐ๊ตฌ ๋ฐฉ๋ฒ 36
1. ์ฐ๊ตฌ์ฐธ์ฌ์ 36
2. ์ฐ๊ตฌ์ ์ฐจ 39
3. ์คํ ํ๊ฒฝ 43
4. ์ฐ๊ตฌ ๋๊ตฌ 43
5. ํ๊ฐ 51
6. ๋ถ์ ๋ฐฉ๋ฒ 53
์ 4 ์ฅ ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ 57
1. ๊ธฐ์ ํต๊ณ 57
2. ์ฐฝ์์ฑ์ด ์ฅ๋จ ์ฐ์ฃผ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ 59
3. ์ฐฝ์์ฑ์ด ์ฆํฅ ์ฐ์ฃผ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ 61
4. ๋ฉํ ๋ง์ ์กฐ์ ํจ๊ณผ 63
5. ๋
ผ์ 76
์ 5 ์ฅ ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ์ ์ธ 80
1. ๊ฒฐ๋ก 80
2. ์ฐ๊ตฌ์ ์์ 82
3. ์ ํ์ ๋ฐ ์ ์ธ 84
์ฐธ ๊ณ ๋ฌธ ํ 85๋ฐ
์ด์์น ์ฅ์ฐฉ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ฐ์กฐ์ง ์๋ชจ ๋ณํ
ํ์๋
ผ๋ฌธ(์์ฌ)--์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ :์น์ํ๊ณผ ์น๊ณผ๋ณด์ฒ ํ์ ๊ณต,2004.Maste
Changes in a Novice Teachers Epistemological Framing for Facilitating Small-Group Modeling: From Filling in Blanks to Social Construction of Scientific Reasoning
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ ์ ์ด์ ๊ณผํ ๊ต์ฌ๊ฐ ์์ง๋จ ๋ชจํ๊ตฌ์ฑ ํ๋์ ์ด์ํ๋ฉฐ ์ด๋ค ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ๋ณด์๋์ง ํ์ํ๊ณ , ์ฐ๊ตฌ์์ ํจ๊ป์์
์ ์ค๊ณ, ์งํ, ์ฑ์ฐฐํ ๊ฒฝํ์ด ๊ต์ฌ์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ ๋ณํ์์ด๋ป๊ฒ ๊ธฐ์ฌํ๋์ง๋ฅผ ์ดํดํ๋ ๊ฒ์ด์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋ ๊ฒฝ๋ ฅ 2๋
์ฐจ์ ์ด์๊ณผํ ๊ต์ฌ 1๋ช
์ ์ฌ๋ก๋ก ์ฐ๊ตฌํ์๋ค. ๊ต์ฌ๋ ์ฝ 4๊ฐ์๊ฐ 2๊ฐ ํ๊ธ์์์์ง๋จ ๋ชจํ๊ตฌ์ฑ ํ๋์ด ํฌํจ๋ 18์ฐจ์์ ์์
์ ์ด์ํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ต์ฌ์ ์์
์คํ ์ ํ์๋ ๊ต์ฌ-์ฐ๊ตฌ์ ์ฌ์ด์ ํ๋ ฅ์ ์ฑ์ฐฐ์ด 13ํ ์ด๋ฃจ์ด์ก๋ค. ๊ต์ฌ์ ์์
์คํ๊ณผ ํ๋ ฅ์ ์ฑ์ฐฐ์ ๋ชจ๋ ๋
นํ ๋
น์๋์์ผ๋ฉฐ์ ์ฌ๋์ด ์ง์ ์ผ๋ก ๋ถ์๋์๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋ ๋ฐํ ๋จ์๋ก ์ธ์๋ก ๊ณผ ๊ด๋ จ๋์์๋ค์ ๊ท๋ฉ์ ์ผ๋ก ์ถ์ถํ๊ณ , ์ด๋ฌํ ๋ฐํ๊ฐ ์ผ๊ด์ฑ ์๊ฒ ๋ํ๋๋ถ๋ถ์ ์ฐพ์ ๊ต์ฌ์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ์ ์ถํ์๋ค. ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ, ๊ต์ฌ์ ์ธ์๋ก ์ ํ๋ ์ด๋ฐ์ ๋จ์ ์ด๋ฐ๋ถ์ ๋น์นธ ์ฑ์ฐ๊ธฐ ํ๋ ์ด๋ฐ, ์ค๋ฐ๋ถ์ ๊ฐ์ธ์ ์ถ๋ก ๊ตฌ์ฑํ๊ธฐ ํ๋ ์ด๋ฐ, ํ๋ฐ๋ถ์ ์ฌํ์ ์ถ๋ก ๊ตฌ์ฑํ๊ธฐ ํ๋ ์ด๋ฐ์ผ๋ก ๊ฐ๊ฐ ๋ค๋ฅด๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ์์ง๋จ ๋ชจํ๊ตฌ์ฑํ๋์์ ๊ต์ฌ์ ํ์์ ์ญํ ์ ๋ํ ๊ต์ฌ์ ๊ด์ ์ด ๋๋ ทํ๊ฒ ๊ตฌ๋ถ๋์๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ณํ๋ ๊ต์ฌ๊ฐ ์ฐ๊ตฌ์์ ํ๋ ฅํ์ฌ ๋ชจํ๊ตฌ์ฑ ์์
์ ๊ณํ, ์งํํ๊ณ ์ฑ์ฐฐํ๋ฉฐ, ํ์๋ค์ ๊ฐ๋ฅ์ฑ๊ณผ ๋ฌ๋ผ์ง ์คํ์ ๊พธ์คํ ๊ด์ฐฐํ๋ฉด์ ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋น์นธ ์ฑ์ฐ๊ธฐ ํ๋ ์ด๋ฐ์์ ๊ฐ์ธ์ ์ถ๋ก ๊ตฌ์ฑํ๊ธฐ ํ๋ ์ด๋ฐ์ผ๋ก์ ์ ํ์๋ ๊ต์ฌ๊ฐ ์์ง๋จ ๋ชจํ๊ตฌ์ฑ ํ๋์ ์ด์ํ๊ณ ํ๋ ฅ์ ์ฑ์ฐฐํ๋ ๊ณผ์ ์์ ํ์๋ค์ ๊ด์ฐฐํ๋ฉฐ ํ์๋ค์ ๋ฅ๋ ฅ์๋ํด ์๋ก์ด ์ธ์์ ๊ฐ์ง๊ฒ ๋ ๊ฒ์ด ์ค์ํ๋ค. ๊ฐ์ธ์ ์ถ๋ก ๊ตฌ์ฑํ๊ธฐ ํ๋ ์ด๋ฐ์์ ์ฌํ์ ์ถ๋ก ๊ตฌ์ฑํ๊ธฐ ํ๋ ์ด๋ฐ์ผ๋ก์ ์ ํ์๋ ๊ต์ฌ๊ฐ ์ฐ๊ตฌ์์์ ํ์
์ผ๋ก ๊ต์ค์์ ์ฌํ์ ์ํธ์์ฉ ์ฅ์ ํ์ฑํ์ฌํ๋ ฅ์ ์ง์ ๊ตฌ์ฑ์ ๊ฐ์น๋ฅผ ์ธ์ํ๊ฒ ๋ ๊ฒ์ด ์ค์ํ ์ญํ ์ ํ๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์์ง๋จ ๋ชจํ๊ตฌ์ฑ ํ๋์ ์ด์ํ๋ ๊ต์ฌ๋ฅผ ์ง์ํ๋๊ต์ฌ ๊ต์ก ๋ฐฉ์์ ๋ชจ์ํ๋ ๋ฐ ์์ฌ์ ์ ์ ๊ณตํ ์ ์์ ๊ฒ์ด๋ค.
The aim of this study was to explore how a novice science teachers epistemological framing, characterized from her modeling instruction, evolved over time. We observed that the teachers framing changed over time, as she collaborated with researchers to plan, facilitate, and reflect on a series of lessons to support students small-group scientific modeling. We tried to understand how such experiences contributed to the changes in her framing. One 8th grade science teacher with two years of teaching experience participated in the study. The teacher collaborated with researchers for four months to co-plan and facilitate 18 lessons that included small-group scientific modeling. She also engaged in cogenerative reflection on the lessons for 13 times. All of her lessons and reflections were video-recorded, transcribed, and qualitatively analyzed for the purpose of the study. Our findings showed that the teachers epistemological framing, characterized from her interactions with students during modeling lessons, evolved during the study period: transitioning from an emphasis on students merely filling in blanks to prioritizing constructing personal reasoning and ultimately to focusing on the social construction of scientific reasoning. The teachers perception about what students are capable of changed, as she observed students during the modeling lessons, and this led to the shifts in her framing. Furthermore, through her engagement in planning, implementing, and reflecting on modeling lessons with researchers, she came to recognize the value of student collaboration in knowledge-building processes. These results can offer implications for supporting and studying teachers epistemological framing and modeling-based teaching by partnering with them.N