Ekologiczna odpowiedzialność przedsiębiorstw w kontekście zapewnienia dobrego stanu środowiska

Environmental protection has become a very important topic in recent years, not only in politics but also in the world economy. Companies are individuals that have a very significant impact on the environment. Entrepreneurs are aware of this and new concepts are emerging that change and change thinking about production. There is no doubt that the ecological aspects must be taken into account in the management of the company of the future. Drawing the company’s attention to the ecological dimension of its business is justified not only in ethics but also in economics. The literature review points to the many benefits for businesses of introducing responsible environmental practices. The article discusses the concept and essence of environmental responsibility for future generations. The aim of the article is to analyze and asses the environmental responsibility of enterprises from the WIG-ESG index on the basis of informations contained on official websites (environmental activities carried out by enterprises, types of pro-environmental practices, analysis of declarations of responsibility for the natural environment through the prism of care for future generations, an attempt to answer the question why industries that can significantly affect the natural environment are more interested in environmental issues? The results of the study showed that WIG-ESG companies are mainly interested to saving energy, waste management, reducing greenhouse gas emissions. Pro-environmental practices are related to processes and products and 40% of them declare responsibility for environment in terms of responsibility for future generations. Industries that pollute the environment more have many incentives to reduce non-ecological activities.Ochrona środowiska stała się w ostatnich latach bardzo ważnym tematem nie tylko w polityce, ale także dla gospodarki światowej. Przedsiębiorstwa są organizacjami, które w istotny sposób wpływają na środowisko naturalne. Przedsiębiorcy mają tego świadomość czego efektem są powstające nowe koncepcje, które wpływają na zmianę myślenia o produkcji. Nie ma wątpliwości, że aspekt ekologiczny musi być brany pod uwagę w kontekście zarządzania firmą przyszłości. Zwrócenie uwagi przedsiębiorstwa na ekologiczny wymiar prowadzonej działalności znajduje swoje uzasadnienie nie tylko w etyce, ale również w ekonomii. Przegląd literatury wskazuje na wiele korzyści dla przedsiębiorstw płynących z wprowadzania odpowiednich praktyk w zakresie ochrony środowiska. Artykuł omawia pojęcie i istotę ekologicznej odpowiedzialności przedsiębiorstw przez pryzmat odpowiedzialności za przyszłe pokolenia. Celem artykułu jest analiza i ocena ekologicznej odpowiedzialności przedsiębiorstw z indeksu WIG-ESG, na podstawie informacji zawartych na oficjalnych stronach internetowych (działania środowiskowe realizowane przez przedsiębiorstwa, rodzaje praktyk prośrodowiskowych, analiza deklaracji odpowiedzialności za środowisko naturalne przez pryzmat dbałości o przyszłe pokolenia, próba odpowiedzi na pytanie – dlaczego przedsiębiorstwa z branż, które istotnie mogą wpływać na środowisko naturalne, są bardziej zainteresowane kwestiami środowiskowymi?). Wyniki badania pokazały, że firmy z indeksu WIG-ESG, w głównej mierze zainteresowane są działaniami związanymi z oszczędzaniem energii, gospodarką odpadami, zmniejszaniem emisji gazów cieplarnianych. Praktyki prośrodowiskowe związane są z procesami i produktami, a 40 proc. firm deklaruje odpowiedzialność za środowisko w kontekście odpowiedzialności za przyszłe pokolenia. Branże, które bardziej zanieczyszczają środowisko, mają wiele bodźców do ograniczania działań nieekologicznych

Circular business models in Swedish and Dutch cities

Współczesne problemy związane ze złym stanem środowiska naturalnego wymuszają zmiany w modelach gospodarowania. Dotychczasowa gospodarka reprezentowała model liniowy – wysoce konsumpcyjny, prowadzący do wzrostu ilości odpadów i zanieczyszczeń, w konsekwencji do nieuwzględniania dobra wszystkich interesariuszy. Ponieważ miasta borykają się z wieloma problemami (m.in. stale rosnąca liczba ludności, zanieczyszczenia, zapotrzebowanie na surowce itp.), powinny zmienić sposób zarządzania. Celem artykułu jest próba identyfikacji cyrkularnych modeli biznesowych w miastach Szwecji i Holandii oraz wskazanie, które z nich są najczęściej wykorzystywane przez te miasta. Pytania badawcze zadane w artykule brzmią: 1. Jaką rolę odgrywa miasto jako władza w tych modelach (czy jest implementatorem czy odbiorcą rozwiązań modelu cyrkularnego)? 2. Czy zgodnie z obecnym stanem wiedzy można powiedzieć, że dzięki modelom cyrkularnym stosowanym w miastach poprawia się jakość życia mieszkańców (w sensie środowiskowym i społecznym)? Jako metodę badawczą zastosowano przegląd literatury fachowej (bazy WoS i Scopus, a także bazy pełnotekstowe), źródeł internetowych i raportów. Zidentyfikowano trzy rodzaje cyrkularnych modeli biznesowych, w których uczestniczą miasta szwedzkie i holenderskie: model z łańcuchem dostaw o obiegu zamkniętym, model systemu usług i model konsumpcji współdzielonej. W przeważającej mierze wykorzystywane są modele konsumpcji współdzielonej. Miasta jako władza przyjmują różne role – są zarówno implementatorami, jak i odbiorcami rozwiązań tych modeli. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że wprowadzenie cyrkularnych modeli biznesowych w obecnej formie wpływa pozytywnie na jakość życia w mieście. Dlatego muszą być prowadzone dalsze badania i eksperymenty np. w kierunku rozbudowywania tychże modeli.Contemporary problems related to the poor condition of our natural environment force changes in management models. The model that the economy has followed so far is a linear model - a highly consumption-based model that leads to an increased amount of waste and pollution, and consequently to not taking into account the interests of all stakeholders. As cities struggle with numerous problems (including a constantly growing population, pollution, demand for raw materials, etc.) they should change the way they are managed. The aim of the study is to identify which of them are most often used by these cities. The research questions asked in the article are: what is the role of the city as an authority in these models - is it an implementer or a recipient of circular models solutions? According to the current state of knowledge, is it possible to say that thanks to circular models used in cities the quality of life of residents is improving (from an environmental and social perspective)? The research method used was a review of professional literature (WoS and Scopus databases, as well as full-text databases), internet sources and reports. Three types of circular business models, in which Swedish and Dutch cities participate, were identified. The models that are used predominantly in cities in both Sweden and the Netherlands are models of sharing consumption. Cities as authorities assume different roles - they are both implementers and recipients of the models. It cannot be stated unequivocally that the introduction of circular business models in the current form has a positive effect on the quality of life in a city. Therefore, further research and experiments must be carried out, e.g. in the direction of expanding these models