Светлага слова свет: тры перыяды ў паэзii Дануты Бiчэль (да 80-годдзя з дня нараджэння паэтэсы)

Brusewicz Anatol (Брусевiч Анатоль), doktor nauk filologicznych w zakresie literaturoznawstwa, Grodzieński Uniwersytet Państwowy im. Janki Kupały, Wydział Filologiczny, Katedra Filologii Polskiej (docent).Гродзенскi дзяржаўны ўнiверсiтэт iмя Янкi Купалы943544

Паэзія

Прапануюцца метадычныя матэрыялы па вывучэнні сучаснай беларускай паэзіі ў 11 класе

Вучэбна-метадычны комплекс па вучэбнай дысцыпліне «Беларуская мова» (раздзел «Марфалогія»: тэмы «Службовыя часціны мовы», «Выклічнік») для спецыяльнасцей: 1-01 02 02- 04 Пачатковая адукацыя. Беларуская мова і літаратура; 1-01 02 02- 06 Пачатковая адукацыя. Фізічная культура; 1-01 02 02-09 Пачатковая адукацыя. Сацыяльная педагогіка

Выданне мае тэарэтычнае і практычнае прызначэнне: змяшчае тэарэтычныя звесткі, практычныя, тэставыя заданні па тэмах раздзела «Марфалогія»: «Службовыя часціны мовы», «Выклічнік як часціна мовы». Зместавае напаўненне тэставых заданняў ахоплівае пераважную большасць тэарэтычных пытанняў, якія замацоўваюцца праз выкананне практычных заданняў

Беларуская мова : Марфалогія

Вучэбна-метадычны дапаможнiк змяшчае асноўныя навуковыя звесткi па тэорыi часцiн мовы, рознага характару практыкаваннi для замацавання тэарэтычных ведаў, пытаннi для самакантролю i экзамен

Фалькларыстычныя даследаванні. Кантэкст. Тыпалогія. Сувязі : зборнік артыкулаў. Выпуск 4 / пад навуковай рэдакцыей Р. М. Кавалёвай, В. В. Прыемка. – Мiнск : Бестпрынт.

ЗВЕСТКІ АБ АЎТАРАХ: Алфёрава Алена – навуковы супрацоўнiк ІМЭФ НАН РБ. Андрэеў Анатоль – доктар філалагічных навук, прафесар кафедры тэорыі літаратуры БДУ. Баранкевіч Лілія – супрацоўнік кабінета народнай музыкі БДАМ. Боганева Алена – загадчык лабараторыi традыцыйнай мастацкай культуры БелIПК. Валодзiна Таццяна – кандыдат фiлалагiчных навук, старшы навуковы супрацоўнiк ІМЭФ НАН РБ. Вараб’ёва Вольга – кандыдат філалагічных навук, дацэнт кафедры тэорыi i гiсторыi культуры БДПУ. Варфаламеева Тамара – кандыдат мастацтвазнаўства, старшы навуковы супрацоўнiк ІМЭФ НАН РБ. Верына Ульяна – кандыдат філалагічных навук. Вырва Ірына – аспірант ІМЭФ НАН Беларусі. Галагуш Марына – студэнтка 4 курса БДПУ iмя М. Танка. Галiсаева Таццяна – магiстрант кафедры гiсторыi беларускай лiтаратуры БДУ. Герчыкаў Дзмiтрый – магiстрант кафедры зарубежнай лiтаратуры БДУ. Давыдаў Андрэй – студэнт 3 курса ГДУ iмя Ф. Скарыны. Iзотава Вольга – кандыдат фiлалагiчных навук, выкладчык БДЛУ. Кабржыцкая Таццяна – кандыдат філалагічных навук, дацэнт кафедры славянскіх літаратур БДУ. Кавалёва Рыма – кандыдат філалагічных навук, дацэнт кафедры тэорыі літаратуры БДУ. Казакова Ірына – доктар філалагічных навук, прафесар кафедры беларускай літаратуры і культуры БДУ. Казлова Вольга – кандыдат фiлалагiчных навук, дацэнт кафедры беларускай лiтаратуры i культуры БДУ. Каратай Віктар – супрацоўнік ВНЛ беларускага фальклору БДУ. Корсак Вольга – кандыдат фiлалагiчных навук, Кузьмiч Настасся – студэнтка 1 курса ГДУ iмя Ф. Скарыны. Кульчанка Вольга – студэнтка 4 курса БДПУ iмя М. Танка. Лабачэўская Вольга – кандыдат мастацтвазнаўства, вядучы навук. супрацоўнiк лабараторыi традыцыйнай мастацкай культуры БелIПК. Літвіновіч Анатоль – кандыдат філалагічных навук, дацэнт кафедры тэорыi i гiсторыi культуры БДПУ. Лозка Алесь – кандыдат фiлалагiчных навук, дацэнт кафедры этналогii i фалькларыстыкi БДПУ iмя М. Танка. Лук’янава Таццяна – метадыст ВНЛ беларускага фальклору БДУ. Ляўшун Любоў – кандыдат філалагічных навук, старшы навуковы супрацоўнік Інстытута літаратуры НАН РБ. Мазурына Наталля – кандыдат фiлалагiчных навук, дацэнт кафедры этналогii i фалькларыстыкi БДПУ iмя М. Танка. Марозава Таццяна – кандыдат філалагічных навук, дацэнт, загадчык ВНЛ беларускага фальклору БДУ. Маркевiч Марына – студэнтка 1 курса ГДУ iмя Ф. Скарыны Марчанка Алена – аспiрант кафедры беларускай лiтаратуры i культуры БДУ. Мятлiцкая Ганна – кандыдат фiлалагiчных навук, выкладчык кафедры беларускай лiтаратуры i культуры БДУ. Ненадавец Аляксей – доктар фiлалагiчных навук, дацэнт, загадчык кафедры грамадскiх дысцыплiн фiлiяла БДЭУ. Нiкiценка Галiна – студэнтка 2 курса фiлфака БДУ. Новак Валянціна – доктар філалагічных навук, прафесар, загадчык кафедры беларускай культуры i фалькларыстыкi ГДУ імя Ф. Скарыны. Новак Кацярына – настаўнік гімназіі № 36 г. Гомеля. Нямкова Любоў – аспiрант кафедры грамадскiх дысцыплiн фiлiяла БДЭУ Палавеня Настасся – супрацоўнік ВНЛ беларускага фальклору БДУ. Палукошка Вольга – магiстрант кафедры тэорыi лiтаратуры БДУ. Паўловiч Антон – вучань 10 класа УА МДАЛ. Прыемка Вольга – кандыдат філалагічных навук, дацэнт кафедры тэорыі літаратуры БДУ. Пунiнская Кацярына – студэнтка 2 курса фiлфака БДУ Рагойша Усевалад – кандыдат філалагічных навук, дацэнт кафедры беларускай лiтаратуры i культуры БДУ. Сапонава Алiна – студэнтка 4 курса ГДУ iмя Ф. Скарыны. Сiразтдзiнава Алена – старшы лабарант кафедры беларускай литаратуры ГДУ iмя Ф. Скарыны. Скiба Валянцiна – Смольская Алена – студэнтка 2 курса фiлфака БДУ. Супрунчук Мiкiта – кандыдат фiлалагiчных навук, выкладчык кафедры тэарэтычнага і славянскага мовазнаўства БДУ. Ткачова Паліна – кандыдат філалагічных навук, дацэнт кафедры тэорыі літаратуры БДУ. Федасеева Таццяна – аспірант кафедры рускай літаратуры БДУ. Хальпукова Кацярына – аспiрант кафедры беларускай лiтаратуры i культуры БДУ. Шамякіна Алеся – кандыдат філалагічных навук, навуковы супрацоўнік Інстытута літаратуры НАН РБ. Шамякiна Славяна – аспiрант кафедры тэорыi лiтаратуры БДУ. Шамякіна Таццяна – доктар філалагічных навук, прафесар, загадчык кафедры беларускай літаратуры і культуры БДУ. Шваба Ганна – супрацоўнiк кабiнета-музея беларускай народнай культуры БДУ.У чацвёрты выпуск навуковага зборніка, падрыхтаванага кафедрай тэорыі літаратуры філалагічнага факультэта Беларускага дзяржаўнага універсітэта, увайшлі артыкулы, прысвечаныя актуальным праблемам фалькларыстыкі. Гэта даследаванні, вынікі якіх былі прадстаўлены на VІ Шырмаўскіх чытаннях, праведзеных 30 лістапада 2006 г. на філалагічным факультэце БДУ. Аўтары выказваюць арыгінальныя гіпотэзы, шукаюць новыя шляхі і прыёмы аналізу фальклорных і літаратурных тэкстаў, культурных з’яў, уводзяць у навуковы ўжытак новыя матэрыялы. Адрасуецца спецыялістам у галіне фалькларыстыкі, этналогіі і літаратуразнаўства, студэнтам і магістрантам, а таксама тым, каго цікавяць пошукі сучаснай навукі

Lyrical digressions in the first person as an element of life creation in Yakub Kolas’ poem “The New Land”: philosophical motifs

У артыкуле разглядаюцца лiрычныя адступленнi ў паэме Якуба Коласа “Новая зямля”. Непасрэдным прадметам аналiзу стаў iх фiласофскi змест. Прасочваецца iх жыццятворчы пачатак. У iх турбуе паэта найбольш праблематыка жыцця i смерцi. Гэты одум прасякнуты экзiстэнцыйным сумам. Аднак пэўнай кампенсацыяй становяцца жыццёвыя радасцi: любiмая праца, вузкае кола родных i блiзкiх, – у гэтым бачыцца аўтару “Новай зямлi” сапраўднае жыццё. Для самога паэта такiм адхланнем з’яўляецца яшчэ i творчасць. Сцвярджаецца, што асновай паэмы з’яўляюцца якраз лiрычныя адступленнi. Эпiчная лiнiя ўводзiцца праз успамiны i падмацоўвае метафiзiчныя рэфлексii.W artykule omówiono liryczne dygresje wypowiadane w pierwszej osobie w poemacie Jakuba Kolasa „Nowa ziemia”. Bezpośrednim przedmiotem analizy jest ich treść filozoficzna, a w szczególności początki powstawania życia. Poetę najbardziej niepokoją zagadnienia dotyczące życia i śmierci. W jego rozważaniach pojawia się smutek egzystencjalny. Taki stan rekompensują życiowe radości, jak ulubiona praca, wąski krąg bliskich i przyjaciół. Na tym polega prawdziwe życie. Poeta spełnia się także w twórczości. Autor artykułu stwierdza, że podstawę poematu stanowią dygresje liryczne. Linia epicka prowadzona przy pomocy wspomnień pogłębia rozważania metafizyczne.The article discusses philosophical content of lyrical digressions in the first person in Yakub Kolas’ poem “The New Land” and traces its life-creating beginnings. In lyrical digressions the poet is most concerned about the problems of life and death. This thought is saturated with existential sadness. However, life joys become a certain compensation: favourite work, native land, living among relatives and friends. All these things are seen as a real life. For the poet himself, creativity is also such a joy. The author of the article argues that the so-called lyrical digressions present the basis of the poem. An epic line which reinforces metaphysical reflections has been introduced through memories.Trafimczyk Anatol (Трафiмчык Анатоль) – doktor nauk historycznych i doktor nauk filologicznych w zakresie literaturoznawstwa, sekretarz naukowy Instytutu Literaturoznawstwa im. Janki Kupały Narodowej Akademii Nauk Białorusi (starszy pracownik naukowy).Narodowa Akademia Nauk Białorusi, MińskJa. A. Haradnicki, Literatura jak mastactva: kamunikatyǔnasć, intermiedyjaĺnasć, naratyǔnasć, Minsk 2014. [Я. А. Гараднiцкi, Лiтаратура як мастацтва: камунiкатыўнасць, iнтэрмедыяльнасць, наратыўнасць, Мiнск 2014].Ja. Haradnicki, Dzvie paemy, “Polymia” 2019, № 11. [Я. Гараднiцкi, Дзве паэмы, “Полымя” 2019, № 11].L. S. Daroška, Histaryčnaje i mifalahičnaje vymiarenni ǔ paemie Jakuba Kolasa «Novaja ziamlia», “Naukovij visnik Čjerniviećkoho nacionaĺnoho univiersitietu imieni Jurija Fiedkoviča: zb. nauk. Prać”. Čjernivci 2010, Vip. 496–497: ˇ Slovjanśka filolohija. [Л. С. Дарошка, Гiстарычнае i мiфалагiчнае вымярэннi ў паэме Якуба Коласа «Новая зямля», “Науковий вiсник Чернiвецького нацiонального унiверситету iменi Юрiя Федьковича: зб. наук. Праць”. Чернiвцi 2010, Вип. 496–497: Слов’янська фiлологiя]Ja. Kolas, Zbor tvoraǔ: u 20 t., Minsk 2007–2012. [Я. Колас, Збор твораў: у 20 т., Мiнск 2007–2012].A.A. Lojka, “Novaja ziamlia” Jakuba Kolasa: Vytoki, vielič, charastvo, Minsk 1961. [А.А. Лойка, “Новая зямля” Якуба Коласа: Вытокi, велiч, хараство, Мiнск 1961].I. Mieliež, Zbor tvoraǔ. U 10-ci t. T. 5. Liudzi na balocie: Raman z “Palieskaj chroniki”, Minsk 1981. [I. Мележ, Збор твораў. У 10-цi т. Т. 5. Людзi на балоце: Раман з “Палескай хронiкi”, Мiнск 1981].M. I. Mušynski, Lietapis žyccia i tvorčasci Jakuba Kolasa, Minsk 2012. [М. I. Мушынскi, Летапiс жыцця i творчасцi Якуба Коласа, Мiнск 2012].M. Mušynski, Svajmu času i viečnasci, [u:] Kolas Ja., Zbor tvoraǔ. U 20 t. T. 1. Vieršy (1908–1910), Minsk 2007. [М. Мушынскi, Свайму часу i вечнасцi, [у:] Колас Я., Збор твораў. У 20 т. Т. 1. Вершы (1908–1910), Мiнск 2007].A. Trafimčyk, Mastacki sviet pieršaj knihi Jakuba Kolasa “Piesni-žaĺby”: Novaje pračytannie, “Dziejasloǔ” 2017, № 5. [А. Трафiмчык, Мастацкi свет першай кнiгi Якуба Коласа “Песнi-жальбы”: Новае прачытанне, “Дзеяслоў” 2017, № 5].A.M. Ulasaǔ, Jakub Kolas i “Naša Niva”, “Naša Slova” 2008, 26 listapada [А.М. Уласаў. Якуб Колас i “Наша Нiва”, “Наша Слова” 2008, 26 лiстапада].Francysk Skaryna i jaho čas: Encykl. davied. Minsk 1988. [Францыск Скарына i яго час: Энцыкл. давед. Мiнск 1988].Z. Freyd, Psikhoanaliz. Religiya. Kul’tura, Moskva 2014. [З. Фрейд, Психоанализ. Религия. Культура, Москва 2014].129110