Маргіналіі : беларуская гумарыстычная літаратура ХІХ – печат-ку ХХ ст. у святле сучасных літаратуразнаўчых канцэпцый / Лія Кісялёва. — Мінск : Медисонт, 2007. — 142.

У кнізе беларуская гумарыстыка ХІХ — пачатку ХХ ст. даследуецца з выкарыстаннем сучасных метадаў і тэорый (нараталогіі, рэцэптыўнай эстэтыкі і г. д.). Нетрадыцыйныя канцэптуальныя падыходы даюць магчымасць не толькі пазбыцца пэўных стэрэатыпаў у інтэрпрэтацыі класічных твораў, але і вырашыць шэраг пытанняў, якія раней заставаліся па-за ўвагай беларускіх навукоўцаў. Побач з хрэстаматыйнымі ў кнізе разглядаюцца і амаль не даследаваныя тэксты. Адрасуецца літаратуразнаўцам, выкладчыкам і студэнтам ВНУ

ПРАЦЫ КАФЕДРЫ ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСКАЕ ЛІТАРАТУРЫ БЕЛДЗЯРЖУНІВЕРСІТЭТА. Выпуск сёмы

У сёмы выпуск навуковага зборніка “Працы кафедры гісторыі беларускае літаратуры Белдзяржуніверсітэта”, прысвечаны светлай памяці дацэнта кафедры дацэнта Л.К. Тарасюк, ўвайшлі артыкулы супрацоўнікаў і аспірантаў кафедры, а таксама матэрыялы Міжнароднай навуковай канферэнцыі “Францішка Уршуля Радзівіл у польскай і беларускай культуры”

Lyrical digressions in the first person as an element of life creation in Yakub Kolas’ poem “The New Land”: philosophical motifs

У артыкуле разглядаюцца лiрычныя адступленнi ў паэме Якуба Коласа “Новая зямля”. Непасрэдным прадметам аналiзу стаў iх фiласофскi змест. Прасочваецца iх жыццятворчы пачатак. У iх турбуе паэта найбольш праблематыка жыцця i смерцi. Гэты одум прасякнуты экзiстэнцыйным сумам. Аднак пэўнай кампенсацыяй становяцца жыццёвыя радасцi: любiмая праца, вузкае кола родных i блiзкiх, – у гэтым бачыцца аўтару “Новай зямлi” сапраўднае жыццё. Для самога паэта такiм адхланнем з’яўляецца яшчэ i творчасць. Сцвярджаецца, што асновай паэмы з’яўляюцца якраз лiрычныя адступленнi. Эпiчная лiнiя ўводзiцца праз успамiны i падмацоўвае метафiзiчныя рэфлексii.W artykule omówiono liryczne dygresje wypowiadane w pierwszej osobie w poemacie Jakuba Kolasa „Nowa ziemia”. Bezpośrednim przedmiotem analizy jest ich treść filozoficzna, a w szczególności początki powstawania życia. Poetę najbardziej niepokoją zagadnienia dotyczące życia i śmierci. W jego rozważaniach pojawia się smutek egzystencjalny. Taki stan rekompensują życiowe radości, jak ulubiona praca, wąski krąg bliskich i przyjaciół. Na tym polega prawdziwe życie. Poeta spełnia się także w twórczości. Autor artykułu stwierdza, że podstawę poematu stanowią dygresje liryczne. Linia epicka prowadzona przy pomocy wspomnień pogłębia rozważania metafizyczne.The article discusses philosophical content of lyrical digressions in the first person in Yakub Kolas’ poem “The New Land” and traces its life-creating beginnings. In lyrical digressions the poet is most concerned about the problems of life and death. This thought is saturated with existential sadness. However, life joys become a certain compensation: favourite work, native land, living among relatives and friends. All these things are seen as a real life. For the poet himself, creativity is also such a joy. The author of the article argues that the so-called lyrical digressions present the basis of the poem. An epic line which reinforces metaphysical reflections has been introduced through memories.Trafimczyk Anatol (Трафiмчык Анатоль) – doktor nauk historycznych i doktor nauk filologicznych w zakresie literaturoznawstwa, sekretarz naukowy Instytutu Literaturoznawstwa im. Janki Kupały Narodowej Akademii Nauk Białorusi (starszy pracownik naukowy).Narodowa Akademia Nauk Białorusi, MińskJa. A. Haradnicki, Literatura jak mastactva: kamunikatyǔnasć, intermiedyjaĺnasć, naratyǔnasć, Minsk 2014. [Я. А. Гараднiцкi, Лiтаратура як мастацтва: камунiкатыўнасць, iнтэрмедыяльнасць, наратыўнасць, Мiнск 2014].Ja. Haradnicki, Dzvie paemy, “Polymia” 2019, № 11. [Я. Гараднiцкi, Дзве паэмы, “Полымя” 2019, № 11].L. S. Daroška, Histaryčnaje i mifalahičnaje vymiarenni ǔ paemie Jakuba Kolasa «Novaja ziamlia», “Naukovij visnik Čjerniviećkoho nacionaĺnoho univiersitietu imieni Jurija Fiedkoviča: zb. nauk. Prać”. Čjernivci 2010, Vip. 496–497: ˇ Slovjanśka filolohija. [Л. С. Дарошка, Гiстарычнае i мiфалагiчнае вымярэннi ў паэме Якуба Коласа «Новая зямля», “Науковий вiсник Чернiвецького нацiонального унiверситету iменi Юрiя Федьковича: зб. наук. Праць”. Чернiвцi 2010, Вип. 496–497: Слов’янська фiлологiя]Ja. Kolas, Zbor tvoraǔ: u 20 t., Minsk 2007–2012. [Я. Колас, Збор твораў: у 20 т., Мiнск 2007–2012].A.A. Lojka, “Novaja ziamlia” Jakuba Kolasa: Vytoki, vielič, charastvo, Minsk 1961. [А.А. Лойка, “Новая зямля” Якуба Коласа: Вытокi, велiч, хараство, Мiнск 1961].I. Mieliež, Zbor tvoraǔ. U 10-ci t. T. 5. Liudzi na balocie: Raman z “Palieskaj chroniki”, Minsk 1981. [I. Мележ, Збор твораў. У 10-цi т. Т. 5. Людзi на балоце: Раман з “Палескай хронiкi”, Мiнск 1981].M. I. Mušynski, Lietapis žyccia i tvorčasci Jakuba Kolasa, Minsk 2012. [М. I. Мушынскi, Летапiс жыцця i творчасцi Якуба Коласа, Мiнск 2012].M. Mušynski, Svajmu času i viečnasci, [u:] Kolas Ja., Zbor tvoraǔ. U 20 t. T. 1. Vieršy (1908–1910), Minsk 2007. [М. Мушынскi, Свайму часу i вечнасцi, [у:] Колас Я., Збор твораў. У 20 т. Т. 1. Вершы (1908–1910), Мiнск 2007].A. Trafimčyk, Mastacki sviet pieršaj knihi Jakuba Kolasa “Piesni-žaĺby”: Novaje pračytannie, “Dziejasloǔ” 2017, № 5. [А. Трафiмчык, Мастацкi свет першай кнiгi Якуба Коласа “Песнi-жальбы”: Новае прачытанне, “Дзеяслоў” 2017, № 5].A.M. Ulasaǔ, Jakub Kolas i “Naša Niva”, “Naša Slova” 2008, 26 listapada [А.М. Уласаў. Якуб Колас i “Наша Нiва”, “Наша Слова” 2008, 26 лiстапада].Francysk Skaryna i jaho čas: Encykl. davied. Minsk 1988. [Францыск Скарына i яго час: Энцыкл. давед. Мiнск 1988].Z. Freyd, Psikhoanaliz. Religiya. Kul’tura, Moskva 2014. [З. Фрейд, Психоанализ. Религия. Культура, Москва 2014].129110