Gebiedspilot Oirsbeek-Amstenrade IVO karterend 2. EARTH Integrated Archaeology Rapporten 190

Abstract

In opdracht van Waterschap Limburg heeft EARTH Integrated Archaeology in augustus 2021 een karterend booronderzoek uitgevoerd in twee plangebieden voor de gebiedspilot Oirsbeek- Amstenrade in de gemeente Beekdaelen. Hier zijn in het kader van het programma “Water in Balans” grond verstorende werkzaamheden ten behoeve van de aanleg en/of aanpassing van waterbuffers voorzien (zie Afb. 1). Het betreft buffers op de locaties Beijlkensweg (Oirsbeek) en Limietweg (Oirsbeek/Amstenrade). Voor deellocatie Beijlkensweg geldt dat binnen het plangebied een kleine nieuwe buffer zal worden aangelegd, waarbij het westelijke deel van de bestaande groenstrook tot ca. 50 cm onder maaiveld zal worden afgegraven. Daarnaast zal over een lengte van zo’n 25 meter een leegloopvoorziening richting de bestaande buffer worden aangelegd. In deelgebied Limietweg is een bestaande buffer aanwezig, deze zal worden vergroot en tot ca. maximaal 1,30 m onder maaiveld worden verdiept. Voor beide deelgebieden is in juni 2021 naar aanleiding van een hoge archeologische verwachting voor meerdere perioden (zoals geformuleerd in het bureauonderzoek)1 een verkennend booronderzoek uitgevoerd.2 Het verkennend booronderzoek kon voor (delen van) beide deelgebieden de hoge archeologische verwachting bevestigen. Op basis van de resultaten van het booronderzoek (diepteligging intacte bodemniveaus) en de geplande werkzaamheden (ontgravingsdiepten), is duidelijk geworden dat de geplande werkzaamheden ten dele kunnen conflicteren met de diepteligging van het archeologisch niveau en daarmee dus een bedreiging vormen voor mogelijk aanwezige archeologische resten. Daarnaast is nabij de buffer van de Limietweg in een boring een fragment door mensen bewerkt (antropogeen) vuursteen aangetroffen, hetgeen een aanwijzing is voor de aanwezigheid van een vindplaats uit de steentijd. De natuurlijke bodemopbouw in beide plangebieden bestaat uit löss-afzettingen (zandige leem) waarin zich brikgronden hebben gevormd. Dit natuurlijke löss oppervlak (en tevens archeologisch niveau) is afgedekt met een pakket colluvium van variabele dikte. In twee boringen (26 en 30) is een fragment vuursteen aangetroffen. Bij beide fragmenten is geen bewerking door mensen (antropogeen) te herkennen. In één boring (boring 37, Limietweg) is een duidelijke archeologische indicator aangetroffen. Dit betreft een stukje gedraaid Romeins aardewerk. Het is niet waarschijnlijk dat dit fragment wijst op de aanwezigheid van een grotere vindplaats ter plaatse, zoals een nederzetting of een villaterrein. In dat geval zou er ook in de omringende boringen vondsten zijn aangetroffen. Mogelijk is het materiaal te relateren aan het bovenliggend colluvium en betreft het een fragment dat verplaatst is als gevolg van erosie. In boring 32 is een fragment verbrand bot aangetroffen in een colluvium pakket (verspoeld materiaal). Boringen 32 en 37 liggen naast elkaar. De combinatie van een fragment verbrand aardewerk en een fragment verbrand bot wijst mogelijk op de aanwezigheid van een crematiegraf uit de Romeinse tijd in of nabij het plangebied. In het karterend booronderzoek is geen vindplaats uit de steentijd aangetroffen. De combinatie van een fragment verbrand aardewerk en een fragment verbrand bot wijst mogelijk op de aanwezigheid van een crematiegraf uit de Romeinse tijd