Czy współcześnie powstający kaszubski język literacki oraz obecnie tworzony język neobretoński mogą stanowić przedmiot dociekań badaczy językowego obrazu świata?

Abstract

Can the presently created Kashubian literary language and the currently formed new Breton language be objects of consideration for researchers of the linguistic picture of the world? The influence of the Polish language in conjunction with education and the mass media have brought about in the second half of the 20th century a growth of Polish-Kashubian bilingualism and a decline of Kashubian dialects. Simultaneously, work on the creation and promotion of the literary Kashubian language has begun. The standard Kashubian language is new to all users as is the new Breton language standardized in the last decades of the 20th century. Intergenerational transmission of the Breton language was severed after WWII. The ethnic revival of the 1970s led to the revalorization of the Breton culture and language, taught since then in a number of schools and at adult courses. Normalized Kashubian and Breton languages are full of neologisms. But at the same time they have also been considerably purified of those traits which make them similar to the respective dominant language (Polish and French). Furthermore, the range of use to which these minority languages are put is very different from one user to another. All these specifics result in the near impossibility of researching the linguistic picture of the world of contemporary normalized minority languages.   Czy współcześnie powstający kaszubski język literacki oraz obecnie tworzony język neobretoński mogą stanowić przedmiot dociekań badaczy językowego obrazu świata? Wpływ polszczyzny związany ze szkołą i mediami masowymi spowodował wzrost w drugiej połowie XX wieku dwujęzyczności kaszubsko-polskiej i zanikanie dialektów kaszubskich. Jednocześnie rozpoczęły się prace nad stworzeniem i upowszechnieniem kaszubskiego języka literackiego. Standardowy język kaszubski jest nowy dla wszystkich użytkowników, podobnie jak standaryzowany w drugiej połowie XX wieku język bretoński. Międzypokoleniowa transmisja bretońskiego została przerwana w połowie XX wieku. Odrodzenie etniczne lat 70. XX wieku doprowadziło do rewaloryzacji kultury i języka bretońskiego, którego dzieci zaczęły się uczyć w szkołach, a dorośli – na kursach. Znormalizowane języki kaszubski i bretoński pełne są neologizmów, podlegają również procesom puryfikacji mającym oczyścić je z cech upodobniających do języka dominującego (polskiego i francuskiego). Zakres posługiwania się nimi u poszczególnych ich użytkowników jest silnie zróżnicowany. Wszystkie te fakty sprawiają, że badanie językowego obrazu świata normalizowanych obecnie języków mniejszościowych nie wydaje się możliwe