The use of new technologies in formulating dermatological products containing bee-derived raw materials

Wydział ChemiiW niniejszej pracy opracowano, scharakteryzowano i skomercjalizowano nowe technologie nośników zawierających surowce pszczele: organożel z 90% w/w ekstraktu z propolisu oraz krem typu olej w wodzie z 5-15% w/w miodu. Cykl trzech publikacji naukowych niniejszej rozprawy opisuje kolejne etapy prac nad najlepiej rokującymi technologiami, stworzonymi w celu poprawy efektywności stosowania produktów zawierających surowce pszczele. Ostatnim etapem przedmiotowych badań było technologiczne wdrożenie dwóch produktów w przedsiębiorstwie farmaceutycznym. Prace badawcze opublikowane w ramach niniejszej rozprawy obejmują kolejno: - P1 [Przem. Chem., 2021, 100.6, 600-605] - PAT1 (patent) [WUP UPRP 2022, 43, 5] - P2 [Materials 2025, 18, 266] - P3 [Pharmaceuticals, 2024, 17, 1709] In this work, new carrier technologies containing bee-derived raw materials were developed, characterized, and commercialized: an organogel with 90% w/w propolis extract and an oil-in-water cream with 5-15% w/w honey. The cycle of three scientific publications in this dissertation describes subsequent stages of work on the most promising technologies, created to improve the efficacy of products containing bee-derived raw materials. The final stage of the research was the technological implementation of two products in a pharmaceutical company. The research published in this dissertation includes: - P1 [Przem. Chem., 2021, 100.6, 600-605] - PAT1 (patent) [WUP UPRP 2022, 43, 5] - P2 [Materials 2025, 18, 266] - P3 [Pharmaceuticals, 2024, 17, 1709

Development of manufacturing technology for innovative surface care and polishing agents based on functional polysiloxanes

Wydział ChemiiRosnące zapotrzebowanie na wysokowydajne środki do pielęgnacji powierzchni wymaga opracowania innowacyjnych formulacji zapewniających trwałość, połysk i ochronę. Niniejsza rozprawa koncentruje się na stworzeniu aerozolowych preparatów pielęgnacyjnych, wykorzystujących funkcjonalne polisiloksany i naturalne woski. Głównym celem było opracowanie efektywnego procesu produkcji oraz przygotowanie formulacji do wdrożenia rynkowego. Badania obejmowały analizę właściwości fizykochemicznych wosków pszczelego, Carnauba i z otrębów ryżowych w połączeniu z polisiloksanami. Oceniono ich wpływ na połysk, trwałość warstwy ochronnej, hydrofobowość i właściwości antypoślizgowe, co pozwoliło na opracowanie optymalnych formulacji. Dodatkowo badano morfologię powierzchni i mikroskopowy rozkład warstw ochronnych. Prace dotyczyły także technologii konfekcjonowania w aerozole, analizy kompatybilności formulacji z opakowaniami oraz doboru propelentów i systemów rozpylających. Testy stabilności potwierdziły trwałość preparatów, a badania użytkowe zweryfikowały ich skuteczność w rzeczywistych warunkach. Ostatecznie opracowano proces produkcji w skali półtechnicznej, umożliwiający wdrożenie przemysłowe. Praca stanowi wkład w rozwój wysokowydajnych preparatów do pielęgnacji powierzchni, odpowiadających na potrzeby rynku i stanowiących podstawę do dalszego udoskonalania formulacji komercyjnych. The growing demand for high-performance surface care products requires the development of innovative formulations that ensure durability, gloss, and protection. This dissertation focuses on creating aerosol-based surface care formulations using functional polysiloxanes and natural waxes. The main goal was to develop an efficient manufacturing process and prepare the formulations for market implementation. The research involved analyzing the physicochemical properties of beeswax, carnauba wax, and rice bran wax combined with polysiloxanes. Their impact on gloss, coating durability, hydrophobicity, and anti-slip properties was evaluated, leading to optimized formulations. Additionally, protective layers were studied for surface morphology and microscopic distribution. The study also addressed aerosol packaging, including formulation compatibility with packaging materials, selection of propellants, and spraying systems. Stability tests confirmed product durability, while application tests validated their real-world performance. Finally, a pilot-scale production process was developed to facilitate industrial implementation. This work contributes to the advancement of high-performance surface care formulations, meeting market needs and supporting further refinement for commercial applications

Characterization of the mechanisms of conductive phloem element differentiation in plants

Wydział BiologiiW toku ewolucji rośliny wykształciły tkanki przystosowane do efektywnego transportu substancji. Drewno (ksylem) przewodzi wodę i sole mineralne przez elementy trachealne, natomiast komórki przewodzące łyka (floemu) to elementy sitowe rozprowadzające produkty fotosyntezy. Różnicowanie tych komórek polega na ich dostosowaniu do niezakłóconego przepływu roztworów przez redukcję cytoplazmy i modyfikację ściany komórkowej. W rozwój komórek przewodzących ksylemu zaangażowane są mechanizmy programowanej śmierci komórki (PCD – ang. Programmed Cell Death), prowadzącej do powstania martwych elementów trachealnych o silnie zgrubiałych ścianach. Co ciekawe, analogicznie komórki ze zubożałym protoplastem wykształcane są także podczas floemogenezy. Na drodze różnicowania elementy sitowe pozbawiane są większości organelli, w tym jądra komórkowego, jednak pozostają żywe, zachowując część cytoplazmy skupionej blisko ściany komórkowej. Dotychczas niewiele było wiadomo na temat procesów odpowiedzialnych za częściową i wysoce selektywną redukcję protoplastu podczas floemogenezy. Głównym procesem odpowiedzialnym za usuwanie struktur cytoplazmatycznych jest autofagia, a jej występowanie podczas ksylogenezy potwierdziły liczne prace naukowe. Niewiele wiadomo jednak o roli autofagii selektywnej w rozwoju łyka. Celem pracy była weryfikacja hipotezy badawczej zakładającej, że w różnicowanie komórek przewodzących łyka zaangażowane są procesy degradacyjne, ale ich działanie jest selektywne i nie prowadzi do lizy całego protoplastu, tak jak w przypadku PCD podczas rozwoju komórek przewodzących drewna. Materiałem badawczym były korzenie roślin modelowych. W oparciu o analizy anatomiczne, cytologiczne i molekularne scharakteryzowano mechanizmy odpowiedzialne za redukcję cytoplazmy w elementach sitowych korzeni topoli kalifornijskiej (Populus trichocarpa Torr. et A. Gray ex Hook.). Zidentyfikowano także cytologiczne i molekularne markery autofagii występujące podczas floemogenezy. Ponadto, analizując korzenie innych gatunków oddalonych ewolucyjnie, od paproci do dwuliściennych, udowodniono, że autofagia to proces specyficzny dla różnicowania zarówno drewna i łyka roślin naczyniowych. Nie stwierdzono natomiast specyficznego wzorca ewolucji dla składu ściany komórkowej tkanek przewodzących. W porównaniu do konserwatywnego charakteru autofagii, formowanie ściany komórkowej tkanek przewodzących jest bardzo zmienne. Dla każdego z badanych gatunków udokumentowano różny skład ściany komórkowej dla ksylemu bądź floemu. W pracy zaproponowano także wzory mechanizmów degradacyjnych u roślin w warunkach ich prawidłowego rozwoju oraz w reakcji na stres abiotyczny i biotyczny. Różnicowanie ksylemu i floemu zachodzące w wyniku śmierci komórki lub tylko częściowego zaniku organelli stanowi bardzo dobry model badawczy dla mechanizmów odpowiedzialnych za intensywne zmiany w składzie cytoplazmy i ściany komórkowej. Uzyskane wyniki znacząco poszerzyły dotychczasową wiedzę na temat różnych ścieżek selektywnej degradacji cytoplazmy oraz metod ich badania. In the course of evolution, plants have developed tissues adapted to the efficient transport of substances. Xylem conducts water and mineral salts through tracheal elements, while phloem conducting cells known as sieve elements, distributing products of photosynthesis. The differentiation of these cells involves the adaptation to ensure the uninterrupted flow of solutions by reducing the cytoplasm and modifying the cell wall. Programmed Cell Death (PCD) mechanisms are involved in the development of xylem conducting cells. In the case of xylogenesis, tracheary elements become dead, therefore empty, and their walls become extensively thickened. Interestingly, analogically cells with reduced protoplast are formed during phloemogenesis as well. In the course of differentiation, sieve elements are deprived of most organelles, including the nucleus, but they remain alive, retaining part of the cytoplasm concentrated close to the cell wall. So far, little has been known about the processes responsible for the partial and highly selective reduction of the protoplast during phloemogenesis. The main process responsible for the removal of cytoplasmic structures is autophagy, and its occurrence during xylogenesis has already been confirmed. However, little is known about the role of selective autophagy in the development of phloem. The aim of the work was to verify the research hypothesis, assuming that degradative processes are involved in the differentiation of phloem conductive cells, but their operation is selective and does not lead to the lysis of the entire protoplast, as is the case of PCD during the development of xylem conducting cells. The research material consisted of the roots of model plants. Using the black cottonwood (Populus trichocarpa Torr. et A. Gray ex Hook.) as well as anatomical, cytological and molecular analyses, the mechanisms responsible for the reduction of cytoplasm in sieve elements were characterized. Cytological and molecular markers of autophagy occurring during phloemogenesis were also identified. Moreover, by analyzing the roots of other evolutionarily distant species, ranging from ferns to dicotyledons, it was proven that autophagy is a process specific to the differentiation of both the xylem and phloem in vascular plants. However, no specific evolutionary pattern was found for the composition of the cell walls of conducting tissues. Compared to the conserved nature of autophagy, cell wall formation is very variable. For each examined species, different cell wall composition for xylem or phloem were documented. The thesis also proposes patterns of degradation mechanisms in plants under conditions of their normal development and in response to abiotic and biotic stresses. The differentiation of xylem and phloem, undergoing in the result of cell death or just partial reduction of organelles, is a very good research model for the mechanisms responsible for intensive changes in the composition of the cytoplasm and cell wall. The obtained results significantly extended the current knowledge on different pathways of cytoplasmic selective degradation and methods of their study.Pracę doktorską sfinansowano w ramach: - projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (NCN) OPUS nr 2020/39/B/NZ3/00018 „Znaczenie autofagii selektywnej i autolizy w procesie floemogenezy: Identyfikacja i charakterystyka jej kluczowych etapów”; kierownik: prof. UAM dr hab. Agnieszka Bagniewska-Zadworna; - Grantu Doktoranckiego z programu "UNIWERSYTET JUTRA POWR 03.05.00-00-00-Z303/17"; kierownik: Kornel Michalak; - projektu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” Wsparcie publikowania w prestiżowych czasopismach naukowych 121/08/POB2/0004; kierownik Kornel Michala

Intraspecific variation in masting across climate gradients is inconsistent with the environmental stress hypothesis

To jest autorska wersja manuskryptu (AAM) artykułu opublikowanego w czasopiśmie "Ecology".Year-to-year variation in seed crop size (i.e. masting) varies strongly among populations of the same species. Understanding what causes this variation is vital, as masting affects the ability of tree species to regenerate and determines the population dynamics of a wide variety of animals. It is commonly thought that environmental stress is a key driver of masting variability. The environmental stress hypothesis posits that more marginal conditions increase the strength of masting. Using 437 time series from 19 tree species, we find that this hypothesis fails to fully explain how masting varies across marginality gradients. We expected higher interannual variation and less frequent masting events at species margins, but instead found that while mast years are indeed less frequent, the inter-annual variation was lower towards the margins. Theobserved patterns suggest that populations growing at the margins may invest more resources in low seed production years compared to their conspecifics, hedging their bets in these more challenging environments.European Research Cuncil, grant "ForestFuture" no. 10103906

Analysis of Political Bias in Radio Broadcasting. A Case Study of the 2023 Parliamentary Election Campaign

Celem artykułu jest prezentacja wyników badań stronniczości politycznej wybranych polskich stacji radiowych w okresie poprzedzającym elekcję parlamentarną w 2023 roku. Jednocześnie w artykule przedstawiono także wyniki analizy tego, na ile radio wciąż poświęca swój czas antenowy polityce w czasie toczącej się kampanii wyborczej, co pośrednio sprzyja też poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, czy radio wciąż pozostaje medium relewantnym dla współczesnej komunikacji politycznej, czy też czasy radia przeminęły. Do przeprowadzenia badania wykorzystano analizę zawartości radiowych serwisów informacyjnych w czterech najpopularniejszych polskich stacjach cieszących się najwyższymi wynikami słuchalności. Zebrane dane wykorzystane zostały do obliczenia wartości Indeksu Stronniczości Politycznej Mediów, będącego miernikiem umożliwiającym porównywanie skali stronniczości różnych mediów. Analiza serwisów informacyjnych nadanych o godzinie 20.00 w okresie miesiąca poprzedzającego dzień wyborów parlamentarnych przez stacje RMF FM, Radio Zet, Jedynkę Pierwszy Program Polskiego Radia oraz Radio Tok FM pozwoliły ocenić, że radio publiczne było najbardziej stronnicze, a także najwięcej czasu i newsów w badanym materiale poświęciło toczącej się rywalizacji wyborczej. W przypadku stacji komercyjnych odnotowano zróżnicowany poziom stronniczości politycznej oraz zaangażowania w relacjonowanie kampanii wyborczej. The aim of this article is to present the findings from research on political bias within selected Pol ish radio stations during the lead-up to the 2023 parliamentary election. The article also explores how much airtime radio stations dedicated to political content during an active election campaign, offering insights into whether radio still serves as a relevant medium for modern political communication or if its influence has diminished. The study employed a content analysis of news broadcasts from four of Poland’s most popular radio stations, distinguished by the highest listenership ratings. The collected data were used to calculate the Media Political Bias Index, a metric enabling comparative analysis of bias levels across different media outlets. Analysis of the 8:00 PM news broadcasts over the month preceding election day, covering RMF FM, Radio Zet, Jedynka (the First Program of Polish Radio), and Radio Tok FM, revealed that public radio exhibited the highest degree of bias, dedicating the most time and content to the electoral competition. Among commercial stations, the study observed a varying degree of political bias and engagement in campaign coverage

No refuge at the edge for European beech as climate warming disproportionately reduces masting at colder margins

Reproduction is vital for forest resilience under climate change, enabling tree populations to recover from disturbances and migrate. Yet projections of habitat suitability often overlook seed production. For European beech (\emph{Fagus sylvatica}), viable seed production depends on year-to-year variability and synchrony in reproduction (masting). Using data from 341 sites (mean record: 31.7 years), we show that, especially in colder sites, increased frequency of the main reproductive cue is linked to strong declines in masting (CVp decline up to $\sim$54\%). This suggests that high latitudes and elevations offer no refuge, countering common assumptions and trends in other demographic processes. Severe disruptions to masting are projected to become the norm, with the greatest reductions (up to $\sim$83\%) at colder margins. Masting disruption may threaten forest regeneration and have far-reaching ecological impacts. Monitoring recruitment and testing adaptive forest management in vulnerable areas will be essential to mitigate reproductive constraints on forest resilience.European Research Cuncil, grant "ForestFuture" no. 10103906

Polish ecclesiastical law literature for 2024

Niniejszy artykuł przedstawia przegląd literatury z zakresu prawa wyznaniowego oraz studiów nad relacjami państwo-kościół/państwo-religia za rok 2024, opublikowanej w polskich monografiach i czasopismach oraz teksty polskich autorów opublikowanych w zagranicznych monografiach i czasopismach. This article presents a review of the literature in the field of on ecclesiastical/denominational/religious/confessional law and state-church/state-religion studies for the year 2024, published in polish monographs and journals, as well as texts by Polish authors published in foreign monographs and journals

Functions of chromatin in transcription, stress response and meiotic recombination in Arabidopsis thalian

Wydział BiologiiChromatin composition and accessibility affects multiple biological processes on cellular scale, such as initiation of gene transcription or meiotic recombination. In turn, those molecular changes, affect genetic diversity and stress-response on the populational and organismal levels. In the first part of the thesis, I have investigated functions of chromatin modifications on expression of stress-response genes in model plant species Arabidopsis thaliana. We thoroughly characterized, histone variant H2A.Z acetyltransferase NuA4 that is necessary for expression of genes related to growth and development. On the other hand, NuA4 stimulates deposition of H2A.Z into gene-bodies of stress-responsive genes, which ultimately leads to their silencing in non-inductive conditions. Later, I investigated roles of histone deacetylase enzyme HOA 19, that can specifically remove acetyl groups from H2A.Z and H3 at responsive genes. Interplay between histone acetylation and deacetylation forms equilibrium preventing spurious expression of stress genes. In the later section I explored possible roles of chromatin modifications with dCas9-based tools. I provided a set of evidence that local recruitment of expression inducer peptide VP64, leads not only to increased transcription of the targeted gene but also to rearrangements in chromatin which can affect meiotic crossover formation in the targeted locus. In the second part of the thesis, I developed bioinformatic pipelines used in NGS data analysis with emphasis on crossover detection in Arabidopsis. First, I designed web-based tool that allows easy browsing of genotyping-by­ sequencing datasets coming from different mutant backgrounds. Additionally, I developed a code that provides a simple and effective way to determine crossover site in NGS data generated via seed­ typing. Seed-typing is a method for investigating meiotic recombination at the hotspot scale. To sum up, I demonstrated various aspects of my PhD research activities, ranging from studies on chromatin roles in the regulation of gene expression and meiotic recombination to development of computational approaches in biological data analysis

Control of automated decision-making systems employed in administrative proceedings

Wydział Prawa i AdministracjiRozprawa dotyczy postępowań administracyjnych z wykorzystaniem zautomatyzowanych systemów podejmowania decyzji. Podjęto w niej próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób można kontrolować takie systemy, aby zapewnić gwarancje przysługujące jednostce. W oparciu o prawo krajowe i unijne, autor proponuje modele kontroli sprawowanej przez różne podmioty, takie jak sądy, organy odwoławcze, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz organ nadzoru rynkowego w rozumieniu Aktu o sztucznej inteligencji. Każdy z tych modeli oceniany jest pod kątem zdolności do ochrony wartości leżących u podstaw procedury administracyjnej. W rozprawie poddano analizie przykłady z krajowego i zagranicznego porządku prawnego, wskazując na zagrożenia związane z ograniczeniem czynnika ludzkiego oraz na przepisy, które mogą wymagać modyfikacji. Główną tezą pracy jest konieczność wprowadzenia kontroli jeszcze przed zastosowaniem systemu w działaniach administracyjnych. Rozważania prowadzą do wniosku, że kontrola sądowa i instancyjna powinna być uzupełniona o mechanizmy prawne oceniające cały system, a nie tylko pojedyncze sprawy. Ponadto, gwarancje indywidualne w postępowaniu administracyjnym powinny zostać wzmocnione przez gwarancje zbiorowe, chroniące społeczeństwo jako całość. The dissertation explores administrative proceedings involving automated decision-making systems. It examines how such automation can be controlled to uphold individual guarantees. Based on national and EU law, the author proposes control models exercised by courts, appeal bodies, the President of the Personal Data Protection Office, and a market surveillance authority under the AI Act. Each model is assessed for its ability to safeguard values central to administrative procedures. The analysis draws on domestic and foreign cases to identify risks of limiting human involvement and suggests procedural rules that may require adaptation. The central thesis emphasizes the need for prior control before implementing automated systems. The considerations lead to the conclusion that judicial and instance review should be supplemented by legal mechanisms assessing entire systems, not just individual cases. Furthermore, individual rights in administrative proceedings should be supported by collective guarantees to protect society as a whole

Educating Volunteers in Polish Non-Governmental Organizations. Preparation for Work in the Global South

Wydział Studiów EdukacyjnychKażdego roku do obszaru tzw. globalnego Południa wyjeżdżają wolontariusze polskich organizacji pozarządowych. W środowisku pracy mierzą się oni z licznymi wyzwaniami. Sprostanie owym wyzwaniom wymaga wcześniejszego przygotowania. W niniejszej pracy podjąłem problem określenia, jak wygląda edukacja wolontariuszy, której elementem jest wspomniany proces przygotowania przedwyjazdowego. Na podstawie badań jakościowych z udziałem samych wolontariuszy oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych stwierdziłem, że działania edukacyjne są zróżnicowane w poszczególnych fundacjach i stowarzyszeniach. Różne są także oceny i opinie na temat owych działań. Wspólne jest natomiast stwierdzenie, że właściwe przygotowanie przedwyjazdowe ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności pracy wolontariuszy. W związku z tym - na podstawie zebranego materiału badawczego oraz własnych doświadczeń - sformułowałem również szereg rekomendacji dla organizacji pozarządowych i wolontariuszy. Przewiduję, że przeprowadzone przeze mnie badania będą stanowiły podstawę do dalszego zgłębiania problematyki wolontariatu na obszarze globalnego Południa oraz przyczynią się do pozytywnych zmian w codziennej pracy wybranych podmiotów trzeciego sektora w Polsce. Every year, volunteers from Polish non-governmental organizations travel to the so-called Global South. In their work environment, they face numerous challenges. Meeting these challenges requires prior preparation. In this paper, I address the issue of what volunteer education looks like, of which the pre-departure preparation process is a part. Based on qualitative research involving the volunteers themselves as well as representatives of non-governmental organizations, I found that educational activities vary across different foundations and associations. Evaluations and opinions of these activities also differ. However, there is a shared understanding that proper pre-departure preparation has a significant meaning for the safety and effectiveness of volunteer work. Accordingly, based on the collected research material and my own experiences, I have formulated a number of recommendations for non-governmental organizations and volunteers. I anticipate that the research I have conducted will serve as a basis for further exploration of the issue of volunteering in the Global South and will contribute to positive changes in the everyday work of selected third-sector entities in Poland