Hybrydyzacja i transformacja komercyjnego dyskursu. Postawy studentów wobec zacierania granic między celami i funkcjami medialnych przekazów hybrydowych

The aim of the article is to identify the perception of hybrid commercial messages (HM) understood as a marketing technique. The study focuses on determining the level of recognition of various forms of HM in traditional and digital media by students from two different fields of study. Additionally, the goal is to examine their opinions on these marketing practices and the perceived credibility of the media in which HM are published. Based on the Persuasion Knowledge Model and the Media Literacy Skills scale the following research questions were formulated: What do interviewees know about HMs? How does media literacy affect the recognition of HMs’ persuasive intent? Can they identify the advertising nature of these messages? What strategies do they use to cope with HMs, and what are their opinions? The study involves qualitative interviews with 68 journalism and engineering students. Findings reveal that students often struggle to recognize the persuasive nature of HMs, indicating a need for better media literacy. Attitudes toward native advertising are categorized into three groups: opponents (critical of native ads), indifferent individuals (seeing them as necessary), and understanding participants (viewing them as legitimate).Celem artykułu jest identyfikacja percepcji hybrydowych tekstów komercyjnych (HT) rozumianych jako technika marketingowa. Badanie koncentruje się na określeniu poziomu rozpoznawalności różnych form HT w mediach tradycyjnych i cyfrowych przez studentów dwóch różnych kierunków. Dodatkowo, celem jest zbadanie ich opinii na temat tych praktyk marketingowych oraz postrzeganej wiarygodności mediów, w których HT są publikowane. Bazując na założeniach Modelu Wiedzy o Perswazji i skali Kompetencji Medialnych, sformułowano następujące pytania badawcze: Jaką wiedzę o HT mają badani? Czy poziom kompetencji medialnych wpływa na rozpoznawanie perswazyjnego charakteru HT? Czy potrafią rozpoznać reklamowy charakter takich wiadomości? Jakie strategie stosują w odbiorze HT i jakie mają opinie na ich temat? Badanie, oparte na wywiadach z 68 studentami dziennikarstwa i kierunków technicznych, pokazuje, że studenci często nie dostrzegają perswazyjnego charakteru HT, co podkreśla potrzebę podnoszenia kompetencji medialnych. Postawy wobec HT można podzielić na trzy grupy: przeciwników, obojętnych i rozumiejących

Status prawny duszpasterstwa służby zdrowia na Ukrainie

The article is devoted to the legal regulation analysis of professional chaplaincy integration into the healthcare institutions of Ukraine, the identification of the main steps to be taken in the cooperative relations between state authorities and religious organizations in order to guarantee the rights of patients and medical workers to freedom of religion, the evolution of the health care chaplaincy starting from the volunteer movement of the clergy to their further professionalization. Based on the analysis of the legislation and the key aspects of legal regulation of chaplaincy activities in medical institutions of Ukraine, the authors have reached the conclusion that the legal status of hospital chaplains in Ukraine until 2022 reflected the religious component only, defining a chaplain rather as a clergyman, a member and a representative of a religious organization who provides pastoral, spiritual care to patients, and not as a qualified employee of a healthcare institution. Only since 2022, in the conditions of the full-scale war of the Russian Federation against Ukraine and due to the increasing public attention to the issue of regulating state-confessional relations in the field of healthcare, the status of a hospital chaplain was legally consolidated, no longer as a clergyman carrying out his activities on a voluntary basis, but as a professional in spiritual care in the sphere of healthcare. This justifies that the legal status of a chaplain in healthcare today is characterized by the presence of religious and medical elements, which affects the determination of the requirements for professional qualifications, the scope of chaplain’s authority, and the features of his pastoral activities as an employee in a healthcare institution. The article outlines the main problems of legal regulation and substantiates the main directions for improving legislation in the field of health care chaplaincy in Ukraine.Artykuł poświęcony jest analizie regulacji prawnych dotyczących integracji kapelanów zawodowych w placówkach służby zdrowia na Ukrainie, identyfikacji kluczowych kroków w relacjach współpracy między organami państwowymi a organizacjami religijnymi w celu zagwarantowania prawa pacjentów i pracowników medycznych do wolności religijnej oraz ewolucji duszpasterstwa służby zdrowia – od wolontariatu duchowieństwa do jego dalszego sformalizowania. Na podstawie analizy przepisów prawa oraz kluczowych aspektów regulacji działalności kapelanów w placówkach medycznych na Ukrainie autorzy dochodzą do wniosku, że status prawny kapelanów szpitalnych do 2022 r. miał wyłącznie wymiar religijny – kapelan był postrzegany przede wszystkim jako duchowny, członek i przedstawiciel wspólnoty religijnej, który zapewnia pacjentom opiekę duszpasterską i duchową, a nie jako wykwalifikowany pracownik placówki medycznej. Dopiero od 2022 r., w warunkach pełnoskalowej wojny Federacji Rosyjskiej przeciwko Ukrainie oraz w związku z rosnącym zainteresowaniem społecznym regulacją stosunków państwowo-wyznaniowych w sektorze opieki zdrowotnej, status kapelana szpitalnego został prawnie uregulowany – nie jako duchownego działającego na zasadzie wolontariatu, lecz jako profesjonalisty w zakresie opieki duchowej w systemie ochrony zdrowia. Oznacza to, że obecnie status prawny kapelana w systemie opieki zdrowotnej łączy w sobie zarówno elementy religijne, jak i medyczne, co wpływa na określenie wymagań dotyczących kwalifikacji zawodowych, zakresu kompetencji kapelana oraz specyfiki jego działalności duszpasterskiej jako pracownika placówki medycznej. W artykule przedstawiono główne problemy regulacji prawnych oraz zaproponowano kierunki doskonalenia ustawodawstwa w zakresie duszpasterstwa służby zdrowia na Ukrainie

Activities of German Sparkassen for Sustainable Social Development: The Current State and Challenges

This paper seeks to explore the various levels and areas of activity of Sparkassen in Germany in the implementation of activities for sustainable social development and indicate the challenges facing them in the years to come. The author presents the mission of Sparkassen in Germany from the establishment of these credit institutions to the present day, a time when the concept of social sustainability plays a pivotal role and ESG reporting has become mandatory. As public financial institutions with deep local ties, Sparkassen prioritize community well-being, inclusivity, and long-term regional development over profit maximization. Their operations are guided by the principle of serving the common good, which they achieve through financial education, support for local initiatives, and ensuring access to essential banking services in underserved areas. The concept of sustainable development is examined with particular focus on the social dimension. The article highlights the growing expectations for financial institutions to address societal challenges such as inequality, poverty, and financial exclusion. Sparkassen are uniquely positioned to respond to these demands due to their structure, history, and local orientation. Empirical data from the Deutscher Sparkassen- und Giroverband (DSGV) and ESG reports confirm that Sparkassen consistently perform better than other banking groups in areas like employee well-being, support for families, customer satisfaction, and community involvement. Despite a reduction in physical branches and staffing, Sparkassen have increased their tax contributions and community investments between 2019 and 2023. However, challenges remain, particularly in improving gender diversity at leadership levels and adapting to digital and regulatory transformations. The study concludes that Sparkassen exemplify a sustainable banking model that balances financial stability with strong social responsibility. Their long-standing commitment to regional support, financial inclusion, and stakeholder engagement positions them as key contributors to resilient and cohesive local communities in Germany. As ESG standards become more integral to financial governance, the Sparkassen model provides valuable insights into aligning banking practices with sustainable development goals

The Analysis of the Competitiveness of Polish Regions in the Context of the Influence of Growth Centres

The article discusses the topic of regional competitiveness, which refers to the ability of a region, measured in relation to other regions, to guarantee a socioeconomic environment that supports economic activity and the process of raising the general level of productivity and innovation using internal and external human, financial and material resources. The aim of the article is to examine the existence of links between the development of the region and the presence of strong growth centres in it in the form of metropolises. For this purpose, the study uses data from the European Commission on the competitiveness of regions from the reports of Regional Competitiveness Indexes (RCI), which allows for the analysis of development changes between EU regions. The t-Student test was used to test the hypothesis on the occurrence of statistically significant differences between the group of regions with and without metropolises. The research part of the article is supplemented by an analysis using the cluster method, which allowed the grouping of Polish regions into clusters with a similar level of competitiveness

Od uprzejmości do cynizmu: niewidoczne koszty nieuprzejmości wśród pracowników obsługi klienta w supermarketach

Workplace incivility has been identified as a major and critical issue that arises in the workplace, and it is thought to have significant effects on both people and organizational outcomes as turnover intention. Consequently, the purpose of this research paper is to look into the impact of workplace incivility on turnover intention as well as the mediating effect of organizational cynicism on that relationship. This study used a cross-sectional design and a deductive research approach. The study’s population consists of frontline staff from prominent supermarkets in the Kurunegala district. The sampling strategy utilized was stratified sampling, with a sample size of 184. Under the quantitative data collection methods, data were gathered via personally administered questionnaires. The data was analyzed using SPSS (Statistical Package for Social Sciences). The findings indicate that workplace incivility has a significant positive impact on turnover intention, while supervisor incivility, co-worker incivility, and customer incivility – which are considered three dimensions of workplace incivility – have also been shown to positively influence turnover intention. According to the data analysis, workplace incivility has a 70.6% impact on the intention of frontline staff to leave large supermarkets. The findings also revealed that organizational cynicism mediates the association between workplace incivility and turnover intention, albeit only partially.Nieuprzejmość w miejscu pracy została zidentyfikowana jako istotny i krytyczny problem występujący w środowisku zawodowym, który znacząco wpływa zarówno na jednostki, jak i na wyniki organizacyjne, takie jak intencja odejścia z pracy. W związku z tym celem niniejszego artykułu jest zbadanie wpływu nieuprzejmości w miejscu pracy na intencję odejścia z pracy, a także roli cynizmu organizacyjnego jako czynnika pośredniczącego w tej relacji. W badaniu zastosowano projekt przekrojowy oraz dedukcyjne podejście badawcze. Populację badania stanowili pracownicy obsługi klienta wiodących supermarketów zlokalizowanych w dystrykcie Kurunegala. Wykorzystano metodę doboru warstwowego, a liczebność próby wyniosła 184 osoby. W ramach ilościowych metod gromadzenia danych zastosowano kwestionariusze dostarczane osobiście. Analizę danych przeprowadzono przy użyciu programu SPSS (Statistical Package for Social Sciences). Wyniki wskazują, że nieuprzejmość w miejscu pracy wywiera istotny, pozytywny wpływ na intencję odejścia z pracy, a także że nieuprzejmość ze strony przełożonych, współpracowników i klientów – uznawane za trzy wymiary nieuprzejmości w miejscu pracy – również pozytywnie wpływają na tę intencję. Analiza danych wykazała, że nieuprzejmość w miejscu pracy odpowiada za 70,6% zmienności intencji odejścia z pracy wśród pracowników obsługi klienta w dużych supermarketach. Ponadto stwierdzono, że cynizm organizacyjny częściowo pośredniczy w związku między nieuprzejmością w miejscu pracy a intencją odejścia z pracy

Wiersze Mariusza Olbromskiego o walczącej Ukrainie

The article is devoted to the contexts and messages of Mariusz Olbromski’s collection, Smell Will Waft, Roses Will Bloom. Poems about the Struggle of Ukraine, which is the author’s reaction to the war in Ukraine and inspired by the spirit of Słowacki and Polish martyrology. The message of the poems is read through the contexts of experiences of anxiety and salvation that dominate the poetry of Różewicz and Miłosz during World War II, as well as through the “Kharkov spelling” of contemporary poetry by Serhiy Zhadan. Olbromski’s collection is a story in verse about terror and salvation and a specific type of occasional poetry, referring to a forgotten phenomenon: Polish Songs (Polenlieder) – poems by German poets written after the defeat of the November Uprising, expressing support for the insurgents and German enthusiasm for Poland (Polenbegeisterung). Visions, reflections and experiences are intertwined in the collection in several scenes and constantly return to key toposes, figures, voices, among which are: home, road, rivers, cities, temples, priests, Angels, Anhelli, Słowacki, Chopin, Skovoroda, Schulz, Zhadan. The story in verse takes place before and during the catastrophe, which constitutes the climax of the collection.Artykuł jest poświęcony kontekstom i przesłaniom tomiku wierszy Mariusza Olbromskiego Przeminą dymy, rozkwitną róże. Wiersze o walczącej Ukrainie, będącego reakcją autora na wojnę w Ukrainie oraz inspirowanego duchem Słowackiego i martyrologią polską. Przekaz wierszy jest odczytywany poprzez konteksty doświadczeń niepokoju i ocalenia dominujących w poezji Różewicza i Miłosza z okresu II wojny światowej, a także poprzez „charkowską pisownię” współczesnej poezji Serhija Żadana. Tomik Olbromskiego to opowieść wierszem o grozie i ocaleniu oraz specyficzna odmiana poezji okolicznościowej, nawiązująca do zapomnianego fenomenu: Pieśni polskie (Polenlieder) – wiersze niemieckich poetów pisane po klęsce powstania listopadowego, będące wyrazem wsparcia dla powstańców, niemieckiego entuzjazmu dla Polski (Polenbegeisterung). Wizje, refleksje i przeżycia splatają się w zbiorze w kilka odsłon i wciąż powracają do kluczowych toposów, figur, głosów, wśród których: dom, droga, rzeki, miasta, świątynie, kapłani, Anioły, Anhelli, Słowacki, Chopin, Skoworoda, Schulz, Żadan. Opowieść wierszem toczy się przed i podczas katastrofy, której ukazanie stanowi kulminację tomu

Przyczyny gravis defectus discretionis iudicii (kan. 1095, nr 2 KPK) w opublikowanych wyrokach Roty Rzymskiej z roku 2014

One of the forms of consensual incapacity to marry is a serious lack of evaluative discernment as to the essential matrimonial rights and obligations mutually transferred and accepted (can. 1095, n. 2 CIC). Cases of nullitatis matrimonii examined in this respect at the Tribunal of the Roman Rota from the very beginning, i.e. from the entry into force of the applicable CIC, account for a considerable percentage of the total number of cases. Suffice it to say that in 2014, out of 266 judgments issued, as many as 109 were made for gravis defectus discretionis iudicii (recognised only or with other title/s of invalidity); only 11 of them were published, of which 6 were positive, i.e. annulling the marriage. The latter, therefore, are the subject of this study: c. Heedia Estaban (27.02.2014), c. Graulich (10.04.2014), c. Pinto (13.05.2014), c. Ferreira Pena (27.05.2014), c. Caberletti (31.07.2014), c. Arellano Cedillo (14.11.2014). The main reason for the serious lack of evaluative discernment was psychoaffective immaturity.Jedną z form dobrowolnej niezdolności do zawarcia małżeństwa jest poważny brak rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich wzajemnie przekazywanych i akceptowanych (kan. 1095, nr 2 KPK). Sprawy nullitatis matrimonii rozpoznawane w tym zakresie w Trybunale Roty Rzymskiej od samego początku, tj. od wejścia w życie obowiązującego KPK, stanowią znaczny odsetek ogólnej liczby spraw. Dość powiedzieć, że w 2014 r. na 266 wydanych orzeczeń aż 109 zapadło z tytułu gravis defectus discretionis iudicii (wyłącznie lub z innym tytułem/tytułami nieważności), opublikowano tylko 11 z nich, z czego 6 było pozytywnych, tj. stwierdzających nieważność małżeństwa. Te ostatnie są zatem przedmiotem niniejszego opracowania: c. Heedia Estaban (27.02.2014), ok. Graulich (10.04.2014), ok. Pinto (13.05. 2014), c. Ferreira Pena (27.05.2014), c. Caberletti (31.07.2014), c. Arellano Cedillo (14.11.2014). Główną przyczyną poważnego braku rozeznania oceniającego była niedojrzałość psychoafektywna

Zawód położnej w świetle przepisów obowiązujących w II Rzeczypospolitej. Zarys problemu

The article presents the issue of practicing the profession of midwife (obstetrix) in the territory of the Second Polish Republic. The text therefore analyzes Russian, Austrian and Prussian legislation, which was inherited by the reborn Polish state in 1918. Post-partition regulations were in force in the territory of the Second Polish Republic until unification, which took place only in the second half of the 1920s. The aim of the article is to present the regulations concerning the profession of midwife, which were in force in the years 1918-1939. For this purpose, the author of the publication analyzed not only the content of official journals, but also the professional and socio-political press, in order to show the broader context of the problem.Artykuł przedstawia kwestię wykonywania zawodu położnej (akuszerki) na obszarze II Rzeczypospolitej. W tekście poddano zatem analizie ustawodawstwo rosyjskie, austriackie i pruskie, które zostało odziedziczone przez odrodzone w 1918 r. państwo polskie. Przepisy pozaborcze obowiązywały na terytorium II RP do czasu unifikacji, która nastąpiła dopiero w drugiej połowie lat 20. XX wieku. Celem artykułu jest przedstawienie regulacji dotyczących zawodu położnej, które obowiązywały w latach 1918-1939. W tym celu autor publikacji dokonał analizy nie tylko zawartości dzienników urzędowych, ale również prasy fachowej oraz społeczno-politycznej, aby ukazać szerszy kontekst problemu

O pierwszych powieściach Teodora Tomasza Jeża (z rzutem oka na twórczość pisarza w ogóle). Kilka propozycji badawczych

The article aims to revisit the works of Teodor Tomasz Jeż (Zygmunt Miłkowski), situating them within the context of 19th-century literature and culture, and within the scope of contemporary humanities research. The primary focus is on Jeż’s early novels: Wasyl Hołub (1858) and Handzia Zahornicka (1859). However, these works also serve as a starting point for a broader discussion on the originality and enduring relevance of Miłkowski's prose as a whole. The formulation of research postulates is intended to inspire further studies, ultimately leading to new interpretations and detailed comparative analyses.Artykuł służy przypomnieniu twórczości Teodora Tomasza Jeża (Zygmunta Miłkowskiego) i osadzeniu jej zarówno w kontekście literatury i kultury XIX wieku, jak i w obrębie zainteresowań współczesnej humanistyki. Główna uwaga skoncentrowana jest na pierwszych powieściach Jeża: Wasylu Hołubie (1858) i Handzi Zahornickiej (1859), lecz stanowią one zarazem punkt wyjścia do dyskusji na temat oryginalności i żywotności prozy Miłkowskiego w ogóle. Sformułowanie postulatów badawczych potraktować można jako inspirację do dalszych badań, które w efekcie prowadziłyby do nowych interpretacji i szczegółowych analiz porównawczych