Interactive Learning: The Earthquake Emergency Kit Game for Children Aged 9-11

Turkey has been the site of devastating earthquakes. According to study conducted in 2010, the probability of a severe earthquake in Istanbul in the next 30 years is approximately 40%. Unfortunately, 72.1% of Istanbul residents do not have an earthquake survival bag. In response to this issue, I am conducting a research project “Interactive Learning: The Earthquake Emergency Kit Game.” This game, developed using the GDevelop software, will allow elementary school students to explore a virtual home and select items for an emergency kit. Correctly chosen items will be highlighted with explanations of their usefulness. Upon completing the game, students will assess the completeness of their emergency kit. A week later, a survey will evaluate whether they managed to prepare survival kits at home, either independently or with parental assistance.Turcja doświadczyła niszczycielskich trzęsień ziemi. Zgodnie z badaniem przeprowadzonym w 2010 r. prawdopodobieństwo wystąpienia silnego trzęsienia ziemi w Stambule w ciągu najbliższych 30 lat wynosi około 40%. Niestety, 72,1% mieszkańców Stambułu nie posiada torby przetrwania na wypadek trzęsienia ziemi. W odpowiedzi na ten problem jest realizowany projekt badawczy „Interaktywna nauka: Gra – zestaw ratunkowy na wypadek trzęsienia ziemi”. Gra, opracowana przy użyciu oprogramowania GDevelop, umożliwi uczniom szkoły podstawowej eksplorację wirtualnego domu i wybór przedmiotów do zestawu ratunkowego. Prawidłowo wybrane przedmioty podświetlą się i zostanie wyjaśniona ich przydatność. Po ukończeniu gry uczniowie dokonają oceny kompletności swojego zestawu ratunkowego. Tydzień później zostanie przeprowadzona ankieta, która pozwoli stwierdzić, czy udało im się przygotować zestawy przetrwania w domu, samodzielnie lub z pomocą rodziców

Zakres obowiązków podmiotów odpowiedzialnych za systemy sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka w świetle Aktu o SI – Rozporządzenia 2024/1689

The author undertakes an analysis of the obligations of entities responsible for high-risk AI systems under Regulation 2024/1689 (AI Act), aiming to organize these duties and identify the legal consequences of their violation. The findings show that practical application of the regulation demands in-depth knowledge due to its complex structure and numerous cross-references. Although the obligations are formally grouped in one section, their broad scope and high level of detail raise doubts about their practical effectiveness. The author also tries to answer the question whether the legal protection measures provided under the AI Act in their current form are capable of ensuring legal security at an appropriate level. It is suggested that some of these mechanisms may require modification or expansion to effectively address the risks associated with high-risk AI systems and to better protect individual rights.Autor podejmuje analizę obowiązków podmiotów odpowiedzialnych za systemy sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka w świetle Rozporządzenia 2024/1689. Celem artykułu jest usystematyzowanie obowiązków tych podmiotów oraz określenie skutków prawnych naruszeń wynikających z ich nieprzestrzegania. Przeprowadzona analiza dowodzi, że stosowanie przepisów w praktyce będzie wymagało wnikliwej znajomości treści Aktu o SI. Pomimo że prawodawca umiejscowił obowiązki podmiotów odpowiedzialnych w obrębie jednej sekcji rozporządzenia, to liczne odesłania znacząco komplikują proces ich praktycznego stosowania. Ponadto autor zwraca uwagę, że przepisy dotyczące obowiązków podmiotów stosujących systemy sztucznej inteligencji wysokiego ryzyka mają szeroki zakres przedmiotowy przy jednoczesnym zachowaniu wysokiego stopnia ich szczegółowości, co wywołuje wątpliwość w kontekście ich skuteczności. Podjęto także próbę odpowiedzi na pytanie, czy środki ochrony prawnej przewidziane w ramach AI Act w obecnym kształcie będą w stanie zagwarantować nam bezpieczeństwo prawne na odpowiednim poziomie

Status prawny fundacji kościelnych w prawie kanonicznym i polskim (art. 26 konkordatu z 1993 r.)

An ecclesiastical foundation is a financial instrument that was found in the 1993 Concordat between Poland and the Apostolic See. This study aims to clarify the legal status of ecclesiastical foundations in Polish legal order. How do they function in legal practice? Since an ecclesiastical foundation is subject to dual supervisory authority – by the ecclesiastical juridic person and the relevant minister –  what legal requirements need to be observed? To answer these questions, the author  analyses Article 26 of the Concordat and presents the current meaning of the ecclesiastical foundations in Poland, which can serve as an alternative means of funding ecclesiastical activities in other countries.Fundacja kościelna jest instrumentem prawnym, który został ustanowiony w Konkordacie między Polską a Stolicą Apostolską w 1993 roku. Niniejsze opracowanie ma na celu wyjaśnienie statusu prawnego fundacji kościelnych w polskim porządku prawnym (jak funkcjonują one w praktyce). Ponieważ fundacja kościelna podlega podwójnej kontroli: ze strony osoby prawnej kościelnej (będącej fundatorem) i właściwego ministra, celem jest też ustalenie, jakie wymagania prawne należy spełnić. Aby odpowiedzieć na te pytania, autor analizuje przepis art. 26 Konkordatu oraz przedstawia aktualne znaczenie fundacji kościelnych w Polsce, które mogą służyć jako alternatywny sposób finansowania działalności kościelnej w innych krajach

Wykorzystanie sztucznej inteligencji w pedagogice religijnej w Nigerii: możliwości prawne i polityczne dla kościołów w okresie post-Covid

The integration of Artificial Intelligence (AI) into religious education has emerged as a transformative trend in the post-Covid-19 era, particularly within technologically evolving societies such as Nigeria. This study examines the potential of AI to enhance the teaching of religion in Nigerian churches, while emphasizing the critical role of the government in establishing legal and ethical frameworks to govern its use. Drawing on a review of current literature (2020-2025), the research highlights both opportunities, such as personalized spiritual learning and expanded access to theological resources, and challenges, including doctrinal distortion, data privacy concerns, and technological inequities among faith communities. A qualitative, policy-oriented methodology is employed, supported by simulated data, to assess the readiness of religious institutions and the gaps in Nigeria’s regulatory infrastructure. The study finds that while many churches are adopting digital tools, there is a lack of legal guidance specific to AI in faith-based settings. It recommends the creation of a national AI ethical framework for religious applications, the formation of an AI-Ethics Advisory Council, and the promotion of AI literacy among church leaders. In conclusion, the paper argues that with strategic policy interventions and inclusive stakeholder dialogue, AI can be harnessed to support doctrinal fidelity, digital equity, and religious innovation in Nigeria’s rapidly evolving spiritual landscape.Włączenie sztucznej inteligencji (AI) w edukację religijną stało się przełomowym trendem w okresie post-Covid-19, szczególnie w społeczeństwach rozwijających się technologicznie, takich jak Nigeria. W opracowaniu przeanalizowano potencjał sztucznej inteligencji w zakresie udoskonalenia nauczania religii w kościołach nigeryjskich, podkreślając jednocześnie kluczową rolę rządu w ustanawianiu ram prawnych i etycznych regulujących jej wykorzystanie. Opierając się na przeglądzie bieżącej literatury (2020-2025), badanie podkreśla zarówno szanse, takie jak spersonalizowana nauka duchowa i rozszerzony dostęp do zasobów teologicznych, jak i wyzwania, w tym zniekształcenia doktrynalne, obawy dotyczące prywatności danych i nierówności technologiczne wśród społeczności wyznaniowych. W celu oceny gotowości instytucji religijnych i braków w infrastrukturze regulacyjnej Nigerii zastosowano jakościową metodologię zorientowaną na politykę, wspieraną danymi symulowanymi. Badanie wykazało, że chociaż wiele kościołów wdraża narzędzia cyfrowe, brakuje prawnych wytycznych dotyczących wykorzystania sztucznej inteligencji w kontekście religii. Zaleca się utworzenie krajowych ram etycznych dotyczących sztucznej inteligencji w zastosowaniach religijnych, powołanie Rady Doradczej ds. Etyki Sztucznej Inteligencji oraz promowanie wiedzy na temat sztucznej inteligencji wśród hierarchów kościelnych. Podsumowując, dzięki strategicznym interwencjom politycznym i inkluzywnemu dialogowi, sztuczną inteligencję można wykorzystać do wspierania wierności doktrynalnej, równości cyfrowej i innowacji religijnych w szybko ewoluującym krajobrazie duchowym Nigerii

Próby pióra Romana Szwoynickiego w świetle archiwum artysty

The article explores the content of a friendship book and a selection of original poetry by Roman Szwoynicki (1845–1915) based on the artist’s archive. Moreover, the intersemiotic contexts of literary bestsellers of the era were identified, including works by Adam Mickiewicz, Antoni Pietkiewicz, Henryk Sienkiewicz, which the painter popularized in the form of illustrations and “living paintings”. The source base for the reconnaissance was the artist’s private archives and artworks, kept in the resources of the Polish Academy of Sciences Archive and the National Museum in Warsaw, the “Alka” Museum in Telšiai in Lithuania.Artykuł poświęcony został omówieniu zawartości sztambucha i wyboru oryginalnej poezji Romana Szwoynickiego (1845–1915) w świetle prywatnego archiwum artysty. Ponadto rozpoznano intersemiotyczne konteksty bestsellerów literackich epoki, m.in. dzieł Adama Mickiewicza, Antoniego Pietkiewicza, Henryka Sienkiewicza, które malarz popularyzował w postaci ilustracji i „żywych obrazów”. Za podstawę źródłową rekonesansu posłużyły prywatne archiwalia i prace plastyczne artysty, przechowywane w zasobach Archiwum PAN i Muzeum Narodowego w Warszawie oraz Muzeum „Alka” w Telszach na Litwie

Recepcja myśli Romana Ingardena w filozofii analitycznej

Roman Ingarden is widely regarded as a truly outstanding phenomenologist, although the path leading to his full international recognition was difficult and tortuous. Even more intricate and complicated were the paths leading to the recognition of his exceptional achievements by analytic philosophers, treated by him with reluctance. Four such paths are presented in the article: (1) the early reception of Ingarden’s work (A. C. Ewing and G. Ryle); (2) the comparative attempts of G. Küng in the central period of the dominance of analytic philosophy; (3) the multiple efforts of P. Simons and B. Smith to introduce Ingarden’s thought into analytic ontological debates; (4) A. Thomasson’s deployment of Ingarden’s work in her ontology of fiction, as well as in her cultural and social ontology. Attempts to ensure Ingarden’s greater recognition within the analytic tradition have admittedly had some effect, facilitated by the turn of the analytic tradition toward ontological and metaphysical issues, and a growing openness to other philosophical movements. Nevertheless, it will probably never come to a situation in which the achievements of Ingarden will be placed in this tradition on a par with the achievements of G. Frege, G. E. Moore, B. Russell, L. Wittgenstein, W. V. Quine, J. L. Austin, or W. Sellars. He will remain there simply a disciple of Husserl, who strongly opposed his master’s idealistic tendencies and contributed a few ingenious ideas to aesthetics and ontology.Roman Ingarden jest powszechnie uważany za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli fenomenologii, aczkolwiek droga prowadząca do pełnego uznania tego faktu na arenie międzynarodowej była trudna i wyboista. Jeszcze bardziej zawiłe i skomplikowane były ścieżki prowadzące do dostrzeżenia jego nietuzinkowego dorobku w ramach filozofii analitycznej, do której on sam odnosił się z dużą niechęcią. W artykule są przedstawione cztery takie ścieżki: (1) wczesna recepcja twórczości Ingardena (A. C. Ewing i G. Ryle); (2) próby porównawcze G. Künga z centralnego okresu dominacji filozofii analitycznej; (3) wielorakie wysiłki P. Simonsa i B. Smitha wprowadzenia myśli Ingardena do analitycznych debat ontologicznych; (4) wykorzystanie dokonań Ingardena przez A. Thomasson w jej ontologii fikcji oraz ontologii kultury i społeczeństwa. Podejmowane próby zapewnienia Ingardenowi większej rozpoznawalności i popularności w ramach tradycji analitycznej przyniosły co prawda pewien skutek, któremu sprzyjały zwrot tradycji analitycznej w kierunku problematyki ontologicznej i metafizycznej oraz rosnąca otwartość na inne kierunki filozoficzne. Niemniej jednak, zapewne nigdy nie dojdzie do sytuacji, w której dokonania tego myśliciela będą w tej tradycji stawiane na równi z dorobkiem G. Fregego, G. E. Moore’a, B. Russella, L. Wittgensteina, W. V. Quine’a, J. L. Austina czy W. Sellarsa. Ingarden pozostanie w niej po prostu uczniem Husserla, który sprzeciwił się idealistycznym tendencjom swego mistrza oraz wniósł kilka ciekawych pomysłów do estetyki i ontologii

Kilka uwag na marginesie rozmów Piotra Kłoczowskiego z Józefem Czapskim

This article is devoted to the paradoxes of the presence of Józef Czapski – a painter and writer banned by the censorship during the communist years. His books reached Poland in small quantities smuggled across the border from the West, while as a painter in the country he was almost completely absent... Czapski’s versatility, the different areas of his activity – artistic, writing, emigration – are united by his diary of 270 volumes, which is available only in fragmentary form: either quotations ‘plucked’ from the whole, with their graphic side omitted, or selected reproductions. This work is a particular editorial challenge. Published in 2024, the new, expanded edition of Piotr Kłoczowski’s conversations with Józef Czapski, The World in My Eyes, is an extraordinary, irreplaceable testimony and a very important source of knowledge about Czapski’s biography, still astonishing and fascinating, a description of his path to painting, the spiritual formation from which he came, his own search, important readings, meetings with people who influenced him, his friends. Piotr Kłoczowski was an exceptional intellectual partner for Czapski, who at the same time was able to create an atmosphere of intimacy conducive to the artist’s memories.Artykuł jest poświęcony paradoksom obecności Józefa Czapskiego – malarza i pisarza w latach PRL-u zakazanego przez cenzurę. Jego książki w niewielkich ilościach docierały przemycane przez granicę z Zachodu do Polski, natomiast jako malarz w kraju był prawie zupełnie nieobecny... Wszechstronność Czapskiego, różne obszary jego aktywności – artystycznych, pisarskich, emigracyjnych, łączy jego dziennik liczący 270 tomów, dostępny tylko w formie fragmentarycznej: albo „wyłuskanych” z całości cytatów, z pominięciem ich graficznej strony, albo wybranych reprodukcji. Utwór ten jest szczególnym wyzwaniem edytorskim. Wydane w 2024 roku nowe, rozszerzone wydanie rozmów Piotra Kłoczowskiego z Józefem Czapskim Świat w moich oczach jest niezwykłym, niezastąpionym świadectwem i bardzo ważnym źródłem wiedzy o biografii Czapskiego, wciąż zadziwiającej i fascynującej, opisem jego drogi do malarstwa, formacji duchowej, z której się wywodził, własnych poszukiwań, ważnych lektur, spotkań z ludźmi, którzy mieli wpływ na niego, przyjaciół. Wyjątkowym partnerem intelektualnym Czapskiego był Piotr Kłoczowski, który jednocześnie potrafił stworzyć atmosferę intymności, sprzyjającą wspomnieniom artysty

Językowe wykładniki kategorii „Poszukiwanie miejsca na osiedlenie się roju” w słowiańskiej terminologii bartniczej

The purpose of this article is to describe the semantics and origins of the beekeeping terms in the lexical-semantic field “Searching for a place to settle a swarm”, recorded in the materials of northeastern Poland and East Slavic dialectal material. Special attention was paid to the Belarussian term iск ‘bee scouts’ and its derivative forms, which are synonymous with the East Slavic скаль, скалья and its derivatives. On the basis of historical materials of East Slavic languages and earlier etymological hypotheses, the article relates the meaning of the terms described to the verb искать ‘to seek’, juxtaposing them with the semantically parallel Lithuanian íeškonės ‘scouting groups among the bees, bees that fly to seek a new habitat at the time of hatching’. Observation of the Belarusian material against the Slavic background makes it possible to consider the form iск as a dialectally restricted to Belarusian areas derivative backwards from the described verb base, and to describe the term as a possible semantic loan from Lithuanian, exemplifying the linguistic archaism of Slavic beekeeping terminology.Celem artykułu jest opisanie semantyki oraz pochodzenia, odnotowanych w materiałach północno-wschodniej Polski oraz wschodniosłowiańskim materiale dialektalnym, terminów bartniczych z pola leksykalno-semantycznego „Poszukiwanie miejsca na osiedlenie się roju”. Specjalną uwagą objęty został termin brus. iск ‘pszczeli zwiad’ oraz jego formy pochodne, stanowiące synonim dla wschodniosłowiańskiego скаль, скалья i jego derywatów. Na podstawie materiałów historycznych języków wschodniosłowiańskich oraz wcześniejszych hipotez etymologicznych artykuł wiąże znaczenie opisywanych terminów z czasownikiem искать ‘szukać’, zestawiając je z paralelnym semantycznie lit. íeškonės ‘zwiady wśród pszczół, pszczoły, które w czasie wyrojenia lecą szukać nowego siedliska’. Obserwacja materiału białoruskiego na tle słowiańskim pozwala uznać formę iск za ograniczony dialektalnie do obszarów białoruskich derywat wsteczny od opisywanej podstawy czasownikowej oraz opisać ten termin jako możliwą pożyczkę semantyczną z języka litewskiego, stanowiącą przykład archaizmu językowego słowiańskiej terminologii bartniczej

Zwroty, zawroty, przełomy, załomy… A może – palimpsest?...

The author, in an essayistic mode, discusses the state of Polish literary studies in the first decades of the 21st century. He also points to the disturbing stratification of scientific research and academic teaching in contemporary Polish academia. The multiplicity of methodologies (eclecticism, entropy) of contemporary interpretive practices is, in the author’s opinion, contrary to the way of practicing the history of Polish literature, its attachment to traditional approaches, orders and divisions. The stereotypes overlook the complexities that Polish culture and literature were naturally entangled in. The author mentions a few examples – the literature of German-Polish Gdańsk, the literature of Polish Jews (created both in Polish and Yiddish) and the literature of Central Europe identified with the tradition of Austro-Hungarian Monarchy.Autor w eseistycznym trybie przedstawia stan polskiego literaturoznawstwa w pierwszych dekadach XXI wieku. Wskazuje też na niepokojące we współczesnym polskim akademizmie rozwarstwienie badań naukowych i akademickiej dydaktyki. Wielość metodologii (eklektyzm, entropia) współczesnych praktyk interpretacyjnych jest w ujęciu autora szkicu sprzeczna ze sposobem uprawiania historii literatury polskiej, przywiązaniem do tradycyjnych ujęć, porządków i podziałów. Te utrwalone stereotypy pomijają porządki, w jakie polska kultura i literatura była w naturalny sposób uwikłana. Autor wspomina o paru przykładach – literatury niemiecko-polskiego Gdańska, literatury polskich Żydów (tworzonej zarówno w języku polskim, jak i jidysz) oraz literatury Europy Środkowej utożsamianej z tradycją Monarchii Austro-Węgierskiej