Katalog zbioru idealnego. Źródło do badań nad kształceniem nauczycieli w zakresie edukacji regionalnej i międzykulturowej w zasobie Archiwum Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

Celem artykułu jest zaprezentowanie katalogu zbioru idealnego materiałów archiwalnych w zasobie Archiwum Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, którego zawartość stanowi źródło do badań nad kształceniem nauczycieli różnych specjalności w zakresie edukacji regionalnej i międzykulturowej. Przedstawienie katalogu wymagało opisania dziejów organizacyjno-ustrojowych aktotwórców, założeń teorii struktury zasobu archiwalnego oraz metody poszukiwania i przeszukiwania archiwów jako źródeł wtórnych.T he aim of the article is to present a catalogue of the ideal collection of archival materials in the resources of the Archives of the University of Warmia and Mazury in Olsztyn, the content of which is a source for research on the education of teachers of various specialties in the field of regional and intercultural education. The presentation of the catalogue required a description of the organisational and systemic history of the act-makers, the assumptions of the theory of the structure of archival resources and the method of searching and searching archives as secondary sources

A web application for an electronics service

Aplikacja webowa dla serwisu elektronicznego stworzona z uwagi na rosnące zainteresowanie wśród Polaków elektroniką używaną. Moduł logowania na bazie tokenów i przypisanych im ról dostępu pracowników do systemu. Panel pracowniczy umożliwia tworzenie, edycję zleceń naprawy, tworzenie potrzebnych dokumentów np. faktur. Panel administracyjny daje dostęp do zakładek zarządzania danymi pracowników, edycji opisów i obrazów wyświetlanych na stronie, dodawanie dostępnych usług czy dostępnych części. Klient ma możliwość sprawdzenia stanu swojego zlecenia poprzez wpisanie danych w odpowiednim oknie. Aplikacja ma charakter trójwarstwowy tj. interfejs oparty o język js z nakładką React, Rest API wykonane w języku c# odpowiada za poprawne wykonywanie funkcji i komunikację z bazą danych Ms SQL 2022 Express. Testy zostały przeprowadzone z pomocą biblioteki Swagger oraz aplikacji PostMan i zakończyły się pomyślnie.A web application for an electronics service created due to the growing interest among Poles in used electronics. The login module is based on tokens and their assigned employee roles for system access. The employee panel allows for creating and editing repair orders, as well as creating necessary documents such as invoices. The admin panel provides access to employee data management tabs, editing descriptions and images displayed on the site, adding available services, and available parts. The client can check the status of their order by entering the relevant data in a dedicated window. The application has a three-tier architecture: a JavaScript interface with a React overlay, a Rest API written in C# responsible for proper function execution and communication with the Ms SQL 2022 Express database. Tests were conducted using the Swagger library and the PostMan application and were successfully completed

Young scientist – an (un)attractive candidate on the labour market

Podejmując kształcenie w szkole doktorskiej, doktoranci na okres czterech lat, a w niektórych przypadkach dłużej, rezygnują z aktywności na otwartym rynku pracy. Koszt osiągnięcia sukcesu naukowego jest często znaczny, a gratyfikacja finansowa zazwyczaj – opóźniona w czasie. Zaangażowanie w badania, publikacje, konferencje, obciążenia dydaktyczne i wyjazdy stażowe znacznie ograniczają, a czasami uniemożliwiają budowanie pozycji i marki na rynku pracy. Kompetencje badawcze nabywane podczas nauki w szkole doktorskiej mogą wydawać się nieadekwatne w odniesieniu do wymagań rynku  pracy. Chociaż doktorat buduje prestiż społeczny, może być postrzegany przez pracodawców jako bariera utrudniająca zatrudnienie, wynikająca z nadmiernych kwalifikacji lub aspiracji zawodowych. Artykuł przedstawia porównanie kompetencji badawczych i rynkowych w kontekście kariery młodych naukowców, jest próbą przełamania stereotypu, zgodnie z którym naukowiec może realizować swoją karierę wyłącznie w środowisku akademickim. W artykule podkreślono również zalety młodych naukowców jako cennych pracowników na otwartym rynku pracy, wskazując na ich umiejętności transferowalne.Pursuing training at a doctoral school often means distancing oneself from the open job market for four years, or even longer in some cases. The cost of academic success can be high, with financial rewards often – delayed. Commitment to research, publications, conferences, teaching loads and placement trips significantly limits, and sometimes even prevents, building a position and personal brand in the job market. The research competencies acquired during doctoral school may seem inadequate compared to the demands of the labour market and the expectations of employers. According to the literature, while a doctoral degree builds prestige and recognition in society, in the labour market, an employee with this degree may not only expect a higher salary but may also be perceived as a threat due to their qualifications and career aspirations

Critical thinking in reflection of students – future teachers

Myślenie krytyczne określane jest obecnie jako kompetencja kluczowa – w kontekście radzenia sobie z chaosem informacyjnym dominującym w społeczeństwie globalnej informacji oraz w obliczu wyzwań zrównoważonego rozwoju. Jest niezwykle ważne, aby tę kompetencję posiadali wszyscy obywatele – a szczególnego znaczenia nabiera ona w kontekście edukacji. W artykule podjęto problematykę tego, jak rozumieją i jakie znaczenie nadają kompetencji myślenia krytycznego studenci kierunków o specjalności nauczycielskiej w Uniwersytecie Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Ta grupa została wyselekcjonowana do badania, założono bowiem, że to właśnie nauczyciele są osobami, które decydują o tym, jakie znaczenie przypisują rozwijaniu tej kompetencji wśród dzieci i młodzieży, i jaką wagę będą w przyszłości dokładać do tego, by ich uczniowie nabywali i rozwijali myślenie krytyczne. Autorzy, wykorzystując metodę jakościowej analizy treści, w nurcie konstruktywistycznym zrekonstruowali refleksje studentów – przyszłych nauczycieli – na temat myślenia krytycznego. Wyodrębniono kategorie analizy, które pozwoliły zrekonstruować, jak rozumieją i jakie znaczenie nadają myśleniu krytycznemu młodzi ludzie, którzy niebawem będą pracować w szkole. Część badań została sfinansowana w ramach projektu ERASMUS+: CTIS – Critical Thinking in the Information Society: Erasmus+ KA220-HED – Partnerstwa współpracy w szkolnictwie wyższym.Critical thinking is currently regarded as a key competence – in the context of dealing with the information chaos that dominates the global information society, and in the context of the challenges of sustainable development. It is extremely important for all citizens to have this competence – and it takes on particular significance in the context of education. The article addresses the issue of how students in the field of teaching (teaching specialization) at the University of the Commission of National Education in Kraków understand and give importance to the competence of critical thinking. This research group was selected for the study as it was assumed that teachers are  the people who decide what importance they assign to the development of this competence among children and youth and, therefore, what importance they will attach in the future to ensuring that their students acquire and develop critical thinking. The authors, using the method of qualitative content analysis, reconstructed the reflections of students – future teachers – on the subject of critical thinking in the constructivist trend. Analysis categories were distinguished, which allowed for the reconstruction of how the young people who will soon work in schools understand and give importance to critical thinking. Part of the research was financed by the ERASMUS+ project: CTIS – Critical Thinking in the Information Society: Erasmus+ KA220-HED – Cooperation partnerships in higher education

About the anxiety in/around home education

O lęku w/wokół edukacji domowej Na tle płynnej nowoczesności przedstawiono dążenie rodziców do zapewnienia dziecku jak najlepszej edukacji jako ich reakcję w obawie o przyszłość. Edukacja domowa to szczególny rodzaj wsparcia edukacyjnego w rodzinie. We współczesnej Polsce społeczeństwo odbiera ją jako „obcą”, a wobec jej zwolenników uruchamia społeczną kontrolę. Obie strony tego procesu podejmują działania, którymi kieruje lęk. Wspólny dla dorosłych jest lęk o dziecko. Szczególne rodzaje lęku, jaki można zauważyć po stronie kontrolującej (społeczeństwo, władza, nauczyciele), to lęk: przed „obcym”, korporacyjny, o utratę tożsamości i utratę władzy; po stronie kontrolowanej zaś (rodzice w edukacji domowej) – lęk przed: złamaniem społecznej konwencji, opresją w szkole i represją ze strony systemu edukacji, podjętym zadaniem. Najrzadziej zauważyć można lęk u dzieci – to lęk przed szkołą i egzaminacyjny. Prezentowane interpretacje odnoszą się do wyników badań jakościowych w rodzinach edukujących domowo z lat 2012–2024 oraz obserwowanych relacji między społeczeństwem a nimi.Against the backdrop of liquid modernity, the parents’ desire to provide their child with the best possible education is presented as their reaction in concern for the future. Home education is a special type of educational support in the family. In modern Poland, society perceives it as “alien” and enforces social control against its proponents. Both sides of this process take actions guided by anxiety. A common one for adults is anxiety for the child. The specific types of anxiety that can be observed on the controlling side (society, authority, teachers) are fear: of the “stranger”, corporate, of loss of identity and loss of power; while on the controlled side (parents in homeschooling) – fear of: breaking social convention, oppression at school and repression by the education system, the task undertaken. Anxiety is the least noticeable in children (school and exam anxiety). The interpretations presented here refer to the results of qualitative research in homeschooling families from 2012–2024 and the observed relationship between society and them

Fear in times of war and anxiety in education

W obliczu wyzwań związanych z wojną i stresem edukacja staje się kluczowym narzędziem dla dzieci i młodzieży – pomaga im radzić sobie z trudnościami i rozwijać się mimo trudnej sytuacji. Artykuł analizuje różnorodne aspekty wpływu wojny na proces edukacyjny, w tym zmiany w procesie uczenia się, skutki psychologiczne dla uczniów i nauczycieli oraz rozwój strategii radzenia sobie ze stresem. Dzieci muszą mierzyć się z lękiem, niestabilnością, cierpią na zaburzenia lękowe i zespół stresu pourazowego. Podkreślono konieczność wsparcia psychologicznego dzieci oraz adaptacji programów nauczania do warunków wojennych. Edukacja może pomóc w integracji i rozwoju dzieci, ale wymaga dostosowania metod i zasobów do specyficznych potrzeb uczniów w czasie wojny. Przedstawiono również sugestie dotyczące działań, jakie można podjąć w szkołach i na uczelniach, aby wspierać uczniów w czasach trudności i promować ich ogólny dobrostan psychiczny.In the context of the challenges posed by war and stress, education emerges as a crucial instrument for children and young people to navigate difficulties and foster development despite adverse circumstances. This article examines various facets of the impact of war on the educational process, including alterations in learning methods, psychological effects on students and educators, and the development of stress coping strategies. Children are compelled to confront anxiety, instability, and conditions such as anxiety disorders and post-traumatic stress disorder. The necessity for psychological support for children and the adaptation of educational programs to wartime conditions is highlighted. While education can facilitate the integration and development of children, it necessitates the modification of methods and resourcesto meet the specific needs of students during periods of conflict. The article also provides recommendations for actions that schools and universities can implement to support students during times of hardship and promote their overall mental well-bein

10th National Convention of Forensic Science Student Research Groups: “Forensics in the Era of Contemporary Challenges and Threats” at Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, April 28–29, 2025.

Sprawozdanie z  X Ogólnopolskiego Zjazdu Kół Naukowych Kryminalistyki: „Kryminalistyka w dobie współczesnych wyzwań i zagrożeń”, który odbył się na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy w dniach:  28-29 kwietnia 2025 r.Report from the 10th National Convention of Forensic Science Student Research Groups: “Forensics in the Era of Contemporary Challenges and Threats”, held at the Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz on April 28–29, 2025

„Czy i jak naśladować mężczyzn” – kącik „Dla Naszych Pań” na łamach „Dziennika Bydgoskiego” w latach 30. XX wieku

Th is article is an attempt to bring closer the column “For OurLadies,” published in the daily “Dziennik Bydgoski” in 1933–1939, primarily in the aspect of its thematic profile. The purpose was also to depict this type of publication and writing in the context of the ideological profile of the newspaper, in particular with the full awareness of the impact range of the daily “Dziennik Bydgoski.” This column, throughout its publication, has no permanent layout. Although it is possible to diff erentiate three types of content, they were not published regularly. Th ere were also eff orts to meet the preferences of readers and make the off er more interesting by adding popular articles. All contents published in the column can be classifi ed in the following categories: 1. Woman, wife and mother, 2. Social situation of women and their striving to improve the situation in the scope of education and access to work, and 3. Woman as a housewife.Artykuł jest próbą przybliżenia kącika „Dla Naszych Pań”, ukazującego się w „Dzienniku Bydgoskim” w latach 1933–1939 przede wszystkim pod kątem jego profilu tematycznego. Celem było także ukazanie tego typu wydawniczo-piśmienniczego w kontekście profilu ideologicznego czasopisma, zwłaszcza z pełną świadomością zasięgu oddziaływania „Dziennika Bydgoskiego”. Przez cały okres ukazywania się dział nie miał stałego układu. Choć można wyszczególnić różne typy treści, to nie ukazywały się one cyklicznie. Widać też wyraźnie starania by wpisać się w gusta czytelnicze i uatrakcyjniać ofertę o pożądane treści. Wszystkie ukazujące się na łamach kącika treści można ująć w następujących kategoriach: 1. Kobieta żona i matka, 2. Sytuacja społeczna kobiet i ich dążenie do poprawy sytuacji w zakresie wykształcenia i dostępu do pracy oraz 3. Kobieta jako gospodyni domowa

Pamięć o powstaniu styczniowym na łamach „Dziennika Bydgoskiego” w okresie panowania pruskiego w Bydgoszczy

“Dziennik Bydgoski” was the Polish newspaper released from January 1, 1908. Th e main goals of its editors and publishers included promotionof the Polish language, combating loyalty and amicability towards the invader, and reinvigorating the work of Polish social and cultural organizations. The January Uprising was an independence movement, which just like the November Uprising covered the land annexed by Prussia, including Bydgoszcz, which played an important role in it, primarily thanks to its location and involvement of local residents. It was also a rebellion that ended in defeat, stopping Polish freedom fighting for almost half a century. The January Uprising, however,created a certain myth of fights for independence, and the memory of it was supposed to teach how to love and protect our most precious values, such as national culture, traditions, and native language, creating the basis for regaining our Homeland. One of the components of cherishing national traditions was the memory of the glorious, but tragic events from the past. The Poles remembered about freedom fighters and their commitment, but political conditions, in which they lived not always made possible public demonstration of such commemoration and paying tribute to the heroes. Such situation took place in the region annexed by Prussia. When the year 1913 marked the 50th anniversary of the outbreak of the January Uprising,Bydgoszcz residents could not keep silent, just like the editorial office of the daily “Dziennik Bydgoski,” which featured an extensive frontpage article. However, there were no official or public ceremonies, only some modest events, celebrated on a smaller scale than in Poznań. Nonetheless, this historic uprising was remembered. Th is article shows how Bydgoszcz, despite the difficult conditions resulting from the anti-Polish Prussian policy and a very unfavorable national situation, tried to cherish the memory of freedom fighters and the contribution of the only Polish newspaper published in Bydgoszcz in this commemoration.„Dziennik Bydgoski” był polską gazetą wydawaną począwszy od 1 stycznia 1908 r., gazetą, której twórcy i wydawcy stawiali sobie za cel: propagowanie polskiej mowy, zwalczanie przejawów lojalizmu i ugodowości wobec zaborcy oraz ożywienie prac polskich organizacji społeczno-kulturalnych. Powstanie styczniowe było zrywem niepodległościowym, który, podobnie jak powstanie listopadowe, nie objął swoim zasięgiem ziem zaboru pruskiego, a więc i Bydgoszczy, ale ta odegrała w nim ważną rolę, głównie z uwagi na swoje położenie komunikacyjne, ale i zaangażowanie bydgoszczan. Było też zrywem, który zakończył się klęską i na niemal pół wieku zatrzymał polskie zbrojne dążenia do wolności. Powstanie styczniowe stworzyło jednak pewien mit walk niepodległościowych, a jego wspomnienie miało uczyć kochać i dbać o to, co najdroższe: kulturę narodową, tradycję, język ojczysty, bo to stanowić miało podstawę do odzyskania ojczyzny. Jednym z elementów pielęgnowania tradycji narodowej była pamięć o chwalebnych, ale i tragicznych, wydarzeniach z przeszłości. Polacy pamiętali o powstańcach i ich poświęceniu, ale warunki polityczne, w którym przyszło im żyć, nie zawsze umożliwiały publiczne okazywanie tej pamięci i składanie hołdu bohaterom. Tak było m.in. w zaborze pruskim. Gdy w 1913 r. przypadała 50. rocznica wybuchu powstania styczniowego, bydgoszczanie nie mogli przejść obok niej w ciszy, milczeć też nie mogła redakcja „Dziennika Bydgoskiego”, która przygotowała obszerny artykuł na pierwszej stronie. Oficjalnych i publicznych uroczystości nie było jednak, było też dużo skromniej i z mniejszym rozmachem niż w Poznaniu, ale pamiętano. Tekst ma pokazać, jak w Bydgoszczy, mimo trudnych warunków wynikających z antypolskiej polityki pruskiej oraz bardzo niekorzystnej sytuacji narodowościowej, starano się tę pamięć o powstańcach pielęgnować i jaki wkład w tym miała jedyna polska gazeta wychodząca w Bydgoszczy

From the history of Bydgoszcz audiovisual culture. The origins of the official video distribution

W latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia pojawiły się magnetowidy w prywatnym, domowym użytkowaniu. Po kilku latach niekontrolowanego rozwoju rynku wideo, zaczęły funkcjonować oficjalne, legalne instytucje, które zajmowały się rozprowadzaniem taśm z filmami utrwalonymi na tym nośniku. Początek tego etapu lokalnej kultury audiowizualnej datuje się na rok 1988, kiedy to zaczęły funkcjonować pierwsze wypożyczalnie, z odrębnymi regulaminami, zasadami użytkowania, a przede wszystkim z poszanowaniem praw autorskich producentów. Artykuł wpisuje te wydarzenia w kontekst szeroko pojętego zjawiska uczestnictwa, tworząc zarówno mapę miejsc, jak i rekonstruując katalog rytuałów właściwych dla formującego się środowiska wideofanów.The 1980s marked the appearance of videotape recorders in private households. After several years of uncontrolled development of the video market, official, legal institutions started to operate. They were involved in distribution of videotapes with films recorded on this carrier. The beginning of this stage of local audiovisual culture took place in 1988, along with the opening of the first video rentals, with separate regulations, principles of use, and above all respect for the copyrights of filmmakers. The article incorporates these events in the context of the broad participation, creating a map of places and restoring a catalog of rituals proper for the forming community of video-fans