Hızlı kentleşme, bilimsel ve teknolojik ilerleme ile ekonomik gelişmelerin ortak kesişim noktasında yer alan yüksek yapılar başta birer ofis yapısı iken günümüzde sayıları giderek artan konut yapıları olarak kullanılmaya başlamıştır. İnsanların zamanlarının büyük bir kısmının konutlarda geçiyor olması nedeniyle yüksek yapıların konut işleviyle kullanıldığında da kullanıcılarına standart bir konut konforunu sunması gerekir. Bu bağlamda dünyanın her yerinde üretilmekte olan yüksek konut yapılarındaki iç ortam kalitesinin kullanıcı sağlığına uygunluğu araştırılması gereken önemli bir konudur. Kullanıcılara her türlü aktivitelerini yapabilecekleri ideal iç ortamı oluşturmak için yapının enerji tüketmesi gerekir. Yapı sektörünün toplam enerji tüketimindeki payının ortalama %30-40 arasında olduğu düşünüldüğünde, yapılarda sağlanacak enerji verimliliğiyle enerji tasarrufu yapmak mümkündür. Yüksek yapılar, ölçekleri gereği az katlı yapılardan çok daha fazla enerji tükettiğinden bu yapıların enerji verimli tasarımı sürdürülebilirlikleri için de oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı giderek yaygınlaşma eğilimi gösteren yüksek konut yapılarındaki iç ortam kalitesinin, yapının enerji verimliliğine ve kullanıcı konforuna olan etkisini belirlemektir. Bu kapsamda Türkiye’nin en yüksek konut yapısı olan Sapphire Residence Tower’ın iç ortam kalitesi ve buna bağlı enerji tüketimi incelenmiştir. İnceleme beş bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde çalışmanın amacı, önemi, kullanılan inceleme yöntemi ve kapsamı açıklanmıştır. Ayrıca literatür incelemesine de yer verilmiştir. İkinci bölümde, yüksek yapı kavramı ve gelişimi, dünya ve Türkiye ölçeğinde ayrı ayrı ele alınmıştır. Yüksek yapıların zaman içerisindeki istatistiksel değişimi incelenerek bu yapıların ağırlıklı olarak konut işleviyle kullanımı yönünde ilerleyen eğilime bağlı olarak yüksek konut yapıları incelenmiştir. Üçüncü bölümde yüksek yapıların konut işleviyle kullanıldıklarında yapı sakinlerine sunması gereken iç ortam kalitesi koşulları analiz edilmiştir. Ayrıca iç ortam kalitesinin yapı enerji tüketimi ve kullanıcı sağlığına olan etkilerine de değinilmiştir. Dördüncü bölümde örnek alan çalışmasına yer verilmiştir. Yapının fiziksel dış ve iç ortam koşullarına göre özellikleri analiz edilip, yapının iç ortam kalitesine bağlı enerji tüketimi benzetim programı “DesignBuilder” yardımıyla hesaplanmıştır. Ayrıca yapı sakinleriyle yapılan görüşmeler sonucu onların iç ortam kalitesi algısı belirlenmeye çalışılmıştır. Görüşme sonucu elde edilen bilgiler ve benzetim programı hesaplamalarına göre yapının iç ortam kalitesi ve enerji tüketimi ilişkisi kurulmuştur. Sonuç bölümünde ise çalışma sürecinde ele alınan konuların değerlendirmesi yapılmış ve yorumlanmıştır. Kullanıcı sağlığı ve sürdürülebilirlik konusunda geri dönüşün uzun vadede alınabileceği düşünüldüğünde bu konuda yapılan analizler yeni yapılacak olan tasarım ve uygulamalara yön vereceğinden elde edilen bulgulara göre çıkarımlar yapılmıştır. Elde edilen veriler sonucunda yapının kendi ölçeğindeki yüksek yapılardan %25-30 oranında daha enerji verimli ve iç ortam kalitesinin kullanıcı konforuna uygun olduğu tespit edilmiştir.abstractWhile high-rise buildings, which are located at the intersection of rapid urbanization, scientific and technological progress and economic development, are mainly office buildings, the number is increasingly being used as residential buildings. People spend most of their time in indoor environment mostly at the residences. Therefore, it is also necessary for the high-rise buildings to offer a standard residential comfort to their users when they are used with the residential function. In this context, the appropriateness of the indoor environmental quality (IEQ) in the high-rise residential buildings, that are constructed in all over the world, must be investigated. Buildings need to consume energy in order to create the ideal indoor environment to their occupants where they can do all kinds of activities. It is possible to save a lot of energy with the energy efficiency provided by buildings, when the share of the building sector in total energy consumption is considering between 30-40% on average. Energy efficiency of high-rise buildings, which consume much more energy than low-rise buildings depending on their scale, is very important for the sustainability. The aim of this study is to determine the IEQ of in high-rise residential buildings, which tend to become increasingly prevalent, and its effect on energy efficiency and occupant’s comfort. In this regard, IEQ of Sapphire Residence Tower, which is the highest residence building of Turkey, and its energy consumption basing on its indoor environment have been examined. According to this context the thesis consists of five parts: In the first chapter, the purpose, the importance, the method and scope of the thesis is described. It also includes literature review about the topic. In the second chapter, the concept and development of high-rise building are handled separately on the scale of the world and Turkey. The statistical change of high-rise buildings over time has been examined and also they have been investigated depending on the tendency to use these structures predominantly as housing spaces. In the third chapter, the IEQ comfort conditions that the high-rise building, when is used as a residential function, should be provided to its occupants have been analyzed. In addition, the effects of IEQ on building energy consumption and occupant health are examined. In the fourth chapter, there is a case study of the thesis. Properties of the building were analyzed according to the physical external and internal conditions. “DesignBuilder” which is a simulation program calculates energy consumption based on IEQ of the case building. In addition, the results of the interviews with building occupants were tried to determine their perception of IEQ. According to the results obtained from the interview and the calculations of the simulation program, the relationship between IEQ and energy consumption was established. In the last chapter, the evaluation of the topics covered in the thesis was interpreted. Considering that the feedback on occupant health and sustainability can be taken at a long term, analyzes in this area can direct new designs and practices. Therefore, inferences were made according to the findings. As a result of this study, it is determined that Sapphire Residence Tower is 25-30% more energy efficient than other high-rise residential buildings in its own scale. Furthermore, IEQ of the building is suitable for the comfort and health of the occupants
