Basılan ilk Türkçe anatomi kitabı ile modern anatomi kitaplarında yer alan üriner sistem konularının karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Çalışmamızda basılmış ilk Türkçe (Osmanlıca) anatomi kitabı olan Miratü'l Ebdan fi Teşrih-I Azaü'l İnsan'da açıklanan üriner sistem ile modern anatomi kitaplarında açıklanan üriner sistemi inceledik. Amacımız çalışmamızın sonuçları ile günümüz anatomistlerine Türk tıp ve anatomi tarihinin gelişimi üzerine bir kaynak sağlamaktır. Çalışma Planı: Şanizade'nin çalışmasındaki üriner sisteme ilişkin açıklamalar günümüz Türkçesine tercüme edildi. Miratü'l Ebdan fi Teşrih-I Azaü'l İnsan'da yer alan üriner sisteme ilişkin bilgiler, aynı konuda günümüz modern anatomi kaynak kitaplarında yer alan bilgiler ile mukayese edildi. Bulgular: Miratü'l Ebdan fi Teşrih-I Azaü'l İnsan üriner sistem üzerine böbrek, kapsül ve mesane olmak üzere çeşitli bölümler içermektedir. Üretere ilişkin bilgiler böbrek bölümünde verilmiştir. İlk olarak organların yerleri, daha sonra organların görünümü ve iç yapıları açıklanmıştır. Böbreğin iç yapısının ve damar sisteminin detaylı olarak açıklanmış olması tarafımızdan dikkat çekici bulunmuştur. Sonuç: Şanizade orjinal yabancı kaynağı tercüme ederken Osmanlı Türkçesi terimlerini kullanmıştır. Zamanının bilgisini en iyi şekilde ifade etmiştir. Üriner sistem üzerine pek çok noktada modern bilgi ile uyumludur.Objectives: In our study, we examined the urinary system explained in the first printed Turkish anatomy book “Miratü'l Ebdan fi Teşrih-i Azaü'l İnsan”, and the urinary system existing in the contemporary anatomy reference books. With the results of our study, we aimed to provide a reference on the development of Turkish medicine and anatomic history for today's anatomists. Study Design: Urinary system explanations of Şanizade's work were translated into today's Turkish. The information on urinary system included in Miratü'l Ebdan fi Teşrih-i Azaü'l İnsan was compared with the information on the same topic existing in today's modern anatomy reference books. Results: Miratü'l Ebdan fi Teşrih-i Azaü'l İnsan consists of several parts on urinary system, which are kidney, capsulitis and vesica urinaria. The information about ureter is given under the part on kidney. Initially, positions of the organs, and then the physiognomy and internal structures are covered. Notably, we determined that the internal structure of kidney and the vein system is expressed in detail. Conclusion: Şanizade used Ottoman Turkish terminology when he translated the original foreign source. He expressed the knowledge of his time in the best way. There are numerous points that correspond to contemporary knowledge on urinary system

    Similar works