Wstęp Pomiar kompleksu intima-media (IMC, intima- media complex) w prezentacji B-mode coraz częściej wykorzystuje się w badaniach klinicznych. Badania analizujące powtarzalność metody dotychczas opierały się na porównaniu wyników z użyciem metody korelacji oraz na ocenie wartości bezwzględnych różnic. W dostępnym piśmiennictwie autorom niniejszej pracy udało się znaleźć tylko jedną pracę wykorzystującą metodę Blanda i Altmana, uważaną powszechnie za optymalną w ocenie błędu metody. Celem pracy było określenie powtarzalności metody manualnego odczytu grubości IMC tętnic szyjnych względem dwóch osób odczytujących (readers) przy użyciu wartości bezwzględnych różnic, korelacji Spearmana oraz metody Blanda i Altmana. Materiał i metody Do badania włączono 45 osób obydwu płci w wieku 21–84 lat. Wykonano u nich obustronnie badanie ultrasonograficzne tętnic szyjnych w prezentacji B-mode. Ocenie poddano IMC na ścianie dalszej i bliższej tętnicy szyjnej wspólnej (CCA), w obrębie rozwidlenia oraz tętnicy szyjnej wewnętrznej (ICA). Powtarzalność wyników oceniano, wykorzystując korelację Spearmana oraz metodę Blanda i Altmana. Wyniki Najmniejszą średnią z wartości bezwzględnych różnic osiągnięto dla pomiarów z CCA (0,028 mm). Gorszą powtarzalność wykazały wyniki z rozwidlenia (0,050 mm) oraz ICA (0,038 mm). W wypadku pomiarów z 12 miejsc średnia z wartości bezwzględnych różnic wynosiła 0,037 mm. Istotne współczynniki korelacji Spearmana otrzymano dla wszystkich odcinków. Posługując się metodą Blanda i Altmana, stwierdzono, że jedynie pomiary w CCA wykazują dobrą powtarzalność. Ponadto, w analizie wyników wśród osób z pomiarem IMT mniejszym i większym lub równym 1,3 mm wykazano lepszą powtarzalność u osób z pomiarem IMT mniejszym niż 1,3 mm (w analizie Blanda i Altmana wszystkie pomiary mieściły się w dopuszczalnym 5-procentowym przedziale). Jednak ze względu małą liczebność grupy z blaszką miażdżycową (IMT > 1,3 mm) nie można wyciągnąć jednoznacznych wniosków. Wnioski Najlepszą powtarzalność odczytu uzyskuje się w przypadku oceny grubości IMC w zakresie CCA.Background Measurement of intima-media complex (IMC) using B-mode ultrasonography is nowadays more frequently used in clinical studies. So far all studies dealing with recurrence of the method were based on the comparison of results using the correlation method and on estimation of absolute difference values. In available medical publications we found only one study where the Bland and Altman method, generally considered most optimal for the assessment of the method error was used. The aim of our study was to estimate the reproducibility of manual carotid intima-media thickness (IMT) readings by two different readers, using the method of absolute difference values, Spearman correlation and Bland and Altman method. Material and methods The study was based on 45 patients of both sexes, aged from 21 to 84 years old. They underwent B-mode ultrasonographic examination of both carotid arteries. IMC was examined on proximal and distal wall of common carotid artery (CCA), at the bifurcation and internal carotid artery (ICA). Results The smallest mean of the absolute difference values was obtained for measurements from CCA (0.028 mm). Measurements from bifurcation (0.050 mm) and ICA (0.038 mm) had much worse reproducibility. For all measurements at 12 points the mean absolute difference was 0.037 mm. Highly essential Spearman correlation coefficients were obtained for all segments, while using the Bland and Altman method, good reproducibility was obtained only for CCA. The analysis of results among patients with IMT < and ≥ 1.3 mm showed better reproducibility for IMT< 1.3 mm (in Bland & Altman method all results closed in the allowed 5% range), however small number of patients in the group with atherosclerotic plaque (IMT ≥ 1.3 mm) made it impossible to draw reliable conclusions. Conclusions The best measurements reproducibility is obtained for IMC thickness within CCA
