Translating Persian classic literature - linguistic and cultural problems and challenges, based on the example of selected excerpts of The Haft Paykar by Nezami Ganjavi

Abstract

Celem niniejszej pracy jest zwrócenie uwagi na wyzwania, jakie stoją przed tłumaczem klasycznej perskiej poezji. Przekład literatury, szczególnie poezji, bez względu na to, z jakiego języka źródłowego, wymaga nie tylko wystarczającej znajomości tegoż języka i języka docelowego. Tłumacz musi też sprawnie poruszać się po zbiorze często mocno skonceptualizowanych figur retorycznych i odniesień do kanonu literackiego, oczywistych dla rodzimego użytkownika języka oraz być w stanie odzwierciedlić je w przekładzie w sposób zrozumiały dla odbiorcy docelowego. Zasadniczą część pracy stanowi próba przekładu fragmentu Haft Pejkar, której celem jest wskazanie na przykładzie konkretnych trudności, i sprawdzenie przydatności ogólnie przyjętych norm tłumaczenia oraz porównanie zastosowanych rozwiązań z tymi przyjętymi przez tłumaczy na inne języki europejskie. W tym celu wybrano trzy odmienne style przekładu, w dwóch językach (angielskim i włoskim). Ponadto, niniejsza praca omawia najistotniejsze trendy literackie tworzące kontekst dla utworu, przedstawia sylwetkę autora oraz dokonuje analizy i interpretacji dzieła. Całości dopełniają rozważania teoretyczne nad przekładem.The aim of this thesis is to draw attention to the challenges that Persian poetry poses to its translator. Literary translation, especially poetry, irrespective of the source language, requires more than simply a sufficient level of language fluency. The translator must, as well, be fluent in, often highly conceptualized, rhetorical figures and references to the literary canon, which are obvious to a native reader. Moreover, the translator must be able to reflect it in the target language so as to make the work understandable for the target reader. The main part of this thesis represents an attempt to translate a part of Haft Paykar in order to indicate the particular difficulties in a sample of an actual oeuvre of Persian poetry and to verify the usefulness of the general norms of translation, as well as to compare the applied solutions to those used by other translators. To this end, three different styles of translation in two languages (English and Italian) have been analyzed. Furthermore, the most important literary tendencies, which formed the context for Nezami’s oeuvre, have been introduced, as well as the profile of the author. Some theoretical considerations on translation complete the whole