"Magical power of words in folk healing rituals"

Abstract

"Magical power of words in folk healing rituals" is my response to the present-day world. The world full of deceit, hypocrisy, social imbalance, constant rush, in which money and power are considered to be the greatest value. The world that accepts only visible things while trivializing metaphysical and transcendental dimensions. And finally, the world, where man by his separation from nature and exaltation over all species, disturbs the holy balance of existence.The main aim of my work is to recall the mythical ancient Slavic beliefs that are reflected in folk medicine: the mythical vision of the universe, the power of magic and the extraordinary strength of magical words in folk healing rituals. This thesis consists of two main parts: I. Magic and II. Magical power of the word in Bulgarian healing rituals. The first part – Magic – includes two chapters: I. Magic: three perspectives and II. Magic of the word. Chapter I concerns the general idea of magic. In this chapter I focused on the linguistic aspects of the magic word, its origin and meaning in terms of so-called western science. There are presented common conceptions of magic in terms of linguistics, in language of observers and in the languages of Slavs. Here you can find, among other things, the origin of the word magic, attitude of science to this phenomenon, and the comparison of the word magic and the corresponding Slavic expression czar and its derivatives. In chapter II there are described rituals and the function and pragmatic as well as semiotic significance of the magical word in the context of folk healing rituals.Second part of this my thesis: "Magical power of the word in Bulgarian healing rituals" consists of chapter III and IV which present practical and semantic analysis of folk rituals with particular emphasis on Bulgarian verbal formulas. In chapter III you can find the meaning and the concept of disease among ancient Bulgarians. In the context of etiology I have tried to classify the formerly known diseases and furthermore describe the beliefs seeking the source of diseases in external world, in the body of nature1. Chapter IV is devoted to the practical part of the Bulgarian „word treatment” and consists of subsections: Bajane – Bulgarian verbal healing ritual, Bajaczka – Bulgarian healer familiar with magical practices and the examples of Bulgarian healing verbal formulas. The "Magical power of the word in Bulgarian healing rituals" shows that the greatest potency of folk magic was felt it would lie in words.Moreover the verbal component in healing rituals was probably the most important one, because of the ancient beliefs in close relation between the word and the deed. Furthermore, the mythical belief considered the word to be the deed, because of its material power.Therefore the Magical power of words in folk healing rituals resembles the old vision of the world, and through the ancient healing practice recalls the great power that is hidden in every language."Magiczna moc słowa w ludowych rytuałach uzdrawiających na przykładzie zamawiań bułgarskich" to praca przywołująca dawny mityczny światopogląd Słowian, przejawiający się w ludowym lecznictwie. Ta pełna magicznych mocy wizja istnienia zdaje się być znacznie głębsza i bardziej wartościowa od świata we współczesnym pojęciu. W ramach kontekstu świadomości mitycznej przyglądam się ludowym formom lecznictwa, tak różnym od znanych współcześnie, polegającym przede wszystkim na wierze w nieposkromioną moc słowa, na wypowiadaniu skomplikowanych formuł słownych o magicznej mocy. Pracę swą podzieliłam na dwie części. Pierwszą część poświęcam magii oraz magicznej mocy słowa w ujęciu tzw. nauki zachodniej. Tutaj skupiam się na językowym aspekcie samego słowa magia, jego pochodzeniu oraz znaczeniu. Następnie przedstawiam próby jego zdefiniowania z punktu widzenia obserwatorów - osób znajdujących się poza badaną kulturą magiczną, a także dokonuję porównania między słowem magia a odpowiadającym mu rodzimym wyrazem czar i jego derywatami. W kolejnych rozdziałach przywołuję znaczenie, sens i moc słowa zanurzonego kontekście magicznych rytuałów ludowych, będących nieodłączną częścią światopoglądu mitycznego. Druga część pracy jest poświęcona praktycznej i semantycznej analizie ludowych rytuałów słownych ze szczególnym uwzględnieniem zamawiań bułgarskich. Przedstawiam nie tylko przykłady uzdrawiających formul słownych, ale także przybliżam znaczenie i wyobrażenie choroby wśród dawnych Bułgarów, uświadamiam ważną rolę "bajaczki" (bułgarskiej znachorki leczącej słowem) oraz zdradzam tajniki bajane- słownego rytuału przywracającego zdrowie. Materiał, który tu zgromadziłam, odwołuje się przede wszystkim do dawnych metod uzdrawiania. Ten pouczający i jakże ważny moim zdaniem temat nie został jednakże jednoznacznie zdefiniowany, ponieważ studiującemu go gronu badaczy towarzyszyły trudności albo nawet niemożności rozdzielenia empirii od magii, tego, co racjonalne od irracjonalnego. Gros naukowców publikujących swe prace w połowie XX w. za punkt honoru stawiało sobie bowiem oddzielenie treści według nich absurdalnych, fantastycznych czy naiwnych od faktów i rzeczy racjonalnych. Moszyński twierdził na przykład, iż lud wierzy w uzdrawianie za pomocą magii, gdyż "podatny jest na sugestię". Być może „racjonalni” badacze (pamiętajmy o ich przynależności do świata obserwatorów, a nie badanej kultury magicznej) mieli słuszność, twierdząc, iż wszelkich korzyści płynących z leczniczych rytuałów uzdrawiających należy dopatrywać się w ludzkiej psychice, podświadomości i sugestii. A być może słuszność mieli nasi przodkowie, wierzący, że to znajomość i podporządkowanie się prawom rządzącym naturą oraz umiejętne, dzięki magii, przywoływanie pożądanych energii z zaświatów są w stanie zapewnić człowiekowi zdrowie oraz pomyślność... Tu warto więc postawić pytanie: czy to człowiek najpierw ustanowił zasady, a następnie podporządkowując się im lub nie ściągał na mocy autosugestii, fantazji, wizualizacji zdrowie lub chorobę na siebie lub bliskich? Czy też może w wyniku obserwacji otaczającej przyrody i praw jakie nią rządzą wyciągnął wnioski i ustanowił swoisty kodeks postępowania tworzący summa summarum mityczny światopogląd? W niniejszej pracy staram się w sposób równie rzetelny ukazać fragment naszego rodzimego folkloru, dotyczący stwarzania pożądanych stanów rzeczy dzięki magicznej mocy słowa. Pragnę przybliżyć dawne, niesłusznie określane jako prymitywne, rodzime myślenie, według którego świat to jeden wielki żywy organizm tworzący spójną całość, a poznawanie struktury rzeczywistości tejże całości prowadzi do stworzenia własnego światopoglądu. W przypadku Słowian, jak również wielu innych kultur pierwotnych, w wyniku tych obserwacji powstał światopogląd zwany magicznym, w którym słowo "zawsze jest czarem: budzi niebezpieczną lub dobroczynną moc. […] Słowo jest mocą decydującą. Kto wypowiada słowa wprawia w ruch moce...