Dziki, Adam

Kruszewski, Wiesław J.

Kulig, Jan

Michalik, Maciej

Richter, Piotr

Szczepkowski, Marek

Wallner, Grzegorz

Videosurgery and Other Miniinvasive Techniques

English

Jagiellonian Univeristy Repository

Videosurgery and other miniinvasive techniques 2009; 4 (Suppl 1) S35Resekcje laparoskopowe jelita grubego – rekomendacjeAdam Dziki, Jan Kulig, Grzegorz Wallner, Piotr Richter, Wiesław J. Kruszewski, Marek Szczepkowski, Maciej MichalikOpracowano na podstawie:The EAES Clinical Practice Guidelines on Laparoscopic Resection of Colon Cancer 2004, z modyfikacją z 2006 rokuR. Veldkamp, M. Golghesaei, H. Jaap Bonjer, Dirk W. Meijer, M. Buunen, J. Jeekel, B. Anderberg, M. A. Cuesta, Alfred Cuschieri, Abe Fingerhut, J. W. Fleschman, P. J. Guillou, E. Haglind, J. Himpens, Christoph A. Jacobi, J. J. Jakimowicz, Ferdinand Koeckerling, Antonio M. Lacy, Emilio Lezoche, John R. T. Monson, Mario Morino, Edmund A. M. Neugebauer, S. D. Wexner, R. L. WhelanVideosurgery and other miniinvasive techniques 2009; 4 (Suppl 1): S35–S39RekomendacjeAdres do korespondencji:dr Maciej Michalik, Oddział Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej, Szpital Specjalistyczny im. F. Ceynowy, ul. Jagalskiego 10, 84-200 Wejherowo,tel. +48 58 572 74 20, faks +48 58 572 74 24, e-mail: mich1@wp.plVideosurgery1. Zalecane jest wykonanie przedoperacyjnych badańobrazowych, które identyfikują lokalizację, rozmiaroraz potencjalne zaawansowanie miejscowe gu-za (stopień rekomendacji D).2. Wiek nie jest przeciwwskazaniem do laparoskopo-wej resekcji jelita grubego (siła rekomendacji 2a).3. W przypadku pacjentów z ASA III–IV zaleca się ob-ligatoryjne inwazyjne monitorowanie wartości ciśnienia tętniczego oraz saturacji (stopień A– zdanie odrębne części ekspertów – 9%), a takżestosowanie ciśnienia wewnątrzbrzusznego poni-żej wartości 12 mm Hg (stopień B).4. Otyłość nie jest bezwzględnym przeciwwskaza-niem do leczenia laparoskopowego. U pacjentówze wskaźnikiem masy ciała (body mass index– BMI) powyżej 30 kg/m2 obserwuje się zwiększo-ne ryzyko wystąpienia powikłań i konwersji (siła 2c – zdanie odrębne części ekspertów – 7%).5. U pacjentów z guzami T4 radykalna resekcja powin-na zostać wykonana w technice otwartej (siła 5,stopień D – zdanie odrębne części ekspertów– 17%).6. Zrosty wewnątrzbrzuszne nie są przeciwwskaza-niem do leczenia laparoskopowego (siła 4).7. Umiejscowienie trokarów powinno uzależniać sięod doświadczenia i indywidualnych preferencjioperatora (siła 5).8. Bardzo pożądane jest używanie podczas operacjitoru wizyjnego o wysokiej rozdzielczości (siła 5,stopień D).9. Właściwa technika operacyjna redukuje prawdo-podobieństwo wszczepów w kanałach po troka-rach (siła 5).10. Doradza się przedoperacyjne tatuowanie małychguzów okrężnicy ułatwiające ich śródoperacyjnąlokalizację. Jako alternatywne postępowanie zale-ca się śródoperacyjną kolonoskopię, ultrasonogra-fię lub też przedoperacyjne kolonoskopowe klipso-wanie guza (stopień D).11. Preparowanie mesocolon od przyśrodka do bokujest preferowanym sposobem postępowania pod-czas laparoskopii (siła 5, stopień D).12. Laparoskopowa resekcja okrężnicy obarczona jest14-procentowym (0–42%) ryzykiem konwersji do za-Videosurgery and other miniinvasive techniques 2009; 4 (Suppl 1)S36Adam Dziki, Jan Kulig, Grzegorz Wallner, Piotr Richter, Wiesław J. Kruszewski, Marek Szczepkowski, Maciej Michalik1A Przegląd systematyczny (metaanaliza) badań z randomizacją (randomised controlled trial – RCT) z wynikami z indywidualnych (homogenicznych) badań.1B Badania z randomizacją dobrej jakości.2A Przegląd systematyczny badań kohortowych lub badań kliniczno-kontrolnych, retrospektywnych (case-control studies– CCS) z wynikami z indywidualnych (homogenicznych) badań.2B Badania z randomizacją gorszej jakości lub kohortowe, lub CCS.2C Badania opisowe lub podsumowania wyników.3 Badania kohortowe lub CCS o niskiej jakości.4 Opinia eksperta lub ogólnie akceptowane postępowanie.(Oxford center for evidence based medicine)Poziomy dowodu naukowegoA Uzasadnione przez przeglądy systematyczne i/lub co najmniej 2 RCT dobrej jakości.Poziom dowodu naukowego 1A, 1B.B Uzasadnione przez wysokiej jakości badania kohortowe lub CCS. Poziom dowodu naukowego 2A, 2B.C Uzasadnione przez badania kohortowe lub CCS o niskiej jakości i/lub inne wyniki badań.Poziom dowodu naukowego 2C, 3. D Opinie ekspertów lub komitetów konsensusowych.Poziom dowodu naukowego 4.Stopnie rekomendacjibiegu otwartego. Najczęstszą przyczyną konwersjijest miejscowe zaawansowanie guza, a w dalszej ko-lejności: olbrzymie rozmiary guza, zrosty wewnątrzo-trzewnowe i trudności techniczne (siła 3a).13. Laparoskopowa resekcja okrężnicy wymaga wię-cej czasu niż resekcja techniką otwartą (siła 2a).14. Zasięg laparoskopowej resekcji jelita oraz limfade-nektomii jest podobny do uzyskiwanego w techni-ce klasycznej (siła 2b).15. Nie wykazano różnic w częstości powikłań poope-racyjnych po zabiegach laparoskopowych i kla-sycznych w raku jelita grubego (siła 2b).16. Śmiertelność po zabiegach laparoskopowych jestzbliżona do śmiertelności po zabiegach klasycznejkolektomii (siła 2b).17. Czas hospitalizacji po laparoskopowej resekcjiokrężnicy jest krótszy niż po resekcji klasycznej(siła 1a).18. Ból pooperacyjny po zabiegach laparoskopowychjest mniejszy w porównaniu z zabiegami otwarty-mi (siła 2a).19. Pacjenci po laparoskopowej resekcji jelita wymagająmniej leków przeciwbólowych w porównaniu z grupąpacjentów operowanych techniką otwartą (siła 1b).20. Powrót prawidłowej funkcji przewodu pokarmo-wego jest szybszy w grupie pacjentów operowa-nych laparoskopowo w porównaniu z technikamiklasycznymi (siła 2b).21. Pooperacyjne upośledzenie czynności układu od-dechowego jest mniejsze u pacjentów leczonychlaparoskopowo w porównaniu z technikami kla-sycznymi (siła 1b).22. Przeżywalność wśród pacjentów po laparoskopo-wej resekcji okrężnicy jest przynajmniej tak do-bra, jak wśród pacjentów leczonych technikamiklasycznymi (siła 2a).23. Odsetek wszczepów w kanałach po trokarachu pacjentów po laparoskopowej resekcji guza jeli-ta wynosi poniżej 1% (siła 2c).24. Koszty laparoskopowej resekcji guza jelita grube-go są większe w porównaniu z metodami otwar-tymi. Wiąże się to z dłuższym czasem zabieguoraz z koniecznością używania droższego instru-mentarium (siła 3b).25. Ogólnoustrojowa odpowiedź stresowa organizmujest mniejsza po resekcji laparoskopowej w po-równaniu z zabiegami klasycznymi (siła 1b).Zespół redakcyjny uważa, że operacje laparosko-powe jelita grubego mogą być wykonywane po inten-sywnym, praktycznym szkoleniu w ośrodkach dyspo-nujących dużym doświadczeniem w tej dziedziniechirurgii. Zespół uważa, że operacje powinny być wy-Videosurgery and other miniinvasive techniques 2009; 4 (Suppl 1) S37Resekcje laparoskopowe jelita grubego – rekomendacje1A Systematic review of RCTs (randomised control trials) with consistent results from individual (homogenous) studies.1B Randomised control trials of good quality.2A Systematic review of cohort or case-control studies with consistent results from individual (homogenous) studies.2B Randomised control trials of poorer quality or cohort or case-control studies.2C Outcome studies, descriptive studies.3 Cohort or case-control studies of low quality.4 Expert opinion, generally accepted treatments.(Oxford center for evidence based medicine)Levels of evidenceA Supported by systematic review and/or at least 2 RCTs of good quality.Level of evidence 1A, 1B. B Supported by good cohort studies and/or case control studies. Level of evidence 2A, 2B.C Supported by case series, cohort studies of low quality and/or ‘outcomes’ research.Level of evidence 2C, 3. D Expert opinion, consensus committee. Level of evidence 4.Grades of recommendationkonywane jedynie w tych ośrodkach, gdzie wykonujesię powyżej 20 operacji rocznie.Szczególne podziękowania należą się zespołowiw składzie: Michał Orłowski, Roman Budziński, AgataFrask, za wkład pracy w zredagowanie tego konsen-susu.Piśmiennictwo1. Hilliard G, Ramming K, Thompson J Jr, Passaro E Jr. The elusivecolonic malignancy. A need for definitive preoperativelocalization. Am Surg 1990; 56: 742-744.2. Ott DJ. Accurancy of double-contrast barium enema indiagnosing colorectal polyps and cancer. Semin Roentgenol2000; 35: 333-341.3. Pijl ME, Chaoui AS, Wahl RL, van Oostayen JA. Radiologyof colorectal cancer. Eur J Cancer 2002; 38: 887-898.4. Bond JH. Colorectal cancer screening: the potential role of virtualcolonoscopy. J Gastroenterol 2002; 37 (Suppl 13): 92-96.5. Delgado S, Lacy AM, García Valdecasas JC i wsp. Could age be anindication for laparoscopic colectomy in colorectal cancer? SurgEndosc 2000; 14: 22-26.6. Schwandner O, Schiedeck TH, Bruch HP. Advanced age– indication or contraindication for laparoscopic colorectalsurgery? Dis Colon Rectum 1999; 42: 356-362.7. Lo CM, Lai EC, Fan ST i wsp. Laparoscopic cholecystectomy foracute cholecystitis in the elderly. World J Surg 1996; 20: 983-986; discussion 987.8. Pessaux P, Tuech JJ, Derouet N i wsp. Laparoscopic chole-cystectomy in the elderly: a prospective study. Surg Endosc2000; 14: 1067-1069.9. Neudecker J, Sauerland S, Neugebauer E i wsp. The EuropeanAssociation of Endoscopic Surgery clinical practice guideline onthe pneumoperitoneum for laparoscopic surgery. SurgEndosc 2002; 16: 1121-1143.10. Sprung J, Whalley DG, Falcone T i wsp. The impact of morbidobesity, pneumoperitoneum, and posture on respiratory systemmechanics and oxygenation during laparoscopy. AnesthAnalg 2002; 94: 1345-1350.11. Pandya S, Murray JJ, Coller JA, Rusin LC. Laparoscopic colectomy:indications for conversion to laparotomy. Arch Surg 1999;134: 471-475.12. Pikarsky AJ, Saida Y, Yamaguchi T i wsp. Is obesity a high riskfactor for laparoscopic colorectal surgery? Surg Endosc 2002;16: 855-858.13. Angrisani L, Lorenzo M, De Palma G i wsp. Laparoscopiccholecystectomy in obese patients compared with nonobesepatients. Surg Laparosc Endosc 1995; 5: 197-201.14. Collet D, Edye M, Magne E, Perissat J. Laparoscopic chole-cystectomy in the obese patient. Surg Endosc 1992; 6: 186-188.15. Miles RH, Carballo RE, Prinz RA i wsp. Laparoscopy: the preferredmethod of cholecystectomy in the morbidly obese.Surgery 1992; 112: 818-823; discussion 822-823.16. Phillips EH, Carroll BJ, Fallas MJ, Pearlstein AR. Comparison orlaparoscopic cholecystectomy in obese and non-obese patients.Am Surg 1994; 60: 316-321.Videosurgery and other miniinvasive techniques 2009; 4 (Suppl 1)S38Adam Dziki, Jan Kulig, Grzegorz Wallner, Piotr Richter, Wiesław J. Kruszewski, Marek Szczepkowski, Maciej Michalik17. Schirmer BD, Dix J, Edge SB i wsp. Laparoscopic cholecystectomyin the obese patient. Ann Surg 1992; 216: 146-152.18. Unger SW, Scott JS, Unger HM, Edelman DS. Laparoscopicapproach to gallstones in the morbidly obese patient. SurgEndosc 199; 15: 116-117.19. Nelson H, Petrelli N, Carlin A i wsp.; Cancer Institute ExpertPanel. Guidelines 2000 for colon and rectal cancer surgery. J NatlCancer Inst 2001; 93: 583-596.20. Hamel CT, Pikarsky AJ, Weiss E i wsp. Do prior abdominaloperations after the outcome of laparoscopically assisted righthemicolectomy? Surg Endosc 2000; 14: 853-857.21. Boulanger A, Hardy JF. Intestinal distention during electiveabdominal surgery: should nitrous oxide be banished? Can J Anaesth 1987; 34: 346-350.22. Taylor E, Feinstein R, White PF, Soper N. Anesthesia forlaparoscopic cholecystectomy: is nitrous oxide contraindicated?Anesthesiology 1992; 76: 541-543.23. Zmora O, Weiss EG. Trocar site recurrence in laparoscopicsurgery for colorectal cancer: myth or real concern? Surg OncolClin N Am 2001; 10: 625-638.24. Bouvy ND, Marquet RL, Jeekel H, Bonjer HJ. Impact of gas (less)laparoscopy and laparotomy on peritoneal tumor growth andabdominal wall metastases. Ann Surg 1996; 224: 694-700;discussion 700-701.25. Montorsi M, Fumagalli U, Rosati R i wsp. Early parietalrecurrence of adenocarcinoma of the colon after laparoscopiccolectomy. Br J Surg 1995; 82: 1036-1037.26. Watson DI, Mathew G, Ellis T i wsp. Gasless laparoscopy mayreduce the risk of port-site metastases following laparoscopictumor surgery. Arch Surg 1997; 132: 166-168; discussion 169.27. Gutt CN, Riemer V, Kim ZG i wsp. Impact of laparoscopic colonicresection on tumour growth and spread in an experimentalmodel. Br J Surg 1999; 86: 1180-1184.28. Iwanaka T, Arya G, Ziegler MM. Mechanism and preventionof port-site tumor recurrence after laparoscopy in a murinemodel. J Pediatr Surg 1998; 33: 457-461.29. Wittich P, Steyerberg EW, Simons SH i wsp. Intraperitonealtumor growth is influenced by pressure of carbon dioxidepneumoperitoneum. Surg Endosc 2000; 14: 817-819.30. Gutt CN, Heinz P, Kaps W, Paolucci V. The phagocytisis activityduring conventional and laparoscopic operations in the rat:a preliminary study. Surg Endosc 1997; 11: 899-901.31. West MA, Baker J, Bellingham J. Kinetics of decreasedLPS-stimulated cytokine release by macrophages exposed toCO2. J Surg Res 1996; 63: 269-274.32. Hajri A, Mutter D, Wack S i wsp. Dual effect of laparoscopy oncell-mediated immunity. Eur Surg Res 2000; 32: 261-266.33. Jacobi CA, Sterzel A, Braumann C i wsp. The impactof conventional and laparoscopic colon resection (CO2 orhelium) on intraperitoneal adhesion formation in a ratperitonitis model. Surg Endosc 2001; 15: 380-386.34. Nagelschmidt M, Gerbecks D, Minor T. The impact of gaslaparoscopy on abdominal plasminogen activator activity. SurgEndosc 2001; 15: 585-588.35. Neuhaus SJ, Ellis T, Rofe AM i wsp. Tumor implantation follow-ing laparoscopy using different insufflations gases. SurgEndosc 1998; 12: 1300-1302.36. Jacobi CA, Wildbrett P, Volk T, Müller JM. Influence of differentgases and intraperitoneal instillation of antiadherent orcytotoxic agents on peritoneal tumor cell growth andimplantation with laparoscopic surgery in a rat model. SurgEndosc 1999; 13: 1021-1025.37. Bouvy ND, Giuffrida MC, Tseng LN i wsp. Effects of carbondioxide pneumoperitoneum, air pneumoperitoneum, andgasless laparoscopy on body weight and tumor growth. ArchSurg 1998; 133: 652-656.38. Wu JS, Guo LW, Ruiz MB i wsp. Excision of trocar sites reducestumor implantation in an animal model. Dis Colon Rectum1998; 41: 1107-1111.39. Watson DI i wsp. Excision of laparoscopic port sites increasesthe likelihood of wound metastases in an experimentalmodel. 8th World Congress of Endoscopic Surgery (2002 NewYork, NY, USA, BS 01 (final program) 77.40. Neuhaus SJ, Watson DI, Ellis T i wsp. Influence of cytotoxicagents on intraperitoneal tumor implantation after laparoscopy.Dis Colon Rectum 1999; 42: 10-15.41. Lee SW, Gleason NR, Bessler M, Whelan RL. Peritoneal irrigationwith povidone-iodine solution after laparoscopic-assistedsplenectomy significantly decreases port-tumor recurrence ina murine model. Dis Colon Rectum 1999; 42: 319-326.42. Neuhaus SJ, Ellis T, Jamieson GG, Watson DI. Experimental studyof the effect of intraperitoneal heparin on tumour implantationfollowing laparoscopy. Br J Surg 1999; 86: 400-404.43. Braumann C, Ordemann J, Wildbrett P, Jacobi CA. Influenceof intraperitoneal and systemic application of taurolidine andtaurolidine/heparin during laparoscopy on intraperitoneal andsubcutaneous tumour growth in rats. Clin Exp Metastasis2000; 18: 547-552.44. Jacobi CA, Peter FJ, Wenger FA i wsp. New therapeutic strategies toavoid intra and extraperitoneal metastases during laparoscopy:results of a tumor model in the rat. Dig urg 1999; 16: 393-399.45. Eshraghi N, Swanstrom LL, Bax T i wsp. Topical treatmentsof laparoscopic port sites can decrease the incidence of incisionmetastasis. Surg Endosc 1999; 13: 1121-1124.46. Tseng LN, Berends FJ, Wittich P i wsp. Port-site metastases:impact of local tissue trauma and gas leakage. Surg Endosc1998; 12: 1377-1380.47. Wittich P, Marquet RL, Kazemier G, Bonjer HJ. Port-sitemetastases after CO2 laparoscopy: is aerosolization of tumorcells a pivotal factor? Surg Endosc 2000; 14: 189-192.48. Whelan RL, Sellers GJ, Allendorf JD i wsp. Trocar site recurrenceis unlikely to result from aerosolization of tumor cells. Dis ColonRectum 1996; 39 (10 Suppl): S7-S13.49. Turnbull RB Jr, Kyle K, Watson FR, Spratt J. Cancer of the colon:the influence of the no-touch isolation technique on survivalrates. Ann Surg 1967; 166: 420-427.50. Wiggers T, Jeekel J, Arends JW i wsp. No-touch isolationtechnique in colon cancer: a controlled prospective trial. Br J Surg 1988; 75: 409-415.51. Gertsch P, Baer HU, Kraft R i wsp. Malignant cells are collectedon circular staplers. Dis Colon Rectum 1992; 35: 238-241.52. Fermor B, Umpleby HC, Lever JV i wsp. Proliferative andmetastatic potential of exfoliated colorectal cancer cells. J NatlCancer Inst 1986; 76: 347-349.Videosurgery and other miniinvasive techniques 2009; 4 (Suppl 1) S39Resekcje laparoskopowe jelita grubego – rekomendacje53. Umpleby HC, Fermor B, Symes MO, Williamson RC. Viabilityof exfoliated colorectal carcinoma cells. Br J Surg 1984; 71: 659-663.54. Jenner DC, de Boer WB, Clarke G, Levitt MD. Rectal washouteliminates exfoliated malignant cells. Dis Colon Rectum1998; 41: 1432-1434.55. McDermott JP, Devereaux DA, Caushaj PF. Pitfall of laparoscopiccolectomy: an unrecognized synchronous cancer. Dis ColonRectum 1994; 37: 602-603.56. Larach SW, Patankar SK, Ferrara A i wsp. Complicationsof laparoscopic colorectal surgery: analysis and comparisonof early vs. later experience. Dis Colon Rectum 1997; 40: 592-596.57. Lacy AM, García-Valdecasas JC, Taurá P i wsp. Is laparoscopiccolectomy a safe procedure in synchronous colorectal carcinoma?Report of a case. Surg Laparosc Endosc 1995; 5: 75-76.58. Tabibian N, Michaletz PA, Schwartz JT i wsp. Use of anendoscopically placed clip can avoid diagnostic errors incolonoscopy. Gastrointest Endosc 1998; 34: 262-264.59. Ohdaira T, Konishi F, Nagai H i wsp. Intraoperative localizationof colorectal tumors in the early stages using a marking clipdetector system. Dis Colon Rectum 1999; 42: 1353-1355.60. Hammond DC, Lane FR, Welk RA i wsp. Endoscopic tattooingof the colon. An experimental study. Am Surg 1989; 55: 457-461.61. Botoman VA, Pietro M, Thirlby RC. Localization of colonic lesionswith endoscopic tattoo. Dis Colon Rectum 1994; 37: 775-776.62. Waye JD. Mucosal marking of the colon, or india ink tattooof the colon: advanced therapeutic endoscopy. Raven Press,New York 1992; 209-214.63. Coman E, Brandt LJ, Brenner S i wsp. Fat necrosis andinflammatory pseudotumor due to endoscopic tattooingof the colon with india ink. Gastrointest Endosc 1991; 37: 65-68.64. Montorsi M, Opocher E, Santambrogio R i wsp. Originaltechnique for small colorectal tumor localization duringlaparoscopic surgery. Dis Colon Rectum 1999; 42: 819-822.65. Cohen JL, Forde KA. Intraoperative colonoscopy. AnnSurg 1988; 207: 231-233.66. Fu KI, Fujii T, Kato S i wsp. A new endoscoic tattooing techniquefor identifying the location of colonic lesions during laparoscopicsurgery: a comparison with the conventional technique.Endoscopy 2001; 33: 687-691. 

Resekcje laparoskopowe jelita grubego : rekomendacje

https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/158639/kulig_richter_michalik_et-al_resekcje_laparoskopowe_2009.pdf?sequence=1&isAllowed=y

Resekcje laparoskopowe jelita grubego : rekomendacje

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Jagiellonian Univeristy Repository