Bor, çok geniş kullanım alanları ile, insanlığın bugünkü ve gelecekteki yaşamlarında, vazgeçilmez bir endüstriyel hammadde olarak önemini gittikçe arttıracaktır. Ülkemiz bu açıdan şanslı bir konumda olup, toplam dünya bor rezervlerinin yaklaşık %60 'mı içermektedir Bu nedenlerden dolayı, bor cevherlerimizin en verimli bir şekilde üretimi ülkemiz açısından çok fazla önem arz etmektedir. Kırka boraks konsantratöründe, her yıl yaklaşık %10-12 B2O3 tenörlü 250 bin ton yaş artık oluşmakta ve bunun yanında artık göletinde de benzer tenörlü yaklaşık 4 milyon ton birikmiş katı artık bulunmaktadır. Artıkların teknolojik koşullara uygun olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu çalışmada, kırka boraks artıklarının soda liçi ile değerlendirilmesinde etken olan parametreler ayrıntılı bir şekilde araştırılmıştır. Bu amaçla, boraks artıklarının Na2C03 ve NaHCC>3 liçi; değişik sıcaklık, çözücü"miktarları, katı/sıvı oranlan ve çözeltine sürelerinde denenmiş olup, düşük çözücü oranlarında, optimal sıcaklık ve sürede başarılı sonuçlar alınmıştır. Sonuçta, seyreltik soda çözeltisi ile yapılan deneylerde, artiklardaki boraks yüksek verimle çözünmüş ve elde edilen bulgulardan yararlanılarak, tesisin mevcut çalışma koşullarına uygun optimum öneri akım şemalan geliştirilmiştir. Aynca, bu yöntemle boraks artıklarının değerlendirilmesinde, çözücü olarak tronanın kullanılması ile ülkemizde büyük bir potansiyele sahip olan trona yataklan yem bir kullanım alam bulmuş olacaktır.Boron will continue its importance in the recent world and in the future as a
very well-known and necessary industrial rawmaterial with common use areas. Our country is very advantegeous in this point and contains approximately 60 % of total world reserves of boron. Thus production of boron ores is greatly significant for our country. In the Kırka Tincal Concentrator, approximately 250 000 tons wet tailings with a grade of 10 -12 % are produced and separately 4 million tons tailings with similar grade are disposed. Beneficiation from the Kırka Tincal tailings is thereby necessary.
In this study, the effective parameters m soda leaching of the Kırka Tincal tailings have been investigated in detail. For this aim, Na2CC>3 and NaHCC>3 leaching of the tailings at different temperature, concentration, solid/liquid ratio and leaching time were carried out. As a conclusion, in the experiments made with aqueous soda solutions, tincal were efficiently extracted and an optimum processing plant proposal was developed. Furthermore, with use of trona in this processing method of the tailings, the great trona deposits will find a different use
