'Uludag Universitesi Fen Edebiyat Fakultesi Sosyal Bilimler Dergisi'
Abstract
Giriş: Bu çalışma ortaokul çocuklarının tıbbi işlem korkularını ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Örneklem seçiminde öncelikle Mağusa bölgesindeki ortaokullar kırsal ve kentsel okullar olarak gruplandırılmış ve tabakalı örnekleme yöntemi ile alınacak öğrenci sayısı evrenin bilindiği durumlarda örneklem hesabı formülü ile belirlenmiştir. Daha sonra her bir okuldan alınacak öğrenci sayısının yarısını kız, diğer yarısını erkek öğrenciler oluşturacak şekilde basit rastgele örneklem yöntemi ile 332 öğrenci çalışmaya alınmıştır. Veriler Tıbbi İşlem Korku Ölçeği ve Tanımlayıcı Soru Formu aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, yüzde, ortalama, t-test’i ve tek yönlü varyans analizi (Anova) kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmada öğrencilerin toplam tıbbi işlem korku puan ortalaması 42,14±9,73 olup, ‘biraz korkan’ grupta yer aldıkları tespit edilmiştir. Öğrencilerin %87,3’ünün tıbbi işlemlerden biraz korktuğu, %4,8’inin hiç korkmadığı, %7,8’inin ise çok korktuğu belirlenmiştir. Hastanede yatma nedenleri, yatma süresi, daha önce yapılmış tanı ve tedavi yöntemleri (ağız muayenesi hariç), daha önce uygulanmış tedaviler, ebeveyn mesleği, gelir düzeyi, annenin eğitim düzeyi ile tıbbi işlem korku puanları arasındaki farklar istatistiksel açıdan anlamsız (p>0,05) bulunmuştur. Buna karşılık cinsiyet ve babanın eğitim düzeyi ile toplam tıbbi işlem korku puanı ve korkunun dört boyutunda istatistiksel olarak anlamlı farklar saptanmıştır (p0.05). On the other hand, statistically significant differences were found between gender, father’s education level and total fear score. The mean total fear score of girls was 44.74±10.25 and of boys was 39.61±8.48. Mean fear score of students whom father’s education was limited to reading and writing was 50.29±11.53 and for those whose fathers were university graduates it was 41.16±10.18. Statistically significant differences were found between number of brothers and sisters, age, oral examination history and operational, environmental and interpersonal dimensions of the Medical Procedure Fear Scale (p<0.05). Conclusions: These results suggest that fears could be reduced by doctor-nurse relationships and kind approaches of medical staffs towards students could have positive effects on the fears of students from medical procedures
