Negli anni tra fine \u27800 e inizio \u27900 l\u27attivazione nelle province dell\u27Austria
di istituti per il promovimento delle piccole industrie e di cattedre ambulanti per l\u27aggiornamento
professionale di capi d\u27 arte e lavoranti allineava questo specifico settore dell\u27ordinamento
austriaco a quello più avanzato della Germania, peraltro tradizionale modello
per i governanti di Vienna. L\u27 Istria si avvantaggiò tardivamente delle possibilità offerte
dalle nuove disposizioni e nell\u27attuarle ebbe come punto di riferimento Trieste, a cui si unì
per costituire nel 1904 un comune istituto per il promovimento delle piccole industrie e
organizzare corsi d\u27istruzione professionale.U sklopu toliko neprezaljene i mitizirane efikasnosti administracije
i funkcionalnosti javnih ustanova Habsbur~ke Monarhije, isticu se neke poznate
licnosti industrijskog uredenja, te onog ~kolskog, Ciji je utjecaj na pokrajinoskoj
razini malo proucavan, pogotovo u lstri, iako nije manjkala bogata i detaljna arhivska
dokumentacija. To se posebno odnosi na institute za promidzbu malih industrija, te na pomicne
katedre obrazovanja za profesionalno usavr~avanje, stvorena u raznim pokrajinama
Monarhije veé u zadnjim godinama 19. st., nastojanjima Ministarstva trgovine (kompetentnog
za to podrucje, dok i sto nije potpalo pod nadzor novonastalog Ministarstva za javne
radove 1908. god.). Istarski Sabor u Porecu i Trgovacka Komora za Istru u Rovinju
zajednicki su donijeli odluku s istoimenim institucijama iz Trsta o stvaranju jednog zajednickog
instituta, u cilju promicanja malih industrija, koji je slijedeée godine organizirao
pokretne tecaje profesionalnog usavr~avanja za strucne kadrove i radnike u istarskim gradiéima,
kao i u glavnom gradu regije.
Druge funkcije kojima je bio zaduzen ovaj institut sastojale su se od dodjele kredita
i strojeva poduzeéima, te konsorcijima poduzeéa; od pomoéi prilikom osnivanja takvih
poduzeéa i udruzenja; od pokretanja ureda besplatnog tehnickog savjetovanja i pokretne
biblioteke, kao potpore samim profesionalnim tecajevima; od postavljanja izlozba radova
ucenika u privredi i strojeva korisnih lokalnoj produkciji. Ali posebno se zeljelo svratiti
paznju na ~ iroku zastupljenost pokretnih tecajeva usavr~avanja koji u Istri organizirani
pocev~i od 1909. god. u uskoj vezi s Drzavnom obrtnickom ~kolom iz Trsta, odakle je morao
biti i najveéi broj nastavnika.
Kako bi ponudili prikaz ustrojstva industrijskog obrazovanja morali smo krenuti sa
80-tim godinama pro~log stoljeéa s namjerom da odredimo moguéi pravac prema kojem
éemo usmjeriti odredenija i daljnja istrazivanja
