L\u27 autore traccia un breve ma quanto mai esplicativo profilo di Giovanni De
Vergottini (di Parenzo), storico rigoroso ed estremamente aderente, nella ricostruzione
degli eventi, alle fonti utilizzate. Prendendo spunto dalla rilettura dei suoi scri tti (in particolare
i Lineamenti storici della costituzione politica dell\u27 !stria durante /\u27alto medioevo,
1924-25) si cerca di comprendere sia lo stato d\u27animo che lo dominava sia i
condizionamenti metodici che ne ispiravano l\u27 approccio storiografìco nella ricostruzione
delle vicende storiche istriane.U ovom je prilogu sazeto, ali izrazajno,
ocrtan lik Q_ De Vergottinija iz Poreca, povjesnicara koji se strogo protivio svakom metodoloskom
aprioristickom postupku sto se ne temelji na izvorima_ Polazeéi od ponovnog
razmatranja njegovih rasprava osobito njegova najvaznijeg djela Lineamenti storici della
costituzione politica dell\u27 /stria durante l\u27alto medioevo (»Povijesni prikaz politickog
ustrojstva lstre tijekom ranog Srednjeg vijeka«), autor pokusava dokuciti kako njegovo
dusevno stanje, tako i metodoloske pretpostavke koji su potakli njegov historiografski pristup
pri rekonstrukciji povijesnih zbivanja u Istri_
Filoloska akribija i siroka erudicija, koje su obiljezile njegove metode istrazivanja i
tehniku rekonstrukcije kod ovog ée znanstvenika onemoguéiti identifikaciju bilo kakve
namjere da se povijest u potpunosti podredi politici. Zauzimanje za nacionalno pitanje, sto
je bilo razumljivo sa stajalista podrijetla njegove obitelji, skolovanja i osobnih zivotnih
iskustava, nije ga sprijecilo da postane povjesnicarem koji rekonstruira zbivanja iz postojeéih
izvora, pribojavajuéi se, dapace, i vise od ostalih utjecaja nacionalizma