Wstęp: Podstawową zasadą diety wegetariańskiej jest unikanie produktów pochodzenia zwierzęcego. Klasycznym negatywnym skutkiem tej diety jest niedobór witaminy B12. Ocena
ustrojowych zasobów tej witaminy jest konieczna w celu
wprowadzenia suplementacji w przypadku stwierdzenia jej
niedoborów. Współczesna dieta wegetariańska obejmuje podaż gotowych półproduktów i produktów.
Cel: Ocena wpływu diety wegetariańskiej na ustrojowe zasoby witaminy B12.
Materiał i metody: Badaniami objęto 118 wegetarian (40 wegan, 24 laktowegetarian oraz 54 laktoowowegetarian) oraz
90 osób odżywiających się tradycyjnie. Krócej niż 5 lat pozostawało na diecie 53 wegetarian, natomiast 65 osób dłużej
niż 5 lat. U wszystkich badanych oznaczono surowicze stężenia witaminy B12.
Wyniki: W grupie wegetarian stosujących dietę dłużej niż
5 lat stężenia witaminy B12 były istotnie statystycznie niższe
(Xśr. ± SEM 254±10 pg/ml) niż w grupie osób zdrowych
(364±14 pg/ml). Najwyższe surowicze stężenia witaminy B12
(336±10 pg/ml) zaobserwowano u laktoowowegetarian,
a najniższe u wegan (281±37 pg/ml). Obniżone stężenia witaminy B12 stwierdzono u 24 (60%) wegan i u 1 osoby (4,2%)
stosującej dietę laktowegetariańską.
Wnioski: U wegetarian dochodzi do istotnego obniżenia surowiczych stężeń witaminy B12. Dla ustrojowych zasobów witaminy
B12, oprócz rodzaju diety, decydujące znaczenie ma także czas
jej stosowania. Najbardziej restrykcyjna jest dieta wegańska.
Tym samym jej prowadzenie, a zwłaszcza diety wegańskiej, wymaga systematycznej kontroli surowiczych stężeń witaminy B12.Introduction: Avoiding animal products is the basic principle
of a vegetarian diet. Deficiency of vitamin B12 is its classic
negative effect. The assessment of vitamin B12 resources is
necessary to introduce supplementation in case of deficiency.
A modern vegetarian diet includes the intake of semi-ready
and ready-to-use products.
Aim: Assessment of the influence of a modern vegetarian
diet on vitamin B12 resources.
Material and methods: The study comprised 118 vegetarians
(40 vegans, 24 lacto vegetarians and 54 lacto-ovo
vegetarians) and 90 omnivores. 53 vegetarians had been on
the diet for less than 5 years and 65 for more than 5 years.
Serum vitamin B12 concentrations were analyzed in all
studied subjects.
Results: Long-term vegetarians had lower vitamin
B12 concentrations (Xśr. ± SEM: 254±10 pg/ml) than healthy
subjects (364±14 pg/ml). Levels of vitamin B12 were highest in
lacto-ovo vegetarians (336±10 pg/ml) and lowest in vegans
(281±37 pg/ml). Vitamin B12 deficiency was found in
24 (60%) vegans and in 1 (4.2%) lacto-vegetarian.
Conclusions: In modern vegetarians a significant decrease of
vitamin B12 concentration is found. The type of diet and
length of its application has a crucial role for vitamin
B12 body resources. A vegan diet is the most restrictive in this
respect. Thus a vegetarian diet, especially a vegan one,
demands systematic control of serum vitamin B12
concentrations