L-awtur jitkellem mil-lat toponomastiku u folkloristiku dwar Triq il-Fatati jew kif inhi magħrufa llum bħala Triq Tas-Sliema.N/

Ellul Mercer, Ġużè

Maltese

OAR@UM

83 Triq il-Fatati Ta' GuzE' ELLUL MERCER MJ~ jaf min kien li t'aha dan 1-isern; u kemm ghaddew mijiet t;1' :min u baqghet dejjern tissejjat1 hekk; sa ma wasal. zmien-na, u kollox tbiddel u ntesa; u din it-trig bdiet tiissejjah Trig tas-Slierna '? Ta8sevv Ii sa hamsin sen a ilu, qabel ma n£ether it-trig 11-gdida li hemrn iI-Ium, Ii mix-xatt ta' I-Imsida tiehdok hdejn iI-fabbriki ta' Mamo u ta' :Muscat, Triq i1-Fatati kienet ghadha t-triq ewienija rninn 1-Imsida ghal San Giljan u Tas-Sliema; madankollu trn,Jd ma kien isejhiiha Triq tas-Sliema izda Triq il-Fatati. Donnu Ii dan 1-isem kien idoqq izjed neiu gl1aI w1dnejn in-nies ta' dak iz-zmien. Gtia~iex gtiandkom tkunu ta.fu Ii .sa erbghin sena ilu, il-bicea 1-kbira tan-nies kienet ghadha ternrnen biI-trnrsiijet u biI-wahxi-jiet u biI-fatati; u btrnirna kien hawn djar u ghorof u mkejjen im-ghamrnrin bil-fatati hekk ukoll kien hawn it-toroq taghhom; u <1in kienet wat1da rninnhom. Fi tfuEti trndd ma kien jistaqsi ghaliex dit-triq ki@u Iaq-qmuha tal-fatafi; n lanqas hadd ma kien jibia' jgtrnddi minnha; lH- bi1-Iejl u Iancps bin-nhar. Iida kulnadd kien jemmen u jifhem Ii, ladarba ta' qabllna kienu tawha dan 1-isem, tabilfors Ii xi dar-ba kienu jgli.addu minnha jew jidhru fiha 1-fatati. Kemm kienn helwin il-fatati u I-harsijiet; u kemm kien is-bah iz-zmien li fib dawn kienu jig·gerrew mat-toroq, nd-dlamijiet fal-'.ejl jew fid-dawl ta' qamar; jew ighammru f'xi ghorfa jew f'xi paiazz qadnn; u erhilhom jinbxn liI min kien iko'.lu 1-hila joqgnod lejI shih rnaghhom, sa ma jgerrxuh, biex ma jiksriihomx rashom 1zjed ! Kem11: kienu helwin il-grajja taghhom, irrakkontati minn min kien g:wrabhon:. .:ew iitaqa' mag·hhom jew rahom xi darba; kemm kien hawn min kien rahoni 'tf ~taqa' maghhom kemm-il clarba ! · Tl-lurn kultiadd i1101ehom-l-aktar fi'.-bliet-u hadd izjed ma g.D::ulu jsemmihom; u hadd izjecl ma jrid jaf bihom. U gnaldaqs-tant t1afna minnhom kienu ghebu bnaima jghibu 1-gnasafar meta jonqoshom I-ilma. Ghebu; u rnann jfittxu mkejjen ohra, fejn isibu min jahseb fihom u min irid jaf bihom ·u min jagbrafhom. 84 IL-MALT! (:l-haliex. mhux biss il-bnedrriir. izda 1-harsijiet ukoll u 1-fatati donnhom jindehxu u jitnaffru u jghibu meta hadd izjed ma jkun ind jaf bihom. . E-harsijiet u 1-fatati ta' zrnienna trid thalla:; il-fius it-tajba hiex tarahom, jixxadinjaw fuq xi hajt imbajjad jew fuq xi Ii.Zar 1v ie<Ftf. bil-n 1 ij iet tan .. Hies bil-qieghda ma' dwarek, idahhnu u jl~dhew n joholmu tiaj,i<l kollha lwien u hena. bhal dik tal-fatati ll 1-harsijiet li mmghalihom ikunu qeghdin jaraw fuq 1-imbajjad jev-1 j]_J;zar li jkollhmr biswithorn. 11-tmrsijiet u 1-fatati ta• 1-imghoddi kont tarahom b~a ma thallas flus-meta ma kontx iddabbar. xi haga rninn ghandhom nkoll. U kienu isbah minn tal-lum. Kienu sbi·eh u koroh daq-kemm jista' jkun sabih jew ikreh il-holm tal-bniedem, li la jista' jitfisser u 1anqai:; jinkiteb jew jigi mxebbah sewwa wara li jkun gbadda. u mar-.hoh:n sahhari, ta' fa ta ti ta' lwien li ma jitfiesrux. Ii jhenni lil dawk ta' xortihom tajba Ii jarawh, imqar darba hiss ma.' tul hajjithom; jew holm li jwahhax. ta' biza' li ma jitfissirx Ji. ta· kull darba ~.i t·atu;eb fih wara li tkun hlomtu, jew li ssem-mih thossok hsthajjel li gtmdda; u tghaggeb lil kull min jisirn-ghek tithaddet fuqu u tfie.sru ! Kemm kienu tabilhaqtl sbieh iz-zmenijiet li fihom misseri-jietna kienu jghixu mal-fatati u mal-harsijiet ! Kemm kienu isbal:i miz-zmenijiet imdawla, imqajmin u fiergha ta'..-lum ! Il-fatati li nghixu maghhom il-lum. meta nidraw bihom. idejquna u jxeb-bghuna. Il-fatati ta· 1-imghoddi kienu tabilhaqq sehem mill-hq,jjn tal-bnieclem. li kienet iktar irnlewna, inqas tqila u ehfef hafnn minn dik Ii qed inghixu ahna, bi'.-g-herf t.agtma u bid-claw] t.a' h1gtilim ii ninsabu fih. 

Triq il-Fatati

https://www.um.edu.mt/library/oar/bitstream/123456789/53538/1/Triq%20il-fatati.pdf

Triq il-Fatati

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

OAR@UM