Praca sfinansowana ze środków Narodowego Centrum Nauki w ramach grantu nr 2014/13/N/HS6/02686Głównym celem dysertacji jest analiza zjawiska slow life w kontekście posiadania podmiotowej sprawczości w obliczu zachodzących przemian temporalnych. W świetle zaprezentowanych w pracy wyników slow life nie jest wyrazem protestu wobec przyspieszenia w ogóle, lecz jest przejawem emancypacji wobec odgórnie narzuconego imperatywu akceleracyjnego, który odbiera jednostkom sprawczość nad czasem. Spowolnienie można zatem widzieć jako jedną ze strategii mających na celu odzyskanie kontroli nad własnym życiem oraz własną tożsamością, a także jako narzędzie „wzbogacania” czasu codziennego. W pierwszym z pięciu rozdziałów, który stanowi przegląd socjologicznych ujęć przyspieszenia, omówione są podstawowe mechanizmy, źródła, konsekwencje procesów akceleracyjnych, jak też strategie adaptacji jednostki do przemian w obszarze czasowości. Treścią rozdziału drugiego jest charakterystyka rozmaitych przejawów funkcjonowania paradygmatu spowolnienia, dokonana między innymi na podstawie analizy książek czy polskich stron internetowych poświęconych slow life. Rozdział trzeci, będący prezentacją najważniejszych aspektów metodologicznych projektu badawczego, stanowi wprowadzenie do kolejnej, empirycznej części pracy. W rozdziale czwartym zostaje poddana analizie narracja uczestników badań na temat przyspieszenia, wskazująca na cztery główne akceleratory takie jak gospodarka, praca, technologia czy konsumpcja oraz identyfikująca schemat funkcjonowania reguły akceleracyjnej. Piąty, ostatni rozdział przedstawia sześć aspektów temporalnego bogactwa przedstawicieli nurtu slow life.The main purpose of the dissertation is to analyse the slow life phenomenon in terms of having sense of agency in the face of the ongoing temporal changes. In light of the results presented in the thesis, slow life is not a general protest against acceleration, but it is a manifestation of emancipation against the imposed imperative of acceleration, which deprives individuals’ agency over time. Therefore the slowdown can be seen as one of the strategies to regain control over individuals’ lives and their own identity, as well as a tool to "enrich" everyday life. In the first of the five chapters, which provides an overview of sociological acceleration approaches, the basic mechanisms, causes, consequences of acceleration processes as well as strategies for adapting the individual to changes in the temporal areas are discussed. The second chapter describes miscellaneous manifestations of the slow life paradigm, identified through the analysis of books or Polish websites devoted to slowdown. The third chapter, presenting the most important methodological aspects of the research project, is an introduction to the next empirical part of the dissertation. Chapter four analyses the narration of research participants on acceleration, indicating four major accelerators such as economy, work, technology or consumption, and identifying the scheme of the acceleration rule. The last, fifth chapter presents six aspects of Polish slow lifers’ wealth in time
