Stasiak, Andrzej

Turyzm/Tourism

Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego (University of Lodz Repository)

zwykle prawy, oddany i życzliwy ludziom, wzorowy nauczyciel akademicki i pracownik naukowy, uczynny i przyjacielski.Dr hab. Elżbieta Dziegieć Wpłynęło:Katedra Geogralli Miast i Turyzmu 15 lutego 1997 r.Uniwersytet Łódzki al. Kościuszki 21 90 -4 1 8  ŁódźAndrzej StasiakMIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA „W CZORAJ, DZIŚ I JUTRO MUZEALNICTW A SKANSENOW SKIEGO”,SIERPC, 31 MAJA -  2 CZERWCA 1996 r.LA CONFÉRENCE INTERNATIONALE „HIER, AUJOURD’HUI ET DEMAIN DES MUSÉES DU TYPE SKANSEN”,SIERPC, 31 M A I - 2  JUIN 1996INTERNATIONAL CONFERENCE „THE YESTERDAY, TODAY AND TOM ORROW  OF OPEN-AIR MUSEUMS”,SIERPC, 31 MAY -  2 JUNE 1996W dniach 31 maja -  2 czerwca 1996 r odbyła się w Sierpcu międzynaro­dowa konferencja nt. „W czoraj, dziś i ju tro  muzealnictwa skansenowskiego” . Okazją była 25 rocznica powstania tamtejszego Muzeum Etnograficznego. Od 1987 r. (tj. od momentu połączenia w jeden organizm ze swym oddziałem -  Parkiem Etnograficznym) placówka ta nosi nazwę Muzeum Wsi Mazowieckiej i obejmuje swoim zasięgiem przede wszystkim Mazowsze północno-zachodnie.Muzeum w Sierpcu miało być jednym z trzech projektowanych skansenów na terenie dawnego woj. warszawskiego. Podział administracyjny kraju z 1975 r. przekreślił jednak plany budowy podobnych placówek w Broku nad Bugiem (Puszcza Biała) i w okolicach Kołbieli (Mazowsze południowo-wschodnie). Muzeum Wsi Mazowieckiej stało się więc z konieczności główną placówką skansenowską na Mazowszu ( C z e r w i ń s k i  1996). Potwierdzeniem wyjąt­kowej pozycji muzeum nie tylko w regionie, ale również i w kraju było przy­bycie na Konferencję ponad 50 gości: pracowników niemal wszystkich skan­senów w Polsce oraz etnografów z wielu ośrodków uniwersyteckich. Wśród zagranicznych gości był Gunnar Elstroni (Szwecja) -  prezydent Związku Euro­pejskich Muzeów na Wolnym Powietrzu oraz przedstawiciele muzeów w Rum- siśkes (Litwa), Rożnovie pod Radhostem (Czechy) i Martinie (Słowacja). Mimo zapowiedzi, nie dojechał reprezentant skansenu w Kijowie.Uroczystości jubileuszowe rozpoczął dyrektor MWM mgr Jan Rzeszotarski, który w referacie „25 lat Muzeum w Sierpcu” przypomniał pokrótce okoliczno­ści powstania oraz późniejsze dzieje placówki. Następnie zasłużeni obecni i byli pracownicy muzeum zostali uhonorowani licznymi nagrodami, odznaczeniami i wyróżnieniami. Wśród wielu wystąpień okolicznościowych znalazły się także listy gratulacyjne od władz wojewódzkich, biskupa płockiego, lokalnych parla­mentarzystów i naczelnych władz PSL.Po południu uczestnicy Konferencji zwiedzili wystawę „Sierpecka rzeźba ludowa”. W salach wystaw czasowych M uzeum-Ratusza zgromadzono najcie­kawsze i najbardziej reprezentatywne dzieła regionalnych twórców.Kolejnym punktem programu było zwiedzanie ekspozycji skansenowskiej. Skansen w Sierpcu położony jest w granicach administracyjnych miasta, na roz­ległym (60 ha), zróżnicowanym fizjograficznie terenie, u ujścia meandrującej rzeczki Sierpienicy do Skrwy. Plan zagospodarowania przewiduje powstanie trzech wsi, typowych dla dziewiętnastowiecznego osadnictwa na Mazowszu oraz osady karczemnej i młynarskiej, a także zespołu dworskiego (docelowo ok. 150 budynków i ponad 100 obiektów tzw. „małej architektury”). Dotychczas udało się zakończyć prace przy zespole dworskim, osadzie karczemnej (karcz­ma, kuźnia, chałupa kowala) oraz jednej ze wsi -  rzędówce ( C z e r w i ń s k i  19%).Przewodnikami po skansenie byli pracownicy merytoryczni muzeum. Za­pewniło to z jednej strony fachowy komentarz do prezentowanych zbiorów (zróżnicowanie społeczne i ekonomiczne wsi, chronologia budownictwa w iej­skiego na Mazowszu od schyłku XIX w. do lat pięćdziesiątych XX vv„ trady­cyjne zajęcia domowe, obyczaje świąteczne, rzemiosło), z drugiej -  umożliwiło wymianę doświadczeń na temat praktycznych problemów organizacji wystaw skansenowskich, hodowli zwierząt w muzeum, stwarzania specyficznej atmos­fery wśród zwiedzających itp. Dopełnieniem spaceru po skansenie była degusta­cja regionalnych nalewek, wiejskiego chleba z masłem lub smalcem oraz wie­czorne ognisko na terenie muzeum.Drugi dzień Konferencji przeznaczono w całości na obrady naukowe. Sesja pierwsza, przedpołudniowa, składała się z sześciu referatów. Jako pierwszy wystąpił przedstawiciel gospodarzy mgr T. Czerwiński z referatem „Skansen przeszłości w przyszłości” . W dalszej kolejności referaty zaprezentowali:-  mgr W. Kawiorski (Sądecki Park Etnograficzny, Nowy Sącz) -  „Skansen a miasto”,mgr mgr Ł. Kondratowicz, G. Miliszkiewicz (Muzeum Wsi Lubelskiej, Lublin) -  „Muzeum wsi a życie codzienne wsi”,-  prof. B. Kopczyńska, mgr M. Niewiadomska (Ośrodek Dokumentacji i Informacji Etnograficznej PTL w Lodzi) -  „Dokumentacja w pracy etnografa”,-  dr W. Olszewski (Uniwersytet im. M. Kopernika w Toruniu) -  „Założenia M uzeum Etnograficznego przy Uniwersytecie S. Batorego i ich rozwinięcie w pracach Marii Znamierowskiej-Prufferowej”,-  mgr A. Stasiak (Uniwersytet Łódzki) -  „Stan polskiego muzealnictwa skansenowskiego w połowic lat dziewięćdziesiątych i możliwości jego wyko­rzystania dla celów turystycznych” .Sesja druga, popołudniowa poświęcona była komunikatom. Przedstawili je:-  mgr M. Brylak-Załuska (Sądecki Park Etnograficzny, Nowy Sącz) -  „Sys­tem informacji na ekspozycji skansenowskiej”,-  mgr M. Fryza (W ielkopolski Park Etnograficzny, Dziekanowice) -  „Czy »ożywianie« ekspozycji służy odkrywaniu prawdy ?”,-  mgr J. Ueidenreich (Górnośląski Park Etnograficzny, Chorzów) -  „Zna­cząca rola skansenów w zagospodarowaniu turystycznym regionów”,-  mgr K. Uszyński (Muzeum Rolnictwa, Ciechanowiec) -  „Szczególne wa­lory poznawczo-wychowawcze ekspozycji skansenowskich”,-  mgr A. M osiewicz (Muzeum Rolnictwa, Ciechanowiec) -  „Muzeum Rol­nictwa i skansen w Ciechanowcu jako baza badawcza w pracach naukowych i dyplomowych”,-  mgr T. Dzikowski (Muzeum Wsi Kieleckiej, Kielce) -  „Gospodarka rolna jako element odwzorowania życia wsi w skansenie” .Zarówno po pierwszej, jak  i po drugiej sesji wywiązała się ożywiona dys­kusja. Poruszano w niej przede wszystkim aktualne problemy muzealnictwa, wynikające z nowej sytuacji społeczno-gospodarczej (źródła finansowania dzia­łalności muzeum, ochrona skansenów m etodą telewizji przemysłowej, zabezpie­czenia przeciwpożarowe, komputeryzacja).Duże zainteresowanie uczestników wzbudziły wystąpienia zagranicznych gości, którzy podzielili się swoimi doświadczeniami w rozwiązywaniu podob­nych problemów.W trakcie wymiany poglądów zwrócono uwagę na pojawienie się w ostat­nich latach specyficznej „mody na skanseny” . Coraz szybszy rozwój cywiliza- cyjny sprawił, iż w krótkim czasie praktycznie zanikło tradycyjne budownictwo drewniane. Unikalność wiejskiej zabudowy znacznie podniosła jej atrakcyjność dla zwiedzających. Dodatkowo dorośli, którzy jeszcze nie tak dawno często wstydzili się obrazu wsi swojego dzieciństwa, dziś z dum ą pokazują j ą  w skan­senie swoim dzieciom lub wnukom. Wszyscy zebrani zgodzili się jednak, że aby dotrzeć do szerszej publiczności, konieczna jes t skuteczna promocja i reklama. Stąd wynika potrzeba częstych kontaktów z mass mediami, udział w targach turystycznych, organizowanie różnorodnych imprez folklorystycznych. Zwróco­no również uwagę na coraz częstsze wykorzystywanie skansenów jako tła i de­koracji przy produkcji filmów fabularnych. W przyszłości, z braku naturalnych plenerów, zapotrzebowanie na tego typu usługi będzie z pew nością jeszcze wię­ksze. Na zakończenie obrad dyrektor Kaszubskiego Parku Etnograficznego mgr T. Lasowa zaprosiła wszystkich do Wdzydz Kiszewskich na konferencję z oka­zji 90 rocznicy powstania tamtejszego skansenu.Trzeciego dnia Konferencji odbyła się impreza folklorystyczna „Niedziela w skansenie”, skierowana głównie do turystów i okolicznych mieszkańców. Oprócz tradycyjnego zwiedzania ekspozycji w chatach i budynkach gospodar­czych dużą atrakcją były różne formy „ożywienia” muzeum. Najw iększą popu­larnością cieszyły się pokazy tradycyjnego rzemiosła i rękodzieła (kowalstwo, wyrób mat słomianych, haft na płótnie i na tiulu, wyrób pisanek i wycinanek, obróbka bursztynu), prac domowych (pieczenie chleba, wyrób masła), występy kapel ludowych, zespołów tanecznych i śpiewaczych oraz przejażdżki konne wozem, bryczką i w siodle. Swoich entuzjastów miały także stylowa karczma, stragany i kramy odpustowe. O tym, że impreza była potrzebna i wzbudziła duże zainteresowanie świadczyły tłumy zwiedzających. Również i całą Konferencję należy uznać za bardzo udaną. Zasługa to organizatorów, na czele z p. dyrek­torem J. Rzeszotarskim i p. G. Czerwińską, którzy dołożyli wszelkich starań, by dopracować najdrobniejsze nawet szczegóły (np. każdy uczestnik otrzymał naj­nowsze materiały reklamowe i publikacje pracowników skansenu). Organiza­torzy obiecali ponadto opublikowanie w najbliższym czasie wygłoszonych refe­ratów w specjalnym, jubileuszowym wydawnictwie. Nie do przecenienia jest również fakt, że Konferencja umożliwiła osobiste kontakty pracownikom róż­nych skansenów, ułatwiając w ten sposób wymianę poglądów na nurtujące śro­dowisko problemy. Jest to tym bardziej istotne, że w ostatnich latach okazji do podobnych spotkań nie było zbyt wiele.PIŚMIENNICTWOC z-e r w i ń s k i T., 1996; Muzeum Wsi Mazowieckiej. Przewodnik, Sierpc.Mgr Andrzej Stasiak Studium Doktoranckie Geografii Uniwersytet Łódzki al. Kościuszki 21 90 -4 1 8  ŁódźWpłynęło: 12 stycznia 1996 r.

International Conference „The Yesterday, Today and Tomorrow of Open-Air Museums”, Sierpc, 31 May - 2 June 1996

http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/11089/27916/1/Turyzm_1997_1_Stasiak.pdf

International Conference „The Yesterday, Today and Tomorrow of Open-Air Museums”, Sierpc, 31 May - 2 June 1996

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego (University of Lodz Repository)