Karczewski, Maciej

Studia Podlaskie

Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku (University of Bialystok Repository)

BAD ANIA ARCHEOLO GICZNE PRZEPROWADZONE W 1995 RO KU PRZEZ INSTYTUT HISTORII FILII UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO W BIAŁYMSTOKU Tegoroczne badania archeologiczne prowadzone przez ekspedycje Instytutu Hi­storii FUW w Białymstoku koncentrowały się na dwóch obszarach: nad środkowym biegiem rzeki Supraśl oraz w południowej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Na obszarze Podlasia badania prowadzono w okolicach miasta Wasilkowa. Pod­jęto tu próbę zlokalizowania miejsca bitwy z 1282 roku pomiędzy wojskami Leszka Czarnego i. dowodzonymi przez księcia Trojdena Litwinami i Jaćwingami. Lokalna tradycja jako jedną z możliwych lokalizacji pobojowiska wskazywała Trupią Górę położoną na południe od wsi Sochonie (Sochonie Stan. II) ,  gm. Wasilków, woj . białostockie. Badania z użyciem wykrywaczy metalu przeprowadzono w dniach 10--13 .07.95. Ekspedycją kierowali dr Włodzimierz J armolik i mgr Maciej Karczewski z Zakładu Historii Polski i Powszechnej do końca XVIII w. Instytut.u Historii FUW w Białymstoku. W badaniach uczestniczyło pięciu studentów ze Studenckiego Koła Naukowego Historyków działającego w Instytucie Historii Filii UW w Białymstoku. Badania finansował Instytut Historii Filii UW w Białymstoku oraz Urząd Miasta w Wasilkowie . Poszukiwania archeologiczne nastawione były na odkrycie „szcząt­ków broni starożytnej" wzmiankowanych przez źródła pisane1 . W trakcie czterod­niowych badań spenetrowano przy użyciu detektorów metalu wszystkie dostępne obserwacj i  partie wyniesienia, tj . północno-zachodnią, zachodnią i południowo-za­chodnią część Trupiej Góry oraz tereny przyległe do niej od południa, południo­wego-wschodu i północnego-wschodu. Łącznie przebadano 10 .400 m kw. terenu . Poszukiwania nie doprowadziły do odkrycia żadnych pozostałości średniowiecznej bitwy. Nazwa Trupiej Góry w świetle odnalezionych w trakcie badań łusek oraz pocisków karabinowych , a także zebranych wśród okolicznej ludności informacji na temat odkrywanych na wyniesieniu szkieletów ludzkich zdaje się mieć późniejszą niż średniowieczna metrykę. Prowadzone w 1995 roku na obszarze południowej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich badania archeologiczne realizowane były w ramach programu badaw­czego Badania nad kulturowym i naturalnym krajobrazem Mazur w starożytności 380 i średniowieczu. Wiosną tego roku przeprowadzono badania powierzchniowe w ra­mach Archeologicznego Zdjęcia Polski na obszarze 20-73. W dniach 17 lipca -31  sierpnia b.r. kontynuowano badania wykopaliskowe (drugi sezon badań) na re­liktach osady datowanej od wczesnej epoki żelaza po okres wędrówek ludów od­krytych na stan 41 w Paprotkach Kolonii, gm. Miłki, woj .  suwalskie. Ekspedycją kierowali mgr mgr Małgorzata i Maciej Karczewscy. Wzięli w niej udział studenci Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz pracownicy fizyczni odde­legowani przez Urząd Gminy Miłki. Badania prowadzone były przy współudziale i współfinansowaniu Urzędu Gminy Miłki i Działu Archeologii Muzeum Okręgo­wego w Suwałkach . W obrębie czterech wykopów badawczych o łącznej powierzchni 1 90 ,65 m kw. natrafiono na 12 obiektów przestrzennych, w tym 1 rozległe, wybru­kowane kamieniami palenisko i 4 jamy gospodarcze o zróżnicowanej funkcji oraz jeden wkop nowożytny. Ze względu na zaawansowanie badań określenie przezna­czenia pozostałych obiektów nie jest możliwe. Rozległe palenisko (obiekt 5) wraz z towarzyszącymi mu mniejszymi ogniskami odsłonięto na brzegu dawnego jeziora a obecnie torfowiska Nietlice. W strefie tej ,  w obrębie warstwy kulturowej odkryto też importowany z terenów Cesarstwa Rzymskiego paciorek z tzw. złotą wkładką. Wzmiankowane wyżej jamy gospodarcze odsłonięto na kulminacji cypla, na którym zlokalizowane jest stanowisko. W obrębie jednej z jam (obiekt 2) odkryto kamienne żarna nieckowate. Najciekawszych zabytków w postaci licznego, zwartego zespołu fragmentów ceramiki oraz kości zwierzęcych dostarczyła jama zasobowa oznaczona jako obiekt 8. Odkryte na jej dnie zabytki stanowią unikatowy w skali środkowych Mazur zespół do badań nad warsztatem garncarskim kultury bogaczewskiej na obszarze Polski północno-wschodniej w okresie wpływów rzymskich. Zapoczątkowane w 1995 roku poszukiwania archeologiczne w okolicach Wasil­kowa jak również badania wykopaliskowe i powierzchniowe w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich będą kontynuowane w roku przyszłym. PRZYPISY 1 Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XII: 1893, s. 129.Maciej Karczewski 381 

Badania archeologiczne przeprowadzone w 1995 roku przez Instytut Historii Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku (University of Bialystok Repository)